هیچکس پیروز «شکست مذاکرات» نخواهد بود/مذاکرات نابود شود، ائتلاف اروپا - آمریکا آسیب می بیند

مجموعه: اخبار سیاست خارجی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 24 شهریور 1393 14:09

اخبار سیاست خارجی - معاون سابق وزیر خارجه آمریکا :
هیچکس پیروز «شکست مذاکرات» نخواهد بود/ روسیه و چین به خاطر لطف به غرب در 1+5 نیستند/«شرمن» بدبینی سنا را به ظریف منتقل کرده/ دروغ است، هیلاری نگفته آمریکا داعش را خلق کرده/مذاکرات نابود شود، ائتلاف اروپا - آمریکا آسیب می بیند

فیلیپ کراولی دیپلمات، معاون سابق وزیر خارجه و سخنگوی سابق وزارت خارجه آمریکا در دوره ی نخست ریاست جمهوری باراک اوباماست. او در 13 مارس سال 2011 به دلیل اظهاراتی که نسبت به «چلسی منینگ» به زبان آورد استعفا داد.

کراولی اکنون استاد دانشگاه جورج واشنگتن است و به فعالیت های اکادمیک می پردازد.

پایگاه خبری «انتخاب» با فیلیپ کراولی در رابطه با مذاکرات هسته ای بین ایران و 1+5 به گفتگو پرداخته است که متن کامل آن در زیر می آید:

«انتخاب»: روند مذاکرات هسته ای ایران و پنج بعلاوه یک را چگونه می بینید؟ از نگاه شما، این مذاکرات به نتیجه خواهد رسید؟
«فیلیپ کراولی»: تمام نشانه ها حکایت از آن دارد که مذاکرات هسته ای جدی و سازنده است اما در عین حال پیچیده نیز است. بنده همچنان نسبت به نتیجه ی موفقیت آمیز خوشبین هستم. دو طرف چیزی زیاد برای از دست دادن دارند و دستیابی به توافق را نسبت الترناتیور موجود ترجیح می دهند. در واقع، هیچکس برنده و پیروز تعمیق و افزایش درگیری ها و تنش ها نیست.

«انتخاب»: آقای عراقچی مذاکره کننده هسته ای ایران گفته اند که ایران و 1+5 سعی در عدم تاثیرگذاری مسائل و بحران های موجود بر گفتگوها دارند، اما این مسئله ممکن نیست. آیا به نظر شما بحران عراق و اوکراین روند مذاکرات را دچار تغییر کرده است.

«فیلیپ کراولی»: فکر نمی کنم که بحران و حوادث فعلی روند مذاکرات را تغییر داده باشد. دو طرف به نظر مصمم به حل منازعه ای بین المللی هستند که برنامه هسته ای را احاطه می کند. اگر ایران و پنج بعلاوه یک به راه حلی دست پیدا کنند، پنجره ای برای همکاری در حوزه های دیگر باز می شود، اما این مهم است که جلوتر از اتفاقات حرکت نکنیم. هنوز بی اعتمادی زیادی وجود دارد که در سه دهه گذشته بوجود آمده است و غلبه بر آن زمان می برد.

 مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بارها از عدم وجود شکاف بین اعضای پنج بعلاوه یک سخن گفته است، اما واضح است که اختلافاتی بین اعضا وجود دارد. نظر شما چیست؟
«فیلیپ کراولی»: پنج بعلاوه یک در رسیدن به هدف نهایی و پاسخگویی به سئوالاتی که برنامه هسته ای ایران را احاطه کرده متحد هستند. این چالش به مانند یک پازل بدون قطعه و عکس می ماند. این بدین معناست که قطعات باید اندازه یکدیگر باشند اما برای آن بیشتر از یک راه وجود دارد. البته این تعجب برانگیر نیست که این کشورهای مختلف در مورد راه حل نهایی نظرات متفاوتی دارند. فکر می کنم این تنش های خلاقانه می تواند سازنده باشد.

شما سعی بر این دارید که بگویید، اختلاف اعضای پنج بعلاوه یک جدی نیست. با این حال روسیه اخیرا تهدید کرد که از مذاکرات هسته ای به عنوان اهرم فشار استفاده خواهد کرد و اخباری دیگری نیز نسبت به وجود شکاف بین چین و دیگر اعضای پنج بعلاوه یک وجود دارد.
«فیلیپ کراولی»: روسیه و چین به خاطر لطف به غرب عضو پنج بعلاوه یک نیستند. توافق هسته ای در خدمت منافع ملی آنهاست. نه روسیه و نه چین نمی خواهند شاهند مسابقه هسته ای در خاورمیانه باشند. این نتیجه به نفع هیچکس نیست، اگر کشورهایی در منطقه از جمله سعودی، مصر و ترکیه نتیجه بگیرند که پس از شکست مذاکرات، ایران به سمت توانایی گریز هسته ای می رود، این سناریو محتمل است. تا به حال، روسیه و چین به مذاکرات هسته ای به عنوان مسئله ای به نفع خودشان نگاه کرده اند.

برخی از تحلیلگران می گویند، دولت اوباما به شدت سعی در دستیابی به توافق هسته ای با ایران دارد، تا نامی از خود در تاریخ باقی بگذارد و میراثی در حوزه سیاست خارجی به یادگار بگذارد. نظرتان را در این مورد توضیح دهید.
«فیلیپ کراولی»: من معتقدم که دولت اوباما به شدت سعی در اجتناب از درگیری نظامی دیگری در خاورمیانه دارد. اگر این مذاکرات موفقیت آمیز باشد و از یک درگیری جلوگیری شود، اتفاق خوبی برای آمریکا، ایران و منطقه قلمداد می شود و این مسلما دستاورد قابل توجهی است.

 آمریکا اخیرا تحریم های جدیدی علیه ایران اعمال کرد. چطور ممکن است در حین گفتگوهای هسته ای، تحریم های جدید تصویب شود؟
«فیلیپ کراولی»: امریکا از روز نخست مشخص کرده که استراتژی آن در قبال ایران شامل تعامل و فشار می شود. یادتان باشد، برنامه هسته ای ایران ننها نگرانی امریکا به شمار نمی آید و تنها دلیل تحریم های ایران این مسئله نیست. از نگاه آمریکا، ایران از گروه های تروریستی (!!) حزب الله و حماس حمایت می کند که این نگرانی بسیاری به بار آورده است!

جناب کراولی، فرض بفرمایید در حال گفتگو با فردی هستید، ایا همزمان ممکن است که هم گفتگو کنید و هم به او حمله ور شوید، آیا اساسا چنین گفتگویی ممکن است؟
«فیلیپ کراولی»: قیاس شما صحیح نیست. به پیمان «ان پی تی» به عنوان یک انجمن نگاه بکنید. اگر عضوی باشید که از قوانین پیروی می کند، می توانید از مزایای آن بهره مند شوید. اگر قواننین را نقض کنید، مزایا و امتیازات تعلق می شود و تنبیه می شوید. اینجا هم چنین اتفاقی افتاده است. ایران می گوید، می گوید خواهان باقی مانده در باشگاه «ان پی تی» است اما باقی اعضا می گویند باع ثابت کنید که تخلفات گذشته مربوط به گذشته است و تکرار نمی شود. ایران باید پاسخ هایی را ارائه کند.برای همین است که اکنون به چنین نقطه ای رسیده ایم.

جالب است که شما حزب الله و حماس را گروه تروریستی می دانید و می گوئید ایران نباید به آنها کمک کند، اما به خلق داعش توسط آمریکا که خانم کلینتون نیز به آن اذعان کرده اشاره ای نمی کنید، آن هم داعشی که فجایع بسیاری آفریده است.
«فیلیپ کراولی»: شما در حال تحریف سخنان هیلاری کلینتون هستید. امریکا داعش را خلق نکرد. این دروغ است. خانم کلینتون گفته است که آمریکا باید برای کمک به مخالفان دولت اسد تلاش بیشتری می کرد تا شاید از ظهور داعش جلوگیری می شد. از نگاه من، ایران دریافت که اصلاحات سیاسی در عراق به مظنور ایجاد فضایی برای نابودی داعش در عراق لازم است، تهران باید همین محاسبات را در سوریه داشته باشد.

 آیا از نگاه شما، تحریم های جدید نقض توافق ژنو نیست؟ فکر نمی کنید که این اقدامات بر بی اعتمادی میان طرفین می افزاید.
«فیلیپ کراولی»: بی اعتمادی زیادی بین طرفین وجود دارد که در سه دهه اخیر بر روی هم انباشه شده است. مسائل زیادی وجود دارد که باید حل شود. به نظر می رسد ایران هم همان نگرانی های غرب را در مورد ظهور داعش در سوریه و عراق دارد. ایران و آمریکا به وضوح موضع مشترکی در خصوص آینده حکومت اسد ندارند. اگر مذاکرات موفقیت آمیز باشد، طرفین قدمی به عقب برداشته و سپس اعلام می کنند که روابطشان به کدامین سو می رود. گروه هایی در در دو کشور وجود دارد که می خواهند روابط مثل سابق بماند.

 به گفته ی برخی از تحلیگران، در صورت ادامه اقدامات یکجانبه واشنگتن علیه تهران، احتمال ضربه به ائتلاف اروپا و امریکا در مذاکرات هسته ای وجود دارد. ایا از نگاه شما چنین مسئله ای محتمل است؟
«فیلیپ کراولی»: اگر مذاکرات هسته ای شکست بخورد، چنین اتفاقی خواهد افتاد(ضربه به ائتلاف اروپا و آمریکا)، چراکه ممکن است خواسته یک طرف از توانایی طرف دیگر برای انجام آن بیشتر باشد. به هر حال، دو طرف خواهان توفیق مذاکرات هستند اما مشخصا دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. شکست مذاکرات یک احتمال است اما فکر می کنم طرفین نهایت تلاش خود را کردند و پیشنهادات نهایی خود را دادند که ظاهرا کافی نبوده است.

از نگاه برخی صاحب نظران، مخالفت با مذاکرات هسته ای از سوی نمایندگان کنگره با هماهنگی کاخ سفید صورت گرفته و تنها در جهت امتیاز گیری بیشتر از ایران است. لطفا نظر خود را دراین باره بیان کنید.
«فیلیپ کراولی»: در مذاکرات، یک نفر اغلب نقش پلیس خوب و فرد دیگری نقش پلیس بد را بازی می کند. وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا به شدت به عنوان مذاکره کننده ارشد آمریکا در حال فعالیت است. مطمئنم که او مسئله بدبینی سنای آمریکا را به محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران {به عنوان دلیلی که او نیاز به امتیازات بیشتر از ایران دارد} منتقل کرده است. ظریف نیز زمان زیادی را در آمریکا گذراند و نقش شاخه های مختلف دولت امریکا را درک می کند. البته طرفین با مخالفان سیاسی و بدبینان نسبت به مذاکرات هسته ای روبرو هستند.

آیا دولت آمریکا باتوجه به عدم تعیین ضرب الاجل از سوی خانم شرمن در سنا، تمایلی به تمدید مذاکرات دارد؟ اگر چنین است اوباما چگونه با مخالفان خود در کنگره دست و پنجه نرم خواهد کرد؟
«فیلیپ کراولی»: دو طرف بر روی برنامه اقدام مشترک که اجازه 6 ماه تمدید مذاکرات را می داد توافق کرده اند. با توجه به پیچیدگی مذاکرات، فکر نمی کنم که کسی از تمدید مذاکرات، تعجب کرده باشد. ضرب الاجل ها در مذاکرات دارای ارزش و معنای خاصی هستند. اگر دو طرف در آستانه و نزدیک به انعقاد توافق باشند و نیاز به زمان بیشتری برای عبور از خط پایانی داشته باشد، می توانند به وقت اضافه بروند. اما اگر دو طرف به توافق نزدیک نباشد، مفید بودن تمدید مذاکرات مشخص نیست. البته طرفین باید از مذاکرات نهایت استفاده را بکنند.

 ارزیابی شما از تیم هسته ای آمریکا چیست؟ ظاهرا با حضور آقایان برنز و سالیوان تیم هسته ای آمریکا اندکی نرم تر شد.
«فیلیپ کراولی»: من اینطور نمی گویم. ویلیام برنز معاون وزیر خارجه و جیک سالیون مشاور کاخ سفید در مذاکرات مقدماتی که منجر به تشکیل نشست های فعلی شد حضور داشتند. کاملا قابل فهم است که انها زمانیکه دو طرف مواضع خود را روشن می کنند، به پروسه بازمی گردند. فکر می کنم این مسئله تعهد پرزیدنت اوباما و دیگران را برای پیمودن چند کیلومتر بیشر برای موفقیت مذاکرات را نشان می دهد.

شما مقامی ارشد در وزارت خارجه آمریکا بوده اید، ایا در دوره ی شما، تعاملی به شکل فعلی بین تهران و اشنگتن صورت گرفته بود.
«فیلیپ کراولی»: پرزیدنت اوباما در سخنرانی روز ادای سوگند خود در سال 2009 پالسی قوی فرستاد و پیشنهاد تعامل براساس منافع مشترک و احترام مشترک را داد. مذاکرات در اکتبر 2009 در حوزه ی راکتور تحقیقاتی تهران و اقدامات اعتماد ساز احتمالی توسط طرفین صورت گرفت. به دلایل مختلف از جمله آشوب در ایران پس از انتخابات سال 2009، مذاکرات به موفقیت نرسید. مشخص است که با انتخاب پرزیدنت روحانی فرصت تازه ای بوجود آمده است. در طول 10 -15 سال گذشته، زمان هایی بوده که واشنگتن اماده ی گفتگو بوده و تهران حاضر نبوده و زمان هایی بوده که تهران پالسی فرستاده و واشنگتن نادیده گرفته است. ما هم اکنون تعامل مهم و مفیدی داریم. بیایید امیدوارم باشیم که به موفقیت می رسیم، چون هم به نفع ایران است، هم منطقه و هم جهان.
اخبار سیاست خارجی - انتخاب