جلال ساداتیان : مخالفان برجام بهدنبال کسب دولتها هستند
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : یکشنبه, 13 تیر 1395 13:59
فرمانده ملوانان آمریکایی دستگیرشده از سوی سپاه در دیماه گذشته، دیروز به کمیته تحقیق این حادثه گفته او نمیخواسته با درگیری با نیروهای ایرانی در خلیجفارس توافق اتمی در شرف وقوع با ایران را بههم بزند. این خبر را واشنگتنتایمز منتشر کرده و از قول فرمانده این تفنگداران دریایی آمریکا نوشته که او فکر میکرده خطری نیروهای آمریکایی را تهدید نمیکند و سعی کرده تلاشهای دیپلماتیک دولت اوباما را برای رسیدن به توافق هستهای با ایران به خطر نیندازد. او همچنین گفته که نمیخواسته آغازگر یک جنگ با ایران در آن برهه باشد و حدس زده که این کار (درگیرشدن با نیروهای ایرانی) آغاز یک قمار خطرناک از سوی من خواهد بود.
موضع این فرمانده آمریکایی در شرایطی صورت میگیرد که بهتازگی علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز گفته غرب بهدنبال برهمزدن توافق برجام نیست و این توافق همچنان معتبر است. لاریجانی همچنین گفت: «از مجموع حرفهایی که غربیها میزنند و رفتارهای آنها چند موضوع را میتوان فهمید؛ یکی این است که آنها بهدنبال این نیستند که ماجرای هستهای را بر هم بزنند، چون در پس آن نگرانیهایی دارند اما در کنار آن چند نکته را در نظر دارند؛ یکی از آنها این است که از راههای دیگر بتوانند بهانههایی پیدا کنند که تحریمهای دیگری علیه ایران ایجاد کنند و اینکه فشارها بر حزبالله لبنان را زیاد کردند بهخاطر فشار بر ایران است. ما از قبل گفته بودیم اگر غربیها بهدنبال این باشند که به بهانههای دیگر تحریم را دنبال کنند ماجرای هستهای برهم میخورد، بنابراین اگر این راه را میروند کجراهه است.»
هرچند افرادی همچون دبیر شورای امنیت ملی معتقدند برجام و ادامه روند عملیشدن این توافق فقط در آمریکا تصمیمگیری نمیشود اما همگان براینباورند که ایران و ایالات متحده، دو کشور اصلی تصمیمگیرنده درزمینه ادامه روند برجام است. از یکسو مقامات ایران براینباورند که همچنان چالشهایی درزمینه ادامه برجام و سودبردن تهران از این توافق بینالمللی وجود دارد که کاخ سفید برای حلوفصل آنها باید تلاش بیشتری کند و ازسویدیگر مقامات آمریکایی مدعیاند، حمایت ایران از گروههایی همچون حزبالله موجب شده بانکها موانعی در راه ایران قرار دهند، بنابراین باوجود این شرایط، این موضوع که درحالحاضر ادامه روند برجام به چه سمتوسویی میرود، پرسش مهمی است که برای پاسخ به آن به سراغ جلال ساداتیان، دیپلمات سابق ایرانی رفتهایم و با وی گفتوگویی کردهایم که در ادامه میخوانید:
جناب ساداتیان، از ابتدای روند اجرائیشدن برجام چالشهایی به صورت مکرر در راه این توافق مهم ایجاد شده است. اکنون و در شرایطی که چند ماه بیشتر به دوران زمامداری اوباما و تیمش در کاخ سفید باقی نمانده است، برجام و چالشهای آن به کدامسو میرود؟
دولت آمریکا از ابتدای مذاکرات هستهای تاکنون نهایت تلاش خود را کرده که این موضوع به نتیجه برسد و چالشی در راه اجرای آن بهوجود نیاید. باوجود سنگاندازیهای زیادی که لابی آیپک، کشورهای عربی، جمهوریخواهان و دیگر مخالفان این توافق مهم بینالمللی بهکار گرفتند، برجام سرانجام به نتیجه رسید و درزمینه این موضوع که برخی مسائل مالی و بانکی موجب شده اجرای برجام با چالش مواجه شود نیز باید گفت نمیتوان از پایان نفوذ مخالفان برجام در ایالات متحده سخن گفت و این افراد و گروهها همچنان برای رسیدن به نتیجه دلخواه خود میکوشند.
مخالفان در تلاش هستند با ایجاد تردیدهایی جلوی موفقیت این توافق را بگیرند و بارها از زبان مخالفان برجام در داخل ایران مطرح شده که برجام هیچ عایدی برای ایران نداشته و فرجام برجام به نتیجهای مساعد برای منافع کشور نرسیده است. این افراد تلاش میکنند با کمارزشجلوهدادن دستاوردهای برجام چالشهایی برای دولتهای مستقر ایجاد کنند؛ بااینوجود اما دستگاه دیپلماسی ایران و ایالات متحده در تلاش هستند برجام روند خود را طی کند. البته مخالفان این موضوع را در نظر نمیگیرند که بعد از برجام بهطور واقعی و عملی اتفاقاتی مثبت برای ایران رخ داده است.
یعنی این مخالفتهایی که میگویند برجام ضد منافع ایران بوده سیاسی است؟
بله، هم مخالفان ایرانی و هم آمریکایی در تلاش هستند دولت بعدی را به دست بگیرند؛ از یکسو مخالفان حسن روحانی در تلاش هستند با ایجاد برخی چالشها سعی کنند دولت را در انتخابات بعدی ناکام کنند و ازسویدیگر نیز جمهوریخواهان تلاش میکنند مانع از راهیابی هیلاری کلینتون به کاخ سفید شوند.
بااینوجود، دستاوردهای مثبت این توافق برای ایران در صحنه داخلی و منطقهای چه بوده است؟
شما اگر به تحولات منطقهای نگاه کنید میبینید ترکیه تحت فشار غرب از روسیه عذرخواهی کرد و قول داد در برابر تروریستهای داعش سختگیری کند. عربستان سعودی در یمن و سوریه تحت فشار بسیاری قرار گرفته تا سیاستها و رویکردهای خود را تعدیل کند، هرچند ایالات متحده پیشتر دارای روابط مساعدی با عربستان بود اما اکنون بهطور علنی در مقابل این کشور قرار گرفته است. علاوهبراینکه برجام در سطح منطقه نفوذ ایران را تشدید کرده، در سطح داخلی نیز درزمینه اقتصادی گرهگشای بسیاری از مشکلات بوده است. بههرحال تردیدی نیست که این توافق دستاوردهای مثبتی داشته و الان نیز باوجود همه چالشها به صورت تدریجی رو به جلو میرود. البته این دستاوردها در آینده نیز ادامه خواهد داشت و محدود به موارد کنونی نخواهد ماند.
در فرایند اجرائیشدن برجام، همه نقاط منفی نیست و گاهی مسائل ایجابی نیز وجود دارد؛ برای مثال بهتازگی بحث معامله ایران و شرکت بوئینگ مطرح شده و گزارشها از بهنتیجهرسیدن این توافق حکایت دارد. دراینباره نظر شما چیست؟
بله، شرکت هواپیمایی بوئینگ به صورت رسمی اعلام کرده مذاکرات مفصلی با ایران داشته و در شرف بهنتیجهرسیدن است. قطعا چنین رویکرد مثبتی بر توافق برجام بیشترین اثر مثبت را خواهد گذاشت. بههرحال آنچه باید به دقت مورد توجه قرار گیرد این است که مسائلی ازجمله برجام را نباید سفید سفید یا سیاه سیاه دید، بلکه حاکمشدن دیدگاهی واقعبینانه میتواند بیشترین سود را برای کشور به ارمغان بیاورد.
اخبار سیاسی - وقایع اتفاقیه