اکتشافات هیجان‌انگیز یک جویندۀ گنج در مزرعۀ هویج
- مجموعه: اخبار گوناگون
به گزارش فرادید، وقتی آلن باکستر یک حلقه قرون وسطایی را در مزرعه یک کشاورز پیدا کرد، می‌دانست ممکن است باز هم آثار باستانی بیشتری در آن حوالی پیدا شود، اما ته‌ریشه‌های بجامانده از محصول جو دوسر نمی‌گذاشت فلزیاب او به زمین نزدیک شود. پس او منتظر ماند. چهار سال بعد کشاورز هویج کاشته و آن‌ها را برداشت کرده بود.
این مرد ۴۴ ساله به بی‌بی‌سی نیوز اسکاتلند گفته است: «برای برداشت هویج، باید عمیق شخم زد و من توانستم بعد از برداشت محصول، فلزیابم را مستقیماً به خاک نزدیک کنم. در فاصله هر ۳ فوت سیگنال می‌گرفتم. نمی‌توانستم حرکت کنم، هر قدم چیزی پیدا میشد. نمی‌خواستم به خانه برگردم.»
نقطه اوج اکتشافات او در سال ۲۰۲۲، گنجینه‌ای از پول‌های خرد دوران سلطنت جیمز سوم پادشاه اسکاتلند در قرن پانزدهم بود: «اولین سکه را که پیدا کردم فهمیدم کمیاب است چون من سکه‌ها را خوب می‌شناسم. طی چند هفته ۵۲ عدد از آن‌ها را یافتم.»
به گفته‌ی آقای باکستر: «این سکه‌های ۵۰۰ ساله از جنس مس، یک‌چهارم پنی ارزش داشتند و در وضعیت بسیار خوبی بودند، شکل نامنظمی داشتند؛ نشان اشرافی سپر ضربدر در یک طرف و تاج در طرف دیگر.»
«در دست گرفتن چیزی که صدها سال قدمت دارد، تجربه فوق‌العاده‌ای است. چنان شوقی تمام وجودم را دربرگرفته بود که تمام روز و شب ادامه داشت.»
یک کارشناس از موزه ملی اسکاتلند گفته است این نخستین گنجینه از فارثینگ (یک‌چهارم پنی) جیمز سوم است که از سال ۱۹۱۹ کشف شده است.
فلزیاب‌هایی مانند آقای باکستر باید از صاحبان زمین برای جستجو اجازه بگیرند و هر چیزی که پیدا کنند باید برای تجزیه و تحلیل و ثبت به مقامات تحویل دهند.
طبق قوانین اسکاتلند، تمام یافته‌های باستان‌شناسی، تاریخی یا فرهنگی باید گزارش شوند و مقامات سلطنتی حق مطالبه آن‌ها را دارند، بنابراین نه فلزیاب‌ها و نه مالکان زمین، حق مالکیت هیچ یافته‌ی باستان‌شناسی در اسکاتلند را ندارند.
یافته‌هایی که از طریق سیستم خزانه دولت به موزه اختصاص داده می‌شوند، معمولاً با اهدای جایزه به کسی که آن‌ها را یافته، تأیید می‌شوند. جایزه هر قدر که باشد بین مالک زمین و یابنده تقسیم می‌شود.
آقای باکستر در بسیاری از محوطه‌ها کار کرده و چیزهایی یافته که از همه آن‌ها کاملاً محافظت می‌کند. مثلاً در مزارع ۱۴ هکتاری در فایف، بیش از ۵۰۰ قطعه از عصر برنز تا قرون وسطی را یافته است.
«من با نمونه کارهایم از یافته‌های قبلی به سراغ کشاورزان می‌روم و به آن‌ها نشان می‌دهم چه کار می‌کنم و از آن‌ها اجازه می‌گیرم تا در زمین‌هایشان فلزیابی کنم. باید تلاش کنی خودت را خوب معرفی کنی، به موهایت ژل بزنی، ماشینت را بشوری و لباس‌های قشنگ بپوشی.»
«البته من از این کار متنفرم، چون صحبت کردن با مالک زمین درباره این موضوع خوشایند نیست. کشاورزان مشغله دارند و حوصله ندارند با کسی حرف بزنند که می‌خواهد در زمین آن‌ها فلزیابی کند.»
خبر گنجینه جیمز سوم در مجله سکه‌شناسی منتشر شده است. این مجله درباره بهترین یافته‌های باستانی بریتانیا اطلاع‌رسانی می‌کند. در این مجله، خبر دو سکه‌ی بالیول (Baliol) که آقای باکستر در محوطه فایف کشف کرد هم منتشر شد. این فارثینگ‌ها بسیار نادر هستند و تنها دو موردی هستند که تاکنون در اسکاتلند یافت شدند».
این کشف به موزه ملی اسکاتلند اختصاص یافت و ۵۰۰۰ پوند به یابنده پرداخت شد.
علاوه بر این، آقای باکستر ۶۹ سکه قرون وسطایی از سلطنت پادشاه انگلستان ادوارد اول که ارتشش در پایان قرن سیزدهم به اسکاتلند حمله کرد یافته است.
حلقه قرون وسطایی که نخستین کشف او در محوطه فایف بود، متعلق به قرن سیزدهم و چهاردهم است: «اول فکر کردم در بطری است، چون وقتی آن را از خاک بیرون آوردن توانستم لبه‌های نقره‌ای آن را ببینم. اما وقتی نوشته‌های کنار و دست‌های بزرگ بهم چسبیده جلو را دیدم با خودم فکر کردم این یک حلقه قرون وسطایی است.»
«یافتنش شگفت‌انگیز بود، چون یک روز آفتابی بود و برق می‌زد و در شرایط بسیار خوبی بود چون روکش طلا داشت که از آن در برابر خاک محافظت کرده بود.»
آقای باکستر که تکنسین آزمایشگاه است، معتقدست این حلقه نامزدی است: «مالک این حلقه حتماً جایگاه بالایی داشته، چون وزن آن ۹.۵ گرم است. قطعه سنگینی است. یک پنی قرون وسطایی حدود ۱.۲ گرم وزن داشته، این یکی به اندازه حدود هفت سکه قرون وسطایی است، پس بعیدست یک دهقان مالک آن باشد.»
این انگشتر نقره است اما روکش طلا دارد. وقتی فلزیاب آن را شناسایی کرد، هشت اینچ پایین‌تر از زمین بود.
آقای باکستر که کتابی با عنوان «تاریخ‌سازی: زندگی من به عنوان یک فلزیاب اسکاتلندی» نوشته، می‌گوید درک دشواری یافتن آثار باستانی برای مردم سخت است. در یک مزرعه، ۹۰ درصد مواقع چیزی برای پیدا کردن وجود ندارد.
به سختی می‌توان اقلامی یافت که بیش از ۵۰۰ و ۶۰۰ سال قدمت دارند، زیرا جمعیت آن زمان، بسیار کمتر از حالا بوده است. آقای باکستر می‌گوید ممکن است یک مزرعه پر از آثار باستانی باشد اما دستگاه‌های فلزیاب به دلیل بلندی بیش از حد محصولات، نمی‌توانند آن‌ها را شناسایی کنند.
