شناخت ویژگی‌ها و مزایای رشته مهندسی فضای سبز

مجموعه: معرفی رشته های تحصیلی

بررسی انتخاب رشته مهندسی فضای سبز

خلق زیبایی و سلامتی در شهرها: بررسی انتخاب رشته مهندسی فضای سبز

طراحی فضای سبز

مسیر زندگی انسان پر از افت و خیزهای مختلف است که برخی از آنها می‌توانند تصمیم‌گیری‌های اساسی و مهمی در پی داشته باشند. از این میان، انتخاب راه‌های صحیح و مناسب در زندگی می‌تواند تعیین‌کننده سرنوشت شخص باشد. مسیر انتخاب رشته تحصیلی و پیگیری شغل مناسب از جمله این تصمیم‌هاست که تأثیر بسزایی بر آینده فرد خواهد داشت. این دو انتخاب به‌طور نزدیک با یکدیگر پیوند دارند و نمی‌توان آنها را به طور مستقل در نظر گرفت؛ زیرا انتخاب رشته تحصیلی مسیر ورود به شغل‌های مرتبط با آن رشته را مشخص می‌کند.

یکی از رشته‌هایی که در دفترچه انتخاب رشته کنکور ذکر شده و توسط داوطلبان می‌تواند انتخاب شود، رشته مهندسی فضای سبز است. پیش از شروع فرآیند انتخاب رشته کنکور، داوطلبان علاقمند به این رشته باید اطلاعات کافی درباره محتوا، دروس عمومی و تخصصی، و چشم‌انداز بازارکار این رشته را کسب کنند. این مقاله به معرفی رشته مهندسی فضای سبز می‌پردازد و درباره موقعیت شغلی و فرصت‌های شغلی در این حوزه توضیحاتی ارائه می‌دهد.

هدف از ایجاد فضای سبز

هدف از ایجاد فضای سبز 

ایجاد تنوع زیستی بیشتر: گسترش فضاهای سبز در شهرها نه‌تنها به ایجاد لایه‌ای جدید از تنوع زیستی در محیط‌های شهری منجر می‌شود، بلکه به ایجاد زیستگاه جدیدی برای گونه‌ها کمک می‌کند که بهبود کیفیت زندگی و رفاه در شهرهای پرجمعیت را به همراه دارد.

کاهش آلودگی هوا: یکی از مشکلات جدی زندگی شهری آلودگی هواست، که به‌خصوص در شهرهای بزرگ و پرجمعیت اهمیت دارد. فضاهای سبز در شهرها می‌توانند به عنوان فیلتری برای آلاینده‌های هوا عمل کنند و آلودگی هوا را کاهش دهند. هر مترمربع از فضای سبز شهری می‌تواند در سال ۲۰۰ گرم ذرات کوچک و آلوده‌کننده را از بین ببرد.

کاهش تأثیرات گرمایش زمین: گرمایش زمین در شهرها اثرات مخربی مانند افزایش دما، بارش‌های شدید، امواج گرما و گسترش بیماری‌ها را ایجاد می‌کند. فضاهای سبز در شهرها می‌توانند به کاهش این تأثیرات کمک کنند و اثرات گرمایش زمین را در شهرها کاهش دهند.

ارتقای راحتی اقلیمی و صوتی: پدیده جزیره گرمایی یکی از مشکلات شایع در مناطق شهری است که باعث افزایش دما در نواحی با ساختمان‌های گسترده می‌شود. وجود فضاهای سبز در شهرها می‌تواند از بروز این پدیده جلوگیری کرده و دمای شهر را به طور متوسط یک درجه کاهش دهد. این فضاها همچنین می‌توانند به کاهش صداهای آزاردهنده و بهبود کیفیت اقلیمی کمک کنند.

معرفی رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز

معرفی رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز

در دسته‌ی تخصص‌های میان‌رشته‌ای، رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز یکی از تخصص‌هایی است که در بهبود زیبایی و سلامت شهرها نقش اساسی دارد. این رشته دانشگاهی از سه حوزه‌ی مهندسی باغبانی، مهندسی معماری و مهندسی عمران و شهرسازی تشکیل شده است. در این زمینه، اصول مهندسی معماری و هنر طراحی فضای سبز و نیز مهارت‌های مهندسی باغبانی برای زیباسازی محیط شهری ترکیب شده‌اند. اهمیت ایجاد فضاهای سبز در شهرها به دلیل تأثیرات مثبت زیادی که بر زندگی انسان‌ها دارد، بی‌انکار است.

این تأثیرات شامل:

کاشت درختان در اطراف خیابان‌ها

ایجاد پارک‌های جنگلی، کوهستانی و مناطق تفریحی

طراحی و زیباسازی پارک‌ها

ایجاد مناظر زیبا در شهر و کاهش آلودگی‌های بصری

کاهش نویزهای مزاحم و آزاردهنده

ارائه راهکارهایی برای کنترل آلودگی‌های صوتی

حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی

حفاظت از تنوع گیاهان

افزایش زیبایی و سلامت محیط‌های زندگی انسان

تأمین فضاهای سبز برای نیازهای انسان‌ها

در واقع، هدف اصلی این رشته دانشگاهی، ایجاد و حفظ مناظر طبیعی در مقیاس‌های گسترده برای افزایش کیفیت زندگی در شهرها می‌باشد. این رشته تلاش می‌کند تا با ادغام علم مهندسی و هنر طراحی، محیط‌های سبزی را در شهرها ایجاد کند که به زیبایی و سلامت انسان‌ها و محیط زیست کمک می‌کند. 

فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز

فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز

فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز پس از فارغ التحصیلی می‌توانند به عنوان متخصصان در زمینه طراحی و اجرای فضاهای سبز در شهرها و مناطق مختلف فعالیت کنند. برخی از فعالیت‌هایی که این فارغ التحصیلان می‌توانند در زمینه مهندسی فضای سبز انجام دهند.

عبارتند از:

شناخت اقلیم و طراحی فضای سبز با توجه به شرایط آن و نقشه کشی محوطه‌ها

تهیه پروژه‌ها و انجام محاسبات مربوط به طراحی فضاهای سبز

کاربرد مؤثر و بهینه‌ی منابع آب در طراحی و محوطه‌سازی

طراحی فضاهای سبز برای پارک‌ها، مسکن‌ها، مجتمع‌ها و شهرک‌ها

طراحی و اجرای فضاهای سبز شهری با هدف ایجاد زیبایی و آرامش در محیط‌های شهری

استفاده از تزیینات گیاهی مناسب به‌منظور زیباسازی شهرها و مکان‌های عمومی

تجزیه و تحلیل دقیق در طراحی فضاهای سبز با توجه به محدودیت‌ها و امکانات موجود

ایجاد تطبیق بین طراحی فضای سبز و محیط طبیعی محل

آشنایی با فرم‌ها، رنگ‌ها و سبک‌های مختلف طراحی در فضای سبز

برای موفقیت در این رشته، علاوه بر داشتن ذوق و خلاقیت در طراحی، دانشجویان نیاز به آشنایی با علوم روان‌شناسی و جامعه‌شناسی دارند تا بتوانند نیازها و ترجیحات جامعه را در طراحی‌های خود مدنظر قرار دهند. همچنین، برای به روز‌رسانی دانش و مهارت‌های خود، باید با فناوری‌ها و نورپردازی‌های جدید در زمینه منظره‌سازی آشنا باشند تا بتوانند بهترین و مناسب‌ترین طرح‌ها را ارائه دهند.

دروس دانشگاهی در رشته مهندسی فضای سبز

دروس دانشگاهی در رشته مهندسی فضای سبز

دروس دانشگاهی در رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز به منظور ارتباط گسترده‌تر و بهتر با مفاهیم و مهارت‌های مورد نیاز در زمینه طراحی و مدیریت فضاهای سبز ارائه می‌شوند.در ادامه لیستی از دروسی که در این رشته به طور عمومی در دوره‌های تحصیلی ممکن است ارائه شود، آمده است:

دروس پایه رشته مهندسی فضای سبز:

ریاضیات عمومی

فیزیک عمومی

زیست‌شناسی

گیاه‌شناسی

اکولوژی

آمار و احتمالات

جامعه‌شناسی عمومی

آشنایی با کامپیوتر

دروس اصلی رشته مهندسی فضای سبز:

آبیاری عمومی

چمن‌کاری

گل‌کاری

درختان و درختچه‌های زینتی

اصول باغبانی

خاک‌شناسی عمومی

گیاهان آپارتمانی

حاصلخیزی خاک‌ها و کودها

انسان و محیط زیست

عکس‌های هوایی

هوا و اقلیم‌شناسی

رسم‌فنی

طراحی و نقشه‌برداری

دروس تخصصی رشته مهندسی فضای سبز:

اصول طراحی

بیان تصویری

تاریخ معماری و مهندسی فضای سبز

مصالح و روش‌های ساختمانی

طراحی سیستم‌های آبیاری

طراحی کاشت گیاهان زینتی

طراحی فضاهای شهری

سازه‌ها در فضای سبز

طراحی محوطه‌های ویژه

مدیریت فضای سبز

کاربرد کامپیوتر در فضای سبز

کارآموزی

جلسه‌های بحث

پروژه

برای قبولی در رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز، نیاز است که داوطلبان در کنکور سراسری درس‌های دبیرستان را با دقت مطالعه کنند و توانایی‌های مورد نیاز برای این رشته را از جمله مهارت‌های ریاضی و تحلیلی داشته باشند. درس ریاضی با ضریب ۳ و دروس زیست، فیزیک و شیمی با ضریب‌های ۲ در کنکور سراسری اهمیت دارند. همچنین، پس از ورود به دوره کارشناسی این رشته، برای کسب مدرک دانشگاهی باید در مدت چهار سال تحصیلی به همراه دوره کارآموزی تحصیل کنید و در هر نیمسال ۱۷ هفته کامل آموزشی بگذرانید.

درآمد در رشته مهندسی فضای سبز

کسب درآمد در رشته مهندسی فضای سبز

 کسب درآمد در رشته دانشگاهی مهندسی فضای سبز به طور گسترده متغیر است و از عوامل متعددی تبعیت می‌کند. تأثیراتی مانند موقعیت شغلی، سابقه کار، تخصص و مهارت‌ها، محدوده فعالیت‌ها، نوع کارفرما و شرایط اقتصادی می‌توانند در درآمد فارغ التحصیلان این رشته نقش داشته باشند.

در طبقه‌بندی موقعیت‌های شغلی مختلف می‌توان گفت:

کار در بخش دولتی: اشتغال در سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی به طور معمول به حقوق و دستمزد ثابت منتهی می‌شود. این درآمد به طور متوسط است و تنها در موارد خاص می‌تواند بالا برود.

کار در بخش خصوصی: در بخش خصوصی، درآمد معمولاً بیشتر از بخش دولتی است. شرکت‌های مهندسی فضای سبز، شرکت‌های معماری، شرکت‌های طراحی منظر، شرکت‌های ساخت و ساز و همچنین مشاوران مستقل در این زمینه می‌توانند به شغل‌آفرینی و درآمد بیشتری دست یابند.

پروژه‌ها و کارهای مستقل: فارغ التحصیلان با تجربه و مهارت‌های برجسته می‌توانند به عنوان مشاوران مستقل و مجریان پروژه‌های مختلف درآمد بالایی کسب کنند. این درآمد به میزان تعداد پروژه‌ها و سطح تجربه افراد بستگی دارد.

در نهایت، برای داشتن درآمد مناسب در این رشته، لازم است فراتر از تحصیل، تجربه عملی و مهارت‌های عملیاتی در طراحی و مدیریت فضاهای سبز تاکید کنید.  

گرایش های رشته مهندسی فضای سبز

گرایش های رشته مهندسی فضای سبز

در رشته مهندسی فضای سبز، فارغ التحصیلان در مقاطع مختلف می‌توانند به گرایش‌های متعددی متمرکز شوند. این گرایش‌ها به تخصص‌های خاص در زمینه طراحی، مدیریت، نظارت و بهبود فضاهای سبز می‌پردازند. برخی از اصلی‌ترین گرایش‌های این رشته عبارتند از:

مهندسی طراحی محیط زیست: این گرایش بر مفاهیم و اصول طراحی محیط زیستی تمرکز دارد. فارغ التحصیلان این گرایش می‌توانند به طراحی و بهینه‌سازی فضاهای سبز با توجه به ارتباط آنها با محیط زیست، ایجاد سیستم‌های تجدیدپذیر و پایدار، مدیریت منابع طبیعی و ترمیم محیط زیست اختصاص دهند.

معماری منظره: در این گرایش، تمرکز بر طراحی و ایجاد فضاهای سبز در محیط‌های مختلف از پارک‌ها و باغ‌ها تا مجتمع‌های مسکونی و تجاری قرار دارد. فارغ التحصیلان این گرایش می‌توانند به طراحی محوطه‌های زیبا و کارآمد برای افراد و جامعه، مدیریت و نظارت بر فضاهای سبز و ایجاد ترکیب میان فضا و مناظر طبیعی اختصاص دهند.

طراحی شهری: این گرایش به طراحی و بهبود فضاهای عمومی و شهری اختصاص دارد. فارغ التحصیلان این گرایش می‌توانند به تدوین طرح‌های شهری، توسعه فضاهای عمومی شهری، ایجاد منظره‌های شهری زیبا و مناسب، و بهبود کیفیت زندگی شهروندان پرداخته و شهرهای پایدارتری را ایجاد کنند.

برنامه‌ریزی شهری: این گرایش به مدیریت منابع فضای سبز در مقیاس شهری و منطقه‌ای اختصاص دارد. فارغ التحصیلان این گرایش می‌توانند به تدوین و اجرای برنامه‌های استراتژیک برای مدیریت فضاهای سبز، توسعه پایدار شهری، بهینه‌سازی منابع طبیعی و مدیریت پروژه‌های شهری پرداخته و برنامه‌های توسعه‌ای را اجرا کنند.

این گرایش‌ها توسط دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در دوره کارشناسی ارشد ارائه می‌شوند تا فارغ التحصیلان به تخصص‌های مختلف در زمینه مهندسی فضای سبز علاقه‌مند شوند و توانایی‌های لازم را در آنها تقویت کنند

کارشناسی ارشد رشته مهندسی فضای سبز

دروس لازم برای قبولی در دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی فضای سبز

دروس لازم برای قبولی در دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی فضای سبز به طور کلی به موارد زیر می‌پردازد:

زبان عمومی و تخصصی انگلیسی: درک و تسلط بر زبان انگلیسی در حوزه‌های عمومی و تخصصی، که به شما در فهم متون و منابع تخصصی این رشته و ارتباط با جامعه جهانی کمک می‌کند.

اطلاعات عمومی گیاهی: شامل مباحثی نظیر گل‌کاری، چمن‌کاری، درختان و درختچه‌های زینتی و گیاهان پوششی است. این دروس به شما دانش لازم در زمینه گیاهان و گل‌ها جهت ایجاد فضاهای سبز متنوع و زیبا را می‌آموزند.

مبانی نظری طراحی منظر و فضای سبز: این دروس به شما اصول طراحی منظر و فضای سبز را با تاکید بر مفاهیمی مانند پارک و پارک‌سازی و پارک‌های ویژه آموزش می‌دهند.

مبانی نظری منظر سخت: این دروس به بررسی روش‌های ساختمانی در فضای سبز و سازه‌های مصالح مورد استفاده در آن پرداخته و دانش لازم برای طراحی و اجرای بخش‌های سخت فضای سبز را فراهم می‌کنند.

تاریخ باغ و باغسازی: در این درس به معرفی تاریخچه باغ و باغسازی پرداخته می‌شود که به شما درک بهتری از تکامل طراحی و فضای سبز کمک می‌کند.

مدیریت فضاهای سبز: این درس به شما اصول و مفاهیم مدیریت فضاهای سبز در مقیاس‌های مختلف، از فضاهای عمومی تا شهری، را آموزش می‌دهد.

مبانی طراحی کاشت: در این درس به شما اصول و مهارت‌های لازم برای طراحی کاشت گیاهان در فضاهای سبز را آموزش می‌دهد.

این دروس اساسی برای دانشجویانی هستند که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی فضای سبز را دارند. تطبیق و ترکیب این دروس با مباحث تخصصی دیگر به شما امکان می‌دهد تا مهارت‌های لازم برای تحقق اهداف حرفه‌ای خود را پرورش دهید.

دانشگاه‌های رشته مهندسی فضای سبز

دانشگاه‌های رشته مهندسی فضای سبز

در ادامه، برخی از دانشگاه‌هایی که در رشته مهندسی فضای سبز فعالیت دارند، معرفی شده‌اند:

دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) – قزوین

دانشگاه تهران (پردیس کشاورزی و منابع طبیعی در کرج)

دانشگاه تبریز

دانشگاه زابل

دانشگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی – اسدآباد همدان

دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین – ملاثانی اهواز

دانشگاه فردوسی مشهد

دانشگاه کردستان – سنندج

دانشگاه محقق اردبیلی – اردبیل

دانشگاه ملایر

دانشگاه هرمزگان – بندرعباس (مجتمع آموزش عالی میناب)

موسسه غیرانتفاعی آبان هراز – آمل

موسسه غیرانتفاعی بینالود – مشهد

موسسه غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی – کاشمر

موسسه غیرانتفاعی قدر – کوچصفهان رشت

موسسه غیرانتفاعی صالحان – قائم‌شهر

موسسه غیرانتفاعی مهرگان – محلات

این دانشگاه‌ها امکانات آموزشی و تحقیقاتی مناسبی را در زمینه مهندسی فضای سبز ارائه می‌دهند و دانشجویان را به اخذ مهارت‌ها و دانش لازم برای این رشته تحصیلی ترغیب می‌کنند. برای اطلاعات دقیقتر درباره هر دانشگاه، به سایت رسمی آن دانشگاه مراجعه کنید.

سوالات متداول درباره رشته مهندسی فضای سبز

  رشته مهندسی فضای سبز چیست؟

رشته مهندسی فضای سبز به مطالعه و طراحی فضاهای سبز شهری و روستایی اختصاص دارد. در این رشته، مهارت‌های مختلفی از طراحی منظره و باغبانی تا آموزش زیباسازی و مدیریت فضاهای سبز آموزش داده می‌شود.

 چه مهارت‌هایی برای موفقیت در این رشته نیاز است؟

برای موفقیت در رشته مهندسی فضای سبز، نیاز به مهارت‌های طراحی، دانش گیاه‌شناسی، اکولوژی، معماری منظره، و مدیریت منابع طبیعی دارید. همچنین توانایی کار با نرم‌افزارهای طراحی و مدیریت پروژه نیز مهم است.

 چه اهمیت‌هایی در ایجاد فضای سبز در شهرها وجود دارد؟

ایجاد فضای سبز در شهرها اهمیت‌های زیادی دارد، از جمله کاهش آلودگی هوا، تنظیم اقلیم شهری، افزایش تنوع زیستی، بهبود کیفیت زندگی شهروندان، کاهش اثرات گرم شدن زمین، ایجاد رفاه روانی و جلوگیری از جزیره گرمایی.

 چه گرایش‌هایی در این رشته وجود دارد؟

گرایش‌های مهندسی طراحی محیط زیست، معماری منظره، طراحی شهری و برنامه‌ریزی شهری در این رشته موجود است. این گرایش‌ها به دانشجویان امکان انتخاب مسیر تخصصی خود را می‌دهند.

  چه امکانات آموزشی در دانشگاه‌ها برای رشته مهندسی فضای سبز وجود دارد؟

دانشگاه‌های مختلف در رشته مهندسی فضای سبز امکانات آموزشی مناسبی ارائه می‌دهند. این امکانات شامل آموزش مبانی نظری و عملی، کارگاه‌ها، پروژه‌های عملی، کتب و منابع تخصصی و امکان دسترسی به تجهیزات طراحی و اجرای فضای سبز می‌باشند.

سخن پایانی مقاله رشته مهندسی فضای سبز

در این مقاله از بیتوته، به بررسی و معرفی رشته مهندسی فضای سبز پرداختیم. این رشته، با ترکیب علوم مختلف از جمله مهندسی، باغبانی، معماری و زیست‌شناسی، به ایجاد فضاهای سبز در شهرها پرداخته و بهبود کیفیت زندگی شهروندان را هدف قرار می‌دهد. از اهمیت‌های این رشته می‌توان به حفظ محیط زیست، کاهش آلودگی‌ها، ایجاد تنوع زیستی و افزایش رفاه اشاره کرد. فارغ‌التحصیلان این رشته با تسلط بر مهارت‌های طراحی، مدیریت فضاهای سبز و اصول بهینه‌سازی، می‌توانند در طراحی و ایجاد محیط‌های زیبا، سالم و پایدار، به بهبود زندگی شهروندان و حفظ محیط زیست کمک کنند.

  گرد آوری:بخش علمی بیتوته