۶ دلیل رایجی که فن رادیاتور کار نمی کند!

مجموعه: اصول تعمیر و نگهداری خودرو

۶ دلیل رایجی که فن رادیاتور کار نمی کند!

فن رادیاتور به چه دلایلی کار نمی کند ؟

۶ دلیل رایجی که فن رادیاتور کار نمی کند!

فن رادیاتور خودرو را مثل یک محافظ برای موتور تصور کنید. وقتی دما بالا می رود، این فن وارد عمل می شود تا همه چیز را خنک نگه دارد. اما اگر این محافظ کار نکند، چه اتفاقی می افتد؟ در این مقاله، شش دلیل رایج که باعث می شود فن رادیاتور کار نکند را بررسی می کنیم.

فن رادیاتور چه کاری انجام می دهد؟

رادیاتور یکی از اجزای سیستم خنک کننده موتور است که همراه با روغن روان کننده (برای کاهش اصطکاک) و سیستم اگزوز (برای خروج گرما از محفظه احتراق) کار می کند.

وقتی ترموستات جلوی موتور تشخیص دهد که دمای موتور به سطح خطرناکی رسیده، رادیاتور با آزاد کردن مخلوطی از آب و مایع خنک کننده، موتور را سریعاً خنک می کند.

در سمت پایین رادیاتور، روی قسمت سرنشین، حسگری وجود دارد که دمای مایع خنک کننده را کنترل می کند. این حسگر وقتی دما از ۱۷۲ درجه فارنهایت (حدود ۷۸ درجه سانتی گراد) عبور کند، به فن رادیاتور سیگنال می فرستد تا روشن شود. همچنین، فن باید بعد از روشن کردن کولر خودرو نیز فعال شود.

فن های خنک کننده که بین رادیاتور و موتور قرار دارند، هوای خنک را از طریق رادیاتور به جریان درمی آورند تا مخلوط آب و مایع خنک کننده داغ را خنک کنند.

نشانه های خرابی فن رادیاتور

رادیاتور قلب سیستم خنک کننده است

اگر می خواهید مطمئن شوید که فن رادیاتور کار می کند یا نه، موتور را روشن کنید و اجازه دهید خودرو در حالت درجا کار کند. مطمئن ترین راه، گوش دادن به صدای فن است.

کولر را روی حداکثر تنظیم کنید؛ این کار باید فن خنک کننده را فوراً روشن کند. در خودروهای قدیمی تر، معمولاً ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می کشد تا موتور به دمای مناسب برسد.

کافی است کاپوت موتور را باز کنید و به صدای فن گوش دهید. در خودروهای مدرن که موتورهای بسیار کم صدایی دارند، ممکن است شنیدن صدای فن از داخل خودرو سخت باشد.

اگر فن با روشن کردن کولر فوراً روشن شود، اما وقتی موتور بعداً داغ تر می شود درست کار نکند، احتمالاً فن رادیاتور مشکل دارد.

آیا می توانم با فن خراب رانندگی کنم؟

بله، خودرو بدون فن رادیاتور همچنان کار می کند، اما هرگز نباید با این شرایط رانندگی کنید. سیستم خنک کننده خودرو برای عملکرد و طول عمر موتور حیاتی است.

هر بار که موتور بیش از حد داغ می شود، آسیب جدی به آن وارد می شود. اگر احساس کردید فن رادیاتور کار نمی کند یا خودرو خنک نمی شود، باید سریعاً عیب یابی کنید. اگر خودتان نتوانستید مشکل را پیدا کنید، فوراً خودرو را به مکانیک نشان دهید.

دلایل رایج خرابی فن رادیاتور

چرا فن های خنک کننده روشن نمی شوند؟ 

در اینجا ۵ مشکل رایج که ممکن است فن رادیاتور خودرو را از کار بیندازد یا کارایی آن را کاهش دهد، آورده شده است:

۱. فیوز خراب

فیوزها را یکی یکی بررسی کنید.

یکی از مشکلات رایج که باعث از کار افتادن فن رادیاتور می شود، خرابی یا سوختن فیوز است. برای بررسی، باید فیوزها را یکی یکی چک کنید. 

ابتدا دفترچه راهنمای خودرو را نگاه کنید تا محل دقیق فیوزها را پیدا کنید. پس از پیدا کردن فیوز، تعویض آن کار ساده ای است. اگر فیوز فن رادیاتور کار نمی کند یا غایب است، باید آن را تعویض کنید.

نکته: اگر هر بخش الکتریکی خودرو کار نمی کند، اولین چیزی که باید بررسی کنید فیوز است. برای تست فیوزهای فن رادیاتور با مولتی متر، این مراحل را دنبال کنید:

فیوزهای جعبه فیوز زیر داشبورد (شماره های ۳، ۱۵ و ۲۰) و جعبه فیوز زیر کاپوت (شماره های ۴۷ و ۵۰) را بررسی کنید.

موتور را روشن کنید یا کلید احتراق را روی حالت IG2 قرار دهید.

مولتی متر را روی تنظیم «۲۰» در بخش DCV قرار دهید، زیرا مدارهای ۱۲ ولتی را تست می کنید.

پراب مشکی مولتی متر را به ترمینال منفی باتری (برای فیوزهای زیر کاپوت) یا یک نقطه فلزی زمین شده خودرو (برای فیوزهای زیر داشبورد) وصل کنید.

هر فیوز دو کنتاکت دارد که باید پراب های مولتی متر را به آن ها بزنید.

پراب قرمز را به یکی از کنتاکت ها بزنید و مقدار را بخوانید. مقدار باید حدود ۱۲ ولت باشد.

نیازی به ثبت دقیق ولتاژ نیست، زیرا این مقدار به عوامل مختلفی مثل خروجی آلترناتور یا شارژ باتری بستگی دارد. پراب را به کنتاکت دیگر بزنید و مقدار را بخوانید.

نتایج احتمالی:

• ۱۲ ولت در هر دو کنتاکت: فیوز سالم است؛ به سراغ فیوز بعدی بروید.

• ۱۲ ولت در یک کنتاکت و ۰ ولت در دیگری: فیوز سوخته و باید تعویض شود.

• ۰ ولت در هر دو کنتاکت: فیوز برق ندارد، احتمالاً پراب مشکی به درستی به ترمینال منفی باتری یا نقطه زمین شده وصل نشده است. پراب را جدا کرده و دوباره وصل کنید.

۲. سیم های خراب

اگر موتور داغ می شود اما فن رادیاتور کار نمی کند، ممکن است مشکل از سیم های فن باشد. ابتدا هر دو سیم (مثبت و منفی) را جدا کنید. جریان استاندارد باید حدود ۱۲ ولت باشد. با ولت متر، وجود جریان را بررسی کنید. اگر جریانی در یکی یا هر دو سیم وجود ندارد، باید آن ها را تعویض کنید.

رله فن را زیر کاپوت پیدا کنید و جریان را از رله تا فن بررسی کنید. جریان باید در این مسیر وجود داشته باشد. اگر ولتاژ وجود دارد اما فن کار نمی کند، مشکل از خود فن است و باید تعویض شود.

۳. کلاچ فن خراب

کلاچ فن وظیفه اتصال فن رادیاتور به موتور را دارد تا فن کار کند. اگر کلاچ خراب شود، فن از کار می افتد.

فرسودگی طبیعی در طول زمان ممکن است باعث خوردگی یا سوختن فنرهای کلاچ شود. اگر هیچ مشکل دیگری در فن رادیاتور پیدا نکردید، احتمالاً کلاچ مقصر است.

۴. سطح ناکافی مایع خنک کننده

کمبود مایع خنک کننده در موتور نیز می تواند باعث خرابی فن شود. کافی است مخزن مایع خنک کننده را بررسی کنید و ببینید آیا سطح آن به علامت حداکثر رسیده است یا خیر. اگر کم است، آن را تا سطح موردنظر پر کنید.

این یکی از ساده ترین نکات نگهداری است که به حفظ سلامت موتور و سیستم خنک کننده/گرمایشی کمک می کند.

۵. حسگر دمایی خراب

در صورتی که سنسور دما از کار بیفتد، فن قادر به کار نخواهد بود.

حسگر دمایی مسئول تصمیم گیری برای روشن شدن فن رادیاتور است و دمای سیستم خنک کننده را می خواند. اگر این حسگر خراب باشد، فن نمی تواند کار کند. این حسگر معمولاً در پوشش ترموستات قرار دارد.

می توانید سیم های حسگر را جدا کرده و دوباره وصل کنید؛ گاهی این کار مشکل را حل می کند. در غیر این صورت، باید حسگر را تعویض کنید.

۶. موتور فن رادیاتور خراب

اگر فن رادیاتور هنوز کار نمی کند، می توانید آن را با اتصال به یک منبع تغذیه دیگر (مثل باتری) تست کنید:

• کانکتور سیم کشی را جدا کنید. آن را بررسی کرده و تمیز کنید و مطمئن شوید که سیم ها محکم و بدون آسیب هستند.

• سیم های مثبت و زمین را شناسایی کنید.

• ترمینال منفی باتری را به سمت زمین کانکتور فن و ترمینال مثبت باتری را به سیم دیگر وصل کنید.

• به دفترچه تعمیر خودرو نگاه کنید تا ببینید خودرو شما کانکتور ۴ سیمه دارد یا ۳ سیمه (دو سیم برای تغذیه و یکی برای زمین).

• پس از اتصال به باتری، فن باید شروع به کار کند.

اگر فن با منبع تغذیه مستقیم کار نکند یا با سرعت خیلی پایین کار کند، بررسی کنید که ترمینال آسیب ندیده باشد و ولتاژ ورودی را تست کنید. اگر ولتاژ ورودی وجود دارد، مشکل از موتور فن است و باید تعویض شود.

هزینه تعویض فن رادیاتور

هزینه فن رادیاتور معمولاً بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ دلار است. همچنین، مکانیک برای دستمزد بسته به مدل خودرو بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ دلار دریافت می کند.

از آنجا که رادیاتور در جلوی خودرو قرار دارد، مکانیک نیازی به باز کردن قطعات دیگر برای تعویض فن ندارد.

اگر نیاز به تعویض موتور فن نیز باشد، هزینه دستمزد بین ۱۷۰ تا ۲۲۰ دلار و قطعات بین ۵۳۰ تا ۶۸۰ دلار خواهد بود.

مدت زمان تعویض فن رادیاتور

تعویض فن رادیاتور کاری زمان بر است و مدت زمان آن به مهارت تعمیرکار بستگی دارد. یک مکانیک حرفه ای معمولاً ۲ تا ۳ ساعت زمان نیاز دارد. ممکن است ۳۰ دقیقه تا یک ساعت دیگر برای خدماتی مثل تخلیه مایع خنک کننده، تعویض تسمه های خراب یا سایر موارد لازم باشد.

در خودروهای قدیمی، ممکن است کانکتورهای الکتریکی یا بست ها آسیب دیده باشند که نیاز به تعمیر یا تعویض دارند. برخی مکانیک ها ممکن است بخواهند ضد یخ یا شلنگ های رادیاتور را نیز تعویض کنند.

نتیجه گیری

از مشکلات ساده مثل فیوز سوخته یا رله معیوب تا مسائل پیچیده تر مثل خرابی موتور فن یا مشکلات سیم کشی، همه می توانند باعث از کار افتادن فن رادیاتور شوند. با درک دلایل احتمالی، می توانید اقدامات لازم را انجام دهید. اگر در هر مرحله مطمئن نیستید یا با مشکل پیچیده ای روبرو شدید، بدون تردید با یک مکانیک حرفه ای مشورت کنید.

گردآوری: بخش خودرو بیتوته