نقش شگفت‌انگیز گلوکوکورتیکوئیدها در بدن

مجموعه: بیماری ها و راه درمان

گلوکوکورتیکوئیدها دسته‌ای از هورمون‌ها هستند

راهنمای جامع گلوکوکورتیکوئیدها برای بیماران

گلوکوکورتیکوئیدها چیست؟

گلوکوکورتیکوئیدها داروهای قدرتمندی هستند که با التهاب مبارزه کرده و با سیستم ایمنی شما برای درمان طیف گسترده‌ای از مشکلات سلامتی همکاری می‌کنند.

بدن شما در واقع گلوکوکورتیکوئیدهای خود را می‌سازد. این هورمون‌ها کارهای زیادی انجام می‌دهند، مانند کنترل نحوه استفاده سلول‌هایتان از قند و چربی و مهار التهاب. با این حال، گاهی اوقات کافی نیستند. اینجاست که نسخه‌های ساخته دست بشر می‌توانند کمک کنند.

گلوکوکورتیکوئیدها داروهای قدرتمندی هستند که با التهاب مبارزه می کنند

گلوکوکورتیکوئیدها چگونه کار می کنند؟

التهاب‌ پاسخ‌ سیستم‌ ایمنی‌ بدن‌ به‌ آسیب‌ یا عفونت‌ است. در‌ این‌ شرایط‌ بدن‌ شما گلبول‌های‌ سفید‌ خون‌ و مواد شیمیایی‌ بیشتری‌ تولید می‌کند‌ تا به‌ بهبودیتان‌ کمک‌ کند. اما گاهی‌ اوقات، این‌ واکنش‌ بیش‌ از‌ حد‌ قوی‌ است‌ و حتی‌ می‌تواند‌ خطرناک‌ باشد. برای‌ مثال، آسم‌ التهاب‌ مجاری‌ تنفسی‌ است‌ که‌ می‌تواند‌ تنفس‌ را‌ مختل‌ کند.

اگر شما بیماری‌ خودایمنی‌ دارید، بدن‌ به‌ اشتباه‌ دچار‌ التهاب‌ می‌شود. به‌ این‌ معنی‌ که‌ سیستم‌ ایمنی‌ شما به‌ سلول‌ها‌ و بافت‌های‌ سالم‌ حمله‌ می‌کند‌، گویی‌ که‌ آن‌ها‌ ویروس‌ یا باکتری‌ هستند.

گلوکوکورتیکوئیدها مانع‌ از‌ تولید بیش‌ از‌ حد‌ مواد شیمیایی‌ involved in inflammation (درگیر‌ در‌ التهاب‌) می‌شوند. همچنین‌ می‌توانند‌ با‌ تغییر‌ نحوه‌ی‌ کار گلبول‌های‌ سفید خون، پاسخ‌ سیستم‌ ایمنی‌ را کاهش‌ دهند. گلوکوکورتیکوئیدها بدن شما را از پمپاژ بسیاری از مواد شیمیایی دخیل در التهاب باز می دارند. آنها همچنین می توانند با تغییر نحوه عملکرد گلبول های سفید، پاسخ سیستم ایمنی بدن شما را کاهش دهند.

بیماریهایی که گلوکوکورتیکوئیدها درمان می کنند

گلوکوکورتیکوئیدها بسیاری از بیماری‌های ناشی از التهاب را درمان می‌کنند، مانند:

آسم

بیماری انسدادی مزمن ریه ( COPD )

آلرژی

روماتیسم مفصلی

آرتروز

بیماری کرون و سایر انواع بیماری التهابی روده

اگزما و سایر بیماری های پوستی

اسکلروز چندگانه

تاندونیت

لوپوس

پزشکان همچنین گلوکوکورتیکوئیدها را برای افرادی که پیوند اعضا انجام می دهند تجویز می کنند. پس از انجام این روش، سیستم ایمنی بدن عضو جدید را به عنوان یک مهاجم می بیند و به آن حمله می کند. داروهایی که سیستم ایمنی شما را کاهش می دهند، مانند گلوکوکورتیکوئیدها، می توانند بدن شما را از پس زدن اندام جدید باز دارند.

گلوکوکورتیکوئیدها بسیاری از بیماری‌های ناشی از التهاب را درمان می‌کنند

انواع گلوکوکورتیکوئیدها

گلوکوکورتیکوئید نوعی استروئید است. نوع مورد نیاز شما بستگی به وضعیت سلامت خاصی دارد. از جمله رایج ترین آنها عبارتند از:

√ کورتیزون : تزریقی که می تواند التهاب مفاصل شما را کاهش دهد.

√ پردنیزون و دگزامتازون: قرص هایی که آلرژی ، آرتریت ، آسم ، مشکلات بینایی و بسیاری از بیماری های دیگر را درمان می کنند.

√ تریامسینولون : کرمی که بیماری های پوستی را درمان می کند.

√ بودزوناید : قرصی برای کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، بیماری های خود ایمنی که بر دستگاه گوارش شما تأثیر می گذارد.

عوارض جانبی گلوکوکورتیکوئیدها 

اینکه گلوکوکورتیکوئیدها چگونه بر شما تأثیر می گذارند به داروی خاص یا دوزی که مصرف می کنید بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر هر چند وقت یکبار یک عدد را برای تشدید التهاب مفصل مصرف کنید ، ممکن است هیچ عارضه جانبی نداشته باشید. اما مشکلات رایج عبارتند از:

• افزایش وزن

• احساس گرسنگی شدید

• احتباس آب یا تورم

• نوسانات خلقی

• تاری دید

• احساس عصبی یا بی قراری

• مشکل خواب

• ضعف عضلانی

• آکنه

• تحریک معده

معمولا مصرف گلوکوکورتیکوئیدها برای مدتی کوتاه بی خطر است

خطرات مصرف گلوکوکورتیکوئیدها چیست؟

معمولا مصرف گلوکوکورتیکوئیدها برای مدتی کوتاه برای اکثر افراد بی خطر است. اما استفاده طولانی مدت از آنها می تواند باعث مشکلات سلامتی شود، از جمله:

• پوکی استخوان، زمانی که استخوان ها ضعیف تر می شوند و به راحتی می شکنند.

• فشار خون بالا

• دیابت

• بیماری کوشینگ

در صورت مشاهده هرگونه تغییر در احساس خود در حین مصرف این داروها، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.

اگر باردار یا شیرده هستید ، با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای پردنیزون و سایر گلوکوکورتیکوئیدها صحبت کنید. این داروها ممکن است یک خطر جزئی برای کودک شما باشد . با این حال، اگر به دلیل داشتن یک مشکل جدی سلامتی یا یک بیماری تهدیدکننده زندگی، آنها را مصرف می‌کنید، ادامه درمان ممکن است بر احتمال آسیب رساندن دارو به کودک شما بیشتر باشد.

قبل از شروع مصرف گلوکوکورتیکوئید، در صورت داشتن هر یک از این مشکلات پزشکی به پزشک خود اطلاع دهید:

• آب مروارید یا گلوکوم

• حمله قلبی یا نارسایی احتقانی قلب

• فشار خون بالا

• بیماری تیرویید

• زخم معده

• دیابت

• افسردگی یا سایر اختلالات خلقی

• بیماری کلیوی

• مشکلات غده فوق کلیوی

هورمون های گلوکوکورتیکوئیدی عملکردهای ضروری بدن را تنظیم می کنند

سوالات متداول درباره گلوکوکورتیکوئیدها

1. گلوکوکورتیکوئیدها برای چه مواردی استفاده می‌شوند؟

گلوکوکورتیکوئیدها برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها استفاده می‌شوند، از جمله:

بیماری‌های التهابی ، بیماری‌های خودایمنی ، آلرژی ، سرطان

2. چه کسانی نباید گلوکوکورتیکوئیدها مصرف کنند؟

افراد مبتلا به برخی از بیماری‌ها، مانند عفونت‌های فعال، زخم معده، و پوکی استخوان، نباید گلوکوکورتیکوئیدها مصرف کنند. همچنین، زنان باردار و شیرده باید قبل از مصرف گلوکوکورتیکوئیدها با پزشک خود مشورت کنند.

3. عملکرد اصلی گلوکوکورتیکوئیدها چیست؟

هورمون های گلوکوکورتیکوئیدی عملکردهای ضروری بدن در پستانداران را تنظیم می کنند، متابولیسم سلولی، رشد، تمایز و آپوپتوز را کنترل می کنند.

4. چگونه باید گلوکوکورتیکوئیدها را مصرف کرد؟

گلوکوکورتیکوئیدها باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شوند. پزشک شما دوز و نحوه مصرف گلوکوکورتیکوئیدها را با توجه به نوع بیماری و وضعیت سلامتی شما تعیین خواهد کرد.

5. در صورت مصرف بیش از حد گلوکوکورتیکوئیدها چه باید کرد؟

در صورت مصرف بیش از حد گلوکوکورتیکوئیدها، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

6. مکانیسم اثر گلوکوکورتیکوئیدها چیست؟

گلوکوکورتیکوئیدها با اتصال به گیرنده‌های گلوکوکورتیکوئید در داخل سلول‌ها عمل می‌کنند. این گیرنده‌ها از نوع گیرنده‌های هسته‌ای هستند و پس از اتصال هورمون به آنها، به داخل هسته سلول مهاجرت می‌کنند. در داخل هسته، گیرنده‌های گلوکوکورتیکوئید به DNA متصل شده و باعث فعال شدن یا غیرفعال شدن برخی از ژن‌ها می‌شوند.

توصیه پایانی 

 گلوکوکورتیکوئیدها داروهای قدرتمندی هستند که می‌توانند برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها مفید باشند. این داروها با سرکوب التهاب و سیستم ایمنی، می‌توانند به بهبود علائم بیماری‌های مختلف کمک کنند.

با این حال، گلوکوکورتیکوئیدها می‌توانند عوارض جانبی جدی نیز داشته باشند. بنابراین، مهم است که این داروها را فقط تحت نظر پزشک مصرف کنید و به تمام دستورالعمل‌های پزشک خود به دقت عمل کنید.

در صورت بروز هر گونه عوارض جانبی، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.با مصرف صحیح گلوکوکورتیکوئیدها، می‌توانید از مزایای این داروها برای درمان بیماری خود بهره‌مند شوید و در عین حال خطر عوارض جانبی را به حداقل برسانید.

گردآوری:بخش سلامت بیتوته