مخالفان و موافقان تصویب قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل چه می گویند؟

مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

مخالفان تصویب قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل چه می گویند؟

در پی جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به 1+5 در شهر وین اتریش، شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه‌ای را تصویب کرده که بر اساس آن برجام مورد تایید قرار گرفته است.

شورای امنیت سازمان ملل دیروز (دوشنبه) طی جلسه‌ای قطعنامه‌ای که قطعنامه‌های پیشین ضد ایرانی این نهاد را لغو کرده و تحریم‌ها علیه تهران را برخواهد چید، با 15 رأی موافق و بدون رأی مخالف تصویب کرد.

بر اساس این قطعنامه تمامی مفاد قطعنامه های شماره 1696 و 1737 (مصوب سال 2006)، 1747 (مصوب سال 2007)، 1803 و 1835(مصوب سال 2008)، 1929 (مصوب سال 2010) و 2224 (مصوب سال 2015) رالغو کرده و همه تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم های مرتبط با هسته ای که توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپایی و دولت های عضو اتحادیه اروپایی تحمیل شده بودند را به طور جامع لغو می کند.

در همین حال طی چند روز گذشته مواردی از این قطعنامه انتقادهایی جدی را در میان محافل سیاسی و رسمی ایران برانگیخته است. بندهای 11 و 12 این پیش‌نویس ، اصلی‌ترین کانون این انتقادات بود.

در همین زمینه دکتر فوائد ایزدی استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین الملل در گفت و گو با تابناک به دلایل خود در مخالفت با این قطعنامه پرداخته است.

وی در پاسخ به این سئوال که نقدهای شما نسبت به این قطعنامه چیست، بیان داشت؛ در این قطعنامه بند 11 و 12 مشکل جدی دارد، همچنین در قسمت ضمیمه قطعنامه بند 6 و 7 برای کشور مشکلات جدی ایجاد می کند.

ایزدی ادامه داد، من در ابتدا در مورد بند 7 ضمیمه صحبت می کنم. ما پذیرفته ایم بر اساس برجام به یکی از متن های سازمان ملل پایبند باشیم. بر اساس این متن پذیرفته ایم که متن آژانس بین المللی انرژی اتمی به نام 254 را اجرا کنیم. این متن 84 صفحه دارد. در این متن موارد متعددی از فناوری ها و دستگاه ها و موادی را که استفاده دوگانه دارند را احصا کرده است.

این کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد، خیلی وقت ها اتفاق می افتد که یک موادی که به درد فلان صنعت می خورد، این ماده ماده و فناوری به درد فناوری هسته ای هم می خورد. بنابراین خیلی از موارد وجود دارد که استفاده دو گانه دارد. بر اساس این بند قرار شده است که موادی که استفاده دو گانه دارد، اگر می خواهد وارد کشور شود باید کمیسیون مشترک که کانال تامین مواد است تایید کند تا به کشور وارد شود. بر اساس بند 7 به همه کشورهای دنیا اجازه داده اند نسبت به محموله هایی که از هر طریقی وارد کشور می شود این محموله ها را بازرسی کنند که این محموله مواردی را که محدود شده است در آنجا نباشد. در واقع هر چیزی که می خواهد وارد کشور شود، کشورهای خارجی حق بازرسی آن را پیدا می کنند.

فوائد ایزدی تاکید کرد، این بند هم استقلال کشور را زیر سئوال می برد، هم وضعیتی را ایجاد می کند که طرف مقابل به بهانه هسته ای در محیط های دانشگاهی که در آن تحقیق و پژوهش انجام می شود، می تواند ورود پیدا کند. چرا که ما متعهد شده ایم که بپذیریم از این لیست تبعیت کنیم. در متن برجام می خوانیم که قبول کرده ایم که حتی ایمیل و تلفن کسانی که این کالاها را می خواهند وارد کنند را تقدیم کنیم. الان بحث موضوع علم و فناوری در کشور است که با تهدید روبرو می باشد.

وی در ادامه در مورد محدودیت های موشکی بیان داشت، بر اساس ماده 6 ضمیمه قطعنامه ما محدودیت موشکی پذیرفته ایم. تاکنون ایران به تمام نیروهایی که در راستای منافع ایران فعالیت می کند سلاح ارسال می کرد. امریکایی ها از این موضوع خوششان نمی امده است. بنابراین متن قطعنامه را به گونه ای تنظیم کرده اند که ارسال سلاح را غیر قانونی اعلام کرده اند. این در حالی است که ما تاکنون قبول نکرده بودیم که ارسال سلاح غیر قانونی است گرچه قطعنامه وجود داشت، اما چون می گفتیم قطعنامه غیر قانونی است، به آنها عمل نمی کردیم. اما این بار نماینده ایران این قطعنامه را قبول کرده است و باید آن را اجرا کنیم. در حوزه موشکی محدودیت 8 ساله پذیرفته ایم.

ایزدی در بخشی دیگر در مورد انتقاد به بازگشت پذیری تحریم ها گفت؛ نکته ای که اقای عراقچی بیان داشته اند در مورد خروج ایران از ذیل بند هفت درست نیست. چرا که ما قرار است در صورتی که در ده سال هیچکدام از کشورها تخلف نکند، ایران از فصل هفتم خارج شود. وی ادامه داد بر اساس بند 11 و 12 در طول این ده سال هر کدام از کشورهای عضو شورای امنیت بخواهند می توانند طی تذکری به ایران و یک بازه سی روزه تحریم ها را برگردانند. در واقع اگر طرف مقابل در این سی روز راضی نشود رای گیری خواهد شد که ایا تعلیق تحریم ها ادامه پیدا کند. این در حالی است که آن کشور می تواند به راحتی ادامه تعلیق تحریم ها را وتو کند. در واقع در اینجا در بازه زمانی دوم شاکی و قاضی یکی می شود. بنابراین خروج ایران از فصل هفتم بعد از ده سال است این هم در حالی که هیچ کس دبه درنیاورد. در واقع این توافق هزار نوع اما و اگر دارد.

وی در پایان گفت ما این محدودیت ها را پذیرفته ایم اما چیزی که گرفتیم این است که برخی تحریم ها در صورت گزارش آژانس تعلیق شود. وی ادامه داد، در این توافق تعهدات ایران بسیار روشن و واضح است اما تعهدات طرف مقابل به این صراحت نیست و هزاران اما و اگر وجود دارد.

-------------------------

موافقان تصویب قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل چه می گویند؟

در پی جمع‌بندی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به 1+5 در شهر وین اتریش، شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه‌ای را تصویب کرده که بر اساس آن برجام مورد تایید قرار گرفته است.

 شورای امنیت سازمان ملل دیروز (دوشنبه) طی جلسه‌ای قطعنامه‌ای که قطعنامه‌های پیشین ضد ایرانی این نهاد را لغو کرده و تحریم‌ها علیه تهران را برخواهد چید، با 15 رأی موافق و بدون رأی مخالف تصویب کرد.

بر اساس این قطعنامه تمامی مفاد قطعنامه های شماره 1696 و 1737 (مصوب سال 2006)، 1747 (مصوب سال 2007)، 1803 و 1835(مصوب سال 2008)، 1929 (مصوب سال 2010) و 2224 (مصوب سال 2015) رالغو کرده و همه تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم های مرتبط با هسته ای که توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپایی و دولت های عضو اتحادیه اروپایی تحمیل شده بودند را به طور جامع لغو می کند.

در همین حال طی چند روز گذشته مواردی از این قطعنامه انتقادهایی جدی را در میان محافل سیاسی و رسمی ایران برانگیخته است. بندهای 11 و 12 این پیش‌نویس ، اصلی‌ترین کانون این انتقادات بود.

در همین زمینه دکتر علی خرم نماینده اسبق ایران در ژنو در گفت و گو با تابناک به دلایل خود در حمایت از این قطعنامه پرداخته است.

خرم در ابتدا در پاسخ به این سئوال که مزیت این قطعنامه برای ایران چه خواهد بود؛ عنوان کرد، ممکن است در مورد قطعنامه ای که به تصویب رسید، هر کسی از ظن خودش این موضوع را بحث و بررسی کند و اظهار نظر کند. مثلا طرف غربی بیاید بگوید که ما قطعنامه جدید تصویب کردیم که بر اساس آن ایران به سمت سلاح هسته ای نرود. همینطور که نماینده سازمان ملل در امریکا گفت بر اساس این قطعنامه ایران چهار برابر وقت می خواهد که به سلاح هسته ای دست پیدا نماید.

این کارشناس مسائل هسته ای ادامه داد، اگر بخواهیم از زاویه ی خودمان بررسی کنیم. این قطعنامه مزیت های بسیار فروانی برای ایران خواهد داشت. اول اینکه در گذشته ما شش قطعنامه در فصل هفتم منشور گرفته بودیم که حقیقتا معلوم نبود کی و در چه تاریخی یک چنین قعطنامه ای بتواند ملغی شود. یک موقعیت بسیار استثنایی پیش آمده که همه چیز دست به دست هم بدهد و یک اجماع بی نظیری در میان اعضای دائم شورای امنیت به وجود بیاید تا این شش قطعنامه قبلی لغو شود.

اگر یک چنین موقعیتی پیش نیامده بود من به عنوان یک کارشناس و نماینده اسبق دائم ایران در سازمان ملل بعید می دانم که شرایطی فراهم می شد تا این اتفاق بیفتد. در واقع ابر، ماه، خورشید و فلک در کار شدند که این شش قطعنامه لغو شود. بنابراین این دستاورد اولی است که برای ایران مهم است. چرا که این قطعنامه ها جلوی هر حرکت ایران را از جمله سرمایه گذاری خارجی، فروش نفت ایران، روابط بانکی، انتقال های بانکی و... می گرفت. بر اساس ماده 41 منشور این شش قطعنامه جلوی رشد و توسعه ایران را می گرفت و ایران را محبوس کرد. برای ما برداشته شدن این مزاحم به نام قطعنامه های شورای امنیت بسیار دستاورد بزرگی است.

خرم همچنین در مورد دستاورد مهم دوم ایران بیان کرد، توافقی که ما در وین کردیم مطابق با خطوط قرمز نظام انجام گرفت. نگرانی که در این توافق وجود داشت این بود که نکند اعضای دائم شورای امنیت نقض عهد کنند. به عبارت دیگر این کشورها در موضوع تحریم ها یک جایی دبه دربیاورند و یا یکجایی زیر بار نروند. از طرف دیگر ما گفتیم نکند کنگره آمریکا این توافق را از میان بردارد. یا از طرف دیگر رئیس جمهوری بعدی امریکا به تعهدات امریکا عمل نکند.

این قطعنامه که در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد به این معنا است که برای همه کشورها و همه ارگان ها در سطح جهان لازم الاجرا است و لازم الاتباع از نظر حقوقی است. بنابراین نه کنگره امریکا و نه رئیس جمهور بعدی امریکا و نه مجلس شورای اسلامی ایران قادر به تغییر مفاد این توافق نیست. بنابراین این قطعنامه به ایران اطمینان در بالاترین سطح ممکن از نظر قانونی و حقوقی می دهد که آنها نمی توانند در توافق خللی ایجاد کنند.

وی اضافه کرد، حالا ممکن است طرف مقابل مرتب اعلام می کند که ایران با توجه به این قطعنامه به بمب هسته ای نمی رسد. این درحالی است که ایران اگر می خواست سلاح هسته ای تولید کند تا به امروز آن را ساخته بود. در واقع فتوای مقام معظم رهبری جلوی هر گونه ساخت سلاح هسته ای را خواهد گرفت.

خرم در ادامه در پاسخ به سئوالی پیرامون اینکه ایا این قطعنامه جلوی دبه طرف مقابل را خواهد گرفت، گفت؛ با این تفاسیر موضوع از سوی ایران روشن است. آن چیزی که ما می خواستیم این بود که آنها دبه نکنند. حالا آنها مدعی هستند که نکند ایران دبه کند. البته این هم علت طبیعی است. چرا که هیچکدام از طرفین به یکدیدگر اعتماد ندارند.

در مجموع این قطعنامه باعث شد که هیچگاه ارگانی در هیچ کشوری قادر نخواهد بود به توافق وین خدشه ای وارد کند و همه موظف به اعمال آن هستند.

این کارشناس مسائل هسته ای در پایان گفت، برخی از موادی که در این قطعنامه وجود دارد مورد نقد است. برخی این مواد برای اطمینان طرف غربی است. هنگامی که ما خودمان نسبت به خودمان اطمینان داریم و نگران از این نیستیم که نقض عهد بکنیم. حالا هر چیزی می خواهند در این قطعنامه بیاورند. در صورتی می گفتیم این قطعنامه را قبول نداریم که ایران قصد نقض عهد داشت و آنها حالا آمده اند که سیستمی را گذاشته اند که ایران نتواند نقض عهد کند. این در حالی است که ایران درصدد نقض عهد نیست.

وی ادامه داد؛ نباید به گفته های مقامات غربی توجهی داشته باشیم. چرا که آنها درصدد بزرگنمایی دستاورد خود هستند تا بتوانند توافق وین را برای تندروهای کشورهای خودشان توجیه کنند. امروز عربستان و اسرائیل از مخالفان سرسخت توافق هسته ای هستند. بنابراین باید مواظب باشیم ما که اهل نقض عهد نیستیم را نترسانند. آنکه حساب پاک است از محاسبه چه باک است! بگذارید طرف مقابل بگوید ما جلوی ساخت بمب هسته ای ایران را گرفته ایم. اصلا ایران به دنبال ساخت سلاح نبود که الان آنها بخواهند یا توانسته باشند جلوی ایران را بگیرند.

اخبار سیاسی - تابناک