سیستم های ایمنی فعال و غیرفعال خودرو چه هستند و چگونه کار می کنند؟

مجموعه: اصول تعمیر و نگهداری خودرو

سیستم های ایمنی خودرو در دو دسته بندی اصلی یعنی فعال و غیر فعال قرار می گیرند

سیستم های ایمنی خودرو: سیر تکامل از کمربند تا ترمز اتوماتیک 

سیستم های ایمنی خودرو چیست؟

استفاده از سیستم های ایمنی برای شرکت خودرو سازی لازم و ضروری است

سیستم های امنیتی خودرو شامل طیف وسیعی از سیستم ها می باشد که در طول تاریخ و پیشرفت علم و تکنولوژی بر تنوع آنها افزوده شده است و شامل سیستم های ایمنی فعال و غیر فعال می باشد. سیستم های ایمنی غیر فعال که در هنگام تصادفات باعث کاهش خسارات وارده می شوند شامل کمربند های ایمنی، کیسه های هوا، فیوز قفلی و ... می باشد.

سیستم های ایمنی فعال هنگامی که استارت خودرو زده می شود فعال می شوند و از بروز تصادف جلوگیری می کنند. در ادامه به طور جداگانه انواع مختلف این سیستم های ایمنی معرفی می شود.

سیستم ایمنی غیرفعال

همان طور که گفته شد این سیستم شامل کمربند ایمنی، کیسه هوا و ... می شود تا در هنگام بروز تصادف، میزان صدمات وارده را به حداقل برساند.

کمربند ایمنی

کمربند ایمنی به عنوان سیستم غیرفعال ایمنی خودرو تا 50 درصد از اسیب تصادفات میکاهد

کمربند ایمنی توسط یک مهندس انگلیسی در میانه قرن نوزدهم اختراع شد. سپس این وسیله ایمنی توسط شرکت های Nash و فورد در سال های 1949 و 1955 به تولید انبوه  رسید. کمربند ایمنی تا 50 درصد از آسیب های وارده در هنگام بروز تصادف جلوگیری می کند و با وجود پیدایش خودرو های مدرن هنوز هم از این وسیله ایمنی و با کارایی بالا در خودرو ها استفاده می شود.

کیسه هوا

یکی دیگر از سیستم های ایمنی غیر فعال خودرو کیسه های هوا مخصوص سرنشینان است

کیسه های هوای جانبی در محلی در اتومبیل و یا در صندلی قرار داده می شوند و تا حد زیادی از وارد شدن صدمات به سرنشینان خودرو در هنگام تصادف جلوگیری می کنند. این کیسه های هوا از قفسه سینه در مقابل مجروح شدن جلوگیری می کند.

کیسه های هوای جانبی برای اولین بار توسط شرکت خودرو سازی وولو در سال 1995 در خودرو های سدان و واگن 850 به کار گرفته شد. برخی از خودرو ها از دو کیسه هوای جانبی استفاده می کنند. در برخی از خودرو ها نیز این کیسه های هوایی در وسط خودرو قرار می گیرد و از آسیب رساندن به سرنشینان جلوگیری می کند.

نوع دیگری از کیسه های هوا نیز وجود دارند که به عنوان کیسه های هوای پرده ای محافظ سر شناخته می شوند. این نوع کیسه ها نیز برای  اولین بار توسط شرکت وولو استفاده شد. این کیسه ها در هنگام بروز تصادف از آسیب رساندن به سر و صورت راننده و سرنشینان جلوگیری می کند و شرایط خود را تا مدتی بعد از برخورد نیز حفظ می کنند.

ترمز اضطراری خودرو

وجود این سیستم ایمنی در خودرو هنگامی که راننده به هر دلیل ممکن است دچار حواس پرتی شود بسیار موثر است. این سیستم ترمز خودکار ترکیبی از رادار، لیزر و دوربین است و می تواند باعث توقف اضطراری خودرو شود. بر اساس میزان حساسیت ممکن است عابران پیاده و دوچرخه سواران را نیز تشخیص دهد و توقف کند.

سیستم های ایمنی فعال

این نوع سیستم های ایمنی بر روی خودرو ها نصب شده و از تصادف جلوگیری می کنند. سیستم های ایمنی فعال با استارت زدن فعال شده و شروع به کار می کند و مانع از بروز تصادف می شود.

تلاش خودروسازان بهبود بخشیدن به هر دو سیستم ایمنی فعال و غیر فعال می باشد. یعنی سعی می کنند نه تنها از تلفات و خسارات وارده بکاهند بلکه حتی مانع از بروز تصادف شوند.

سیستم روشنایی تطبیقی

این سیستم با افزودن شعاع نور و چرخیدن نور چراغ ها در جهت دور زدن خودور تا حد زیادی از خطرات رانندگی در هنگام شب می کاهند. این سیستم ها همچنین می توانند از ایجاد مزاحمت شدت نور برای راننده جلویی شوند.

یکی از موانع اصلی برای استفاده از این محصول، تفاوت زیاد در هزینه نسبت به سایر سیستم های نوری قدیمی می باشد که این امر می تواند با آمدن نسل های جدیدتر این محصول و افزایش دوام آنها و مقرون به صرفه بودن تا حد زیادی برطرف شود.

سیستم کنترل پایداری الکترونیکی

سیستم کنترل پایدار الکترونیکی در صورت انحراف خودرو به صورت خودکار ترمز می گیرد

اگر خودرو در معرض خطر لغزش و یا انحراف از مسیر قرار بگیرد، این سیستم در یک یا چند چرخ به طور خودکار اقدام به ترمز می کند و یا توان مورد استفاده را کاهش داده تا خودرو به مسیر برگردد. این فرایند خیلی سریع صورت می گیرد به طوری که معمولا راننده متوجه شرایط و حوادثی که ممکن است رخ دهد نمی شود.

این سیستم ایمنی خودرو برای  اولین بار در خودرو های مرسدس بنز و بی ام دبلیو مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از این سیستم از سال 2012 در خودرو های آمریکا اجباری شده است.

ترمزهای ضد قفل

ترمز ABS خودرو یکی از سیستم های ایمنی خودرو از نوع فعال آن است

ترمز های ضد قفل یکی از ابداعات و نو آوری های مهم در رابطه با صنعت خودرو سازی است. این نوع سیستم ایمنی با نام ترمز ABS شناخته می شود. در این نوع ترمز ها ارتباط لنت با دیسک یا کاسه، در زمان ترمز گرفتن با کنترل فشار هیدرولیک در کسری از ثانیه قطع و وصل می شود. این عمل به طور سریع و مداوم تکرار می شود و باعث از بین رفتن حالت بلوکه کردن یا قفل کردن ترمز ها می شود.

استفاده از این نوع ترمز ها در کشور آمریکا از سال 2012 اجباری اعلام شده است. 

سیستم های ایمنی هشدار دهنده

سیستم های ایمنی هشدار دهنده در هنگام خواب آلودگی راننده و یا غفلت او با هشدار به موقع راننده از بروز تصادف جلوگیری می کند.

سیستم نظارت بر فشار تایرها

سیستم های نمایش فشار باد تایر ها از سال 2007 در آمریکا اجباری شده اند. این سیستم سرعت چرخ ها را اندازه گیری کرده و با داده هایی که در اختیار دارد مقایسه می کند. اگر یکی از تایر ها در شرایط مناسبی نباشد، نسبت به تایرهای دیگر با سرعت متفاوتی حرکت می کند و در این هنگام چراغ هشدار دهنده آن روشن می شود.

سیستم نظارت بر نقاط کور

این سیستم برای افزایش تسلط و دید بهتر راننده بر سایر خودرو های نزدیک بسیار مفید است. این سنسور ها می توانند علائم هشدار دهنده ای را به نمایش در آورند. این سیستم به ویژه در پیشگیری از اشتباهاتی که در جابجایی بین خطوط اتفاق می افتد موثر می باشد.

سیستم دید در شب

این سیستم می تواند تصاویر حیوانات و یا عابران پیاده ای که خارج از محدوده روشنایی چراغ های اتومبیل هستند را در یک نمایشگر ال سی دی نشان می دهد. این سیستم ها می تواند با استفاده از اشعه مادون قرمز به رانندگی ایمن تر کمک کنند.

سیستم هشدار انحراف از مسیر

این سیستم به منظور اخطار به راننده برای آگاهی از هر نوع خروج از مسیر ناخواسته به کار می رود. سیستم هشدار انحراف از مسیر می تواند از طریق ویبره صندلی، راننده ای را که احتمالا دچار خواب آلودگی یا حواس پرتی شده را هوشیار و آگاه کند.

برخی از انواع مدرنتر این فن آوری می تواند اتومبیل را با استفاده از ترمز ها به شرایط ایمن باز گرداند. از جمله ضعف های این سیستم ها، عملکرد نادرست در شرایط بد آب و هوایی و مسیر های فاقد خط کشی مناسب می باشد.

گردآوری : بخش مجله خودرو بیتوته