لوله فلکسیبل برق یا لوله شلاقی چیست؟
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, ۲۴ شهریور ۱۴۰۴ ۱۶:۱۷
لوله فلکسیبل برق یا خرطومی برق، نوعی لوله انعطاف‌پذیر است که برای هدایت و حفاظت از سیم‌ها و کابل‌های برق به کار می‌رود. این لوله‌ها به دلیل خاصیت خم‌شوندگی بالا، گزینه‌ای مناسب برای مسیرهایی هستند که زاویه‌دار یا محدودیت فضا دارند.
اصطلاح "لوله شلاقی" به خاطر انعطاف زیاد و شباهت این لوله‌ها به شلاق در زبان محاوره‌ای رواج یافته است.
روش ساخت لوله فلکسیبل برق
فرآیند ساخت این لوله‌ها بسته به نوع (فلزی یا پلاستیکی) کمی متفاوت است اما در حالت کلی شامل مراحل زیر است:
ساخت بدنه خرطومی:
در نوع فلزی، نوار فولادی یا گالوانیزه به صورت مارپیچ در هم قفل می‌شود.
در نوع پلاستیکی، مواد PVC یا پلی‌اتیلن از طریق اکستروژن به شکل خرطومی تولید می‌شوند.
افزودن روکش (در صورت نیاز):
روی لوله فلزی یک لایه PVC یا پلی‌اتیلن تزریق می‌شود تا در برابر رطوبت و خوردگی مقاوم شود.
کنترل کیفیت:
تست انعطاف، تست ضربه، تست مقاومت در برابر حرارت و رطوبت.
استانداردهای مرتبط با لوله فلکسیبل برق
رعایت استانداردها باعث افزایش ایمنی و کیفیت سیستم برق‌کشی می‌شود. مهم‌ترین استانداردها شامل:
* استاندارد ملی ایران ISIRI 607
* IEC 61386استاندارد بین‌المللی برای سیستم‌های سیم‌کشی
* UL 1660برای لوله‌های فلکسیبل در محیط‌های خاص
* کدهای IP برای تعیین میزان حفاظت در برابر آب و گرد و غبار IP40 تا IP67
انواع لوله فلکسیبل برق
به طور کلی لوله‌های فلکسیبل برق به چند دسته تقسیم می‌شوند:
لوله فلکسیبل فلزی بدون روکش
* ساخته شده از ورق گالوانیزه
* مناسب برای محیط‌های داخلی خشک
* قیمت اقتصادی‌تر
لوله فلکسیبل فلزی روکش‌دار
* دارای پوشش PVC یا پلی‌اتیلن
* مقاوم در برابر رطوبت، خوردگی و گردوغبار
* مناسب برای محیط‌های مرطوب و صنعتی
لوله فلکسیبل پلاستیکی (PVC)
* ساخته شده از PVC نرم
* سبک، ارزان و مقاوم در برابر ضربه
* بیشتر برای سیم‌کشی‌های سبک و روشنایی داخلی
لوله فلکسیبل نسوز (ضدحریق)
* مقاوم در برابر حرارت بالا
* استفاده در مکان‌های حساس به آتش‌سوزی مانند بیمارستان‌ها و مراکز داده
تفاوت لوله فلکسیبل روکش‌دار و بدون روکش و محل استفاده هرکدام
لوله فلکسیبل بدون روکش بیشتر در محیط‌های داخلی و خشک استفاده می‌شود؛ جایی که رطوبت و گردوغبار کم است. این نوع اقتصادی‌تر بوده و نصب آسان‌تری دارد.
لوله فلکسیبل روکش‌دار به دلیل داشتن پوشش PVC، برای محیط‌های مرطوب (مانند موتورخانه‌ها، کارخانجات، فضای باز و محل‌هایی که احتمال نفوذ آب و گردوغبار وجود دارد) انتخاب بهتری است. این نوع دوام بیشتری دارد اما قیمت بالاتری نسبت به نوع بدون روکش دارد.
بنابراین انتخاب بین این دو نوع، مستقیماً به شرایط محیط نصب بستگی دارد.
نکات مهم در نصب لوله فلکسیبل برق
* انتخاب اتصالات (گلند یا سرپیچ مخصوص) متناسب با نوع لوله
* رعایت شعاع خم (حداقل ۴ تا ۶ برابر قطر داخلی لوله)
* جلوگیری از کشیدگی بیش از حد کابل‌ها
* استفاده از بست و ساپورت در فواصل منظم (هر ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر)
* استفاده از اتصالات ضدآب در مکان‌های مرطوب یا فضای باز
سایزینگ و انتخاب لوله فلکسیبل برق نسبت به کابل
یکی از مهم‌ترین مراحل طراحی، انتخاب سایز صحیح لوله است.
اصول کلی:
قطر داخلی لوله باید حداقل ۲۰٪ بزرگ‌تر از قطر کلی کابل‌ها باشد.
در صورتی که چند کابل داخل یک لوله نصب شوند، باید ۳۰٪ فضای خالی درون لوله باقی بماند.
جدول تقریبی انتخاب سایز لوله فلکسیبل نسبت به کابل
مزایا و معایب لوله فلکسیبل برق
مزایا:
* انعطاف‌پذیری بالا
* نصب سریع و آسان
* قابلیت استفاده در مسیرهای پرپیچ‌وخم
* محافظت مکانیکی و زیست‌محیطی از کابل‌ها
معایب:
* استحکام کمتر از لوله‌های فولادی یا PVC سخت
* هزینه بالاتر در نوع روکش‌دار
* محدودیت در استفاده برای مسیرهای طولانی
کاربردهای لوله فلکسیبل برق
* سیم‌کشی داخلی ساختمان‌ها
* سیستم‌های روشنایی
* تابلو برق‌ها و تجهیزات صنعتی
* موتورخانه‌ها و فضاهای مرطوب
* محیط‌های صنعتی با ارتعاش و حرکت مکانیکی
* سیم‌کشی ماشین‌آلات و دستگاه‌های متحرک
بهترین برند های لوله فلکسی
بازار ایران، چند برند معتبر در زمینه تولید لوله فلکسیبل برق (شلاقی) فعالیت دارند که محصولاتشان هم از نظر کیفیت و هم از نظر رعایت استانداردها شناخته‌شده‌اند. از جمله می‌توان برای لوله های فلکسیبل برق فلزی به پایپ خاور و رهورد خراسان اشاره نمود این برندها با استفاده از ورق گالوانیزه مرغوب و روکش PVC استاندارد، لوله‌هایی مقاوم در برابر فشار مکانیکی، رطوبت و خوردگی تولید می‌کنند و برای لوله های فلکسی pvc به برندهایی مثل سوپر فلکسی، پارس فلکسی، البرز فلکسی، توس فلکسی و نوین فلکسی اشاره کرد. و به همین دلیل در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی پرمصرف هستند. انتخاب این برندها علاوه بر تضمین کیفیت، باعث سهولت در نصب و افزایش طول عمر کابل‌کشی برق می‌شود.
جمع‌بندی
لوله فلکسیبل برق (شلاقی) یک گزینه‌ی بسیار کاربردی در حفاظت از کابل‌های برق است. انتخاب درست نوع لوله (روکش‌دار یا بدون روکش) و همچنین سایز مناسب آن بر اساس شرایط محیطی و سایز کابل‌ها، تضمین‌کننده ایمنی، دوام و کارایی بالای سیستم برق‌رسانی خواهد بود.
