سایه « ابرتورم» بر معیشت مردم ایران؛ قیمت 71 درصد مواد خوراکی از حد بحران گذشته است



  بازار کالاهای اساسی,اخباراقتصادی ,خبرهای اقتصادی
وضعیت فعلی بازار کالاهای اساسی تاسفبار و آینده آن به شدت نگران‌کننده است.

 همان‌طور که پیش از این هم به وضوح مشخص بود، کنترل بازار به طور کلی از دست دولت خارج شده و بازار بحرانی و روند افزایشی قیمت کالاهای اساسی مصداق بارز همین عدم تسلط بر اقتصاد و بازارهاست. بر اساس آنچه مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار به تازگی اعلام کرده است، در ماه گذشته یعنی خرداد ماه متوسط قیمت حدود ۷۱ درصد اقلام منتخب فراتر از حد بحرانی قیمت‌ها قرار داشته‌اند که نشان می‌دهد قیمت اقلام از کنترل خارج شده است و این امر منجر به ایجاد تورم جهشی خواهد شد. البته بی‌مسوولیتی و خواب تیم اقتصادی دولت دوازدهم مدت‌هاست که انتقاد صاحب‌نظران اقتصادی را به دنبال داشته، اما با این حال هیچ‌یک از دولتمردان حاضر به پذیرش نابسامانی‌های موجود در بازار و کم‌کاری خود در این زمینه نبودند تا اینکه در شرایط فعلی نه تنها آمارهای دولتی خود گویای شرایط تاسفبار بازار کالاهای اساسی است بلکه صدای بلند و کلام صریح اقتصاددانان و کارشناسان برای ارائه تصویری شفاف و روشن از وضعیت اسفناک فعلی به دولت آینده نشان می‌دهد که بحران فعلی بازار بسیار جدی است و می‌تواند معیشت مردم را با مشکلات بی‌سابقه‌ای روبه‌رو کند.

 

در همین راستا مسعود نیلی اقتصاددان برجسته در دیداری که به تازگی به همراه سایر اقتصاددانان با ابراهیم رییسی رییس‌جمهور منتخب داشت اعلام کرد که ما واقعا در آستانه شرایط تورمی شدید غیرقابل کنترل هستیم. نیلی همچنین با طرح این چهار سوال که مشکل چیست، دلایل بروز آن چیست، راهکارهای رفع مشکل کدامند و از کجا باید شروع به حل مشکل کرد، افزود: در حال حاضر تامین مالی، تامین انرژی، تامین خدمات و بودجه عمومی، خدمات اجتماعی و نظام مبادله با دنیا شش مشکل اولویت‌دار کشور هستند که کارکردهای آنها در حال حاضر به طور کامل مختل است.

 

در واقع اقتصاددانان علاوه بر اینکه معتقدند اقتصاد کشور نیاز به جراحی دارد، از ابرتورمی خبر می‌دهند که می‌تواند آینده معیشتی مردم را بیش از پیش با مشکل مواجه کند. در این راستا مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار اعلام کرد: برخی کالاها از حد بحرانی تورم عبور کرده‌اند. مقایسه متوسط قیمت اقلام خوراکی در ماه جاری با ماه مشابه سال قبل نشان می‌دهد در دو مورد از اقلام خوراکی منتخب، تغییرات بیش از ۱۰۰ درصد بوده و بیشترین افزایش قیمت در اقلام کره پاستوریزه (۴/۱۲۱ درصد)، مرغ ماشینی (۸/۱۱۸ درصد) و روغن مایع (۰/۸۹ درصد) مشاهده می‌شود. بر اساس اعلام مرکز آمار، عبور قیمت‌ها از این حد، بیانگر ضرورت برنامه‌ریزی خاص برای کنترل قیمت‌هاست. در واقع در این شرایط اتخاذ تصمیمات سریع و اقدام عاجل و حتی مداخله مستقیم در بازار برای کاهش قیمت‌ها ضروری است.

 

مسابقه کالاها برای افزایش قیمت

بنابراین از آنجایی که چیزی به پایان کار دولت دوازدهم باقی نمانده و دولت سیزدهم به ریاست سید ابراهیم رییسی در ۱۳ مرداد پس از برگزاری مراسم تنفیذ و تحلیف شروع به فعالیت می‌کند، این انتظار از دولت آینده وجود دارد که برای سر و سامان دادن به اقتصاد و بازار کالاهای اساسی عملکردی بدون آزمون و خطا را دنبال کند و سازمان‌ها و نهادهایی که هیچ عملکرد مثبتی نداشته‌اند و تنها منجر به فربه شدن دولت شده‌اند را حذف کند.

 

در همین خصوص یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه منظور از ابرتورم همان تورم غیرقابل کنترل است، به «جهان‌صنعت» گفت: شرایط ابرتورم شرایطی است که در آن قیمت‌ها بسیار سریع افزایش پیدا می‌کند و واحد پول هم در همین حین به سرعت ارزش خود را از دست می‌دهد.سهراب احمدی با اشاره به اینکه امروز در جامعه ما این دو آیتم به صورت مکرر رخ می‌دهد، افزود: افسار اقتصاد از دست سیاستگذاران و مدیران اقتصادی کشور خارج شده و این مساله افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها و بی‌ثباتی اقتصاد را رقم زده است.

 

وی اظهار کرد: مدت‌هاست که همه کالاها در افزایش قیمت با یکدیگر مسابقه می‌گذارند و حتی توزیع‌کنندگان و فروشندگان نیز با قیمت‌های دلخواه کالاها را به دست مصرف‌کننده می‌رسانند به طوری که برای یک کالای یکسان، فروشنده‌ها در مناطق مختلف سطح شهر قیمت‌های متفاوتی را بیان می‌کنند.

 

احمدی بیان کرد: در این شرایط حتی برخی توزیع‌کنندگان کالاها را در انبارهای خود ذخیره می‌کنند تا با ملتهب شدن بیشتر بازار، سود بیشتری را نصیب خود کنند. خریداران نیز از ترس افزایش قیمت مجدد کالاها، نیازهای خود را با هر قیمتی که باشد خریداری می‌کنند تا بعدها ناچار نشوند با قیمت‌های چندبرابری همان کالاها را خریداری کنند.

 

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اینها معضلاتی است که در جامعه ما وجود دارد و نشان می‌دهد که در شرایط ابرتورم قرار داریم، افزود: تورم عاملی است که باعث بی‌اعتمادی شدید فعالان اقتصادی و عدم ثبات رفتاری دستگاه اقتصادی کشور نیز می‌شود.

 

روند افزایشی تورم ماهیانه

وی بیان کرد: تورم در تمام دنیا وجود دارد اما امروز ۱۲۰ کشور دنیا تورم کمتر از ۳ درصد را تجربه می‌کنند. این در حالی است که تورم دو تا سه درصدی به صورت ماهانه در اقتصاد ایران اتفاق می‌افتد و در سال ۱۴۰۰، میزان تورم ماهیانه همین‌طور در حال افزایش است.

 

احمدی افزود: این شرایط در آینده نه‌چندان دور ما را به سمت تورم جهشی سوق می‌دهد و اقتصاد ایران به سمت تورم‌های غیرقابل پیش‌بینی حرکت خواهد کرد.

 

این کارشناس اظهار کرد: در این راستا حتی بسیاری از اقتصاددانان در جلسه با رییس‌جمهور منتخب این موضوع را به صراحت اعلام کردند که رشد فراگیر قیمت‌ها در همه بازارها از مرحله بحران عبور کرده و از کنترل خارج شده است. وی ادامه داد: در واقع شرایط تورمی ما به سرعت در حال رشد است و سطح عمومی قیمت‌ها نیز مدام در حال افزایش است. در همین حال رکود دامن اقتصاد را گرفته و چرخ کسب‌وکار به سختی می‌چرخد. در این میان کرونا نیز مزید بر علت شده است.

 

احمدی با اشاره به اینکه دولت امروز اقتصاد را رها کرده است، بیان کرد: تیم اقتصادی دولت نمی‌تواند هیچ‌گونه اقدام و حرکت مثبتی را انجام دهد.

 

ضرورت جراحی اقتصادی

به گفته وی، متاسفانه وزارتخانه‌های اقتصادی کشور ما به خصوص وزارت صمت در خواب به سر می‌برند و کاری به شرایط بحرانی بازار ندارند. در واقع به نظر می‌رسد که دولتمردان پشت بحث کرونا پنهان شده‌اند و اقتصاد را رها کرده‌اند.

 

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه دولت جدید باید فورا فکری برای اقتصاد کند، گفت: دولت جدید باید تیمی را برای اداره اقتصاد کشور انتخاب کند که از بروز وضعیت بحرانی‌تر در آینده جلوگیری کند. در واقع ما نیازمند یک جراحی اقتصادی هستیم.

 

وی افزود: طی ماه‌های آینده قطعا باید منتظر باشیم که رشد قیمت‌ها در سبد تورم گسترده‌تر شود و رشد شدیدی را تجربه کنیم. احمدی اظهار کرد: باور من این است که رشد تورم در آبان امسال بالای ۴۰ درصد خواهد رفت که مشکلات عدیده‌ای را برای ما به وجود خواهد آورد.

 

وی ادامه داد: این در حالی است که بسیاری از سازمان‌هایی که در کشور برای مبارزه با تورم ایجاد شده است، خاصیت آنچنانی ندارند.

 

این کارشناس اقتصادی گفت: سالانه اگر قیمت‌ها ۱۸ درصد یا ماهیانه ۵/۱ درصد رشد کند، نشان می‌دهد که وارد مرحله هشدار شده‌ایم. اما متاسفانه در کشور ما میزان تورم سالانه به ۲۴ درصد و ماهیانه به دو درصد رسیده است و این نشان می‌دهد ما وارد مرحله بحران شده‌ایم و در اولین فرصت باید تصمیمات عاجل در این خصوص گرفته شود. احمدی افزود: بر اساس علم اقتصاد، نرخ‌های تورم بالاتر به معنای کاهش قدرت خرید مردم است. در شرایط معمول اقتصاد نباید میانگین تورم فراتر از دو درصد در سال شود به دلیل اینکه کشورهایی که شرایط اقتصادی و سیاسی بی‌ثباتی دارند، بیشتر در معرض نرخ‌های تورم بالا قرار می‌گیرند.

 

لزوم ورود افراد باتجربه به کابینه جدید

وی همچنین گفت: رییس دولت سیزدهم باید از افرادی در کابینه اقتصادی خود استفاده کند که دارای تجربه باشند چرا که در موقعیت کنونی، دیگر نیروی جوان در تیم اقتصادی جوابگو نیست. به عبارتی ما از مرحله فرضیه و تئوری گذشته‌ایم و در شرایطی بحرانی قرار داریم که باید برای آن فکر عاجلی کنیم.

 

این کارشناس اقتصادی با تاکید انجام جراحی اقتصادی در دولت جدید افزود: اگر این اقدام نشود، در هفته‌های آینده شرایط بسیار سخت‌تری را در رابطه با بازار کالاهای اساسی و دیگر بازارها که با نیازهای اساسی مردم سر و کار دارند، تجربه خواهیم کرد.

 

احمدی همچنین با اشاره به حذف برخی سازمان‌ها در دولت جدید بیان کرد: سازمان‌ها و نهادهایی همچون ستاد تنظیم بازار، سازمان حمایت، شورای رقابت و تعزیرات در ماه‌های گذشته نتوانستند اقدام کارگشایی انجام دهند و به نظر می‌رسد که اگر این سازمان‌ها به طور کلی حذف شوند، بازارها وضعیت بهتری خواهند داشت.

 

وی اظهار کرد: ابرتورم یک زلزله بنیان برانداز است که ساختار‌های اصلی اقتصاد کشور را نابود می‌کند و اگر بخواهیم دوباره برگردیم به شرایط و وضعیت قبل از ابرتورم، باید تغییرات بسیار بزرگی را در فاکتورهای اقتصاد داشته باشیم.

 

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بنابراین روند افزایش قیمت کالاهای اساسی و بی‌ارزش‌شدن پول ملی که دو عامل اصلی ناشی از ابرتورم است در جامعه ما در طول یک سال گذشته بهینه شده و هر روز پول کشور ما نسبت به ارز سایر کشورها افت شدیدی پیدا می‌کند. بنابراین در دولت آینده باید تصمیمات عاجل و فوری اتخاذ شود چرا که وضعیت آینده بازار کالاهای اساسی بسیار نگران‌کننده است.

 

قیمت ۲۵ کالا ۲ تا ۵ برابر شد

گفتنی است جدیدترین آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد که قیمت برخی از انواع خوراک دام و طیور، برنج، روغن، مرغ و همچنین آهن‌آلات و لاستیک در اردیبهشت ماه امسال بیش از ۱۰۰ درصد افزایش داشته و بین دو تا بیش از پنج برابر شده و ۴۰ کالا از جمله گوشت، برنج، لبنیات، حبوبات، شکر و چای بیش از ۵۰ درصد گران شدند.

از بین ۹۴ کالایی که تغییرات قیمت آنها از اردیبهشت ماه سال گذشته تا ماه مشابه امسال منتشر شده، قیمت ۲۴ کالا بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته و قیمت آنها بین دو تا بیش از پنج برابر شده است. بیشترین افزایش قیمت مربوط به جوجه یک روزه است که قیمت آن در مدت یاد شده ۲/۴۳۲ درصد افزایش یافته و ۳/۵ برابر شده است. در کنار آن باید به کنجاله سویا وارداتی با ۸/۱۵۳ درصد، جو داخلی و خارجی با ۳/۱۵۲ و ۱۳۷ درصد، ذرت داخلی با ۴/۱۲۲ درصد و سبوس گندم با ۱۱۰ درصد افزایش قیمت اشاره کرد؛ چراکه این کالاها نیز به عنوان خوراک دام و طیور بر قیمت مرغ، گوشت، تخم‌مرغ و لبنیات نیز تاثیرگذارند. قیمت مرغ زنده و گوشت مرغ تازه نیز در همین ماه با افزایش ۲/۱۳۷ و ۲/۱۲۳ درصدی نسبت به اردیبهشت پارسال به حدود ۱۷ هزار و ۶۰۰ و ۲۵ هزار تومان رسیده است.

 

البته قیمت مرغ در روزهای اخیر به بیش از ۳۵ هزار تومان رسیده این در حالی است که فروردین ماه سال جاری قرارگاه ساماندهی مرغ، قیمت مصوب هر کیلو مرغ گرم را برای مصرف‌کننده ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین کرد ولی این قیمت بیشتر از یک ماه دوام نداشت و مرغ از اواخر اردیبهشت ماه و اوایل خرداد در یک مرحله به ۳۰ هزار تومان و در مرحله دوم یعنی ابتدای تیرماه به حدود ۴۰ هزار تومان نزدیک شد.در این میان برخی از کالاهای دیگری که قیمت آنها طی یک سال بیش از دو برابر شده شامل برخی از انواع حبوبات، برنج و روغن است؛ به طوری که در اردیبهشت امسال قیمت برنج هندی، نخود، کره پاستوریزه، روغن نیمه جامد ۵/۴ کیلویی و حلب ۱۶ کیلویی روغن نباتی معمولی به ترتیب ۶/۱۴۲، ۲/۱۳۲، ۸/۱۲۴، ۷/۱۲۸ و ۵/۱۳۴ درصد نسبت به اردیبهشت سال قبل افزایش یافته است.

 

بنابراین در اردیبهشت ماه امسال قیمت هر کیلو برنج هندی به ۲۴ هزار و ۲۰۰ تومان، نخود به ۲۸ هزار و ۲۰۰، کره پاستوریزه به بیش از ۱۰ هزار تومان، روغن نیمه جامد ۵/۴ کیلویی و حلب ۱۶ کیلویی روغن نباتی معمولی به حدود ۸۲ و ۲۷۵ هزار تومان رسیده است. همچنین ۱۱ کالای دیگر با افزایش قیمت بیش از ۱۰۰ درصد در گروه آهن‌آلات شامل تیر آهن نمره ۲۷ با ۸/۱۴۳ درصد، دو نوع میلگرد با ۲/۱۱۳ و ۹/۱۱۴ درصد، ورق سیاه با ۳/۱۳۸ درصد، دو نوع سیم با ۷/۱۴۹ و ۶/۱۶۴ درصد، سیمان تیپ دو با ۲/۱۰۵ درصد و همچنین لاستیک برخی از انواع خودروها قرار دارد.

 

در این میان ۴۰ کالا هم بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشتند که از جمله مهم‌ترین آنها برنج تایلندی و پاکستانی باسماتی با ۲/۸۶ و ۲/۷۲ درصد، شیرخام درب دامداری، شیر و ماست پاستوریزه پرچرب با ۲/۷۸ و ۲/۷۵ و ۲/۵۷ درصد، شکر بسته‌بندی و کیلویی با ۳/۷۶ و ۶/۶۷، قند شکسته با ۱/۶۶، تخم‌مرغ با ۷/۶۲ درصد، گوساله زنده ۷/۵۴، گوشت گوساله مخلوط با ۲/۵۲، لپه و لوبیاچیتی با ۱/۷۷ و ۸/۵۳، ماکارونی ۷۰۰ گرمی با ۶/۵۱، روغن مایع سرخ کردنی با ۴/۵۴، انواع چای خارجی با ۶۵ تا ۷۶ درصد بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش قیمت داشته است. 

 

 صنعت/ نسترن یوسف‌بکیان 

 

کالا ها و خدمات منتخب

    تازه ترین خبرها(روزنامه، سیاست و جامعه، حوادث، اقتصادی، ورزشی، دانشگاه و...)

    سایر خبرهای داغ

      ----------------        سیــاست و اقتصــاد با بیتوتــــه      ------------------

      ----------------        همچنین در بیتوته بخوانید       -----------------------