مواظب مفصل‌هايتان باشيد
- مجموعه: اخبار علمی و آموزشی
- تاریخ انتشار : شنبه, 27 آذر 1389 15:22
جام جم آنلاين: بسياري از مردم كم و بيش با بيماري روماتيسم مفصلي آشنا هستند و از آن هراس دارند؛ زيرا اين بيماري بر جنبه‌هاي زيادي از زندگي افراد مبتلا به آن تاثير گذاشته و طيفي از ناتواني‌هاي جسمي و رواني براي آنان به بار مي‌آورد.
دكتر نسرين مقيمي، فوق تخصص روماتولوژي دراين‌باره به جام‌جم مي‌گويد: آرتريت روماتوئيد يا روماتيسم مفصلي يك بيماري سيستميك و مزمن است كه سبب درگيري مفاصل و بروز سفتي، درد و تورم در آنها مي‌شود. در اين بيماري، بدن موادي عليه سلول‌هاي خود توليد مي‌كند كه موجب التهاب و تخريب آنها مي‌شود.
روماتيسم مفصلي معمولا بيش از يك مفصل را درگير كرده و اگر يك زانو يا دست مبتلا به آن شود، ساير مفاصل نيز ممكن است به صورت دوطرفه و پيش‌رونده گرفتار شوند.
علل
هرچند كه علت اصلي روماتيسم مفصلي هنوز به طور كامل مشخص نيست؛ اما دكتر مقيمي معتقد است؛ علل ژنتيكي، ويروس‌ها، هورمون‌ها، استرس عاطفي ـ كه مي‌تواند باعث تشديد بيماري شود ـ و همچنين برخي علل ناشناخته مي‌توانند فرد را مستعد ابتلا به روماتيسم مفصلي كنند. وي سن شروع اين بيماري را دوران ميانسالي و بخصوص دهه‌هاي سوم تا پنجم مي‌داند و مي‌افزايد: شيوع روماتيسم در جهان حدود يك درصد بوده و در زنان 3 برابر بيشتر از مردان شايع است.
نشانه‌ها
بيماري شروع آهسته يا ناگهاني دارد و با علائم درد، تورم، گرمي، محدوديت حركت و خشكي صبحگاهي مفاصل همراه است؛ درد مفاصل با استراحت و بي‌حركتي تشديد شده و به مرور زمان طي روز و با كار كردن و فعاليت آرام تسكين پيدا مي‌كنند.
اين فوق‌تخصص روماتولوژي مي‌گويد: التهاب به مرور زمان باعث تخريب غضروف مفصلي و ساييدگي استخوان و به دنبال آن تغيير شكل مفصل مي‌شود؛ بيشتر مفاصل بين بندي انگشتان و مفاصل كف دست، مچ دست، آرنج، پا، مچ پا و گاهي اوقات مهره‌هاي گردني نيز درگير مي‌شوند.
وي مي‌افزايد: بيماران ممكن است علائم خارج مفصلي (سيستميك) مانند تب، ضعف، خستگي زودرس، بي‌اشتهايي و كاهش وزن و برآمدگي‌هاي زير پوست به نام ندول يا گره‌هاي روماتوئيد داشته باشند. گاهي درگيري عروق و اعصاب پوست يا ساير اعضاي بدن مثل كليه، ريه، طحال، كبد و... و درگيري چشمي و خوني نيز ديده مي‌شود.
عوارض
با توجه به اين‌كه علت اصلي روماتيسم مفصلي ناشناخته بوده يا به دلايل ژنتيكي بروز مي‌كند، اين بيماري قابل پيشگيري نيست. اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي كردستان، معلوليت عمومي بدن، پوكي استخوان، عوارض مفصلي و عضلاني، اختلالات چشمي و قلبي، اختلالات شديد مهره‌هاي گردني، عوارض روحي و رواني و كم‌خوني را از عوارض شايع بيماري روماتيسم مفصلي مي‌داند.
وي مي‌افزايد: وارد ساختن فشار بيش از حد به مفصل مي‌تواند باعث افزايش تورم يا آسيب مفصل شده و با تحريك انتهاي اعصاب باعث ايجاد درد شود.
درمان
منظور از درمان در اين بيماري كاهش درد و تورم، كاهش يا توقف روند تخريب مفاصل و در مجموع بهتر كردن كيفيت زندگي فرد است. اين استاديار دانشگاه مي‌گويد: روش‌هاي درماني مورد استفاده در بيماري روماتيسم شامل تغيير در روش زندگي، استفاده از داروها، جراحي، روش‌هاي درماني جايگزين يا تكميلي نظير فيزيوتراپي، كاردرماني، وسايل كمك‌كننده به مفصل و وسايل كمك حركتي مي‌باشند.
اين پزشك متخصص درخصوص داروهاي مورد استفاده براي درمان اين بيماري نيز مي‌گويد: داروهاي ضدالتهابي مانند انواع كورتون‌ها، داروهاي سركوب‌كننده سيستم ايمني و داروهاي غيراستروئيدي براي درمان روماتيسم استفاده مي‌شوند.
وي همچنين معتقد است؛ با توجه به اين‌كه اين بيماري در اثر اختلال سيستم ايمني ايجاد مي‌شود و داروهاي مصرف شده نيز سيستم ايمني را ضعيف‌تر مي‌كنند، افراد بايد در مقابل بيماري‌هاي عفوني و ويروسي ايمن شوند.
توصيه‌ها
دكتر مقيمي در پايان با تاكيد بر اين‌كه افراد مبتلا به روماتيسم بايد به طور پيوسته مراقب مفاصل خود باشند، توصيه مي‌كند: بيماران از انجام فعاليت‌هاي روزانه به صورت ناگهاني و در مدت كوتاه خودداري كنند، بايستي سعي شود به جاي وارد كردن فشار به يك يا چند مفصل، آن را بين تعداد زيادتري مفاصل توزيع كرده و تا جاي امكان از مفاصل بزرگ‌تر و قوي‌تر استفاده شود. همچنين افراد مبتلا بايد تقسيم مناسب فعاليت روزانه، ورزش منظم و اصولي و استراحت در بين فواصل كاري، ايجاد تعادل بين ميزان فعاليت و استراحت، كاهش استرس‌هاي رواني و استفاده از يك رژيم غذايي سالم را رعايت كنند و از حمل اجسام سنگين در حالتي كه بخصوص مچ خم مي‌شود، خودداري كنند..../تحلیل:جام جم
