رفتار عجیب یک سیاهچاله دانشمندان را شگفتزده کرد
- مجموعه: اخبار علمی و آموزشی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 25 مهر 1401 09:06
به گزارش ایرنا از وبگاه سایتِکدِیلی (SciTechDaily)، در اکتبر ۲۰۱۸ میلادی، ستارهای کوچک که به یک سیاهچاله بسیار نزدیک شده بود، تکهتکه شد. این سیاهچاله در کهکشانی بود که ۶۶۵ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. ممکن است این رویداد هیجانانگیز به نظر برسد اما برای ستارهشناسانی که در حین رصد آسمان شب، گهگاه شاهد این حوادث خشونت آمیز هستند، تعجبآور نبود.
اکنون نزدیک به سه سال پس از آن واقعه، همان سیاهچاله دوباره آسمان را روشن میکند. دانشمندان با بررسی دلیل این رویداد تاکید کردند:آنچه این موضوع را بسیار عجیب کرده این است که این سیاهچاله هیچ ستاره جدیدی را نبلعیده است.
ایوِت سِندِس (Yvette Cendes) سرپرست تیم تحقیقاتی که این پدیده را در مرکز اخترفیزیک هاروارد و اسمیتسونیَن در آمریکا تجزیه و تحلیل کرده است، در این زمینه گفت: این موضوع ما را کاملاً غافلگیر کرد. هیچکس پیش از این چنین موردی را ندیده بود.
این تیم تحقیقاتی به این نتیجه رسیده است که سیاهچاله اکنون در حال پرتاب موادی است که با نیمی از سرعت نور حرکت میکنند؛ اما مطمئن نیستند که چرا برونریزی چندین سال به تأخیر افتاده است. سندِس این رفتار را به آروغزدن بعد از غذا تشبیه میکند.
تیم پژوهشی این طغیان غیرعادی را در هنگام بررسی مجدد رویداد اختلال جزر و مدی (tidal disruption events) که در چند سال گذشته رخ داده بود، مشاهده کردند. رویداد اختلال جزر و مدی زمانی رخ میدهد که ستارگان متجاوز توسط سیاهچالهها کشیده میشوند و در اثر نیروهای کِشندی تغییر شکل میدهند.
دادههای رادیویی آرایه بسیار بزرگ (نوعی رصدخانه ستارهشناسی رادیویی که برای دریافت سیگنالهای سیاهچالهها ساخته شده است) در نیومکزیکو آمریکا نشان داد که سیاهچاله در ژوئن ۲۰۲۱ (خردادماه ۱۴۰۰) به طور مرموزی دوباره زنده شده بود.
دانشمندان با استفاده از مدلهای نظری محاسبه کردند ستارهای که توسط سیاهچاله آن را متلاشی کرده است، یک دهم جرم خورشید است. رویدادهای اختلال جزر و مدی به دلیل انتشار نور در هنگام وقوع شناخته میشوند. با نزدیکشدن یک ستاره به سیاهچاله، نیروهای گرانشی شروع به کشیدن ستاره میکنند. در نهایت ستاره که تبدیل به مادهای کشدار و دراز شده است به دور سیاهچاله میچرخد و گرم میشود و شعلهای ایجاد میکند که ستارهشناسان میتوانند آن را از میلیونها سال نوری دورتر تشخیص دهند اما انتشار که به عنوان برونریزی شناخته میشود، معمولاً به سرعت پس از وقوع رویداد اختلال جزر و مدی ایجاد میشود، نه سالها بعد از آن.
سرپرست تیم تحقیقاتی در این زمینه توضیح داد: گویی این سیاهچاله بهطور ناگهانی شروع به آروغزدن مواد ستارهای کرده که سالها پیش آن را خورده است. در این حالت آروغها طنینانداز هستند.