پیدا شدن الماس‌های شش‌ضلعی عجیب در دل شهاب سنگ

مجموعه: اخبار گوناگون

به گزارش ایسنا و به نقل از نیو ساینتیست، این الماس‌ها که در چهار شهاب سنگ در شمال غربی آفریقا یافت شده‌اند احتمالا از یک سیاره کوتوله باستانی به زمین آمده‌اند و انتظار می‌رود که از الماس‌های زمینی سخت‌تر باشند. 

"آلن سالک"(Alan Salek)، پژوهشگر "مؤسسه سلطنتی فناوری ملبورن"(RMIT) گفت: این واقعا هیجان‌انگیز است زیرا برخی از افراد شک داشتند آیا چنین موادی وجود دارند یا خیر.

الماس‌های شش‌ضلعی مانند الماس‌های معمولی از کربن ساخته شده‌اند اما اتم‌های آنها به جای ساختار مکعبی، در یک ساختار شش‌ضلعی قرار گرفته‌اند.

الماس‌های شش‌ضلعی که با نام "لونسدالیت"(Lonsdaleite) شناخته می‌شوند، نخستین بار در دهه ۱۹۶۰ در شهاب‌سنگ‌های کشف‌شده در آمریکا و هند گزارش شدند. با وجود این، کریستال‌هایی که قبلا کشف شده بودند، آن قدر کوچک بودند که تأیید اینکه آیا آنها واقعا الماس شش‌ضلعی هستند یا خیر، دشوار بود.

سالک و همکارانش به منظور شکار کریستال‌های بزرگ‌تر، از یک میکروسکوپ الکترونی قوی برای بررسی ۱۸ نمونه شهاب‌سنگ استفاده کردند. یکی از شهاب‌سنگ‌ها در استرالیا و بقیه در شمال غرب آفریقا کشف شده بودند.

آنها الماس‌های شش‌ضلعی را در چهار شهاب‌سنگ آفریقایی پیدا کردند که اندازه برخی از کریستال‌های آنها به یک میکرومتر می‌رسید؛ یعنی حدود ۱۰۰۰ برابر بزرگ‌تر از الماس‌های یافت‌ شده در اکتشافات قبلی بودند. این امر به پژوهشگران امکان داد تا ساختار شش‌ضلعی غیر معمول را تأیید کنند.

سالک ادامه داد: این یک کشف مهم است زیرا اکنون کریستال‌های بزرگ‌تری داریم. ما می‌توانیم ایده بهتری در مورد نحوه شکل‌گیری آنها داشته باشیم و شاید این فرآیند را در آزمایشگاه تکرار کنیم.

"اندی تامکینز"(Andy Tomkins)، پژوهشگر "دانشگاه مانش"(Monash University) و سرپرست این گروه پژوهشی گفت: با توجه به ترکیب شیمیایی شهاب‌سنگ‌هایی که الماس‌ها را به زمین آورده‌اند، به نظر می‌رسد که الماس‌های شش‌ضلعی در سیارات کوتوله شکل گرفته‌اند.

تجزیه و تحلیل این گروه پژوهشی نشان می‌دهد که کریستال‌ها در اثر واکنش بین گرافیت که از اتم‌های کربن لایه‌بندی‌شده در صفحات ساخته شده‌ و یک نوع مایع از هیدروژن، متان، اکسیژن و گوگرد ایجاد شده‌اند که احتمالا هنگام برخورد یک سیارک به سیاره کوتوله و شکستن آن شکل گرفته و آن را به قطعاتی تبدیل کرده است که در نهایت روی زمین افتاده‌اند.

تامکینز ادامه داد: هنگامی که سیاره از هم جدا شد، مانند برداشتن در بطری کوکاکولا، فشار را آزاد کرد و افت فشار همراه با دمای بالا منجر به آزاد شدن این مایع فوق بحرانی شد.

سالک گفت: این شبیه فرآیندی است که طی آن، الماس‌های معمولی در آزمایشگاه‌ها به واسطه حرارت دادن گرافیت با گازهایی مانند هیدروژن و متان ساخته می‌شوند و نشان می‌دهد به جای آن، چند تغییر می‌توانند لونسدالیت را تولید کنند.

وی افزود: پیش‌بینی می‌شود که الماس‌های شش ضلعی براساس ساختارشان، حدود ۶۰ درصد سفت‌تر از الماس‌های معمولی باشند و اگر بتوان آنها را به صورت مصنوعی ساخت، این سفتی اضافی می‌تواند کاربردهای صنعتی مهمی داشته باشد. به عنوان مثال، آنها را می‌توان برای ساخت تیغه‌های یک اره فوق سخت یا سایر قطعات ماشین استفاده کرد.

این پژوهش، در مجله "PNAS" به چاپ رسید.