دلایل، انواع و مراحل درخواست اعاده دادرسی
- مجموعه: نکات و قوانین حقوقی
دلایل درخواست اعاده دادرسی
اعاده دادرسی چیست و چگونه می توانیم آن را به دادگاه ارائه کنیم؟
اعاده در لغت به معنی بازگرداندن است. اعتراض برای حکم قطعی صادر شده و درخواست پیگیری پرونده مختومه از طریق اعاده دادرسی امکان پذیر می شود.
چنانچه هر گونه اشکالی در دادرسی ایجاد شود، نیازمند بررسی مجدد پرونده خواهد بود.
با درخواست، خوانده یا متهم یا محکوم علیه، پرونده ای که حکم قطعی آن صادر شده، پرونده دوباره در دادگاه صادر کننده حکم مورد بررسی قرار می گیرد.
دلایل اعاده دادرسی
برای به جریان انداختن اعاده دادرسی، وجود یکی از دلایل زیر ضروری است:
- مغایرت رای صادر شده با قوانین شرعی بنا بر تشخیص رئیس قوه قضائیه
- عدم تطابق موضوع حکم صادر شده با ادعای خواهان
- صدور حکم بیش از خواسته خواهان
- عدم تطابق مفاد حکم صادر شده به جهت استناد مواد قانونی متضاد با هم
- صدور حکمی متفاوت در پرونده ای که قبلا در همان دادگاه مورد ببرسی قرار گرفته و برایش حکم صادر شده است.
- تقلب در دادگاه مثل شهادت دروغی که در صدور حکم موثر بوده
- اثبات این که حکم بر اساس اسناد جعلی صادر شده
- مدارکی که نشان دهنده برحق بودن فرد درخواست کننده ، اعاده دادرسی باشد
انواع اعاده دادرسی
اعاده دادرسی به طور کلی به دو نوع است : اصلی و طاری
در اعاده دادرسی اصلی ، اعاده به صورت مستقل توسط کسی که حکم به ضررش صادر شده ، درخواست می گردد. دادخواست به همان دادگاه صادر کننده حکم تقدیم می شود.
در اعاده دادرسی طاری ، یکی از طرفین ، مطابق حکم صادره قطعی برای محکمه ای دیگر ، ادله ای برای اثبات ادعای خود ارائه میکند.
مهلت درخواست اعاده دادرسی
مهلت درخواست اعاده دادرسی بعد از صدور حکم برای افراد مقیم ایران 20 روز و برای افراد مقیم خارج از ایران 2 ماه است.
اگر حکم به صورت حضوری صادر شده باشد ، مهلت درخواست از تاریخ ابلاغ ، محاسبه می شود.
اگر حکم به صورت غیابی صادر شده باشد بعد از انقضای مهلت درخواست تجدید نظر و واخواهی ، مهرت درخواست محاسبه می شود.
امکان قبول دادخواست بعد از اتمام مهلت مقرر با دلایل موجه وجود دارد که این دلایل عبارتند از:
- بیماری متقاضی
- بازداشت بودن متقاضی
- فوت یکی از اعضای خانواده متقاضی
- بروز حوادث غیر منتظره مانند زلزله
مراحل درخواست اعاده دادرسی
مراحل درخواست اعاده دادرسی
برای انجام اعاده دادرسی باید مراحل زیر را دنبال کنید:
تنظیم دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
پرداخت هزینه
تقدیم دادخواست به دادگاه صادر کننده حکم قطعی توسط دفتر خدمات الکترونیک قضایی
بررسی پرونده در دادگاه
اظهار نظر دادگاه به دادخواست
قبول یا رد دادخواست با توجه به شرایط از جمله عدم انقضای مهلت مقرر ، تحقق علل ارائه دادخواست ، تناسب داشتن ادله متقاضی با موضوع دادخواست و دارا بودن ادله از نظر شرایط قانونی
در صورتی که دادخواست رد شود ، قرار رد دادخواست صادر شده و پرونده مختومه اعلام می شود.
در صورت قبول دادخواست مراحل زیر دنبال می شود:
خارج شدن پرونده از وضعیت مختومه
تعیین وقت رسیدگی و احضار طرفین
تشکیل جلسه رسیدگی و رسیدگی به دلایل بیان شده
در صورت قبول دلایل ارائه شده ، حکم قبلی نقض و حکم جدید صادر می شود و در صورد رد دلایل ، حکم قبلی دوباره تایید می شود.
دلایل پذیرش درخواست اعاده دادرسی در پرونده های کیفری
- اثبات زنده بودن مقتول بعد از صدور حکم قصاص
- اثبات جعلی بودن شهادت و اسناد که منجر به صدور حکم شده
- محکومیت چند رفت برای ارتکاب یک جرم و عدم امکان وقوع جرم توسط اشخاص بیشتر
- محکومیت دو نفر در ارتباط با یک جرم و اثباتی بی گناهی یکی از آن ها
- صادر شدن احکام مختلف در ارتباط با ارتکاب جرم مشابه
- ارائه دلایل جدید برای اثبات بی گناهی فرد مجکوم
- صادر شدن مجازات بیشتر از حد نصاب
- احراز جرم نبودن عمل ارتکابی
اجرای حکم قبول اعاده دادرسی
اجرای حکم قبول اعاده دادرسی
در پرونده های مالی اگر بتوان از طرفی که قبلا حکم به نفع او صادر شده ، خسارت گرفت ، اجرای حکم قبلی ادامه پیدا میکند در غیر اینصورت تا زمان صدور حکم مقتضی ، اجرای حکم متوقف می شود.
در پرونده های غیر مالی ، تا زمان صدور حکم ، اجرای حکم متوقف می شو.
در پرونده های اعدام و قطع عضو در صورت دادخواست اعاده دادرسی ، بلافاصله اجرای حکم متوقف می شود.
در صورت رد دادخواست اعاده دادرسی ، عملیات اجرایی که متوقف شده بود به حالت قبل برگردانده می شود.
درخواست اعاده دادرسی را میتوان به چه افرادی ارسال کرد
در صورت خلاف شرع دانستن حکم دادگاه ، میتواد علاوه بر رئیس قوه قضائیه درخواست اعاده دادرسی را به مقامات زیر ارسال نمود :
- رئیس دیوان عالی کشور
- رئیس کل دادگستری استان
- دادستان کل کشور
- رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح
- دادستان اجرای احکام
گردآوری : بخش علمی و آموزشی بیتوته
