10 علت اختلال نعوظ در مردان
- مجموعه: دانستنیهای جنسی
درمان اختلال نعوظ در مردان
اختلال نعوظ (Erectile Dysfunction یا به اختصار ED) به ناتوانی در ایجاد یا حفظ نعوظ کافی برای انجام رابطه جنسی رضایتبخش گفته میشود. این اختلال میتواند مقطعی یا دائمی باشد و دلایل آن از بیماریهای جسمی تا عوامل روانی متغیر است.
بر اساس آمارهای جهانی، بیش از ۳۰ درصد مردان در بازههای مختلف زندگی خود درجاتی از اختلال نعوظ را تجربه میکنند. در ادامه به بررسی ۱۰ علت اصلی این مشکل میپردازیم، همراه با توضیحات علمی، علائم مرتبط و نکاتی برای پیشگیری یا درمان.
۱. بیماریهای قلبی و عروقی (مشکلات گردش خون)
چگونه بر نعوظ تأثیر میگذارند؟
نعوظ نتیجه پر شدن آلت تناسلی از خون است. وقتی جریان خون به درستی در رگهای آلت انجام نشود، نعوظ به صورت کامل شکل نمیگیرد یا حفظ نمیشود. بیماریهایی مانند آترواسکلروز (گرفتگی عروق)، فشار خون بالا، و نارسایی قلبی مستقیماً باعث کاهش جریان خون در ناحیه تناسلی میشوند.
نشانههای هشداردهنده:
- سابقه سکته قلبی یا مغزی
- فشار خون کنترلنشده
- گرفتگی در پاها هنگام راه رفتن (نشانهای از آترواسکلروز)
راهکار:
رژیم غذایی کمچرب، ورزش منظم، کنترل فشار خون و ترک سیگار میتواند عملکرد قلب و نعوظ را بهبود دهد.
۲. دیابت (نوع ۱ و ۲)
تأثیر دیابت بر عملکرد جنسی:
قند خون بالا باعث آسیب به رگهای خونی و اعصاب محیطی میشود، بهخصوص اعصابی که مسئول تحریک و کنترل نعوظ هستند. همچنین دیابت باعث کاهش سطح اکسید نیتریک میشود؛ مادهای که برای شل شدن عضلات آلت و ورود خون ضروری است.
آمار:
بین ۳۵ تا ۷۵ درصد از مردان دیابتی، درجاتی از اختلال نعوظ را تجربه میکنند.
راهکار:
کنترل دقیق قند خون، تغذیه سالم، و داروهایی مثل مهارکنندههای PDE5 (مانند سیلدنافیل) میتواند مفید باشد.
۳. افسردگی، اضطراب و استرس روانی
نقش مغز در نعوظ:
تحریک جنسی در مغز آغاز میشود، اما زمانی که ذهن درگیر افسردگی یا اضطراب است، سیگنالهای جنسی به درستی ارسال نمیشود. همچنین، ترس از عملکرد جنسی ضعیف (Performance Anxiety) میتواند به یک چرخه معیوب تبدیل شود.
علائم همراه:
- بیمیلی جنسی
- بیخوابی یا خواب زیاد
- کاهش تمرکز و انرژی
- گوشهگیری اجتماعی
راهکار:
مشاوره روانشناسی، درمان شناختی-رفتاری (CBT)، مصرف داروهای ضد افسردگی با نظر پزشک و تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن یا یوگا.
۴. کاهش سطح تستوسترون (کمکاری غدد جنسی)
چرا مهم است؟
تستوسترون، هورمون جنسی مردانه، نقش اساسی در میل جنسی، انرژی، خلقوخو و نعوظ دارد. کاهش سطح این هورمون که به هیپوگنادیسم نیز معروف است، میتواند باعث بیمیلی و ناتوانی جنسی شود.
علائم کمکاری تستوسترون:
- خستگی مفرط
- کاهش حجم عضلانی
- کاهش رشد موهای بدن
- خلقوخوی افسرده
راهکار:
آزمایش خون برای سنجش سطح تستوسترون، درمان جایگزینی هورمونی (TRT) و بهبود سبک زندگی.
۵. مصرف برخی داروها
داروهایی که ممکن است باعث اختلال نعوظ شوند:
- داروهای ضد افسردگی (مانند SSRIها)
- داروهای ضد فشار خون (بتابلوکرها، دیورتیکها)
- داروهای شیمیدرمانی
- داروهای ضد اضطراب و خوابآورها
- برخی داروهای ضد قارچ یا آنتیهیستامینها
نکته مهم:
هرگز مصرف دارو را خودسرانه قطع نکنید. همیشه با پزشک درباره عوارض جنسی داروها مشورت کنید.
۶. سیگار، الکل و مواد مخدر
اثر سیگار:
نیکوتین موجود در سیگار باعث تنگ شدن عروق خونی میشود و یکی از اصلیترین عوامل ناتوانی جنسی در مردان جوان است.
الکل:
مصرف الکل در کوتاهمدت ممکن است احساس آرامش ایجاد کند، اما در بلندمدت بر سیستم عصبی، هورمونی و کبد تأثیر منفی میگذارد و میل و عملکرد جنسی را کاهش میدهد.
مواد مخدر:
مواد افیونی، کوکائین و آمفتامینها به شدت با ناتوانی جنسی مرتبطاند.
راهکار:
ترک تدریجی مصرف این مواد با کمک مشاور و متخصص اعتیاد.
۷. چاقی و سبک زندگی بیتحرک
تأثیر وزن زیاد:
چاقی باعث اختلالات متابولیک، مقاومت به انسولین، افزایش التهاب سیستمیک و کاهش تستوسترون میشود. همچنین تحرک کم و نشستن زیاد باعث ضعیف شدن گردش خون در لگن میشود.
راهکار:
- کاهش وزن با رژیم علمی
- ورزش منظم (حداقل ۳۰ دقیقه در روز)
- ورزشهایی مثل پیادهروی سریع، شنا و تمرینات مقاومتی
۸. اختلالات خواب (مانند آپنه خواب)
چگونه خواب بر عملکرد جنسی اثر میگذارد؟
آپنه خواب باعث قطع تنفس موقت در طول شب، کاهش اکسیژنرسانی به بافتها و کاهش ترشح شبانه تستوسترون میشود. در نتیجه، فرد دچار خستگی، تحریکپذیری و اختلال نعوظ میگردد.
راهکار:
- ارزیابی در کلینیک خواب
- استفاده از دستگاه CPAP در موارد آپنه شدید
- تنظیم ساعات خواب منظم
۹. آسیبهای فیزیکی و جراحیهای ناحیه لگن
موارد شایع:
- جراحی پروستات (مثلاً بهدلیل سرطان)
- شکستگی لگن یا ستون فقرات پایین
- آسیبهای ورزشی شدید
این موارد ممکن است باعث آسیب به عصب پودندال یا رگهای مسئول نعوظ شوند.
درمان:
فیزیوتراپی تخصصی، توانبخشی جنسی، درمانهای دارویی یا حتی جراحی ترمیمی در برخی موارد خاص.
۱۰. مشکلات عاطفی و رابطهای
تأثیر ارتباط با شریک جنسی:
سوءتفاهمها، عدم اعتماد، ترس از قضاوت شدن، یا تجربههای جنسی منفی در گذشته میتوانند نقش بزرگی در اختلال نعوظ داشته باشند. این نوع از اختلال معمولاً روانتنی (Psychogenic ED) است.
راهکار:
- مشاوره زوجدرمانی
- بهبود ارتباط عاطفی
- تمرینهای افزایش اعتماد به نفس
سوالات متداول درباره ۱۰ علت اختلال نعوظ در مردان
۱. آیا اختلال نعوظ فقط در مردان مسن اتفاق میافتد؟
خیر. اگرچه شیوع این اختلال با افزایش سن بیشتر میشود، اما مردان جوان نیز ممکن است به دلایل روانی، سبک زندگی ناسالم یا بیماریهایی مانند دیابت و اضطراب با آن روبهرو شوند.
۲. آیا استرس و اضطراب واقعاً میتواند باعث اختلال نعوظ شود؟
بله. اضطراب باعث اختلال در عملکرد مغز و انتقال پیامهای عصبی موردنیاز برای تحریک و نعوظ میشود. این حالت معمولاً با کاهش میل جنسی، بیخوابی و نگرانی از عملکرد جنسی همراه است.
۳. چگونه بفهمم اختلال نعوظ من به دلیل مشکل جسمی است یا روانی؟
اگر نعوظ شبانه یا صبحگاهی طبیعی دارید، احتمالاً علت مشکل شما روانی است. اما اگر حتی در این زمانها نیز نعوظ وجود ندارد، ممکن است علت جسمی یا هورمونی باشد. بررسی تخصصی توسط پزشک برای تشخیص دقیق ضروری است.
۴. آیا دیابت همیشه باعث ناتوانی جنسی میشود؟
خیر. اگر قند خون بهخوبی کنترل شود و سبک زندگی سالم رعایت شود، بسیاری از مردان دیابتی میتوانند از عملکرد جنسی طبیعی برخوردار باشند. اما در صورت عدم کنترل، آسیب به اعصاب و عروق میتواند منجر به اختلال نعوظ دائمی شود.
۵. کدام داروها بیشترین تأثیر را در ایجاد اختلال نعوظ دارند؟
داروهای ضد افسردگی (مانند فلوکستین)، داروهای ضد فشار خون (مانند پروپرانولول)، برخی آنتیهیستامینها و داروهای ضد اضطراب از جمله داروهایی هستند که ممکن است چنین عوارضی داشته باشند.
۶. آیا کاهش تستوسترون را میتوان درمان کرد؟
بله. با انجام آزمایش خون و تشخیص قطعی، پزشک میتواند درمان جایگزینی هورمونی (Testosterone Replacement Therapy) را پیشنهاد دهد. این درمان باید با نظارت کامل انجام شود.
۷. سیگار چگونه باعث اختلال نعوظ میشود؟
نیکوتین باعث تنگ شدن رگهای خونی و کاهش جریان خون به آلت تناسلی میشود. همچنین سیگار سطح تستوسترون را کاهش میدهد و سلامت عمومی قلب را تضعیف میکند.
۸. آیا ورزش منظم میتواند اختلال نعوظ را بهبود دهد؟
بله. ورزش باعث بهبود جریان خون، افزایش سطح تستوسترون و کاهش استرس میشود. ورزشهای هوازی مانند پیادهروی سریع، شنا و تمرینات قدرتی بسیار مفید هستند.
۹. چقدر خواب در سلامت جنسی تأثیر دارد؟
کمخوابی یا اختلالاتی مثل آپنه خواب باعث کاهش ترشح شبانه تستوسترون، خستگی و کاهش میل جنسی میشود. داشتن خواب کافی و باکیفیت (حداقل ۷ ساعت در شب) برای حفظ سلامت جنسی ضروری است.
۱۰. آیا اختلال نعوظ قابل درمان است؟
در بیشتر موارد بله. درمان بستگی به علت زمینهای دارد. گزینهها شامل تغییر سبک زندگی، درمان دارویی، مشاوره روانشناسی، درمان هورمونی و در برخی موارد درمانهای تخصصیتر هستند.
جمعبندی نهایی:
اختلال نعوظ تنها یک مشکل جسمی نیست؛ بلکه ترکیبی از عوامل جسمی، روانی، هورمونی و سبک زندگی میتواند در بروز آن نقش داشته باشد. خبر خوب اینکه این مشکل تقریباً در اکثر موارد قابل درمان یا کنترل است.
اگر شما یا شریک زندگیتان با چنین مشکلی مواجه هستید، حتماً بدون احساس خجالت با پزشک متخصص مشورت کنید. درمان زودهنگام میتواند از بروز عواقب روحی و زناشویی جلوگیری کند.
گردآوری: بخش زناشویی بیتوته