راههای پیشگیری و ترمیم بیدخوردگی فرش

مجموعه: فرش و گلیم

بید خوردگی فرش چیست

آیا می دانید چطور می توانید از شر بیدخوردگی فرش در امان بمانید؟ 

حشره ی بید چیست؟

بیدها پروانه های زرد رنگ و ریزی هستند که طول آن ها از 8 تا 12 سانتی متر است. این حشرات سالی دو مرتبه یعنی اواخر بهار و پاییز تخم گذاری کرده و تعداد زیادی تخم بید را در فضاهای گرمی مانند داخل الیاف فرش ها قرار می دهند.

برای درک بهتر میزان زاد و ولد این حشرات کوچک به ظاهر کم اهمیت، جالب است که بدانید هر بید در طول دو هفته می تواند بیش از صد تخم بید بگذراند. این موجودات ریز باعث اسیب به فرش و قالیچه ها می شوند. علت از بین بردن فرش توسط این موجودات ریز علاقه آنها به جویدن پرزهای فرش برای مصرف پروتئین های آن است.

این کار تا جایی ادامه می یابد که از فرش تنها چله های پشت فرش باقی می ماند. البته جویدن الیاف فرش ها توسط نوزادان تازه از تخم خارج شده ی بید ها صورت می گیرد. این نوزادان از الیاف فرش ها تغذیه می کنند تا خودشان بالغ شده و بتوانند تخم گذاری کنند.

حشره ی بید

برای پیشگیری از بید زدگی لازم است چه اقداماتی را انجام دهیم؟

رطوبت یکی از عوامل موثر در بید زدگی فرش است. اگر محل زندگی شما هوای شرجی و مرطوبی دارد لازم است با روش هایی مانند قرار دادن فرش در معرض نور خورشید و هوای آزاد از مرطوب شدن بافت فرش جلوگیری کنید.

اگر قصد دارید از تابلو فرش استفاده کنید. از انجایی که آویزان کردن فرش به دیوار آن را بیشتر در معرض حمله بید قرار می دهد لازم است هر چند روز یکبار آن را تمیز کرده و در صورت مرطوب بودن، آن را در معرض خورشید قرار دهید تا خشک شود.

از جمله موارد موثر برای نگهداری از فرش در برابر بید خوردگی آن است که زیر فرش موادی مانند: کافور، فلفل، توتون، بنزن، تنباکو، کلر و یا کاغذ روغنی قرار دهید. البته دقت کنید اگر رنگ فرش هایتان روشن است این مواد را به صورتی زیر فرش قرار دهید که رنگ آن تغییر نکند.

گرد و غبار یکی از مواردی است که در دراز مدت باعث هجوم بید و آسیب به فرش ها می شود. اگر فرش های خود را در محلی پهن کرده اید که در معرض گرد و خاک قرار دارد، برای دوری از شر بیدها فرش های خود را حداقل هر دو ماه یکبار با جارو برقی و یا آب (فشار کم) تمیز کنید.

معروف ترین و پرکاربرد ترین ماده ای که از گذشته تا به امروز برای جلوگیری از بید خوردگی استفاده می شده، نفتالین است. نفتالین به ماده شیمیایی سفید رنگی گفته می شود که به صورت پودری و یا جامد (به صورت گرد) به فروش می رسند. بخار متصاعد از نفتالین باعث دور شدن بیدها می شود. توجه کنید که نفتالین به شدت سبب مسمومیت می شود.

بنابراین هنگام استفاده آن را داخل دستمال و یا کیسه قرار دهید تا از پخش شدن آن جلوگیری شود. از آنجایی که نفتالین به شدت سبب مسموییت می شود.

در حال حاضر محصولات جدید و کاربردی برای جلوگیری از بید زدگی به بازار عرضه می شود. از جمله این محصولات شامل: انواع حشره کش و قرص های بی خطر دور کننده بیدها است. استفاده از گیاهان دارویی مانند: اسطوخدوس، رزماری و آویشن باعث دور شدن بید از قالی های شما می شود.

راههای ترمیم بید زدگی فرش 

برای ترمیم بید زدگی بهترین راهکار چیست؟

همانطور که اشاره شد امکان ترمیم فرش هایی که به علت بید زدگی آسیب دیده اند وجود دارد. بهترین راهکار برای ترمیم محل بید خوردگی آن است که محل خالی از الیاف را مجددا پر کنید. در این قسمت از مقاله قصد داریم برای راهنمایی بیشتر شما به روش های ترمیم فرش اشاره کنیم.

برای ترمیم فرش به چه وسایلی نیاز دارید

وسایل مورد نیاز برای ترمیم فرش شامل: قلاب خواب یا رو، قلاب پشت و خامه یا نخ های مشابه با نخ های بافت فرش است.

مهمترین روش های ترمیم فرش دستبافت و ماشینی

در حال حاضر روش های متعددی برای ترمیم فرش های آسیب دیده وجود دارد که مهم ترین آنها شامل موارد زیر است:

• ترمیم قالی از طریق روش قلاب رو

برای ترمیم فرش به کمک این روش لازم است در ابتدا محل بید زده را تمیز کنید. سپس قالی خود را رو به رو پهن کرده و قلاب را از روی قالی و کنار اولین تاری که به وسیله بید خوردگی از بین رفته فرو می برید تا خامه را از پشت به سمت روی قالی به بیرون بکشید. این کار را تا انتهای آخرین رجی که دچار بید خوردگی شده و فاقد خامه است ادامه دهید. پس از اتمام این کار برای اصلاح و ترمیم بیشتر قالی را اتو کرده و کیله کشی کنید.

ترمیم بیدزدگی فرش با روش قلاب رو 

• ترمیم قالی از طریق روش قلاب پشت

در این روش نیز ابتدا قسمت آسیب دیده را تمیز کنید. سپس قالی را به پشت روی سطح غیر مسطح مانند روی لگن پهن کرده و از ابتدای رج آسیب دیده قلاب حاوی خامه دولا را از پشت به سمت روی قالی بالا بیاورید.

این کار را تا انتهای قسمت آسیب دیده ی فرش ادامه دهید تا همه ی آن قسمت ها پر شود. بعد از پر کردن مناطق آسیب دیده برای ترمیم بهتر توصیه می کنیم فرش های خود را به کارگاه های ترمیم فرش ببرید تا با انجام اصلاحات، فرش های نفیس تان مانند روز اول شود.

ترمیم فرش بید زده با روش قلاب پشت

در نهایت توصیه می کنیم اگر فرش هایتان در محیط مرطوب پهن شده است ضمن خشک نگه داشتن، آن به طور مرتب تمیز کنید. مواد شیمیایی کم خطر دور کننده بید در داروخانه ها و عطاری ها موجود هستند. برای دور شدن بید می توانید این مواد را در در کیسه های پارچه ای قرار داده و زیر فرش نگه داری کنید.

گردآوری:بخش فرهنگ و هنر بیتوته