چرا جوش‌هاي شما درمان نمي‌شوند؟
- مجموعه: سلامت پوست
با اينکه تقريبا هر هفته در صفحه «باخوانندگان» در مورد علت جوش زدن و روش درمان آکنه يا جوش غرور با يکي از کارشناسان صحبت مي‌کنيم... اما خواننده‌هاي زيادي از درمان نشدن جوش‌هاي صورتشان و بدمنظره بودن اسکار به جا مانده از آنها گله دارند و از دست اين جوش‌هاي مقاوم به درمان مستأصل شده‌اند.
چرا جوش‌هاي شما درمان نمي‌شوند؟ آيا اين مشکل شماست که درست دارو مصرف نمي‌کنيد و جوش‌ها را دستکاري مي‌کنيد يا اشکال در روش‌هاي درماني و تکنيک پزشکان است؟ شايد هم پاي مشکلات ديگري در ميان باشد که به اين درمان نشدن دامن مي‌زند. اين هفته در «پوست و مو» قصد داريم درباره همين موضوع با دکتر منصور نصيري‌کاشاني متخصص پوست و دانشيار دانشگاه علوم پزشکي تهران گفت و گو کنيم.
آيا واقعا راهي براي بهبود جوش‌هاي درمان‌ناپذير وجود ندارد؟
قبل از بررسي علل و نحوه درمان اين نوع جوش‌ها، بايد ديد منظور از «جوش‌هاي درمان‌ناپذير» چيست زيرا در علم پزشکي پديده‌اي به نام جوش درمان‌ناپذير وجود ندارد.
يعني اين جوش‌ها با ساير جوش‌ها تفاوتي ندارند؟
چرا، اما عنوان درمان‌ناپذير يا غيرقابل‌درمان براي آنها اشتباه است. اين نوع جوش «جوش سرکش» يا «آکنه مقاوم به درمان» نام دارد اما به‌طور کلي ناموفق‌بودن درمان در يک يا چند مرحله اول، ممکن است براي هر فردي اتفاق بيفتد و مشکل حادي نيست.
اين مقاومت به درمان به چه دليل ايجاد مي‌شود؟
تشکيل آکنه‌ها روي پوست بر اثر علل متعددي اتفاق مي‌افتد و براي يافتن دلايل پيدايش آنها بايد تک‌تک اين عوامل بررسي شوند. اگر يکي از اين عوامل در بررسي‌ها در نظر گرفته نشده باشند، درمان با شکست مواجه خواهد شد.
عوامل اصلي بروز آکنه کدام هستند؟
متخصصان پوست در بررسي آکنه‌ها براي درمان 4 عامل اصلي را درنظر مي‌گيرند؛ ميزان تجمع باکتري‌ها در محل بروز جوش‌ها که نقش مهمي در به وجود آمدن و تشديد جوش‌ها دارد، وضعيت مجاري پيلوسباسه و غدد سباسه و ميزان ترشح سبوم و در نهايت هورمون‌ها. وقتي آکنه يک بيمار درمان نمي‌شود، اولين علت آن مي‌تواند بي‌توجهي به يکي از اين 4 عامل باشد.
همکاري خود بيمار در درمان آکنه‌ها چقدر اهميت دارد؟
در حقيقت يکي از مهم‌ترين عوامل بهبود آکنه و به طور کلي هر بيماري‌اي، همکاري خود بيمار با پزشک در پيگيري مراحل درمان است. اين خود بيمار است که بايد بر اساس دستور پزشک مراحل درمان را طي کند. اشتباه در مصرف داروها كه يکي از عوامل شايع شکست درمان محسوب مي‌شود، ممکن است علل متعددي داشته باشد که اصلي‌ترين آنها سهل‌انگاري در مصرف صحيح داروها و توضيح ندادن صحيح پزشک يا داروساز در مورد شيوه و ميزان استفاده از داروست.
آيا آکنه‌ها در همه افراد به يک شيوه درمان مي‌شوند؟
نه، ولي به‌طور کلي براي درمان آکنه‌هاي خفيف داروهاي موضعي و شستشو کافي است ولي در انواع ديگر داروهاي سيستميک (خوراکي) نيز براي بيمار تجويز مي‌شود.
يعني روش درماني پله‌اي؟
دقيقا، ولي اصول همه اين روش‌ها با هم مشابه است. در مراحل اول، پزشک سعي مي‌کند با استفاده از داروهاي آنتي‌بيوتيک موضعي به درمان آکنه‌ها بپردازد. در اين مرحله، براي از بين بردن جوش‌ها معمولا داروهاي کمدوليتيک و داروهاي موضعي مانند «ترتينوئين» تجويز مي‌شود. توصيه براي استفاده از شوينده‌ها و شامپوهاي مناسب همراه با استفاده از اين داروهاي موضعي در اين مرحله کافي است.
در مراحل بعدي و شديدتر، پزشک آنتي بيوتيک‌هاي خوراکي را نيز در کنار داروهاي موضعي تجويز مي‌کند. درمان در مراحل بعدي مي‌تواند استفاده از داروهاي هورموني براي مهار آندروژن‌ها باشد. در نهايت نيز در صورت وجود آکنه‌هاي کيستيک، داروي معروف «ايزوترتينوئين» خوراکي يا همان «آکوتان» براي بيمار تجويز مي‌شود، اما در تمام اين مراحل بايد توجه داشت نمي‌توان براي همه بيماران مبتلا به آکنه از يک نسخه واحد استفاده کرد و تجويز هريک از اين داروها بايد با توجه به معاينه، بررسي و تشخيص پزشک انجام شود. در افرادي که مشاغل پر استرس دارند استرس مي‌تواند با فعال نگه‌داشتن التهاب، آکنه‌ها را مقاوم به درمان كند. همچنين قرار گرفتن در معرض تابش نور مستقيم خورشيد هم مي‌تواند روند درمان را کندتر کند.
و نکته پاياني؟
افراد مبتلا به آکنه بايد از کندن و دستکاري جوش‌ها خودداري کنند. چون اين کار علاوه بر ايجاد زخم و خراشيدگي روي پوست، جوش‌ها را از حالت استريل خارج مي‌کند. درمان جوش صورت با طب سنتی نیز روش خوبی می باشد که برخی به جای استفاده از داروهای شیمیایی از آن استفاده می کنند.
منبع: هفته نامه سلامت
