سس سویا

مجموعه: نکات مهم آشپزی

نوعی سس تخمیر شده است که از سویا، غلات برشته شده، آب و نمک تهیه می‌شود.

معمولاً در غذاهای آسیایی از این نوع سس استفاده می‌شود، اگرچه سس سویا انواع مختلفی دارد اما تمام آن‌ها شورمزه و قهوه‌ای رنگ هستند و برای مزه دار کردن غذا، هنگام پخت و یا سر میز غذا خوری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

این سس اولین بار در کشور چین تهیه شد، اما امروزه در سراسر قاره آسیا به خصوص، کشور ژاپن و حتی در دیگر نقاط دنیا از آن استفاده می‌شود. البته سس سویایی که مردمان ژاپن در تهیه غذا به کار می‌برند با سس سویای چینی بسیار متفاوت است.

سس سویا معمولاً شور است و استفاده از آن برای برخی افراد مناسب نیست. طی تحقیقات به عمل آمده، SPS یا shoyu polysaccharides که در اثر تخمیر در سس سویا به وجود می‌‌آید یک ماده قوی آنتی‌آلرژیک است، بنابراین به دلیل خاصیت ضد آلرژیک و هیپو آلرژنسیتی در افراد دارای آلرژی توصیه به مصرف این چاشنی شده است.
 

 
این سس در اصل به خاور دور متعلق است و در آشپزی آسیایی کاربرد فراوان دارد. برای عمل آوردن سس سویا نوعی قارچ و باکتری مخصوص در مخلوط‌ دانه سویا و آب و نمک پرورش می‌دهند ولی در بعضی روش‌های تولید انبوه، به صورت مصنوعی و با استفاده از پروتئین‌ سویا ساخته می‌شود که به دلیل وجود مواد شیمیایی خاص برای سلامتی مضر است.

سس سویا را باید دور از نور مستقیم نگهداری کرد تا فاسد نشود.
 

سس سویا ۱۰ برابر آب انگور مواد آنتی‌اکسیدان (ضد سرطان) دارد و باکتری اسید لاکتیک (از باکتری‌های مفید) در آن به مقدار زیاد وجود دارد. سس سویا از ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی جلوگیری می‌کند و برای درمان بعضی حساسیت‌ها مفید است. سس سویا نسبت به سس های دیگر بهتر است و مصرف اش به همه افراد و گروه های سنی توصیه می شود زیرا عامل چربی در این سس دیده نمی شود. وقتی سس سویا با غذا مصرف می شود، چون دیگر نیازی به افزودن نمک به آن ماده غذایی نیست، این یک نکته مثبت به حساب می آید.

سس سویا را روی سالاد، جوانه گندم، غذاهای چینی، گوشت، انواع پلوها و حتی پیتزا می ریزند اما مصرف آن با گوشت (به خصوص ماهی و میگو) یا خوراک هایی که نیاز به افزودن نمک دارند، بهتر از مصرف آن همراه با سالاد است؛ به خصوص اگر از نمک زدن به غذا نیز اجتناب شود.

جایگزین کردن نمک سویا به جای نمک آشپزخانه یک عادت غذایی مناسب تلقی می شود؛ به ویژه اگر بیماری مانند فشار خون گریبان تان را گرفته باشد.