چگونه حبوبات خوشمزه و سالمی داشته باشیم؟

مجموعه: نگه داری مواد غذایی

چگونه حبوبات خوشمزه و سالمی داشته باشیم ؟

نکاتی برای پخت حبوبات :

نحوه داشتن حبوبات خوشمزه و سالمی :

برای داشتن حبوبات خوشمزه و سالم در آشپزی، نکات مختلفی از مراحل خرید، نگهداری، آماده‌سازی و پخت وجود دارد. حبوبات سرشار از پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند و برای سلامت قلب، کاهش کلسترول، و کنترل وزن بسیار مفیدند. در این مقاله، نکات و ترفندهایی را برای داشتن حبوبات خوش‌طعم و سالم بررسی می‌کنیم.

انتخاب و خرید حبوبات

کیفیت حبوبات: هنگام خرید، حبوباتی را انتخاب کنید که پوسته‌ای صاف و رنگی براق داشته باشند و بدون ترک یا شکاف باشند. حبوبات باکیفیت، عموماً طعم و بافت بهتری دارند.

حبوبات تازه: حبوبات هر چه تازه‌تر باشند، طعم بهتری دارند و زودتر می‌پزند. به تاریخ تولید و بسته‌بندی توجه کنید.

نوع حبوبات: برای تهیه غذاهای مختلف، انواع خاصی از حبوبات توصیه می‌شود. برای مثال، نخود برای حمص و فلافل مناسب است، در حالی که لوبیا چیتی بیشتر در خوراک‌ها و سوپ‌ها استفاده می‌شود.

نگهداری مناسب حبوبات

جای خشک و خنک: حبوبات را در جای خشک، خنک و دور از نور مستقیم نگه دارید. نور و رطوبت می‌توانند باعث فساد و کاهش کیفیت شوند.

ظروف درب‌دار: استفاده از ظروف درب‌دار یا کیسه‌های بدون هوا می‌تواند به حفظ طعم و کیفیت حبوبات کمک کند. حبوبات را در بسته‌های کوچک‌تر نیز می‌توانید نگه دارید تا به مرور استفاده کنید و از تازگی آن‌ها مطمئن باشید.

آماده‌سازی و خیس کردن حبوبات

خیساندن حبوبات قبل از پخت، به کاهش زمان پخت، کاهش نفخ، و هضم بهتر آن‌ها کمک می‌کند. خیساندن همچنین موجب حفظ طعم و بافت بهتر حبوبات می‌شود.

طرز خیساندن نخود و سایر حبوبات: ابتدا نخود یا سایر حبوبات را تمیز کرده و ناخالصی‌ها را جدا کنید. سپس آن‌ها را در کاسه‌ای بزرگ ریخته و به میزان کافی آب اضافه کنید (آب باید دو برابر حجم حبوبات باشد). خیساندن به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت توصیه می‌شود.

طرز خیساندن نخود با نمک: اضافه کردن نمک یا سرکه به آب، هنگام خیساندن نخود می‌تواند بافت نخود را نرم‌تر کرده و مزه بهتری به آن ببخشد. برای این کار، حدود یک قاشق چای‌خوری نمک به هر لیتر آب اضافه کنید. توجه داشته باشید که این روش بیشتر برای نخود، لوبیا سفید و برخی حبوبات مشابه کاربرد دارد.

لوبیاها نسبت به نخود زمان کمتری نیار به خیساندن دارند. انواع حبوبات را می توانید به یک روش خیس کنید.

آب‌کشی: پس از خیس کردن، حبوبات را آبکشی کنید تا ترکیبات غیرضروری و نشاسته‌ها خارج شوند و نفخ کمتری ایجاد کنند.

نکته : مدت زمان خیساندن حبوبات با هم متفاوت است. به عنوان مثال عدس، لپه و ماش نسبت به نخود و انواع لوبیا به زمان کمتری برای خیس کردن احتیاج دارند. حتی مدت زمان پخت آن ها بسیار کمتر از نخود و لوبیا است.

نکته : شاید تا به حال شنیده باشید که خیساندن نخود با نمک و یا کلا خیساندن حبوبات با نمک، بهتر است بدانید قبل از پخت و یا در حین پخت اضافه کردن نمک به حبوبات باعث دیرپز شدن آن ها می شود. پس بهتر است در نیم ساعت آخر پخت به حبوبات نمک اضافه کنید.

حبوبات را با اب سرد خیس کنیم یا گرم :

خیساندن حبوبات با آب سرد یا گرم، آیا می دانستید، می توانید حبوبات را با آب گرم یا سرد خیس کنید. روش ترجیحی ما روش سنتی است. در این روش باید اجازه دهید حبوبات در آب سرد به مدت 8 ساعت قرار گیرند.

• اگر حبوبات، مدت زیادی خیس بخورند، روی آن کف ایجاد می شود که باعث ترش شدن و خراب شدن حبوبات خیس خورده و بد مزه شدن غذای شما می شود.

طرز خیساندن نخود و دیگر حبوبات مانند یکدیگر است

روش‌های پخت حبوبات :

پخت صحیح حبوبات تاثیر زیادی در طعم و بافت نهایی آن‌ها دارد. بهتر است برای پخت از یک قابلمه بزرگ استفاده کنید و حبوبات را با آب کافی بپزید.

پخت با حرارت ملایم: آب خیسانده حبوبات را دور ریخته و با آب تازه روی حرارت ملایم قرار دهید. حبوبات را با حرارت ملایم بپزید تا پوستشان نرم شود و طعم دلپذیری پیدا کنند. حرارت زیاد می‌تواند باعث سفت شدن پوسته حبوبات شود. هنگام پخت حبوبات داخل قابلمه کف آن ها را جدا کنید و آن ها را دور بریزید.

اضافه کردن نمک و ادویه‌ها: اضافه کردن نمک به آب پخت در مراحل ابتدایی ممکن است باعث سفت شدن حبوبات شود، پس بهتر است نمک را در پایان پخت اضافه کنید. برای طعم‌دهی، می‌توانید ادویه‌های مورد علاقه‌تان مانند زردچوبه، برگ بو، زیره و یا سیر و سبزیجات معطر را به آب اضافه کنید. این ادویه‌ها همچنین خاصیت ضدنفخی دارند.

زمان پخت متفاوت: هر نوع حبوبات زمان پخت متفاوتی دارد؛ برای مثال، عدس سریع‌تر از لوبیا پخته می‌شود. برای جلوگیری از له شدن، هر نوع حبوبات را جداگانه بپزید و سپس در غذاهای ترکیبی آن‌ها را با هم مخلوط کنید.

پخت حبوبات با آب سرد یا گرم بهتر است؟

برای پخت حبوبات بهتر است از آب سرد استفاده کنید. زیرا تا زمانی که آب بجوش بیاید، حبوبات ها کمی می پزند و آب آن دیرتر تمام می شود.

پختن حبوبات با آرام پز یا زودپز

آرام‌پز: استفاده از آرام‌پز باعث می‌شود حبوبات به آرامی و به طور یکنواخت پخته شوند و طعم بهتری بگیرند. این روش به ویژه برای غذاهایی مانند سوپ‌ها و خورشت‌ها مناسب است.

زودپز: اگر زمان کمی دارید، از زودپز استفاده کنید. زودپز زمان پخت را کاهش می‌دهد، اما دقت کنید که حبوبات بیش از حد پخته نشوند تا بافت و طعم طبیعی خود را حفظ کنند.

علت جدا شدن پوست حبوبات :

جدا شدن پوست حبوبات می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد:

قدمت و نوع حبوبات: حبوبات کهنه بیشتر مستعد جدا شدن پوست هستند، زیرا بافت آن‌ها شکننده‌تر شده است. همچنین برخی حبوبات مانند لوبیا قرمز و لپه به طور طبیعی پوست شکننده‌تری دارند.

خیساندن بیش از حد: اگر حبوبات بیش از حد خیسانده شوند، پوست آن‌ها نرم و مستعد جدا شدن خواهد بود. بهتر است حبوبات را به مدت زمان توصیه شده خیسانده و سپس به سرعت پخته شوند.

حرارت بالا: پخت حبوبات با حرارت بالا می‌تواند باعث ترک خوردن و جدا شدن پوست آن‌ها شود. برای جلوگیری از این موضوع، از حرارت ملایم و یکنواخت استفاده کنید.

چگونه از نفخ حبوبات جلوگیری کنیم؟

نفخ از مشکلات رایج مصرف حبوبات است، اما با روش‌های زیر می‌توان آن را کاهش داد:

خیساندن و تغییر آب: خیساندن حبوبات و تغییر چندین مرتبه آب خیسانده به کاهش نفاخ بودن حبوبات کمک می‌کند.

افزودن ادویه‌ها: ادویه‌هایی مانند زیره، زنجبیل و رازیانه می‌توانند به کاهش نفخ کمک کنند. می‌توانید این ادویه‌ها را به آب پخت اضافه کنید.

پخت طولانی و با حرارت ملایم: پخت طولانی با حرارت کم به هضم راحت‌تر حبوبات کمک می‌کند و احتمال نفخ را کاهش می‌دهد.

ترکیب حبوبات با غذاهای دیگر :

استفاده در سالادها: حبوبات پخته‌شده مانند لوبیا، نخود و عدس می‌توانند به سالادها اضافه شوند و منبع پروتئینی خوبی باشند. ترکیب آن‌ها با سبزیجات تازه و روغن زیتون طعمی خوشمزه و مقوی ایجاد می‌کند.

حبوبات در سوپ و خورشت: حبوبات می‌توانند در انواع سوپ‌ها و خورشت‌ها استفاده شوند و با اضافه کردن طعم‌دهنده‌ها، طعمی لذیذ به غذاها ببخشند.

پوره حبوبات: برخی از حبوبات مانند نخود را می‌توان به صورت پوره استفاده کرد. حمص یکی از نمونه‌های محبوب است که نخود را با سیر، روغن زیتون و ارده ترکیب می‌کنند.

طرز پخت حبوبات و نحوه نگهداری از آن

نحوه نگهداری از حبوبات :

برای داشتن حبوبات با کیفیت و خوشمزه، روش نگهداری نیز اهمیت دارد:

ذخیره در جای خنک و خشک: حبوبات را در ظروف دربسته و یا داخل گونی های نخی در محیط خشک و خنک و ترجیحا تاریک نگه دارید. رطوبت می‌تواند باعث فاسد شدن و کاهش کیفیت حبوبات شود.

استفاده از حبوبات تازه: هرچه حبوبات تازه‌تر باشند، طعم و بافت بهتری خواهند داشت. بهتر است به تاریخ انقضا و تاریخ بسته‌بندی دقت کنید و از حبوبات تازه‌تر استفاده کنید.

نگهداری حبوبات پخته شده :

فریز کردن: حبوبات پخته‌شده را می‌توانید برای مدت طولانی‌تری در فریزر نگه دارید. آن‌ها را در کیسه‌های فریزر قرار داده و هر بار مقدار مورد نیاز را بیرون آورده و گرم کنید.

نگهداری در یخچال: حبوبات پخته‌شده تا 3 الی 5 روز در یخچال قابل نگهداری هستند. آن‌ها را در ظروف درب‌دار قرار دهید و از استفاده مکرر از قاشق‌های مرطوب اجتناب کنید تا ماندگاری بیشتری داشته باشند.

نکاتی برای نگهداری حبوبات :

• لابه لای حبوبات چند برگ از درخت گردو قرار بدهید.

• حبوبات را با نمک فراوان مخلوط کنید.

• حبوبات را داخل فریزر نگهداری کنید.

• می توانید حبوبات را فقط یک جوش داده (آب را جوش آورده حبوبات را داخل آب جوش بریزید تا یک جوش بخورد) آن ها را داخل آبکش ریخته و آنرا خشک کنید به هیچ عنوان دچار آسیب دیدگی نمی شوند (روش قدیمی ها). (بیشتر بخوانید: روش های از بین بردن حشرات برنج و حبوبات)

نکات تغذیه‌ای و فواید حبوبات :

سرشار از فیبر: حبوبات به عنوان منبع فیبر بالا، به بهبود گوارش و جلوگیری از یبوست کمک می‌کنند.

پروتئین گیاهی: حبوبات منبع غنی پروتئین گیاهی هستند و می‌توانند جایگزین گوشت در رژیم‌های غذایی گیاه‌خواری شوند.

کاهش کلسترول: مصرف حبوبات به کاهش سطح کلسترول و پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.

تنظیم قند خون: حبوبات به دلیل شاخص گلیسمی پایین، برای تنظیم قند خون مفید هستند و انتخابی مناسب برای افراد دیابتی به شمار می‌آیند.

ﻧﺤﻮه ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺣﺒﻮﺑﺎت ﻏﻴر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺼﺮف:

ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ و رﻧﮓ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺎرج ﺷﺪن ﮔﺮده و ﺧﺎك از آﻧﻬﺎ از راهﻫﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺣﺒﻮﺑﺎت ﻓﺎﺳﺪ اﺳﺖ.

برای شناسايی حبوبات آلوده اين دو روش را به کار ببرید:

الف) چنانچه حبوبات بسته بندی شده خریداری می کنید، بسته را در دست چپ بگيريد و با انگشت وسطی دست راست به آن ضربه بزنید. چنانچه حشره داشته باشد، به سمت نایلون مي‎آيد و ديده می شود.

ب) مقداری حبوبات در آب بریزید. در این صورت حبوبات سوراخ‏دار به سطح آب می آیند و شما آنها را جدا می کنید. در ضمن بر اثر خیس خوردن، حشرات موجود در دانه حبوبات، به روی آب می آیند که باید قبل از مصرف، آنها را جدا کنید.

سخن پایانی :

حبوبات با خواص غذایی فوق‌العاده‌ای که دارند، می‌توانند به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم و متعادل قرار گیرند. با خیساندن مناسب، پخت صحیح، و نگهداری اصولی می‌توانید حبوبات خوشمزه و سالمی داشته باشید که هم از نظر طعم و هم از نظر بافت و هضم بهتر باشند. با رعایت این نکات و مراحل، می‌توانید حبوباتی خوشمزه و سالم تهیه کنید که هم طعمی لذیذ به غذاهای شما می‌بخشند و هم خواص فراوانی برای سلامتی دارند. حبوبات، با ارزش غذایی بالا و قابلیت ترکیب‌پذیری با انواع غذاها، انتخابی ایده‌آل برای یک رژیم غذایی سالم و متعادل هستند.

گردآوری: بخش خانه داری بیتوته