هنگام کار در اطراف سیستم های ولتاژ بالا چه نوع لباسی باید پوشیده شود؟ (لباس برق کاری)

مجموعه: تجهیزات ایمنی و بهداشتی

لباس برق کاری برای حفاظت در برابر برق گرفتگی ساخته شده

ویژگی های لباس برق کاری مناسب چیست؟ 

لباس برق کاری چیست؟

در بعضی مشاغل فنی و تکنیکی امکان آسیب رسیدن به بدن کارکنان بسیار زیاد است. این آسیب ها یا به اندام های بیرونی و یا به اندام ها و دستگاه های داخلی بدن وارد می شود و می تواند خطرات مختلف و حتی مرگ را در پی داشته باشد.

یکی از مشاغلی که همواره کارکنان آن در معرض خطر هستند برق کاری است. در این شغل اگر نکات ایمنی رعایت نشود امکان برق گرفتگی وجود دارد و حتی ممکن است در اثر قوس الکتریکی آتش سوزی ایجاد شود. 

لباس برق کاری در واقع یکی از تجهیزات ایمنی است که فرد برق کار باید در تمام ساعات کاری خود به تن داشته باشد. این لباس از جنسی طراحی می شود که علاوه بر مقاومت در برابر الکتریسیته و جریان برق در برابر آتش گرفتن و گرمای زیاد محافظت می کند. به جز لباس عایق برق مهندسین برق و الکتریسیته باید از کلاه و دستکش و کفش ایمنی عایق برق هم استفاده کنند. تمامی این تجهیزات به گونه ای ساخته می شوند که عایق باشند و جریان الکتریسیته را منحرف کنند. 

لباس برق کاری باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

اگر برق کار هستید احتمالا می خواهید بدانید که یک لباس مخصوص و عایق برق باید چه ویژگی هایی داشته باشد تا قابل اعتماد باشد. مسلما خرید تجهیزات ایمنی مستلزم رعایت نکاتی است زیرا این تجهیزات با جسم و جان و سلامتی ما در ارتباط است و همچنین مدت زمان زیادی در طول روز آن را بر تن داریم. در ادامه به ویژگی هایی که لازم است یک لباس برق داشته باشد اشاره داشته ایم:

لباس برق کاری باید استاندارد باشد

• مهم ترین نکته برای انتخاب لباس برق جنس مواد تشکیل دهنده آن است. در درجه اول باید از پارچه هایی ساخته شده باشد که نسبت به جریان برق خنثی عمل کرده یا در برخورد با الکتریسیته آن را منحرف کرده و مانع از ورود جریان برق به بدن شوند. موادی مانند کجراه و نخ می توانند انتخاب مناسبی باشند. این مواد علاوه بر عایق بودن در برابر شعله و آتش گرفتن هم مقاومت بالایی دارند. 

• لباس عایق برق باید به گونه ای دوخته شده باشد که برق کار در آن راحت باشد. منظور این است که در حین کار بتواند راحت با لباس حرکت کند، خم و راست شود و بنشیند. اگر امکان حرکت راحت با لباس وجود نداشته باشد فرد کلافه می شود و نمی تواند کارش را به درستی انجام دهد. 

• لباس عایق برق باید سبک باشد. لباس سبک و کم حجم می تواند امکان جابه جایی ساده تر و حرکت روان روی پله ها و بلندی ها را برای برق کاران به ویژه آنان که در ارتفاع و روی دکل ها کار می کنند فراهم کند.

• در طراحی و دوخت لباس می توان از زیپ استفاده کرد اما این زیپ ها باید پلاستیکی و عایق باشند و به هیچ وجه نباید از فلزاتی که رسانای جریان برق هستند در هیچ قسمتی از لباس برق استفاده شود.

• لباس کار برق باید متناسب با فصل دوخته شود. اغلب لباس های ایمنی را در دو نوع گرم و خنک طراحی می کنند. نوع گرم آن از جنس پنبه و ضخیم است و برای فصول سرد طراحی شده و جنس خنک آن از پارچه های نازک و نخی مناسب فصول گرم سال دوخته شده است. 

• تمامی تجهیزات ایمنی باید مطابق استانداردهای لازم اروپایی طراحی و تولید شوند. لباس برق باید دارای استاندارد ATPV  و همچنین رتبه HAF باشد. 

• لباس برق کاری باید بتواند مقاومت بالایی در برابر تغییرات آب و هوایی و باد و باران داشته باشد. بهترین لباس برق باید در برابر آب باران غیر قابل نفوذ باشد تا در مواقعی که فرد در هوای بارانی روی دکل های برق کار می کند باران لباسش را خیس نکند و راحت بتواند کار کند. 

لباس برق کاری باید متناسب با فصل باشد

مدل های مختلف لباس برق کاری

لباس مخصوص برق کاری معمولا به دو شکل دو تکه و یکسره تولید می شود. از لحاظ قابلیت حفاظتی این دو نوع لباس تفات چندانی ندارند. تفاوت آن ها تنها در نوع پوشیدن و شکل ظاهری آن ها است. پوشیدن لباس یکسره کمی سخت تر است و داخل بدن تکان نمی خورد اما لباس دو تکه از دو بخش شلوار و بلوز یا کاپشن تشکیل شده که به شکل جداگانه پوشیده می شوند. 

به جز این شکل دوخت لباس ها ممکن است از لحاظ مدل و رنگ هم با هم تفاوت هایی داشته باشند. بهتر است این لباس را در رنگ های روشن مثلا زرد و نارنجی تولید کنند تا فردی که آن را پوشیده بیشتر در معرض دید قرار بگیرد. این ویژگی بیشتر برای برق کارانی که در فضای بیرون و هنگام شب کار می کنند حائز اهمیت است. 

بهتر است در لباس های برق کاری از جیب زیادی استفاده نشود. البته لباس بدون جیب هم خیلی مناسب نیست. بهترین کار آن است که مدل هایی را بخرید که دست کم دو یا 4 جیب داشته باشد تا بتوانید تجهیزات برق کاری کوچک و ضروری را داخل جیب ها قرار دهید. 

لباس برق کاری ممکن است به شکل سرهمی یا دو تکه باشد

نکات ایمنی هنگام برق کاری 

اگر قصد دارید با سیم های برق کار کنید باید تمامی نکات ایمنی را رعایت کنید. رعایت نکات تنها به پوشیدن تجهیزات ایمنی محدود نمی شود و شما علاوه بر پوشش ایمنی مناسب باید باز هم جوانب احتیاط را رعایت کنید.

یکی از مهم ترین این نکات کار نکردن با لباس و دستکش های خیس و مرطوب است. حتی اگر لباستان کاملا عایق است اگر مرطوب باشد احتمال برق گرفتگی شما را هنگام دست زدن به سیم ها و کار با برق بالا می برد. پس مطمئن شوید که تجهیزات شما خیس و مرطوب نباشد. 

نکته ایمنی دیگر آن است که تا حد امکان از کار با سیم های بدون حفاظ یا در اصطلاح سیم های لخت پرهیز کنید. هنگامی که می خواهید سیم ها و اتصالات را تست کنید از برق نداشتن آن ها اطمینان حاصل کنید. این کار را می توانید با ابزارهای ایمن مانند فازمتر انجام دهید. پس اول از نبود جریان برق مطمئن شده و بعد به سیم ها دست بزنید. 

در مورد لباس برق کاری هم باید اولا به استاندارد بودن آن اطمینان داشته باشید. دوما باید چک کنید که سوراخ یا سوخته و یا پوسیده نباشد. حتی اگر بخشی از لباس یا دستکش و کلاه و همچنین کفش شما سوراخ و پاره شده باشد ممکن است جریان برق از همان نقطه غیر ایمن وارد بدن شما بشود و به شما آسیب برساند. پس مطمئن شوید که لباس شما کاملا سالم است و هر زمان که عمر تجهیزات شما به سر آمد بدون نگرانی نسبت به تعویض آن ها اقدام کنید.

هنگام کار با برق نباید لباس برق کاری خیس باشد

کلام پایانی 

اگر مهندس برق هستید یا کار شما سیم کشی و کابل کشی برق است یا به هر نحوی با برق سر و کار دارید حتما باید حین کار خود از لباس برق کاری استاندارد و دیگر تجهیزات ایمنی استفاده کنید. این لباس ها پوشش کاملی بر روی کل بدن فراهم می کنند و از جنس هایی ساخته می شوند که مانع از ورود الکتریسیته به بدن می شوند و ضمنا در برابر آتش گرفتن در اثر جرقه های حاصل از الکتریسیته نیز مقاوم اند. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته