۵ عامل اصلی رکوردشکنی تاریخی قیمت طلا در بازار | وقت خرید طلا فرارسیده است؟
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, ۰۹ مهر ۱۴۰۴ ۲۰:۱۴

به گزارش اقتصاد ۲۴، سال جاری میلادی در حال تبدیل شدن به بهترین سال طلا در دهههای اخیر است. شمش طلا در سال ۲۰۲۵ به چندین رکورد جدید دست یافته و آن را در مسیر قویترین عملکرد سالانه خود از سال ۱۹۷۹ میلادی زمانی که انقلاب در تهران اقتصاد جهانی را لرزاند، قرار داده است.
چرا طلا چنین تقاضایی دارد؟
پاسخ کوتاه آن است که طلا به عنوان یک پناهگاه و ذخیره ارزش عمل میکند، نقشی که هزاران سال است، از زمانی که پادشاهی لیدیه در قرن ششم قبل از میلاد شروع به تولید سکههای طلا کرد، ایفا میکند. سرمایهگذاران میتوانند بسیار بیثبات باشند و دلایل زیادی برای خروج پول از داراییهای پرخطر امروزی وجود دارد؛ از ترس از رکود اقتصادی گرفته تا افزایش تنشهای ژئوپولیتیکی بین روسیه و ناتو.
تحلیلگران میگویند علاوه بر عوامل سنتی ارزشگذاری مانند نرخ بهره، دلار و تورم، نگرانیها در مورد حملات دونالد ترامپ علیه بانک مرکزی ایالات متحده، جنگ تجاری او و برنامههای مالیاتی و هزینهای اش نیز باعث افزایش قیمت طلا میشوند.
۵ دلیل اصلی برای افزایش قیمت طلا
ترس از تعطیلی دولت ایالات متحده
مذاکرات در واشنگتن در مورد بودجه متوقف شده و این امر خطر تعطیلی دولت آمریکا را افزایش میدهد که میتواند خدمات کلیدی را مختل کرده و دادههای مهم اقتصادی را به تاخیر بیندازد.
"دارشان دسای" مدیرعامل شرکت Aspect Bullion & Refinery، تاثیر بنبست سیاسی بر قیمت طلا را این گونه توضیح میدهد: "قیمت طلا در بحبوحه نگرانیهای فزاینده در مورد تعطیلی احتمالی خدمات دولتی ایالات متحده، از ۳۸۵۰ دلار به ازای هر اونس فراتر رفت و به رکوردهای جدیدی رسید. جلسه اخیر بین ذینفعان کلیدی بدون پیشرفت پایان یافت و به عدم قطعیت دامن زد".
او میافزاید: "تعطیلی قریبالوقوع، دادههای اقتصادی حیاتی، از جمله گزارش مشاغل ایالات متحده در روز جمعه را به تأخیر میاندازد و احتمالا نوسانات بازار را افزایش داده و تقاضا برای داراییهای امن را افزایش میدهد". وزارت کار ایالات متحده پیش از این اعلام کرده بود که در صورت ادامه تعطیلی، انتشار دادههای مهم، از جمله گزارش ماهانه مشاغل را متوقف خواهد کرد.
انتظارات از کاهش نرخ بهره
بازارها اکنون روی کاهش دیگری از نرخ بهره توسط فدرال رزرو ایالات متحده شرطبندی میکنند. معاملهگران در حال حاضر تقریباً ۹۰ درصد احتمال کاهش ۲۵ واحد پایهای نرخ بهره در جلسه بعدی فدرال رزرو را تخمین میزنند.
نرخهای بهره پایینتر، طلا را جذابتر میکنند، زیرا سودی پرداخت نمیشود و وام گرفتن ارزانتر خواهد شد. برخی از سیاستگذاران با کاهش نرخ بهره موافق هستند، اما در مورد نرخ تورم رویکردی محتاطانه دارند.
دادههای اخیر حاکی از کُند شدن برخی از بخشهای اقتصاد ایالات متحده هستند. سرمایهگذاران منتظر گزارشهای بیشتر در مورد فرصتهای شغلی، حقوق و دستمزد خصوصی و فعالیت تولیدی هستند. هرگونه غافلگیری منفی میتواند قیمت طلا را به میزانی بیشتر افزایش دهد.
"دسای" هم چنین به انتظارات پیرامون دادههای شغلی اشاره کرده و میافزاید: "هم چنین، سرمایهگذاران روی گزارش ضعیفتر مشاغل قیمتگذاری میکنند که میتواند فدرال رزرو را وادار نماید تا در جلسه آینده خود در تاریخ ۲۹ اکتبر، کاهش نرخ بهره را در نظر بگیرد".
افزایش تقاضا از سوی سرمایهگذاران
صندوقهای قابل معامله در بورس طلا (ETF) اخیرا شاهد افزایش جریان ورودی بودهاند که نشان دهنده افزایش علاقه در بین سرمایهگذاران است. داراییهای صندوقهای قابل معامله در بورس طلا اکنون در بالاترین سطح خود از سال ۲۰۲۲ قرار دارند و به حمایت از روند افزایش قیمت آن فلز کمک میکنند.
حرکت صعودی نقره و فلزات گرانبها
این افزایش قیمت محدود به طلا نیست. نقره نیز با پیروی از احساسات سرمایهگذاران، به شدت افزایش یافته است. "رنیشا چینانی" رئیس تحقیقات در آگمونت" میگوید: "بازار طلا و نقره بر خلاف جاذبه زمین حرکت میکند و هر روز به بالاترین رکورد خود میرسد. در مواجهه با ترسهای فزاینده از کاهش مجدد نرخ بهره فدرال رزرو و تعطیلی قریبالوقوع دولت ایالات متحده، طلا به رکورد جدید ۳۸۹۵ دلار و نقره به ۴۷.۳۵ دلار افزایش یافت". این حرکت گستردهتر در فلزات گرانبها نشاندهنده تغییر گستردهتر به سمت داراییهای ایمن است.
چرا سایر فلزات گرانبها نمیتوانند نقش طلا را ایفا کنند؟
نقش طلا به عنوان یک ذخیره ارزش، تا حدی از کمیابی آن ناشی میشود. طبق گفته شورای جهانی طلا، اگر تمام طلایی که تاکنون استخراج شده است در یک مکعب واحد جمع شود، تقریبا ۲۲ متر از هر طرف خواهد بود.
کل عرضه سالانه ۱.۷ درصد افزایش مییابد. این بدان معناست که هیچ سیاستی، هیچ کشفی، هیچ تسهیل کمی زمینشناسی نمیتواند ارزش طلا را کاهش دهد.
این امر باعث جذابیت آن میشود، آن هم در زمانی که سرمایهگذاران نگرانند که دولتها کنترل خود را بر امور مالی عمومی از دست دهند، افزایش مالیات را از نظر سیاسی نامطلوب دانسته و کاهش هزینهها را غیرممکن میدانند.
در مقابل، مس نمیتواند به عنوان یک ذخیره ارزش عمل کند، زیرا هر ساله مقادیر عظیمی از آن استفاده و مصرف میشود و تقاضا توسط سلامت اقتصاد جهانی تعیین میشود.
قیمت طلا چقدر افزایش یافته و آیا ما در اوج قیمت طلا هستیم؟
از اول ژانویه به این سو، قیمت نقدی طلا با افزایش چشمگیر ۴۵ درصدی به بالاترین رکورد خود در روز دوشنبه به ۳۸۳۱ دلار به ازای هر اونس رسیده است. این رقم از سایر طبقات دارایی پیشرو در سال جاری پیشی میگیرد.
طلا از سال ۱۹۷۹ میلادی زمانی که با افزایش ۱۲۶ درصدی قیمت نفت در پی انقلاب ایران، امید سرمایهگذاران به مهار تورم را نقش بر آب کرد، چنین سال قدرتمندی را تجربه نکرده است.
دادههای شرکت خدمات مالی "بنک آو آمریکا" (BofA) در روز جمعه نشان میدهد که هفته گذشته ۵.۶ میلیارد دلار به طلا سرازیر شده است. آن نهاد مالی اعلام کرده که طی چهار هفته گذشته، ۱۷.۶ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی به این بازار سرازیر شده است.
"بانک آو آمریکا" هشدار میدهد که طلا از نظر تاکتیکی بیش از حد خریداری شده، اما از نظر ساختاری کمتر در اختیار است، زیرا تنها ۰.۴ درصد از داراییهای مشتریان خصوصی تحت مدیریت را تشکیل میدهد. آن نهاد مالی در حال حفظ موقعیت خرید طلا است و این نشان میدهد که انتظار دارد قیمت طلا کماکان افزایش یابد.
تحلیلگران پیشبینی میکنند که قیمت طلا بیشتر افزایش خواهد یافت. برای مثال، "آرناب داس" استراتژیست کلان جهانی در Invesco میگوید که افزایش قیمت طلا هنوز ادامه دارد.
داس میافزاید: "ما هیچ جایگزین واقعی برای طلا به عنوان پوششی در برابر خطرات ایالات متحده نمیبینیم و انتظار داریم بانکهای مرکزی به خرید طلا ادامه دهند. به نظر من بانکهای مرکزی طلا میخرند، زیرا هیچ جایگزین ارز فیاتی برای دلار نمیبینند".
چه کسانی و چرا طلا را خریداری میکنند؟
شورای جهانی طلا اعلام کرده که سرمایهگذاران و دلالان غربی عامل افزایش اخیر قیمت طلا بودهاند. آن شورا دو دلیل را ذکر میکند. نخست شواهدی مبنی بر آن است که کُند شدن اقتصاد ایالات متحده به فدرال رزرو ایالات متحده اجازه میدهد نرخ بهره را بیشتر کاهش دهد. این بدان معناست که سود ذخایر نقدی کمتر خواهد بود و آن را در مقایسه با طلا (که بازدهی ندارد) جذابتر میکند. دوم آن که افزایش لفاظیها علیه فدرال رزرو و استقلال آن از سوی دولت ترامپ منجر به نگرانیهایی در مورد ثبات دلار آمریکا و بازار اوراق خزانهداری میشود.
بانکهای مرکزی نیز در سالیان اخیر به ذخایر طلای خود افزودهاند. این موضوع به طور خاص در مورد چین بیش از سایر کشورها صدق میکند. شبکه خبری "بلومبرگ" این هفته گزارش داد که چین قصد دارد متولی ذخایر طلای خارجی شود تا جایگاه خود را در بازار جهانی شمش تقویت کند و وابستگی کمتری به دلار و مراکز غربی مانند ایالات متحده، انگلستان و سوئیس داشته باشد.
در مورد تأثیر ترامپ بر قیمت طلا وضعیت چگونه است؟
به طور کلی، بازارها در سال جاری میلادی از افزایش تعرفههای ایالات متحده به بالاترین سطح از دهه ۱۹۳۰ تاکنون آسیب زیادی ندیدهاند. با این وجود، بارزترین عامل نگرانی از جنگ تجاری، دلار آمریکا بوده است.
این امر منجر به روند گستردهتر دلارزدایی شده که باعث ایجاد اضطراب در بازارها شده است. این دلیل بزرگی است که چرا طلا به گزینهای امن برای انتخاب تبدیل شده، زیرا سرمایهگذاران وقتی نمیخواهند دلار بخرند یا با نگهداشتن اوراق قرضه خود را در معرض خطر تغییر نرخ بهره قرار دهند، به سراغ طلا میروند.
دلار آمریکا در سال ۲۰۲۵ با افت شدید روبهرو بوده و تاکنون بیش از ۹ درصد کاهش یافته است، که این امر در بحبوحه نگرانیها در مورد استقلال فدرال رزرو و نگرانیهای مربوط به جنگ تجاری رخ داده است. این امر به طور مکانیکی ارزش طلا را بر حسب دلار افزایش میدهد.
آیا باید طلا خریداری کنیم؟
با توجه به نگرانی سرمایهگذاران مبنی بر آن که قیمت داراییها ممکن است به طور کلی بیش از حد بالا رفته باشد، احتیاط در خرید طلا قطعاً صدق میکند. با این وجود، برخی از کارشناسان ارزش بیشتری برای طلا قائل هستند. "دویچه بانک" در اوایل ماه جاری پیشبینی قیمت طلای خود را برای سال ۲۰۲۶ میلادی با ۳۰۰ دلار افزایش به ۴۰۰۰ دلار بازای هر اونس رساند.
شما میتوانید طلای فیزیکی خریداری کنید. فروشگاه زنجیرهای خرید عمده "کاستکو" در آمریکا حتی شمشهای طلا را نیز انبار میکند که اغلب به فروش میرسند، شاید به دلیل محبوبیت این فلز گرانبها در بین کسانی که برای روز قیامت آماده میشوند! با این وجود، برخی تحلیلگران میگویند چنین سرمایهگذاریهایی با هزینهها و عوارض اضافی مانند بیمه و ذخیرهسازی همراه است.
از طرف دیگر، شما میتوانید پول خود را در یک صندوق سرمایهگذاری قابل معامله در بورس طلا (ETF) سرمایهگذاری کنید که دقیقا بازتاب دهنده حرکات قیمت طلا است. گزینه دیگر خرید سهام شرکتهای معدنی طلا است که قیمت سهام آنها تاکنون در سال جاری ۲۵۰ درصد افزایش یافته است.
با این وجود، خطر عقبنشینی طلا پس از چنین سودهای قوی یا افت قابل توجهتر، شاید در صورت کاهش تورم به سمت اهداف بانک مرکزی آمریکا یا کاهش بحرانهای ژئوپولیتیکی وجود دارد.
خرید در اوج قیمت همواره همراه با ریسک است. کسانی که به دنبال سود کوتاهمدت هستند باید محتاط باشند، زیرا هرگونه تصمیمی در وضعیت سیاسی ایالات متحده یا دادههای اقتصادی قویتر میتواند روند صعودی را کُند سازد. سرمایهگذاران بلندمدت به ویژه افرادی که به دنبال پوششی در برابر عدم قطعیت هستند، ممکن است هنوز طلا را به عنوان یک سرمایهگذاری امن در نظر بگیرند.
در حال حاضر، شتاب این فلز قوی است و جایگاه آن به عنوان یک پناهگاه امن کماکان پابرجاست. با این وجود، مانند همیشه، زمانبندی و اهداف فردی تعیین میکنند که آیا خرید در حال حاضر منطقی است یا خیر.