هجوم ورشکستگان چینی به بازار مسکن ایران
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, 09 اسفند 1402 11:12
روزنامه جهان صنعت نوشت: دو سال پیش با مطرح شدن نیاز به ساخت سالانه یک میلیون مسکن توسط ابراهیم رییسی، بحث حضور شرکت‌های چینی در بخش ساخت و تولید واحدهای مسکونی در ایران پیش کشیده شد؛ بحثی مبنی بر تهاتر نفت در ازای ساخت مسکن. بازگشت آسان درآمد حاصل از فروش نفت کشور و سرعت بخشیدن به ساخت مسکن حمایتی، دو دلیلی بودند که مسوولان کشور را به فکر دعوت از چینیها انداخته بود.
در پی توافقات اخیر بین ایران و چین، شرکت‌های چینی برای ساخت انبوه مسکن در ایران پا به میدان گذاشته‌اند. این موضوع واکنش‌های مختلفی را از سوی کارشناسان، فعالان حوزه مسکن و مردم به دنبال داشته است. مدافعان این طرح معتقدند که ورود چینیها می‌تواند به افزایش سرعت ساخت‌وساز، کاهش قیمت تمام‌شده مسکن، ایجاد اشتغال و انتقال تکنولوژی و دانش فنی به ایران کمک کند. منتقدان، خروج ارز از کشور، عدم تناسب خانه‌هایی که قرار است ساخته شوند با نیاز و سلیقه ایرانیان، عدم شفافیت در قراردادها و توافقات و همچنین احتمال وابستگی به چین در صنعت ساختمان را از جمله نگرانی‌های خود در این زمینه عنوان می‌کنند.
بسیاری از فعالان صنعت ساختمان کشور به ظرفیت بالای موجود در بخش فنی و مهندسی داخل کشور اشاره داشته‌اند و معتقدند که نیازی به حضور شرکت‌های خارجی در بخش تولید مسکن ایران نیست، چراکه شرکت‌های ایرانی توان و دانش کافی برای تولید انبوه مسکن در کشور را در اختیار دارند.
تقدیم کردن مسکن به چینیها
علیرضا محمدی کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: بیشتر شعارهای انتخاباتی ابراهیم رییسی تاکنون محقق نشده‌اند. درخصوص شعار ساخت سالانه یک میلیون مسکن نیز باید گفت او حتی به این اعداد و ارقام نزدیک هم نشده است.
در حالی که بیش از دو سال از عمر دولت سیزدهم می‌گذرد، حتی یک واحد مسکونی هم به متقاضیان تحویل داده نشده است. رییسی در واقع در انجام شعارهای خود ناموفق بوده است. او گفت: حداقل امید است که رییس‌جمهوری از شعار انقلاب عدول نکند؛ شعاری که «استقلال» و «آزادی» را شامل می‌شد. شایسته نیست که استقلال کشور ما به کشورهای شرقی فروخته شود. اقتصاد کشور باید دست ایرانی‌ها باشد. دولت تمام بخش‌های اقتصاد را قبضه کرده است. اکنون مسکن به عنوان یکی از بخش‌های اقتصاد که بخش خصوصی فعالیت نسبتا بهتری در آن دارد، در حال تقدیم شدن به کشور چین است؛ اتفاقی که ظلم بزرگی به جامعه مهندسی و در کل اقتصاد ایران محسوب می‌شود، چراکه مسکن یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد کشور ما است.
چین کشور پیشرفته‌ای در زمینه ساخت‌وساز و مهندسی نیست
محمدی درخصوص ورود شرکت‌های چینی به ایران برای ساخت واحدهای مسکونی گفت: این موضوع هنوز به طور رسمی اعلام نشده، ولی صحبت‌هایی توسط یک مقام مسوول در وزارت راه‌وشهرسازی و چند نماینده مجلس در این رابطه مطرح شده است. زمزمه حضور چینیها در بخش تولید مسکن کشور در حال قوت گرفتن است.
او بیان کرد: چند منبع آگاه که در این رابطه تحقیقات بسیاری کرده‌اند، به این نتیجه رسیده‌اند چندین شرکت که در حوزه مسکن‌سازی در چین توفیق چندانی نداشته‌اند و به مرز ورشکستگی رسیده‌اند، در راه بازار مسکن ایران هستند. آنها قرار است به ازای ساخت مسکن در ایران، نفت را با نرخ مناسب‌تری دریافت کنند.
کارشناس حوزه مسکن در ادامه عنوان کرد: این موضوع در دنیا ثابت شده که چین کشور پیشرفته‌ای در زمینه ساخت‌وساز و مهندسی به شمار نمی‌رود. باید توجه داشت چنانچه یک شرکت توان و مدیریت کارآمدی داشت، به مرز ورشکستگی نمی‌رسید.
ایران دایه مهربان‌تر از مادر برای شرکت‌های ورشکسته چینی است
محمدی گفت: درخصوص بحث انتقال تکنولوژی تولید و ساخت مسکن به کشور توسط چینیها، بعید به نظر می‌رسد اتفاق خاصی بیفتد، چراکه تجربه حضور شرکت‌های ترکیه‌ای در کشور با تکنولوژی‌های نسبتا نوین در طرح مسکن مهر را داشتیم؛ شرکت‌هایی که از تکنیک قالب‌های لغزان به عنوان یک تکنولوژی نسبتا جدید در ایران برای ساخت واحدهای مسکونی استفاده می‌کردند. متاسفانه این تکنولوژی به شرکت‌های ایرانی منتقل نشد.
محمدی اضافه کرد: زمزمه‌هایی مبنی بر واردات کارگران چینی به ایران برای ساخت واحدهای مسکونی به گوش می‌رسد.
کارشناس حوزه مسکن گفت: با توجه به اینکه قرار است نفت را با نرخ پایین در ازای ساخت مسکن به چین بدهیم، از هر زاویه‌ای که به موضوع ورود شرکت‌های چینی به بخش تولید مسکن ایران بنگریم، یاد قرارداد «ترکمانچای» در ذهن‌ها زنده می‌شود.
محمدی افزود: نکته حائزاهمیت در این خصوص آن است که در کشورمان نیروهای متخصص، کارگران متبهر و مهندسان حاذقی حضور دارند که بیکار هستند. بسیاری از شرکت‌های ایرانی به خاطر مسائلی که دولت برایشان پیش آورده در آستانه ورشکستگی قرار دارند. چرا باید در چنین شرایطی دایه مهربان‌تر از مادر شرکت‌های ورشکسته چینی شویم؟
خانه‌های چینی به بی‌کیفیتی خودروهای چینی
کارشناس حوزه مسکن گفت: دولتمردان ما ایران را در بیشتر زمینه‌ها به یکی از استان‌های چین تبدیل کرده‌اند. به اذعان چینیها، در کشور چین این تعداد اتومبیل چینی در خیابان‌ها رفت و آمد نمی‌کند که در ایران می‌کند. شرکت‌های ورشکسته خودروسازی چین را احیا و خودروهای بی‌کیفیت و بدون امنیت را وارد کشور کردیم.
او اضافه کرد: در رابطه با بسیاری از کالاها به همین ترتیب عمل می‌شود و پول نفت در ازای کالاهای بی‌کیفیت چینی به نوعی هدر می‌رود.
محمدی گفت: همان‌طور که چین در صنعت خودروسازی صاحب تکنولوژی خاصی نیست، در زمینه مهندسی و مسکن نیز شرایط به همین شکل است و قرار نیست تکنولوژی از جانب چینیها به ایران منتقل شود. به نظر می‌رسد مسوولان تصمیم دارند همان‌طور که ایران در بازار لوازم خانگی، خودرو و سایر موارد به یکی از استان‌های چین تبدیل شده است، در بخش مسکن و ساختمان نیز همین شرایط برقرار شود.
حرکت واگن‌های اقتصاد چین با لکوموتیو ایرانی
کارشناس حوزه مسکن گفت: ابراهیم رییسی از مسکن به عنوان لکوموتیو اقتصاد ایران نام برده بود. به نظر می‌رسد مسوولان قصد دارند این لکوموتیو را به کشور چین بسپارند تا واگن‌های قطار اقتصاد آن کشور را به حرکت درآورد.
او ادامه داد: قطعا حضور شرکت‌های چینی در ایران نمی‌تواند منجر به پویایی و شکوفایی اقتصاد کشور ما شود. اینگونه اقدامات و تصمیمات که تماما به نفع چین خواهد بود، نتیجه مثبتی برای کشور ما نخواهد داشت. کشور چین ثابت کرده که حداقل برای ما ایرانی‌ها کار باکیفیت انجام نمی‌دهد.
محمدی گفت: در چندین پروژه راهسازی با شرکت‌های چینی قرارداد بسته شد و شاهد کیفیت کار آنها بودیم. درخصوص بقیه کالاهای چینی و به خصوص خودروهای چینی هم تجربه‌های مشابهی وجود دارد.
بهبود اقتصاد کشور مستلزم توجه به شرکت‌های داخلی است، نه چینیها!
کارشناس حوزه مسکن عنوان کرد: چنانچه قرار باشد چین در صنعت ساختمان ایران ورود کند، نباید منتظر تحویل گرفتن واحدهای مسکونی باکیفیت باشیم. تجربه ثابت کرده که شرکت‌های چینی تلاشی برای تحویل به موقع پروژه‌ها نمی‌کنند.
او خاطرنشان کرد: آنها در زمینه انتقال تکنولوژی هم صاحب تکنولوژی خاصی نیستند که بتوانند آن را به ما انتقال دهند، البته علاقه‌ای هم به این کار ندارند. درخصوص پویایی اقتصاد باید گفت در چنین شرایطی، این قطار اقتصاد چین خواهد بود که به حرکت درمی‌آید و اتفاق خاصی برای اقتصاد کشور ما نخواهد افتاد. باید توجه داشت که قاعدتا قیمت تمام‌شده مسکن در این شرایط متناسب با وضعیت متقاضیان نخواهد بود، چراکه مسوولان مجبورند به خاطر تحریم‌های بین‌المللی اقتصادی، نفت را با قیمت پایین‌تری در اختیار چینیها بگذارند؛ نفتی که متعلق به مردم ایران است. جبران زیان فروش زیر قیمت نفت نیز متوجه مردم خواهد بود، بنابراین قیمت تمام‌شده مسکن‌های چینی قطعا بالاتر از نرخی خواهد بود که شرکت‌های ایرانی می‌توانستند با آن اقدام به تولید مسکن کنند.
محمدی در پایان گفت: امید است ورود شرکت‌های چینی به بخش تولید مسکن کشور اتفاق نیفتد، پروژه‌های مسکنی به چینیها واگذار نشود و مسوولان کشور به فکر اقتصاد ایران باشند.
شرکت‌های ایرانی می‌توانند پروژه‌های مسکنی موجود در کشور را بسیار ارزان‌تر و باکیفیت‌تر از چین به سرانجام برسانند. بهبود اقتصاد کشور مستلزم توجه به نیروها و شرکت‌های داخلی است، نه چینیها!
احسان نیازمند
