جماعتی در حسرت میوه خوردن!
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : پنج شنبه, 27 مرداد 1401 09:33
موز، زردآلو، طالبي، انگور، خربزه، خرمالو، توت فرنگي، گريپ‌فروت، انبه، ليمو؛ نام‌هايي دست نيافتني براي برخي از خانواده‌هاي ايراني هستند که شايد تنها بتوانند تصاوير دلربا و هوس برانگيزشان را در صفحات مجازي ببينند و اندکي بر هوس خود فائق آيند. ميوه‌فروشي‌ها خلوت‌اند و آدم‌ها با حسرت به ميوه‌هايي که در کيسه‌هاي پلاستيک در دستان برخي افراديست که موفق به خريد، شده‌اند، نگاه مي‌کنند.
اين‌ها واقعيت زندگي سبد برخي از خانوارهاي ايراني است و مستنداتش از راه يکي دوبار قدم زدن در اطراف ميوه فروشي‌هاي شهر، حاصل مي‌شود. رئيس اتحاديه بارفروشان، نگران حال کشاورزان است و مي‌گويد: خريد ميوه از سوي مردم، کاهش 50 درصدي داشته. مصطفي دارايي‌نژاد، با اشاره به اينکه قدرت خريد مردم کاهش چشمگيري پيدا کرده، توضيح مي‌دهد که «در سال‌هاي گذشته مردم حداقل 2 کيلو ميوه خريداري مي‌کردند؛ امروز خريدها دانه‌اي شده است و اگر اين روند ادامه داشته باشد کشاورزان متضرر خواهند شد.»
مردم خيلي وقت است دانه‌اي ميوه مي‌خرند
خريد ميوه به شکل دانه‌اي، در واقع خبري است که اين روزها يکي از تيترهاي مهمِ بسياري از رسانه‌هاي داخل و خارج از کشور شده و ماحصل آن گزارش‌هايي‌ست نظير همين گفت‌وگوي رسانه‌ها با روساي اتحاديه‌ها تا بر صادرات سازمان نيافته ميوه تاکيد کنند و در واقع شهروندان مصرف کننده و نياز بدنشان به ميوه و سبزيجات باز هم به فراموشي سپرده شود. اين گفته اتحاديه بارفروشان البته درست است و بسياري از مردم در حال حاضر، ميوه‌ها را دانه‌اي مي‌خرند و گزارش‌هايي هم وجود دارد که مردم به خريد ميوه‌هاي دور ريختني، روي آورده‌اند. چندي پيش، اسدا... کارگر، رئيس اتحاديه فروشندگان ميوه و سبزي تهران، گفته بود: «برخي از خانوارها در شرايط کنوني اقدام به خريد ضايعات و دورريز ميوه مي‌کنند؛ نبايد از اين اتفاق به‌راحتي گذشت و اجازه داد که ميوه از سبد خانوارها کاهش پيدا کند.»
با اين حال بايد گفت که خريد دانه‌اي ميوه و حتي ضايعات آن موضوعي نيست که ميان خانوارهاي ايراني تازگي داشته باشد. تمامي شواهد و قرائن از زيست سال‌هاي اخير شهروندان ايراني که دخلشان در سطح بسيار پايين‌تري نسبت به خرج‌شان قرار گرفته - و وضعيت اقتصادي و کرونايي کشور هم سير نزولي معيشت‌شان را تسريع کرده- نشان مي‌دهد که خيلي‌ها ديگر دانه‌اي و به تعداد، ميوه مي‌خرند؛ يک عدد سيب، دو عدد گوجه فرنگي، يک پياز، يکي دو عدد خيار، موز؟ نه؛ جزو ميوه‌هاي لوکس محسوب مي‌شود.
هويج و پياز و گوجه فرنگي؛ تحت تاثير شرايط سياسي و اجتماعي روز
شايد ساده‌ترين دليل ناتواني مردم در خريد ميوه افزايش قيمت آن و ثابت ماندن درآمد شهروندان باشد. بايد گفت که تقريبا اين سنت در ايران جا افتاده که قيمت همه چيز اعم از خوراک و پوشاک و مسکن، تحت تاثير شرايط سياسي و اجتماعي، حتي شده يک شبه(در عرض يک شبانه روز) بالا برود. حکايت ميوه و سبزيجات هم همان حکايت است.
با اين حال، شايد برخي ديگر فکرش را هم نمي‌کردند که گوجه فرنگي و هويج و سيب زميني و پياز را هم نتوانند به راحتي بخرند. اگر تا پيش از اين، شهروندان عادي مي‌توانستند سيب‌هاي بسته‌اي ارزان و هويج‌هاي درهم(با همه ضايعاتشان) را چند کيلويي خريده، آبش را بگيرند و استفاده کنند، حالا ديگر آشاميدني‌اي به صرفه‌تر از آبِ شهري پيدا نمي‌کنند.
اگر پيش از اين اميدشان ميوه و سبزيجاتِ درهمي بود که با قيمت مناسب و مقدار نسبتا خوب، مي‌خريدند، حالا همان را هم بايد دانه‌اي و به تعداد بخرند. اما مغازه‌هاي درهمي، دانه‌اي نمي‌دهند؛ بنا به مُشاهداتِ نگارنده، افراد ساکن در محلات جنوب شهر، به دليل عدم توانايي در پرداخت کيلويي ميوه، تقاضاي خريد دانه‌اي کردند که با شنيدن پاسخ منفي فروشنده‌هاي درهم، دست خالي به خانه برگشتند.
سعي کنيد کرونا نگيريد
ممکن است اين تصور هم براي شما پيش بيايد که محلات بالاتر شهر، قيمت ميوه‌هايشان هم بالاتر است؛ نه لزوما. البته تاثير فروشنده و نرخ تعيين شده توسط او را نبايد از نظر دور داشت؛ مغازه‌هايي که ممکن است زياد هم شمال شهري نبوده اما قيمت‌هاي نجومي، آنجا را به محلي براي رفت و آمد نه عامه مردم که افراد خاص بدل کند. در خود محلات هم قيمت‌ها مي‌توانند متغير باشند؛ مثلا مغازه‌هاي متفاوت در تجريش قيمت‌هاي متنوعي براي يک جنس با يک کيفيت دارند.
همه ميوه‌هايي که در ابتداي گزارش از آن‌ها ياد شد وخيلي ميوه‌هاي ديگر در کنار انواع مرکبات و سبزيجات و صيفي‌جات، حاوي ويتامين‌هاي متنوعي هستند که مصرفشان نه تنها هميشه بلکه براي بيماران کرونايي همواره ازسوي پزشکان توصيه مي‌شود. رسانه‌ها هم با خبري کردن اسامي اين ميوه‌ها و سبزيجات و گاه ساختن اينفوگرافي‌هايي مردم را به خوردنشان تشويق مي‌کنند. گفتيم ميوه؛ بد نيست يادي هم کنيم از مسعود رستگار، قهرمان جودوي جهان که اين روزها در کرمانشاه به دستفروشي ميوه مي‌پردازد. شايد وجه مشترکش با اين گزارش همان «ميوه» باشد...
آرمان ملي
