ابتلاء ۶۳۰ نفر به سالک در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مجموعه: اخبار پزشکی

تاریخ انتشار : شنبه, 30 مهر 1401 15:57

ناصر امینی در گف‌وگو با ایسنا در خصوص بیماری سالک اظهار کرد: سالک، بیماری انگلی است که توسط تک یاخته یا انگل ایجاد شده و به‌صورت پوستی تظاهر پیدا می‌کند. این بیماری، بومی کشور ایران و چند کشور آسیایی دیگر است و این بحث که این بیماری ریشه‌کن شود امکان پذیر نیست.

وی با اشاره به اینکه عامل این بیماری انگلی، لیشمانیا است، تصریح کرد: انتقال بیماری سالک به انسان، از طریق پشه‌ها انجام می‌شود. در ابتدا انگل وارد بدن پشه خاکی می‌شود و بعد در حین پرواز در محدوده زندگی خودش، سایر افراد و حیوانات را مورد گزش قرار می‌دهد و بیماری را منتقل می‌کند.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص انواع بیماری سالک در کشور خاطرنشان کرد: در ایران، دو نوع سالک شهری (خشک) و روستایی (مرطوب) وجود دارد که از ظاهر زخم تفاوت این دو نوع مشخص می‌شود. در سالک نوع روستایی ترشحات چرکی روی زخم وجود دارد و اطراف آن نیز قرمز و برجسته است که به همین دلیل به آن نوع مرطوب گفته می‌شود.

امینی با اشاره به آمار بیماری سالک در خراسان رضوی بیان کرد: آمار افراد مبتلا به بیماری سالک در خراسان رضوی بالا بوده و مشهد نیز بیشترین میانگین آمار مبتلایان سالانه به سالک را در استان به خود اختصاص داده و شهرستان‌های سرخس و درگز نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

افزایش ۹ درصدی بیماری سالک 

وی ادامه داد: از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ تمامی دستگاه‌ها اعم از شهرداری، فرمانداری، دامپزشکی و مراکز بهداشت پای کار بودند که نتیجه آن روند نزولی این بیماری بود. متاسفانه از ۱۴۰۰ حدود ۹ درصد این بیماری افزایش پیدا کرد. تعداد مبتلایان در سال ۱۳۹۹، ۷۶۵ مورد ، در سال ۱۴۰۰، ۸۳۳ مورد  و در نیمه اول سال ۱۴۰۱، ۶۳۰ مورد گزش پشه خاکی داشته‌ایم.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص درمان بیماری سالک گفت: هر زخمی که بهبود آن بیش از ۱۴ روز طول بکشد، شک به بیماری سالک را ایجاد می‌کند و در خراسان رضوی که این بیماری بومی منطقه است به زخم بهبودنیافته بعد از دوهفته برچسب سالک زده می‌شود و فرد مبتلا باید به پزشک مراجعه کند. پزشک از زخم، آزمایش و نمونه‌گیری انجام می‌دهد و بعد از تایید بیماری سالک، بیمار به مراکز درمان سالک معرفی می‌شود. 

امینی در ادامه افزود: درمان سالک، در مراکز خدمات جامع سلامت دانشگاه علوم پزشکی مشهد به صورت رایگان انجام می‌شود. دو نوع درمان موضعی و سیستمیک برای این بیماری انگلی وجود دارد که تشخیص درمان آن با پزشک متخصص است. در درمان موضعی، گلوکانتیم به صورت هفته‌ای در محل زخم تزریق می‌شود. در کنار این تزریق، کرایو تراپی یا سرمادرمانی نیز هر دو هفته یک‌بار برای بیمار انجام می‌شود. درمان سیستمیک به صورت عضلانی است توسط پزشک مدت درمان مشخص می‌شود.

وی با اشاره به اقداماتی که باید در بحث پیشگیری از بیماری سالک انجام شود، خاطرنشان کرد: پشه خاکی در مناطق گرم، مرطوب و تاریک یعنی در کناره دیوارها، نخاله‌های ساختمانی، ساختمان‌های تازه ساخت که نمای آجری دارد، در محل ریختن زباله‌ها، آب‌های جاری در کانال‌ها و در مکان‌های غیر بهداشتی زندگی و گسترش پیدا می‌کند که غالبا تعداد این پشه و حیوانات انگلی در حاشیه شهر بیشتر است که  باید جمعیت آن‌ها کنترل شود.

مدیر پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: در جمع‌آوری و دفع مناسب زباله، نخاله‌های ساختمانی و تسطیح مخروبه‌ها که مکان‌های مناسبی برای تکثیر پشه خاکی هستند، دقت  شده و شهروندان با مسئولان مربوطه همکاری کنند. افراد در مناطقی که این بیماری وجود دارد حتی‌الامکان در هنگام غروب آفتاب و شب از خانه خارج نشوند، زیرا  در این زمان پشه خاکی حداکثر فعالیت را دارد.

امینی خاطر نشان کرد: روی پنجره‌ها توری مناسب نصب شده و پشت درها پرده مناسب آویزان شود تا امکان ورود پشه خاکی به داخل خانه به حداقل برسد. هنگام غروب آفتاب و در طول شب از پشه بند آغشته به حشره کش استفاده کنید. اگر مجبور به خروج از خانه هستید، حتما از لباس مناسب استفاده شود و قسمت‌های باز بدن را بپوشانید تا مورد گزش قرار نگیرید.