رصد ۲ سیاره مشابه زمین که شاید قابل سکونت باشند

مجموعه: اخبار علمی و آموزشی

تاریخ انتشار : چهارشنبه, 30 آذر 1401 13:42

به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، ستاره‌شناسان دو جهان بالقوه قابل سکونت را کشف کرده‌اند که به دور یک ستاره کوتوله قرمز می‌چرخند. این سیارات فراخورشیدی فقط در فاصله ۱۶ سال نوری از ما قرار دارند و جرم آنها مشابه جرم سیاره ما است.

این سیارات در منطقه قابل سکونت ستاره خود موسوم به «GJ ۱۰۰۲» قرار دارند. منطقه قابل سکونت به عنوان منطقه‌ای در اطراف یک ستاره تعریف می‌شود که نه خیلی گرم و نه خیلی سرد است تا بتواند آب مایع را که یک عنصر حیاتی برای زندگی به شمار می‌رود، پشتیبانی کند.

«الخاندرو سوارز ماسکارنو»(Alejandro Suárez Mascareño)، پژوهشگر «موسسه اخترفیزیک جزایر قناری»(IAC) و از پژوهشگران این پروژه گفت: به نظر می‌رسد طبیعت تمایل دارد به ما نشان دهد که سیارات مشابه زمین بسیار رایج هستند. با وجود این دو سیاره، ما اکنون هفت سیاره را در منظومه‌های سیاره‌ای کاملا نزدیک به خورشید می‌شناسیم.

از آنجا که آب مایع برای وجود حیات ضروری است، سیاراتی که در مناطق قابل سکونت قرار دارند، کانون جستجوی پژوهشگران برای یافتن حیات در سایر نقاط جهان هستند. با وجود این، فقط بودن در یک منطقه قابل سکونت نمی‌تواند تضمینی برای پشتیبانی از حیات باشد. برای مثال، در منظومه شمسی، زهره و مریخ هر دو در منطقه قابل سکونت خورشید هستند اما هیچ کدام در حال حاضر نمی‌توانند حیات را پشتیبانی کنند.

از آنجا که GJ ۱۰۰۲ یک کوتوله قرمز نسبتا سرد است، منطقه قابل سکونت و این دو سیاره فراخورشیدی جدید، بسیار نزدیک‌تر از زمین به خورشید هستند. سیاره درونی‌تر موسوم به «GJ ۱۰۰۲b» فقط حدود ۱۰ روز طول می‌کشد تا به دور ستاره بچرخد. این در حالی است که سیاره بیرونی موسوم به «GJ ۱۰۰۲c»، یک مدار را طی ۲۱ روز کامل می‌کند.

«ورا ماریا پاسگر»(Vera María Passegger)، از پژوهشگران این پروژه گفت: GJ ۱۰۰۲ یک ستاره کوتوله قرمز است که جرم آن به زحمت به یک هشتم خورشید می‌رسد. این ستاره کاملا سرد و کم‌نور است و این بدان معناست که منطقه قابل سکونت آن بسیار نزدیک به ستاره است.

نزدیکی هر دو سیاره به زمین به این معناست که آنها می‌توانند اهدافی عالی برای اخترشناسانی باشند که قصد دارند جو سیارات مشابه زمین را که بیرون از منظومه شمسی هستند، مطالعه کنند.

این سیارات فراخورشیدی در نتیجه همکاری بین طیف‌نگار «ESPRESSO» متعلق به «رصدخانه جنوبی اروپا»(ESO) و سیستم «CARMENES» در «رصدخانه کالار آلتو»(Calar Alto Observatory) در اسپانیا کشف شده‌اند.

این دو سیستم، ستاره مادر سیارات را در دو دوره جداگانه مشاهده کردند. CARMENES کوتوله قرمز GJ ۱۰۰۲ را بین سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹ بررسی کرد. این در حالی بود که ESPRESSO، داده‌های مربوط به کوتوله قرمز را بین سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ جمع‌آوری کرد.

حساسیت CARMENES در طیف گسترده‌ای از طول موج‌های نزدیک به مادون قرمز، آن را به گزینه مناسبی برای تشخیص دادن تغییرات رخ‌داده در سرعت ستارگان تبدیل می‌کند. «ایگناسی ریباس»(Ignasi Ribas)، پژوهشگر «موسسه علوم فضایی»(SSI) در کلرادو گفت: نور مرئی GJ ۱۰۰۲ به دلیل دمای پایین این سیاره بسیار ضعیف‌تر از آن است که بتوان آن را برای اندازه‌گیری تغییرات رخ داده در سرعت با استفاده از بیشتر طیف‌نگارها به کار برد.

قابلیت ESPRESSO و قدرت جمع‌آوری نور تلسکوپ بسیار بزرگ به ستاره‌شناسان امکان داد تا مشاهداتی را انجام دهند که با هیچ تلسکوپ زمینی دیگری امکان‌پذیر نبود. ترکیب این دو سیستم قوی، نتایجی را به ارمغان آورد که اگر به تنهایی برای دستیابی به آنها و کشف این سیاره‌های فراخورشیدی تلاش می‌کردند، به آسانی به دست نمی‌آمدند.

ماسکارنو گفت: هر یک از این دو گروه اگر به طور مستقل کار می‌کردند، با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شدند. ما به طور مشترک توانسته‌ایم خیلی فراتر از مسیری برویم که در صورت کار مستقل امکان‌پذیر بود.

این پژوهش، در مجله «Astronomy & Astrophysics» به چاپ رسید.