سد زاینده رود تا 75 درصد آبگیری می شود

مجموعه: اخبار اجتماعی

تاریخ انتشار : یکشنبه, 11 فروردين 1398 11:41

حمیدرضا صفوی روز یکشنبه در گفت و گو با  ایرنا افزود: حجم سد زاینده رود اکنون به حدود 250 میلیون متر مکعب رسیده و امید است با بارش های خوبی که در این هفته خواهیم داشت، حجم قابل توجه آب در آن ذخیره شود.

ظرفیت سد زاینده رود تا 1.4 میلیارد متر مکعب آب است.

وی با بیان اینکه این آب برای نیازهای آشامیدنی و بهداشت، صنعت، کشاورزی و زیست محیطی مصرف می شود، اظهارداشت: امسال، موقعیت مناسبی از لحاظ حجم آب در سد زاینده رود نسبت به سال های قبل خواهیم داشت.

این استاد دانشگاه و متخصص امور آب تاکید کرد: بارش هایی که در فلات مرکزی کشورمان داشتیم با توجه به کاهش حجم مخازن سدها، بسیار حیاتی بود و کمترین خسارت را بهمراه داشت.

صفوی با اشاره به این که با گرم شدن دمای هوا از اوایل اردیبهشت، حداکثر ذوب ذخیره برفی را تا اواخر همین ماه خواهیم داشت، افزود: پیش بینی می شود که آبگیری سد زاینده رود به بیشترین حجم در این زمان برسد.

این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه با وجود بارش های زیاد، حجم سد زاینده رود آنطور که باید افزایش نیافت، توضیح داد: این موضوع سه دلیل دارد که یکی از آنها، کاهش رطوبت خاک و افزایش برداشت های صورت گرفته از منابع آب زیرزمینی در بالادست است به همین دلیل، بخش عمده ای از بارش ها صرف تغذیه سفره های زیرزمینی شد و سهم روان آب ها کاهش یافت.

صفوی اضافه کرد: دلیل دوم اینکه بیشتر بارش های خوبی که در منطقه کوهرنگ و چِلگرد صورت گرفت به صورت برف است که با افزایش دما به مرور به روان آب تبدیل و به مخزن سد وارد می شود.

وی ادامه داد: دلیل سوم، اجرای تاسیسات ذخیره و انحراف آب در بالادست سد زاینده رود است که با عناوین مختلف از جمله آبخیزداری باعث کاهش ورودی روان آبها به سد شده است.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه یکی از شاخه های میانی زاینده رود یعنی رودخانه شور پس از 10 سال از مسیرهای دهاقان و مبارکه با دبی لحظه ای حدود 100 متر مکعب بر ثانیه به رودخانه وارد شد، گفت: سیلاب و افزایش حجم آبی که در چند روز اخیر در اصفهان شاهد بودیم به دلیل این ورودی بین راهی زاینده رود بود.

صفوی با بیان اینکه تدابیر مدیریتی مناسب در استان و شهر اصفهان و جدی گرفتن هشدارها باعث به حداقل رسیدن مشکلات شد، افزود: اصفهان بواسطه نهرها و مادی های سنتی، ظرفیت خوبی برای ذخیره سازی و انحراف سیلاب دارد که نه تنها باعث طراوت در شهر شده است بلکه ذخیره سازی خوبی در چاه ها و سفره های زیرزمینی اطراف آنها صورت گرفت.

این متخصص امور آب با اشاره به گستردگی مکانی بارش ها در استان و شرق اصفهان، تصریح کرد: این امر باعث کاهش نیاز به آب رودخانه زاینده رود نسبت به برنامه ریزی قبلی در تامین آب در این منطقه شد.

صفوی اضافه کرد: همچنین این امر باعث شد که حجم آب قابل قبولی به تالاب گاوخونی برسد که امید است تداوم داشته باشد تا نیاز زیست محیطی این تالاب بین المللی پس از گذشت 14 سال تامین شود.

وی چند نکته را در باره بارش های اخیر و افزایش حجم آب سد و رودخانه زاینده رود حائز اهمیت دانست و تصریح کرد: نخست اینکه ما باید تجربه 10 سال گذشته درباره مدیریت آب را به طور جدی به کار ببندیم تا بتوانیم منابع آب و مصرف آن را بصورت پایدار مدیریت کنیم .

صفوی بیان کرد : ما نباید با دیدن این حجم از بارش ها، اشتباه های گذشته را تکرار کنیم زیرا ترسالی بطور حتم به مفهوم پشت سرگذاشتن دوره خشکسالی نیست و باید با مدیریت همزمان تامین و مصرف آب بصورت پایدار منابع آب را اداره کنیم.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان با تاکید بر این که حریم و بستر رودخانه ها باید بطور جدی رعایت و از هرگونه دخل و تصرف در آن جلوگیری شود، ادامه داد: منابع آب زیرزمینی در چند سال اخیر علاوه بر منابع آب سطحی، دچار بحران شدید شد و لازم است امکان تغذیه آبخوان ها برای آنها را فراهم کنیم که ایجاد استخرهای تغذیه مصنوعی از جمله این راهکارها و بمنظور کاهش سیلاب هاست.

وی استفاده از ظرفیت نهرهای سنتی و مسیل ها برای تغذیه آبخوان ها را بویژه در مناطق شهری و روستایی مناسب دانست و گفت: در 30 سال گذشته در کل آبخوان های حوضه آبریز زاینده رود حدود پنج میلیارد متر مکعب اضافه برداشت صورت گرفت که باعث ممنوع و حتی بحرانی شدن بیشتر آبخوان های این حوضه شد.

به گفته وی این موضوع عوارضی از جمله فرونشست زمین، کاهش کیفیت آب و پیشروی آب های شور را به دنبال داشت بنابراین باید از ظرفیت تغذیه ای بارش های اخیر حداکثر استفاده شود.

صفوی با ابراز تاسف از جان باختن تعدادی از هموطنان در سیل های اخیر ، ریشه برخی خسارت ها را انسانی دانست و اضافه کرد: تجاوز به حریم رودخانه ها، سازه های متقاطع با مسیل ها و رودخانه ها مانند جاده ها، پل ها یا راه آهن ها و اجرای ساختمان ها و تاسیساتی که حق طبیعت را رعایت نکردند از جمله عوامل افزایش این خسارت هاست.

سد زاینده رود در 110 کیلومتری غرب اصفهان به عنوان یکی از اصلی ترین سدهای مرکز کشور در سال 1349 با ظرفیت 1.4 میلیارد مترمکعب بهره برداری شد.

زاینده رود بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی سرچشمه می گیرد، در فلات مرکزی کشور پیش می‌ رود و به تالاب گاوخونی در شرق اصفهان می ‌ریزد.

این رودخانه در سال های گذشته به دلیل تغییرات اقلیمی، خشکسالی های متوالی، تراکم جمعیت و برداشت های بی رویه به یک رودخانه فصلی تبدیل و در پایین دست بویژه در فصل های گرم سال با خشکی مواجه شد.

به دنبال بارش برف و باران در شرق و غرب استان اصفهان در روزهای اخیر، بسیاری از رودخانه های فصلی منطقه جاری و برخی رودخانه های دائمی که به دلیل خشکسالی کم آب شده بودند دوباره لبریز شدند.

رودخانه زاینده رود از اواخر اسفند پارسال در اصفهان جاری شد و بر اساس تصمیم های اولیه مقرر بود تا خرداد جریان داشته باشد.