چرا باید خودمان را بیشتر بشناسیم؟

مجموعه: برای زندگی بهتر

هنگامیکه خود را بشناسید، می‌توانید انتخاب‌های بهتر را در مورد همه چیز انجام دهید‎

شاید علت بسیاری از ناکامی­ ها و عدم موفقیت­ ها نیز همین باشد، بدون آن که از توانایی­ ها و روحیات خودمان شناخت درستی داشته­ باشیم، تصمیم به انجام کاری گرفته و در آن ناکام می­ مانیم.

از طرف دیگر، برخی از افراد با وجود توانایی ­ها و استعداد سرشار در کاری، همواره در بند و در خدمت دیگران هستند. چرا که خود را به درستی نشناخته­ اند و نمی­ دانند که چه اندازه از کارفرمای­ خود قوی­ تر و تواناتر هستند.

خود­شناسی مزایای­ متعددی دارد، در ادامه به چند مورد از مهم­ترین آنها پرداخته و هر یک را به طور خلاصه، توضیح خواهیم داد. 

خوشحالی

زمانیکه بتوانید بیان کنید که چه کسی هستید، خوشحال‌تر خواهید ‌بود.علاوه‌براین، بیان خواسته‌های‌تان باعث می‌شود که بدانید چه می‌خواهید.

احساس لذت از زندگی

شما کار­هایی می­ کنید که دوست دارید و وقت خود را با افرادی می­ گذرانید که خودتان انتخاب کردید، در جایگاهی قرار دارید که منتخب خود شماست، بنابراین از زندگی خود راضی هستید و احساس رضایت می­ کنید.

تضاد درونی کم‌تر

هنگامیکه اعمال بیرونی شما با احساسات و ارزش‌های درونی‌تان مطابق باشد، درگیری‌های درونی کم‌تری خواهید داشت.

درک بهتر دیگران

اگر شما خود را بشناسید، متوجه خواهید شد که خوب مطلق نیستید، شما هم در وجود خود ضعف ­ها و ناتوانایی­ هایی دارید. 

از طرفی می ­دانیم که همه یک جور نیستند و حتی دو قلو­ها هم از نظر اخلاقی و رفتاری با هم متفاوت هستند، لذا این حق را برای­ دیگران قائل می­شویم که همواره مطابق خواست و میل ما برخورد نکنند.

تصمیم‌گیری بهتر

هنگامیکه خود را بشناسید، می‌توانید انتخاب‌های بهتر را در مورد همه چیز انجام دهید. از انتخاب‌های کوچک مانند انتخاب لباس گرفته تا انتخاب‌های بزرگ مانند انتخاب شریک زندگی. شما می‌توانید راه حل‌هایی برای حل مشکلات متنوع زندگی خود داشته باشید.

اگر شما خود را بشناسید، متوجه خواهید شد که خوب مطلق نیستید‎

تعارض و درگیری درونی کمتر

کمی راجع ­به شخصیت خود فکر کنید. از بودن در جمع ­های شلوغ و آشنایی با افراد جدید­تر لذت می ­برید یا وقت­ گذرانی با یکی دو نفر محدود و زندگی بدون سر و صدا ؟

بار­ها شده­ است بدون اینکه خودتان متوجه باشید که علت چیست، از بودن در جایی خاص و یا با افرادی خاص، دچار ناراحتی شدید و احتمالاً احساس نا­خوشایندی داشتید.

اگر شما درک درستی از خود و شخصیت خود داشتید، احتمالاً آنجا و در کنار آن افراد حضور نداشتید، چون خود را نمی­ شناختید و درست درک نکرده بودید برای خوشگذرانی به چه جور جوی نیاز دارید، تسلیم خواست دیگران شده و با آنها همراهی کردید.

مقاومت در برابر فشار اجتماعی؛ هنگامیکه ارزش‌ها و اولویت‌های خود را بشناسید، کمتر احتمال دارد “بله” بگویید زمانیکه که می‌خواهید “نه” بگویید.

خود کنترلی

هنگامیکه خود را بشناسید، می‌دانید که چه چیزی به شما انگیزه می‌دهد تا در برابر عادت‌های بد مقاومت کنید و عادت‌های خوب را توسعه دهید. شما بصیرت خواهید داشت تا بدانید کدام احساسات و ارزش‌ها نیروی ارادۀ شما را فعال می‌کنند.

پرورش تن و روان

انسان داراي دو بعدِ جسماني و روحاني است و براي رسيدن به كمال نياز دارد به پرورش هر دو در حد متعادل و شرعي آن بپردازد. عدم توجه به هر كدام باعث انحراف ها و فسادهايي می گردد كه سير انسان به سوی كمال را متوقف و يا كند مي كند.

با خودتان صادق باشید

حتی اگر شما با این نشانه‌های مهم و حیاتی آشنا باشید، به سختی می‌توانید با خودتان صادق باشید، زیرا باورها و اعتقادات شما و جامعه، مدام در حال تغییر است و ممکن است با چالش‌هایی روبه‌رو شوید.

اینکه سعی کنیم خودمان باشیم و خودمان را بهتر بشناسیم، حس بهتری به زندگی‌مان می‌دهد. عمل کردن به مواردی که در این مقاله معرفی شد، مسیر زندگی شما را با تغییرات اساسی مواجه خواهد کرد، احساس آزادی و قدرت بیشتری می‌کنید و دقیق‌تر می‌توانید برای آینده برنامه‌ریزی کنید.

هنگامیکه خود را بشناسید، می‌دانید که چه چیزی به شما انگیزه می‌دهد‎

خودِ واقعیتان را صدا بزنید

در درون هرکدام از ما کلی احتمال وجود دارد، چرا خودت را محدود می کنی؟ چه می شود هم آدم خوبی باشی هم یک کله خر، هم دختر خوبی باشی هم دختر بد؟! همه چیز که به همان شخصیت های تعریف شده محدود نمی شود. وقتی این شخصیت ها صاحبتان می شوند، دیگر قادر به انتخاب هیچ قابلیتی نیستید. اما وقتی این شخصیت ها را کنار می گذارید و پی می برید که درونتان چیزهای بیشتری دارید، پس می توانید هر چیزی بشوید. آزادی یعنی به طیف گسترده ای از تعریف خود برسید و فراتر از دو رنگ بروید. این بدان معنا نیست که دیگر هرگز آدم خوبی نباشید! بلکه فقط خودتان می شوید و دنباله روی نمی کنید.

درون کسی که واقعا هستیم چیز بدی نیست، اگر به درونمان توجه کنیم به سمت چیزهایی که دوست داریم  و می توانیم در آنها پیشرفت کنیم کشیده خواهیم شد. اگر می خواهید سالم باشید، وزن کم کنید یا حتی وزن اضافه کنید چرا شروع نمی کنید؟ چرا قبول کرده اید که همین باشید؟! در درون همه ما فردی سالم و خوش اندام وجود دارد که باید آن را بیرون بکشیم. این تنها یک مثال ساده بود. شما می توانید هرآنچه دوست دارید باشید فقط باید به درونتان بنگرید و آن را بیابید. خود واقعی بودن ارزش فداکاری را دارد، پس منتظر چه هستید؟ از همین حالا شروع کنید.

اکنون که متقاعد شده‌اید که خودشناسی ارزشمند است، به نشانه‌های VITAL خودشناسی می‌پردازیم:

حروف کلمۀ VITALS مخفف ۶ بنا کندۀ شماست:

ارزش‌ها (V = Values)

ارزش‌ها مانند “کمک به دیگران”، “خلاقیت”، سلامتی”، “تامین مالی” و … راهنمایی‌هایی برای تصمیم‌گیری و انگیزه برای اهداف هستند. تحقیقات نشان می‌دهند که تنها فکر کردن ویا نوشتن ارزش‌ها باعث می‌شود فعالیت‌های سالم انجام دهیم. براساس آزمایش‌های روانشناسی انگیزه‌ای که ارزش‌های ارزنده ایجاد می‌کنند، به شما را در ادامۀ مسیر کمک می‌کنند حتی اگر خسته باشید. اگر انگیزه می‌خواهید، ارزش‌های خود را بشناسید!

علایق (I = Interests)

علایق شامل احساسات، سرگرمی‌ها و آنچه که توجه شما را در دورۀ زمانی پایدار به خود جلب می‌کند، است. برای کشف علایق‌تان، این سوالات را از خودتان بپرسید: به چه چیزی توجه می‌کنید؟ دربارۀ چه چیزی کنجکاوید؟ چه چیزی برای‌تان مهم است؟ وضعیت ذهنی متمرکز برای علاقه به چیزی، زندگی را خرم و سرزنده می‌کند و می‌تواند شما را در عمیق ترین احساسات راهنمایی کند. بسیاری از مردم حرفۀ خود را براساس علاقۀ شدید به چیزی ساخته‌اند.

اینکه سعی کنیم خودمان باشیم و خودمان را بهتر بشناسیم، حس بهتری به زندگی‌مان می‌دهد‎

فطرت (T = Temperament)

فطرت ترجیحات و اولویت‌های ذاتی شما را توصیف می‌کند. آیا انرژی خود را از تنهایی (خویشتن گرای) بازسازی می‌کنید یا از بودن با دیگران (برون گرای)؟ آیا خودتان برنامه‌ریزی می‌کنید یا از رد پای دیگران می‌روید؟ تصمیمات خود را بیشتر براساس احساسات می‌گیرید یا براساس تفکرات و واقعیات؟ جزئیات را ترجیح می‌دهید یا ایده‌های بزرگ؟ دانستن پاسخ سوالات فطرتی مانند اینها می‌تواند به شما در گرویدن به مسیری که می‌توانید رشد کنید و در دوری از مسیری که موجب پسرفت‌تان می‌شود، کمک کند.

فعالیت‌های بی‌وقفه (A = Around-the-Clock Activities)

این متد به زمانی اشاره دارد که شما دوست دارید کاری را انجام دهید. آیا فرد صبح هستید یا فرد شب؟ برای مثال، در چه زمانی از روز انرژی‌تان در اوج است؟ اگر فعالیت‌های خود را زمانیکه در بهترین حالت هستید انجام دهید، به بیولوژی ذاتی خود احترام گذاشته‌اید.

ماموریت زندگی و اهداف پرمعنی (L = Life Mission and MeaningfulGoals)

“مهم‌ترین رویداد زندگی‌تان چیست؟” این سوالی بود که یک مشاور شغلی از مراجعه‌کنندگان خود می‌پرسید. زنی ۴۰ ساله با چشمانی پر از اشک این چنین پاسخ داد: “برای من مراقبت از پدرم که بستری شدن در بیمارستان را نمی‌پذیرد بطور باور نکردنی مهم است. من می‌توانم کنارش باشم و هنگام مرگ دستش را بگیرم.” هنگامی که او درمورد روزهای سخت آخر زندگی پدرش حرف می‌زد، آهی کشید و متوجه شد که می‌خواهد پرستار بیمارستان باشد.

شما نیز این سوال را از خودتان بپرسید. می‌توانید سرنخ‌هایی از شخصیت پنهان، حرفه و رضایت زندگی خود کشف کنید.

نقاط قوت (S = Strengths)

نقاط قوت فقط شامل توانایی‌ها، مهارت‌ها و استعدادها نیست بلکه همچنین شامل توانایی‌های شخصیتی مانند صداقت و وفاداری، احترام به دیگران، عشق به یادگیری، هوش هیجانی، عدالت و … است. شناخت نقاط قوت خود یکی از پایه‌های اعتماد به نفس است. عدم توانایی شناخت قدرت‌های بالای خود شما را در مسیر عزت نفس پایین قرار می‌دهد. فردی که “خوب عمل می‌کند” باشید، به تعاریف گوش دهید و به مهارت‌هایی که می‌تواند سرنخ‌هایی برای نقاط قوت‌تان باشد، توجه کنید. همچنین، شناخت نقاط ضعف خود به شما کمک می‌کند تا درمورد چیزهایی که در آنها خوب نیستید، با خود صادق باشید. شما ممکن است تصمیم بگیرید روی نقاط ضعف خود کار کنید و یا سعی کنید آنها را بخش کوچکی از زندگی شخصی و شغلی خود قرار دهید.

با خود رو راست باشید

حتی اگر نشانه‌های VITAL خود را بشناسید، سخت است که با خود رو راست باشید زیرا شما دائما در حال تغییر هستید و ارزش‌های اجتماعی با خود شما مقابله می‌کند.

گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته