سکانس چیست و تفاوت آن با پلان چیست؟
- مجموعه: آکادمی هنر
سکانس چیست
سکانس و تفاوت آن با پلان
سکانس از تعدادی پلان و صحنه به وجود می آید و یک واحد روایتی را با آغاز و نقطه اوج و نتیجه آخر به وجود می‌آورد.
فیلم، در حقیقت از سکانس‌های گوناگون تشکیل می‌شود که در مرحله ساختن، بدون دقت به ترتیب نهایی آن با گروه‌بندی کردن صحنه‌ها در یک دکور یا در اختیار داشتن بازیگران در آن هنگام به ویژه، فیلمبرداری می‌شود. مثلا، در فیلم «برباد رفته» صحنه آتش‌سوزی اتلانتا به علل اقتصادی (مخارج)، پیش از انتخاب کامل بازیگران فیلمبرداری شد.
تفاوت سکانس و پلان
سکانس چیست و فرق آن با پلان
پلان را نمی توان هیچ وقت به تنهائی بیان کرد و جزئی است که برای معنادار شدن باید به کل وصل شد و به تصاویر پیش و پس از خود وابسته است. اغلب یک صحنه از تعدادی پلان که ارتباطات نزدیکی با هم دارند و یک موضوع را بیان می کنند تشکیل شده است و مجموعه صحنه هائی که بر روی هم به بیان یک موضوع می پردازند یک سکانس را تشکیل می دهند سکانس را می توان با یک فصل کتاب و صحنه را با یک پاراگراف مقایسه کرد چرا که آغاز ، میانه و انتها دارند و هر سکانس یک نقطه اوج نمایشی دارد. به طور مثال یک سکانس تعقیب و گریز در فیلمی وسترن.
مثال: سکانس مهمانی
- صحنه راهرو (ورود همان)
- صحنه پذیرائی (نشستن و تعارف مهمانها و صاحبخانه )
- صحنه آشپزخانه (تهیه وسائل پذیرائی و غذا)
- صحنه صرف غذا (اتاق ناهار خوری)
- صحنه خدا حافظی(پایان سکانس مهمانی)
در یک فیلم سینمایی به طور مثال ۷۰ سکانس داریم ( سکانس خانه ، سکانس مدرسه و … ) و امکان دارد پانصد، ششصد تا پلان داشته باشیم. هر کات در مونتاز ( یا در صحنه ) تشکیل دهنده پلان می باشد و هر چه تعداد پلان ها در یک سکانس بیشتر باشد ریتم تند را به وجود می آورد (که ریتم تند نیز قوانین خود را دارد) و هر چه کمتر ریتم آرام تری را دارا خواهد بود. بنابراین پلان زیر مجموعه سکانس می باشد. به طور مثال در یک سکانس که بار معنوی آن بالا هست ریتم آرام و کند را می پذیرد و در یک فیلم پلیسی در یک سکانس تعقیب و گریز ریتم تند را می طلبد.
برای افزایش یا کاهش صدا از کلیدهای بالا و پایین استفاده کنید. تقسیم بندی فیلم به سکانس ها کارساز است. زیرا با این کار تحلیل گر یا بیننده با ساختار روایی و رابطه ی میان سکانس ها آشنا می گردد.
شروع سکانس و پایان سکانس
تعداد سکانس های هالیوود و اروپا
به صورت متوسط یک فیلم متداول هالیوودی از ۲۳ تا ۲۴ سکانس تشکیل شده است. ولی در سینمای اروپا میل به سکانس های کمتر است مثلا میان ۱۱ تا ۱۸ سکانس.
شروع سکانس
سکانس آغازین فیلم با نماهای معرف شکل می گیرد تا بیننده از نظر زمانی ، مکانی و روایی با فضای فیلم آشنا شود.
پایان سکانس
پایان یک سکانس با یکی از فرم های زیر معین می شود:
- برش
- روبش
- فید
- آیریس
کار این انتقال ها، راحت کردن خوانش فیلم است به عبارت دیگر مانند نقطه گذاری در انتهای جمله است.
برش چیست؟
Cut : چسباندن دو نما به هم. این انتقال سریع، رفتن از زمان و مکان معین به زمان و مکان دیگری را نشان می دهد.
روبش چیست؟
Wipe : در این انتقال، به نظر می رسد که نمای بعدی نمای پیش از خود را عقب می زند. یک نما به مرور نمای دیگری را به شکل های گوناگون بیرون می کند یا پاک می کند یا می پوشاند.
فید چیست؟
Fade : نوعی انتقال میان دو سکانس یا صحنه است.
Fade Out : یک تصویر به مرور محو می شود.
Fade In : یک تصویر به مرور ظاهر می شود.
استفاده از فید به این معنی است که زمان پرش نموده و به احتمال زیاد مکان تغییر نموده است.
آیریس چیست؟
Iris : در آیریس تصویر به تقلید از باز شدن یا بسته شدن عدسی دوربین، به آهستگی باز یا بسته می شود.
برش به فیلم ضرباهنگ می دهد، و انتخاب صحیح آن، سبب می شود فیلم به معنایی که برای آن در نظر گرفته شده است دست پیدا کند.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته
