تازه‌هاي حفاظت از پوست در برابر آفتاب
- مجموعه: سلامت پوست
پيشگيري از عوارض نور آفتاب و تامين سلامتي پوست از مسئوليت‌هاي پزشكان متخصص پوست است هر چند دوري از تماس با نور آفتاب به دليل نوع شغل، سبك زندگي و جغرافياي محل زندگي امكان‌پذير نيست لذا مصرف منظم كرم‌هاي ضدآفتاب يك راه‌حل عملي براي پيشگيري از نورآفتاب است.
ثابت شده است مصرف منظم كرم‌هاي ضدآفتاب از ايجاد كراتوز آكتينيك والاستوز پوستي و S.C.C ناشي از آفتاب جلوگيري ميكند ولي اثربخشي آن در مورد كاهش ملانوم بدخيم به اثبات نرسيده است. از طرفي مصرف منظم كرم‌هاي ضدآفتاب به طور قطع از اثرات پوستي حساسيت به آفتاب ناشي از دارو و درماتوزهاي حساس به آفتاب جلوگيري ميكند (خصوصا محصولاتي كه اشعه ماوراءبنفش A را جذب مي‌نمايند). FDA سازمان غذا و داروي آمريكا در سال 2007 قدرت حفاظت كرم‌هاي ضدآفتاب، از نظر جذب UVA را با ستاره، از يك تا چهار تعيين كرده است كه يك حداقل و چهار حداكثر حفاظت را در برابر نور آفتاب نشان مي‌دهد. اكثر محصولات ضدآفتاب، اشعه ماوراءبنفش B را جذب مي‌كنند ولي دو ماده Avobenzone و Ecamsule به طور اختصاصي و به ترتيب اشعه ماوراءبنفش A1 و A2 را جذب مي‌كنند خصوصا اينكه اثرات مخرب ماوراءبنفش A1 نسبت به A2 با اهميت‌تر است.كرم‌هاي ضدآفتاب با 15 SPF، 93 درصد و با 30 SPF تا 97 درصد اشعه ماوراءبنفش را جذب ميكند و اختلاف 4 درصد حفاظت از نظر علمي قابل توجه نيست، اين حفاظت به شرطي اعمال مي‌شود كه ضخامت كرم ضدآفتاب 2 ميلي‌گرم در هر سانتيمتر مربع پوست باشد بررسي‌ها نشان داده است كه اكثر مردم از ضخامت 1-5/0 ميلي‌گرم استفاده مي‌كنند لذا اثرات حفاظتي كرم‌هاي ضدآفتاب عملا كاهش مي‌يابد. تئوري پرسر و صداي ايجاد سرطان‌هاي پوست ناشي از مصرف كرم‌هاي ضدآفتاب از اينجا ناشي مي‌شود كه هرچه SPF كرم ضدآفتاب بالاتر باشد به علت جذب كامل‌تر ماوراءبنفش و فقدان قرمزي پوست، شخص بدون نگراني مدت زمان بيشتري در برابر آفتاب قرار مي‌گيرد و از آنجا كه كرم‌هاي ضدآفتاب موجود از نظر حفاظت پوست در برابر ماوراءبنفش A1 ضعيف عمل ميكند لذا صدمات پوست در برابر آفتاب طولاني تشديد مي‌شود و در حال حاضر معيار مناسبي كه اندازه‌گيري دقيق حفاظت از پوست در برابر ماوراءبنفش A را نشان دهد وجود ندارد.
براساس مطالعات، ميزان تيرگي مقاوم پايدار پوست و حساسيت به پسورالن قدرت حفاظت كرم ضدآفتاب در برابر اشعه A معرفي شده است هرچند تنوع رنگ پوست در مردم باعث محدود شدن ارزش اين روش نمي‌شود ولي در invitro كه اشعه از يك فيلتر نازك عبور داده مي‌شود و ارزيابي محافظت كرم ضدآفتاب در برابر اشعه ماوراءبنفش A را بهتر نشان مي‌دهد (روش اروپايي) طبق جدول كرم‌هاي ضدآفتاب حاوي Avdbenzone و يا مواد معدني (غيرآلي) اشعه ماوراءبنفش A1 را به خوبي جذب مي‌كنند. ضدآفتاب‌هاي ارگانيك مانند PABA بعد از تابش UVA باعث تخريب DNA سلول‌ها و تشكيل تومر مي‌شوند لذا خود كارسينوژنز هستند.يكي از عيوب مصرف منظم كرم‌هاي ضدآفتاب، عدم سنتز ويتامين D در پوست است در نتيجه استئوپني و شكستگي استخوان خصوصا در سالمندان از عوارض مهم كرم‌هاي ضدآفتاب است. براي ساخت ويتامين D در پوست نياز به تابش اشعه ماوراءبنفش و ايجاد حداقل اريتم مي‌باشد چنانچه 1000 واحد ويتامين D در روز خصوصا براي سالمندان تجويز شود. از آنجا كه كرم‌هاي ضدآفتاب اشعه ماوراءبنفش B را به خوبي جذب مي‌كنند ولي در جذب ماوراءبنفش A حداقل اثر را دارند لذا در افراد سفيدپوست كه به آساني قرمز مي‌شوند و دير تيره مي‌شوند بهترين راه پيشگري صدمات آفتاب دوري از آفتاب است نه فقط كرم‌هاي ضدآفتاب.
موارد كاربرد ضدآفتابها:
از آنجا كه در روزهاي ابري 80 درصد ماوراءبنفش به پوست مي‌رسد و حتي در فضاي باز و سايه، اشعه ماوراءبنفش از طريق رفلكس از آب، گياهان و جامدات به پوست مي‌رسد بايد در روز و در فضاي باز كرم ضدآفتاب استفاده شود. پنجره شيشه‌اي عمده اشعه ماوراءبنفش زير 320 نانومتر را جذب ميكند لذا افرادي كه در PUVA تراپي از نورآفتاب استفاده مي‌كنند مي‌توانند با پنجره شيشه‌اي بسته از اشعه ماوراءبنفش استفاده كنند ولي از آنجا كه اشعه ماوراءبنفش A با طول موج 340-320 نانومتر از پنجره شيشه‌اي عبور ميكند براي افراد حساس مي‌توان از پلاستيك‌هاي شفاف مخصوص جاذب ماوراءبنفش كه روي شيشه چسبانده مي‌شود استفاده كرد. بهترين راه حفاظت پوست در برابر آفتاب پوشيدن لباس مناسب است، مهم‌ترين خصوصيت براي حفاظت پوست در برابر آفتاب چسبان بودن لباس است جنس پارچه و ضخامت كمتر اهميت دارد مرطوب شدن لباس به وضوح از قدرت حفاظتي آن مي‌كاهد و رنگ تيره بهتر از رنگ روشن باعث حفاظت پوست مي‌شود. طبق نظريه FDA بايد SPF لباس 30 و يا بيشتر باشد و كلاهي كه دور تا دور آن لبه به قطر 10 سانتيمتر داشته باشد مناسب‌ترين و مهم‌ترين پوشش حفاظتي صورت و گردن است. در حاملگي پروژسترون مسئول ايجاد كلوآسما است، در مطالعات مشاهده شده است زنان يائسه‌اي كه پروژسترون تجويز شده است، كلوآسما ايجاد شده است. در حالي كه استروژن تجويزي بي‌تاثير بوده است.
از آنجا كه اشعه ماوراءبنفش ملانوژنز در پوست را تحريك ميكند لذا مصرف كرم‌هاي ضدآفتاب وسيع‌الطيف در پيشگيري از كلوآسما و ملاسما موثر است در مورد O.C.Pهاي با دوز پروژسترون بالا H.D باعث ملاسما مي‌شود.در درمان چروك‌هاي ظريف ناشي از آفتاب مخلوط آنتي‌اكسيدان‌هاي ويتامين C، اسيدفروليك و فلورتين به دليل خاصيت فوتوپروتكشن باعث مقاوم‌تر شدن پوست در برابر آفتاب مي‌شود از درمان‌هاي جديد چروك‌هاي ريز ناشي از صدمات آفتاب مخلوط فاكتورهاي رشد و سايتوكاين‌ها و پروتئين‌هاي ترشح از فيبروبلاست‌هاي انساني به صورت ژل موضعي اثرات فوق‌العاده‌اي داشته است.UVباعث photo aging و ايمونوسوپرسيون و بدخيمي پوست مي‌شود، ضدآفتابها هر چه عميق‌تر نفوذ كنند، قدرت سنتز پروتئين آنها بيشتر است. كرم‌هاي ضدآفتاب در طبقات سطحي سلول‌هاي مالپيگي اپيدرم نفوذ كرده و اعمال اثر مي‌كنند استفاده از ويتامين E باعث افزايش نفوذ و قدرت كرم‌هاي ضدآفتاب مي‌شود ويتامين E باعث افزايش نفوذ و قدرت جذب كرم‌هاي ضدآفتاب مي‌شود، كرم تا سلول‌هاي طبقه بازال نفوذ كرده و در نتيجه باعث افزايش حفاظت پوست در برابر نور آفتاب مي‌شود.
منبع: پزشک امروز
