نشانه های کمبود محبت در کودکان + عوارض کمبود محبت
- مجموعه: روانشناسی کودکان
کمبود محبت در کودکان، چه علائمی دارد؟
کودکان به دلیل اینکه در شرایط سنی حساسی به سر میبرند و همچنین در این دوران ، روابط اجتماعی آنان برای اولین بار با دیگر افراد شکل میگیرد به توجه بیشتری از سوی افراد بزرگسال به ویژه پدر و مادر خود نیاز دارد. به طوری که اگر کودک این را در درون خود حس کند که مورد بی توجهی قرار گرفته است قطعا صدمه خواهد دید.
محبت و توجه به کودکان
برای اینکه بتوان بهترکودک و خردسال خود را پرورش داد و او را بزرگ کرد،باید به او عشق و محبت ورزید. کودکان به عشق و محبت نیاز دارند و اگر کودک را از این دو نعمت محروم کنیم،با کمبود نیاز های عاطفی شدیدی مواجه میشود.
در این دوران کودک بدون اینکه خودش بخواهد، فطرتا به دنبال محبت است.ممکن است در خیابان،پارک،جمع های خانوادگی، با کودکی مواجه شوید.اگر به او لبخند بزنید و یا برای او دست تکان دهید و یا شکلاتی به او بدهید،قطعا با واکنش مثبت آن کودک مواجه خواهید شد.دلیل این واکنش،شکل گیری حس محبت درکودک با توجه به کنش مثبتی که شما انجام داده اید شده است.
اما اگر کودک توجه نبیند و هیچ کنش مثبتی از سوی افراد در او شکل نگیرد،دچار کمبود عاطفی میشود.در اغلب موارد، مسبب این کمبود محبت والدین میباشند.بسیاری از والدین در مراقبت و پروش کودک خود کوتاهی میکنند ، چرا که گمان میکنند کودک ، هیچ درکی از عشق و محبت ندارند و زمانی که بزرگ تر شدند حس محبت و توجه را در او ایجاد میکنند.
بی توجهی به کودک، عشق نورزیدن،حمایت نکردن و علاقه نشان ندادن به کودک ، همگی روی هم رفته باعث ایجاد کمبود عاطفه در کودک میشود.ترک کردن کودک ، برخورد بد با کودک و یا نادیده گرفتن کودک زمینه را برای بی توجهی نسبت به کودک فراهم میکند.
نشانه های کمبود عاطفه در کودکان در مدت زمان کم میتواند بروز کند که ما در این قسمت از مقاله سعی داریم تا درباره ی نشانه های کمبود عاطفه و محبت در کودکان را توضیح دهیم.
کمبود محبت در کودکان
وقتی که به هر دلیلی کودک و یا نوزاد از توجه و مراقبت و حمایت توسط بزرگترها و به خصوص والدین محروم بماند ، کمبود عاطفه و محبت در او شکل میگیرد. کودکی که مورد آزار روحی،بی مهری، نادیده گرفتن قرار میگیرد و هنگامی که والدین به دلایل مختلفی مانند شرایط کاری،موقعیت اجتماعی و یا طلاق گرفتن ، نمیتوانند در کنار کودک باشند و از او مراقبت کنند،هیچ گونه مهر و محبتی نثار کودک نمیشود.
هنگامی که کودک در این شرایط بی مهری و بی توجهی قرار میگیرد، احساس میکند که کسی او را دوست ندارد و همه او را تنها گذاشته و طرد شده است. ایجاد چنین حسی ، تأثیر بسیار منفی و مخربی را بر روح و روان کودک میگذارد. اینکه کودک کم سن و سال است و هیچ تجربه ای و درکی از جهان اطراف خود ندارد،گمان میکند که در این دنیا فقط محبت و دوست داشتن جریان دارد و چون زندگی اش خالی از این محبت و عشق است ،احساس ناراحتی و پوچی میکنید.
علائم کمبود نیازهای محبت در کودکان
عدم کنترل عاطفی
کودک برای رشد و پرورش ، نیازمند عشق و محبت است. اگر کودک ، در محیط زندگی خود مورد توجه قرار بگیرد، میتواند در روابط خود با همسالان به خوبی ارتباط برقرار کند. اما اگر کودک به اندازه کافی از حس توجه و حمایت بهره مند نشود ، در هنگام ارتباط برقرار کردن نمیداند که چگونه باید رفتار کند و هیچ کنترلی در نحوه ی ارتباط خود با دیگران نخواهد داشت.برای کودک تشخیص احساسات و هنجارهای اجتماعی دشوار میشود و در نتیجه او نمیتواند بفهمد که در نحوه برخورد دیگران با او چگونه باید رفتار کند.
کودکی که در ارتباط با همسالان خود قرار میگیرند نمیتواند واکنش آنان را به صورت مثبت و یا منفی تلقی کند و ممکن است به دلیل اینکه کودک از محبت محروم مانده و حتی نیاز عاطفی در او شکل نگرفته ، در برخورد با دیگران خود را به صورت خشم نشان دهد.
بروز چنین مشکلی در پسران بیشتر از دختران بوده و اگر این روند کمبود عاطفه در آن ها ادامه پیدا کند منجر به بروز مشکلات بیشتر و خطر ناک تری میشود. اگر احساس می کنید که فرزند شما هم سعی در سرکوب احساسات خود دارد، باید بر روی بهبود رابطه خود با او تمرکز کنید.
انزوا و درگیری در هنگام برخورد با دیگران
عدم نشان دادن علاقه و ارتباط با همسالان و اطرافیان خود،از دیگر نشانه های کمبود محبت در کودکان است.ممکن است کودک در هنگام برخورد با دیگران هیچ واکنشی نشان ندهد و یا احساس خجالت کند و همچنین ممکن است ، زمانی که فردی دیگر به او لبخند زده و یا به او عشق بورزد، کودک شروع به گریه کردن کند.اگر کودک هیچ واکنشی نشان ندهد یعنی اینکه مشکلی وجود دارد.
چنین کودکانی به دلیل اینکه محبت ندیده اند و مهارت اجتماعی ضعیفی دارند ، در برخورد با دیگران ممکن است دچار درگیری و انزوا شوند.
نافرمانی و عدم اطاعت
کودکان دچار کمبود محبت، گاهی نافرمانی کرده و حرکات و رفتارهای زشت و غیرقابل قبولی را در پیش می گیرند. ممکن است دست به رفتار های غلطی از جمله، خشم، رفتارهای تکانشی مانند بیش فعالی، تغییرات ناگهانی خلق و خو، ترس های کنترل نشده، پرخاشگری شود ممکن است کودک با انجام دادن رفتار های غلط در پی جلب توجه مادر خود باشد.به همین دلیل است که برخی کودکان از والدین خود نافرمانی میکنند تا بتوانند از این طریق حس توجه را در خود ایجاد کنند.
احساس نا امنی کردن
ممکن است کودکان در هنگام برخورد با دیگران ، احساس ناامنی کنند ، احساس نا امنی کردن در کودکان به گونه ایست که ممکن است در اثر برخورد با دیگران از خود دفاع کنند و یا سعی کنند از افراد فاصله بگیرند.
وسایل الکترونیکی
یکی دیگر از مشکلات کمبود عاطفه در کودکان،اعتیاد به بازی های کامپیوتری و یا تبلت و تلفن همراه میباشد. این کودکان به دلیل اینکه مورد بی مهری والدین قرار گرفته اند ، به این وسایل الکترونیکی روی می آورند.همچنین والدین برای اینکه کودکان را به حال خود رها کنند و یا آنها را سرگرم کنند، با ابزار های الکترونیکی فرزند خود را تنها میگذارند.
خشونت و پرخاشگری
برخی از کوکانی که مشکل بی توجهی و کمبود عشق و محبت دارند ، به رفتار خشونت آمیزی روی می اورند هنگامی که کودک عصبانی شده و پرخاشگری میکند ، باعث جلب توجه والدین خود شده و به این باور میرسد که والدین با اقدام به توجه کردن به وی او را دوست دارند.
بی ثباتی در کودکان
یکی دیگر از رفتارهایی که در کودکانی که کمبود عشق دارند، بروز می کند، تزلزل و بی ثباتی است. کودکی که دچار خلاء عاطفی شده و احساس تنهایی میکند ، در برقراری روابط با دیگران احساس ترس میکند و همچنین نمیتواند به دیگران اعتماد کند .
ترسیدن از تنهایی
کودکانی که با بی توجهی والدین مواجه میشوند ، در بزرگسالی با نداشتن حس اعتماد به نفس رو به رو شده و همچنین باعث میشود تا نتواند با مشکلات زندگی رو به شود.
عدم پیشرفت تحصیلی
از بارز ترین نشانه های کمبود محبت در کودکان ، افت تحصیلی و عدم پیشرفت میباشد. در این زمان کودک علاقه ای به درس خواندن ندارد و به دلیل اینکه در محیط مدرسه توانایی رو به رو شدن با همسالان و چگونه ارتباط با آنان را نمیداند باعث میشود تا هیچ علاقه ای حتی به مدرسه رفتن نداشته باشد.این موضوع باعث شده تا کودک هیچ انگیزه ای به درس خواندن نداشته باشد.
احساس حقارت
بد بین شدن و احساس حقارت کودک یکی دیگر از نشانه های بی مهری میباشد. چرا که کودکان اگر در این سن ،با مهر و محبت والدین پرورش یابند حس خوشبختی و شادمانی به آن ها دست میدهد اما اگر مهر و محبتی از سوی والدین دریافت نکند احساس شادی و خوشبختی به او دست نخواهد داد.
کمبود محبت و عاطفه در کودکان چه نتیجه ای خواهد داشت؟
دچار خلاء عاطفی شده است، معمولاً نشانههای زیر را دارد: کودکی که در ابراز احساسات خود دچار به سختی احساسات خود را بیان میکند ، دقت پایینی دارد، معمولاً مضطرب است ، رفتارهای مخرب و تکانشی از خود نشان میدهد و هیچ کنترلی بر آنها ندارد،خلق و خوی کودک ناگهان عوض میشود و اغلب به صورت تهاجمی و پرخاشگرانه احساسات خودرا بروز می دهد از حیث رشد تواناییهای زبانی و اجتماعی بسیار عقب است.
اگر خلاء عاطفی کودک در همان کودکی پُر نشود و اگر کودک با این کمبود بزرگ شود، قطعاً در بزرگسالی شاهد عوارضی وخیم و غیرقابل جبران خواهیم بود.چنین کودکانی هنگامی که بزرگ میشوند برخلاف دوران کودکی خود،راحت تر به دیگران اعتماد میکنند و انسان هایی وابسته و احساسی میشوند که تسلط کافی بر افکار و منطق خود نخواهند داشت.
همچنین ، کمبود عاطفی کودک بر روند رشد شخصیت او اثرات بسیار مخربی میگذارد. به طوری که کودک به بلوغ احساسی و منطقی نمیرسد.
ما نتیجه میگریم که اگر در کودکی فرزندان خود را به درستی پرورش ندهیم و حس توجه و محبت را در کودک ایجاد نکنیم ، در بزرگسالی باعث میشود تا کوک نتواند برای زندگی خود و آینده اش به درستی تصمیم بگیرد.
گردآوری : بخش کودکان بیتوته