عوامل قفل شدن موتور خودرو چیست؟ تعمیر موتور قفل شده

مجموعه: اصول تعمیر و نگهداری خودرو

قفل شدن موتور، یکی از عواملی است که باعث می شود موتور دیگر روشن نشود

قفل شدن یا گیرپاژ موتور چیست و چه علائمی دارد؟

قفل شدن موتور و یا گیرپاژ موتور چیست؟

همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، قفل شدن موتور یکی از اساسی ترین مشکلات خودرو است که در آن خودرو دیگر به هیچ وجه روشن نمی شود. نشانه اصلی این مشکل، شنیده شدن صداهای بسیار عجیب و حس کردن تکان های غیر طبیعی در موتور خودرو است.

اگر باک خودرو پر است و باتری سالم است اما خودرو به هیچ وجه روشن نمی شود و در هنگام استارت زدن صداهای بسیار غیر طبیعی می شنوید، ممکن است که موتور خودرو شما قفل شده باشد.

در این مشکل، یکی و یا چندین قطعه از موتور به دلایل مختلفی مانند شکستن، خم شدن و یا تغییر غیر طبیعی در شکلشان در جای خود قفل می شوند و دیگر حرکت نمی کنند و به همین دلیل موتور خاموش می شود و دیگر روشن نمی شود.

دلیل اصلی قفل شدن موتور، مشکلات مربوط به روغن است. روغن وظیفه روانسازی و تا حدودی خنک سازی موتور را دارد و به همین دلیل اگر روغن دچار مشکلی شود، اصطکاک بین قطعات و دمای آن ها افزایش می یابد و به همین دلیل قطعات دچار فرسایش شدید، شکستگی و یا تغییر حالت در نتیجه افزایش بیش از حد دما می شوند.

خراش ها و آسیب های ناشی از قفل شدن موتور و کمبود روغن

درست است که مشکلات روغن اصلی ترین دلیل  ایجاد قفل شدگی در موتور است، اما تنها دلیل نیست. در ادامه تمامی دلایل را به صورت کامل تر بررسی می کنیم.

تعمیر یک موتور قفل شده امکان پذیر هست اما همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، اگر آسیب ها شدید باشد، ممکن است که هزینه های زیادی برجا بگذارد. در ادامه تعمیر این مشکل را نیز بیشتر بررسی می کنیم.

چه عواملی باعث قفل شدن موتور می شوند؟

تعمیر و هزینه آن، تا حدود بسیار زیادی به دلیل ایجاد قفل شدن موتور بستگی دارد و به همین دلیل، شما باید پیش از هر اقدامی دریابید که چرا موتور خودرو دچار قفل شدگی شده است. همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، مشکلات مربوط به روغن، اصلی ترین دلایل ایجاد قفل شدگی در موتور است اما عوامل دیگری نیز می توانند باعث ایجاد این مشکل شوند.

در ادامه هر کدام از دلایل قفل شدن موتور را به طور کامل تر توضیح می دهیم.

مشکلات روغن

مشکلات روغن، اصلی ترین دلیل قفل شدن موتور است

همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، روغن وظیفه روانسازی و خنک کاری موتور خودرو را بر عهده دارد و به همین دلیل اگر روغن دچار مشکل شود، اصطکاک و دما در موتور خودرو افزایش می یابد و به همین دلیل قطعات دچار فرسایش شدید، شکستگی و یا تغییر حالت غیر طبیعی می شوند.

از اصلی ترین مشکلات روغن، می توان کمبود روغن را نام برد. اگر راننده بی احتیاطی کرده باشد و روغن خودرو را چک نکرده باشد و روغن کمتر از حداقل میزان تعیین شده رسیده باشد، احتمال ایجاد قفل شدن موتور بیشتر می شود و هرچه روغن درون موتور کمتر شود، این احتمال بیشتر می شود.

از دیگر مشکلات اساسی روغن که باعث ایجاد قفل شدن موتور می شود، نا مطلوب بودن روغن است. یک روغن نا مرغوب نمی تواند به خوبی نقش خود را که همان روان سازی موتور خودرو و کاهش دمای آن است را انجام دهد و به همین دلیل اصطکاک درون موتور افزایش می یابد و به قطعات آسیب می رسد.

تعویض نکردن به موقع روغن، باعث می شود که روغن موتور خاصیت خود را از دست دهد و همانند یک روغن نامرغوب باعث افزایش اصطکاک موتور شود.

پس می توان گفت که یکی از اصلی ترین راه ها برای جلوگیری از قفل شدن و یا همان گیرپاژ موتور، تعویض به موقع روغن خودرو است. همچنین توجه داشته باشید که در هنگام تعویض روغن، از نوع مرغوب آن استفاده کنید و از کمبود روغن در موتور خودرو جلوگیری کنید.

اگر نشانه های  زیر را در خودرو خود مشاهده کردید، احتمال دارد که روغن موتور خودرو شما کم باشد:

• استشمام بوی روغن سوخته در خودرو

• رفتن نشانگر فشار روغن بر روی ناحیه قرمز و یا روشن شدن چراغ خطر روغن

• گرم شدن بیش از حد و غیر طبیعی موتور خودرو

• افت عملکرد خودرو

• شنیده شدن صداهای غیر طبیعی از موتور خودرو مانند صدای ضربه زدن

مشکلات گردش روغن

نرسیدن روغن به قطعات موتور، در نهایت باعث قفل شدن موتور می شود

برای این که روغن به تمامی قسمت های مورد نیاز در موتور برسد، نیاز است که به وسیله یک سیستم گردش روغن، به نقاط مختلف پمپاژ شود. وظیفه این کار را پمپ روغن که به اویل پمپ معروف است انجام می دهد. اویل پمپ با استفاده از نیروی چرخشی میل لنگ روغن را به مکان های مورد نیاز پمپاژ می کند.

بنابر این اگر این پمپ روغن دچار خرابی شود و به شکل درست روغن را به مکان های مورد نیاز پمپاژ نکند، آن قطعات دچار افزایش اصطکاک، داغ شدن و در نهایت خرابی می شوند که باعث قفل شدن موتور می شود.

اگر شما بتوانید خرابی پمپ روغن را سریعا تشخیص دهید و آن را تعمیر کنید، می توانید از هزینه ها و مشکلات بسیار زیاد قفل شدن موتور خودرو جلوگیری کنید.

نشانه های خرابی پمپ روغن شامل موارد زیر است:

• روشن شدن چراغ خطر روغن و یا رفتن نشانگر فشار روغن بر روی ناحیه قرمز

• شنیدن صداهای غیر طبیعی مانند ضربه زدن از موتور

• افزایش غیر طبیعی دمای موتور خودرو

قیمت پمپ روغن در مقایسه با هزینه تعمیر موتور قفل شده بسیار ناچیز است. بنابر این اگر این علائم را مشاهده کردید، بهتر است که در اسرع وقت نسبت به عیب یابی و در صورت نیاز تعویض پمپ روغن اقدام کنید.

یکی از دلایلی که باعث خرابی پمپ روغن می شود، نامرغوب بودن روغن، کمبود روغن و یا عدم تعویض به موقع روغن است. زیرا پمپ روغن نیز به وسیله روغن روان کاری می شود و نبود روغن باعث خرابی آن می شود.

همچنین اگر از فیلتر روغن نامناسب و یا نامرغوب استفاده کنید و یا آن را به موقع تعویض نکنید، ذرات آلودگی مانند خاک و گرد و غبار دیگر وارد روغن می شوند و در نتیجه اصطکاک قطعات خودرو از جمله پمپ روغن افزایش می یابد.

عدم استفاده از خودرو به مدت طولانی

عدم استفاده از خودرو به مدت طولانی، باعث زنگ زدگی و در نتیجه قفل شدن موتور میشود

 

وقتی که به مدت های طولانی از خودرو استفاده نشود و روغن در موتور خودرو گردش نکند، قسمت هایی از موتور خودرو دچار زنگ زدگی و خوردگی می شود و وقتی که این زنگ زدگی به قسمت های مهمی مانند داخل محفظه سیلندر برسد، باعث می شود که پیستون ها در جای خود گیر کنند و دیگر حرکت نکنند.

پس اگر پس از مدت بسیار زیادی به سراغ خودرو خود رفتید و باتری پر بود و مشکلی نداشت و همچنین استارت خودرو سالم بود اما با استارت زدن خودرو روشن نشد، می توانید شک داشته باشید که موتور خودرو قفل شده است.

اگر می خواهید یک خودرو را به مدت طولانی یک جا بگذارید، بهتر است که حداقل ماهی یکبار خودرو را روشن کنید تا روغن در موتور خودرو بچرخد و از زنگ زدگی جلوگیری شود.

همچنین اگر خودرو دارای نشتی روغن است، بهتر است که ابتدا نشتی را بر طرف کنید.

سعی کنید از انبار و یا گاراژی استفاده کنید که حداقل رطوبت را داشته باشد و تا جای ممکن خشک باشد تا از زنگ زدگی موتور خودرو و یا بدنه آن جلوگیری شود و خودرو در بهترین حالت خود باقی بماند.

هیدرولاک و یا قفل شدن به دلیل آب گرفتگی موتور

ورود آب به محفظه موتور، باعث قفل شدن موتور با آب و یا هیدرولاک می شود

اگر وارد آب با ارتفاع بالا شوید، ممکن است که آب از طریق دریچه تنفس هوا وارد محفظه پیستون شود و اگر این آب به اندازه ای زیاد شود که محفظه سیلندر را پر کند، موتور دیگر نمی تواند آن آب را خارج کند و به همین دلیل موتور قفل می شود.

البته اگر به هر دلیلی آب وارد محفظه سیلندر شود، حتی اگر کم باشد و باعث قفل شدن موتور نشود، باعث می شود که آسیب های فراوانی به موتور خودرو وارد شود. وقتی که آب وارد محفظه موتور می شود، هرچه که دور موتور بیشتر باشد، آسیب های بیشتری به موتور خودرو خواهد رسید.

اگر پس از ورود به آب با ارتفاع بالا موتور خودرو شما روشن نمی شود، به احتمال زیاد موتور را آب گرفته است و بهتر است که هرچه سریع تر نسبت به تعمیر آن اقدام کنید تا آب هایی که وارد محفظه موتور شده اند باعث زنگ زدگی موتور و افزایش خرابی نشوند.

قفل گازی و یا Vapor Lock

قفل گازی به دلیل تبدیل شدن سوخت به حالت گاز ایجاد می شود

این نوع از قفل، در سیستم سوخت رسانی ایجاد می شود و آسیبی به موتور نمی رساند اما به هر حال سیستم سوخت رسانی قفل می شود و خودرو دیگر روشن نمی شود. البته این نوع از قفل شدن، اغلب در سیستم های قدیمی سوخت رسانی ایجاد می شود.

دلیل ایجاد این خرابی این است که سوخت به جای این که حالت مایع داشته باشد، به دلیل گرمای زیاد موتور و یا سیستم سوخت رسانی و یا حتی گرمای بیش از حد هوا، به گاز تبدیل می شود و از آن جایی که سیستم سوخت رسانی و موتور خودرو برای انتقال و سوزاندن سوخت مایع تشکیل شده اند، نمی توانند با سوخت گاز کار کنند و از کار می افتند.

اگر گاز شدن سوخت به دلیل گرمای هوا و یا گرمای خودرو باشد، با خنک شدن هوا و خودرو، دوباره موتور روشن می شود و به کار خود ادامه می دهد.

البته همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، این پدیده در خودرو های قدیمی و در سیستم سوخت رسانی کاربراتوری ایجاد می شده و دلیل آن هم این بوده است که پمپ سوخت در نزدیکی موتور قرار داشته است و گرمای موتور باعث بخار شدن و یا همان گاز شدن سوخت می شده است.

نشانه این نوع از قفل شدن این است که با مرور زمان قدرت خودرو کمتر و کمتر می شود تا این که خاموش می شود.

تعمیر موتور قفل شده 

قفل شدن موتور قابل تعمیر است اما هزینه های زیادی بر جا می گذارد

همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، تعمیر یک موتور قفل شده غیر ممکن نیست اما هزینه های بسیار زیادی دارد و دلیل آن هم این است که یک آسیب شدید باعث شده است که موتور دیگر حرکت نکند.

اما خوشبختانه می توان در اغلب مواقع با جایگزین کردن قطعات آسیب دیده موتور را تعمیر کرد. اما گاهی اوقات آسیب تا حدی زیاد می شود که ممکن است که نیاز باشد موتور به طور کلی تعویض شود! در این صورت هزینه های تعمیر به شدت افزایش می یابد.

اما در برخی موارد مانند وقتی که سیستم سوخت رسانی دچار قفل بخار شده است، کافی است که کمی صبر کنید تا خودرو و یا هوا خنک شود تا سوخت به حالت مایع در بیاید. همچنین اگر عجله دارید، می توانید بر روی پمپ بنزین و لوله های اطراف آن کمی آب بریزید، اما این کار پیشنهاد نمی شود زیرا ممکن است که باعث ایجاد یک آسیب شدید تر در سیستم سوخت رسانی شود.

اگر موتور خودرو شما هیدرولاک و یا به وسیله آب قفل شده باشد، تعمیر خرج کمتری دارد، البته اگر سریعا به آن رسیدگی شود و قطعات خودرو دچار زنگ زدگی نشوند!

برای تعمیر این نوع موتور ها، موتور باز می شود و فضای سیلندر ها و به طور کلی فضای موتور از هر گونه آب پاک می شود. اما اگر آسیب دیدگی زیاد باشد، ممکن است که نیاز باشد برخی قطعات نیز تعویض شوند.

پیشگیری از گریپاژ موتور

همان طور که پیش تر خواندید، تعمیر موتور های قفل شده بسیار هزینه بر است. به همین دلیل بهتر است که همیشه از وقوع حادثه جلوگیری کنید!

این کار آسان است، کافی است که به روغن موتور سرکشی های لازم را داشته باشید و به موقع آن را تعویض کنید و در صورتی که خودرو دارای نشتی است، سریعا آن را برطرف کنید. همچنین توجه داشته باشید که باید از روغن مرغوب استفاده کنید تا روغن به بهترین شکل ممکن کار خود را انجام دهد.

همچنین هر گاه بو و صدای غیر طبیعی و یا افت قدرت را در خودرو مشاهده کردید، سریع تر به یک مکانیک مراجعه کنید تا در صورت نیاز سریعا به مشکل خودرو شما رسیدگی شود.

گردآوری: بخش خودرو بیتوته