جزییات خاک‌سپاری شیرکو بی‌کس و وصیت شاعر
- مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
جزییات خاک‌سپاری شیرکو بی‌کس و وصیت شاعر
مریوان حلبچه‌ای - مترجم کُرد - در گفتوگو با ایسنا، درباره‌ی آیین خاک‌سپاری شیرکو بی‌کس، شاعر مطرح کُرد، که 13 مردادماه در سوئد از دنیا رفت، گفت: بعد از عید رمضان در سوئد مراسمی با حضور رایزن فرهنگی عراق در این کشور برگزار می‌شود و پیکر شیرکو بی‌کس با هواپیمایی ویژه به سلیمانیه منتقل و بر اساس وصیت خودشان و با موافقت شهردار سلیمانیه، در پارک آزادی سلیمانیه به خاک سپرده می‌شود.
او افزود: این پارک جایی است که محل جمع شدن جوانان و برگزاری فستیوال‌ها و جلسه‌های شعرخوانی است. در روز خاک‌سپاری ایشان نیز مراسمی با حضور نویسندگان، شاعران و میهمانانی از کشورهای همسایه برگزار می‌شود.
حلبچه‌ای درباره‌ی واکنش‌ها به درگذشت شیرکو بی‌کس در رسانهها گفت: در کردستان عراق، سوریه و ترکیه واکنش‌ها به این موضوع بسیار زیاد بود. با توجه به این‌که پیکر ایشان هنوز به سلیمانیه منتقل نشده، در حلبچه و دیگر شهرستانهای کوچک برنامه‌های مختلف و جلسه‌های شعرخوانی به یاد او برگزار شد و شبکه‌های تلویزیونی هم برنامه‌های ویژهای را به ایشان اختصاص دادند.
شعرها و خاطرات منتشرنشده؛ میراث شاعر
این مترجم درباره‌ی آثار چاپ‌نشده‌ی شیرکو بی‌کس گفت: این شاعر بسیار پرکار است و بیش از 10 هزار صفحه شعر دارد. آخرین مجموعه‌ی شعر او شش ماه پیش منتشر شده است، اما از آن زمان شعرهای بسیاری را سروده و یک مجموعه‌ی چاپ‌نشده هم از او برجاست که امیدوارم به زودی منتشر شود.
حلبچه‌ای ادامه داد: این شاعر کتاب مهم دیگری نیز دارد که دستنوشتهها و خاطرات او را در برمیگیرد که امیدوارم این کتاب نیز منتشر شود.
ایجاد جایزه‌ی «بی‌کس» برای شعر کُرد
او همچنین عنوان کرد: بر اساس وصیت این شاعر، درآمد حاصل از چاپ آثارش به مؤسسهای خیریه برای کودکان اختصاص پیدا میکند. همچنین وصیت کرده است اموالی که از او برجای مانده، چه در اروپا و چه در سلیمانیه، صرف ایجاد جایزهای به نام «بی‌کس» شود که به بهترین مجموعه‌ی شعر کُردی جوانان اختصاص پیدا کند.
شیرکو بی‌کس؛ شاعری متعهد
مریوان حلبچه‌ای با اشاره به دوستی‌اش با شیرکو بی‌کس، درباره‌ی ویژگیهای شعری و شخصیتی این شاعر اظهار کرد: بی‌کس شخصیتی متعهد و مسؤول نسبت به جامعه و آرمانهای انسانی و آزادی داشت. سه جنبه‌ی اساسی هم در شعر او می‌توان دید. او شاعری جست‌وجوگر و به دنبال آزادی بود، همچنین مفهومی به نام انسان کُرد را می‌توان در آثار او دید که هر شرق‌شناسی بخواهد راجع به کردها چیزی بداند، باید آثار او را بخواند. او تاریخ فجایع علیه کردها را در آثارش جای داده است؛ شکستهای سیاسی، آوارگیها و از بمباران شیمیایی حلبچه تا کشتار کُردها توسط صدام حسین در آثارش آمده است.
او ادامه داد: موضوع دیگری که در شعر بی‌کس آمده و بسیار اهمیت دارد، بحث زنان است. برابری حقوق زنان برای او بسیار اهمیت داشت و در هر حرکت اجتماعی که در این زمینه برگزار می‌شد، شرکت میکرد.
جایی که پر نمیشود
این فعال فرهنگی با روشنفکر خواندن شیرکو بی‌کس گفت: با فوت این شاعر، ما یک روشنفکر را در عراق از دست دادیم، او بعد از عبدالله گوران که مانند نیما برای شعر فارسی بود، بزرگترین اتفاق تاریخ شعر کُرد بود و من فکر میکنم سالهای سال جای او خالی بماند. او در حکومتهای مختلف به مردم متعهد بود؛ قبل بعث، در زمان بعث و الآن به مردم متعهد بود. او تبعید و آواره‌ی کوهها شده بود، اما از تعهدش دست برنداشته بود. با وجود این‌که در این سالها ما حکومتی کُرد و خودی داشتیم، اما باز هم او به مردم متعهد ماند و در همه‌ی زمینههای اجتماعی حاضر بود.
حلبچه‌ای تأکید کرد: بی‌کس در شعر کُرد همان کاری را کرد که محمود درویش در شعر فلسطین و احمد شاملو با شعر فارسی انجام دادند. او در اندازه‌ی ناظم حکمت و یانیس ریتسوس بود.
مریوان حلبچه‌ای از مترجمان مجموعه‌ی شعر «سلیمانیه و سپیده‌دم جهان» شامل شعرهای شیرکو بی‌کس است که با بازسرایی سیدعلی صالحی در ایران منتشر شده است.
به گزارش ایسنا، شیرکو بی‌کس برای معالجه از کردستان عراق به سوئد، که چند سال در آن‌جا زندگی کرده بود، رفته بود که در پی بیماری در روز یکشنبه (13 مرداد) همان‌جا از دنیا رفت. او مدتی در بیمارستانی در سوئد بستری بود.
شیرکو بی‌کس در ایران شاعر نام‌آشنایی است و شعرهایش به فارسی ترجمه و منتشر شده‌اند. این شاعر با احمد شاملو دیدار داشته و سیدعلی صالحی نیز شعرهایش را بازسرایی کرده است.
شیرکو بی‌کس زاده سال 1940 در سلیمانیه عراق بود و پدرش، فائق بی‌کس، هم شاعر بود. او به دلیل مشکلات سیاسی پنج سال در سوئد زندگی کرد و پس از آن به عراق بازگشت. در سال 1968 اولین مجموعه شعر این شاعر به نام «مهتاب» منتشر شد و تاکنون از این نویسنده چندین مجموعه شعر، دو نمایشنامه منظوم و ترجمه «پیرمرد و دریا» نوشته ارنست همینگوی و «عروسی خون» اثر لورکا به زبان کردی به چاپ رسیده است.
از مجموعه شعرهای بی‌کس به «دو سرو کوهی»، «عقاب»، «رود»، «سپیده‌دم»،«آفات»، «کرکس»، «عطشم را شعله فرو می‌نشاند»، «دره پروانه‌ها»، «صلیب»، «مار و روزشمار یک شاعر»، «سایه و آزادی» و «این واژه بی‌آبرو» می‌توان اشاره کرد. همچنین شعرهای این شاعر به چندین زبان ترجمه و منتشر شده‌اند.
شیرکو بی‌کس از دست نخست‌وزیر سوئد جایزه جهانی توخولسکی، مدال افتخار در ادبیات، را دریافت کرده بود. /ایسنا
