بحران کسری تجاری ایران/ چین در رتبه اول تراز تجاری مثبت جهان

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : سه شنبه, 10 بهمن 1402 11:02

روزنامه جهان صنعت نوشت: در ۱۰ ماهه سال جاری، صادرات کشور (بدون احتساب نفت، تجارت چمدانی، برق و صادرات خدمات فنی – مهندسی) در ۱۰ ماهه امسال به عدد ۴۰‌ونیم میلیارد دلار رسیده است. گفتنی است در مجموع تجارت کشور حدود ۸/۹۴ میلیارد دلار بوده که با توجه به وضعیت صادرات و واردت، تراز تجاری منفی ۸/۱۳ میلیارد دلار است.

پیش از این وزارت اقتصاد، دلیل اصلی کسری تراز بازرگانی غیر‌نفتی کشور در سال جاری را افزایش قیمت جهانی کالاهای وارداتی اعلام کرده بود.

براساس اعلام محمد رضوانی‌فر، رییس کل گمرک، در ۱۰ ماهه سال جاری صادرات کشور (بدون احتساب نفت، تجارت چمدانی، برق و صادرات خدمات فنی- مهندسی) به عدد ۴۰‌ونیم میلیارد دلار رسیده است که از نظر وزن به ۱۱۳ میلیون تن رسیده است و رشد ۹/۴ درصدی را نشان می‌دهد. از نظر ارزش نیز صادرات غیرنفتی کشور نسبت به عدد ۴۵ میلیارد دلاری ۱۰ ماهه سال گذشته، کاهش ۱۱ درصدی در ارزش را به ثبت رسانده است. به گفته رضوانی‌فر، در این مدت ۹/۲۹ میلیارد دلار صادرات نفت رخ داده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد افزایش را از نظر ارزش به ثبت رسانده است.

رییس کل گمرک افزود: در ۱۰ ماهه سال جاری ۳/۵۴ میلیارد دلار واردات انجام شده است که نسبت به ۷/۴۸ میلیارد دلار سال گذشته، ۶/۱۱ درصد افزایش در ارزش واردات به کشور اتفاق افتاده است. وزن این واردات ۷/۳۲ میلیون تن بوده که افزایش وزنی ۶ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل به دنبال داشته است.

رضوانی‌فر در ادامه افزود: طلا، قطعات و لوازم خودرو و تلفن هوشمند، اقلام اصلی وارداتی در این مدت بوده است. واردات طلا با ۵/۲۴ تن به ارزش بیش از یک‌وشش‌دهم میلیارد دلار انجام شده است. در مورد گوشی تلفن همراه نیز بیش از ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار دستگاه تلفن در رویه تجاری و مسافری وارد کشور شده که ۵/۲ میلیارد دلار ارزش این واردات بوده است.

رییس کل گمرک درباره اقلام وارداتی گفت: در بین عمده کالاهای وارداتی که بیشترین کاهش ارزش را داشتند، برنج، گندم و جو نسبت به سال گذشته به ترتیب حدود ۴۴ درصد، ۳۶ درصد و ۱۱ درصد کاهش واردات را به ثبت رساندند. به گفته رضوانی‌فر، میزان ورود کالاهای اساسی در این مدت، رقمی بالغ بر ۲۱ میلیون تن به ارزش ۳/۱۶ دهم میلیارد دلار بوده است.

رییس کل گمرک افزود: آرایش مقاصد صادرات کشور در ۱۰ ماهه امسال تغییری نکرده و به ترتیب؛ چین با ۱۱‌ونیم میلیارد دلار، عراق با ۷/۷ میلیارد دلار، امارات متحده عربی با ۲/۵ میلیارد دلار، ترکیه با ۵/۳ میلیارد دلار و هند با ۸/۱ دهم میلیارد دلار، به ترتیب ۵ مقصد اصلی صادراتی کشور هستند. بزرگ‌ترین مبادی وارداتی کشور نیز امارات با ۱/۱۷ میلیارد دلار، چین با ۲/۱۵ میلیارد دلار، ترکیه با ۶ میلیارد دلار، آلمان با ۸/۱ میلیارد دلار و هند با ۶/۱ میلیارد دلار به ترتیب مبادی اصلی واردات کالا به کشور هستند.

رییس کل گمرک درباره کالاهای ترانزیت‌شده در کشور گفت: در ۱۰ ماهه سال جاری ۲/۱۴ میلیون میلیون تن کالا ترانزیت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۹ درصد افزایش ترانزیت اتفاق افتاده است. رضوانی‌فر گفت: درباره واردات خودرو نیز در ۱۰ ماهه سال جاری آنچه که به عنوان ترخیص قطعی در گمرکات کشور اتفاق افتاده، حدود ۵ هزار دستگاه خودروی سواری به ارزش بیش از ۱۰۱ میلیون دلار است.

این در حالی است که به گفته یک عضو هیات نمایندگان اتاق‌های بازرگانی، واردات و صادرات غیرقانونی در حالی انجام می‌شود که آمار عملکرد آنها هیچ‌جا ثبت نمی‌شود و این امر سبب می‌شود ترازی که برای تجارت کشور اعلام می‌شود واقعی نباشد.

چین رتبه اول تراز تجاری مثبت جهان

در این میان، پایگاه Statista آماری از تراز تجاری چین در بازه زمانی ۱۰ ساله اخیر منتشر کرد. واردات چین در سال ۲۰۲۳ تقریبا ۵۶/۲ تریلیون دلار و صادرات آن حدود ۳۸/۳ تریلیون دلار بود. مازاد تجاری کالای چین در سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۲/۸۲۳ میلیارد دلار بود. تراز تجاری ارزش کالا‌های صادراتی منهای ارزش کالا‌های وارداتی است. تراز مثبت نشان‌دهنده مازاد تجاری است.

چین در رتبه اول تراز مثبت تجاری جهان قرار دارد. در نقطه مقابل، آمریکا در رده اول تراز منفی تجاری است. با استناد به دفتر نماینده تجاری ایالات متحده آمریکا (ustr)، آمریکا بزرگ‌ترین واردکننده کالا در جهان است. این واردات در سال ۲۰۲۲ میلادی به ۲/۳ تریلیون دلار رسید. میزان صادرات این کشور نیز ۱/۲ تریلیون دلار بود که نشان‌دهنده تراز تجاری منفی این کشور است.