بخارایی، جامعهشناس: جامعه با جنگهای نیابتی ایران مخالف است و به همین دلیل چندان از حمله حماس ابراز خشنودی نکرد
- مجموعه: اخبار سیاست خارجی
- تاریخ انتشار : یکشنبه, 23 مهر 1402 13:06
به گزارش دیدهبان ایران، حمله حماس به اسرائیل موجی از واکنشها را در داخل کشور به همراه داشت. عدهای به ناهمخوانی آنچه تاکنون از مظلومیت فلسطین بازنمایی میشد با تصاویری که از کشتهشدگان و اسیران این حمله منتشر شد، اشاره کرده بودند و برای کشته شدن غیرنظامیان متاثر بودند در مقابل هم گروه دیگری این حمله را انتقام ظلم اسرائیل بر مردم فلسطین قلمداد میکردند. گروه دیگری هم معتقد بودند که جنگ با هر بهانه و به هر شکلی که باشد امری مذموم است.
جامعه با جنگهای نیابتی ایران مخالف است و به همین دلیل چندان از حمله حماس ابراز خشنودی نکرد
احمد بخارایی، مدیر گروه جامعهشناسی سیاسی انجمن جامعهشناسی در تحلیل خود از علت دوقطبی شکل گرفته گفت: «در سطح کلان و کلی پدیده جنگ برای ایرانی که هشت سال در حال جنگ بوده و عوارضش را از نزدیک حس و لمس کرده، پدیده پسندیدهای نیست و در حقیقت به سمت صلح بیشتر تمایل داریم تا جنگ. گواه این مدعی هم این است که در داخل کشور هم وقتی صحبت از انقلاب میشود، بسیاری از این جهت که انقلاب را تجربه کرده و پس از هر انقلابی یک سری ناملایمات و حوادث ناخوشایندی وجود دارد و اینگونه نیست که یک شبه ره صد ساله بروند و ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی اصلاح شود و تنها ساختار سیاسی است که همانند یک کودتا یک شبه تغییر میکند، باعث میشود که بسیاری به رغم نارضایتی از وضع موجود، به دلیل اینکه انقلاب همراه با خونریزی و خشونت و یک نوع جنگ داخلی است، با آن موافق نباشند. چنین ذهنیتی را تسری و در سطح جهانی توسعه دهید.»
مخالفت مردم با این حمله، ابزاری برای نشان دادن نارضایتی از حکومت است
این استاد دانشگاه ادامه داد: «به صورت خاص در موضوع حمله وسیع و گسترده حماس به اسرائیل باید گفت که روشن است که این حمله حساب شده بوده و از آنجایی که هیچ فرد عاقلی وارد نبرد با کشوری که از امکانات نظامی و تسلیحاتی برخوردار است، نمیشود طبیعی است که فلسطینیها به تنهایی این کار را نکردهاند. قطعا پشت آنها به حمایت کشورهایی همچون سوریه و ایران گرم بوده و احتمال قوی در داخل کشور ما هم اطلاعاتی از این حمله وجود داشته است.»
بخارایی ضمن تاکید براینکه این حمله وسیع بازخورد وسیعی را به همراه دارد که پای دیگر بازیگران از جمله ایران را باز میکند، گفت: «این حمایت درحالی شکل گرفته که بسیاری از اعتراضات داخلی کشور معطوف به کمکهایی بود که به دولتهای لبنان، فلسطین و سوریه میشود درحالی که اولویت باید کشور خودمان باشد. جنگهای نیابتی که ایران چندین سال است که به راه انداخته، مطلوب اکثریت جامعه نیست. بنابراین حمله حماس تنها مربوط به حماس نیست و عواقبی دارد.»
رفتار فلسطینیها مطابق با ذهنیت جهانیان نسبت به آنها به عنوان یک قوم مظلوم، نبود
این جامعهشناس درخصوص انتشار تصاویر خشن از برخرود نیروهای مقاومت با مردم اسرائیل عنوان کرد: «این حمله وسیع تلفات خود را دارد؛ زمانی که خونی ریخته میشود طبیعتا نگاه تلافیجویانه تشدید میشود. این نگاه ممکن است غیر از فلسطینیها، گریبان دیگران را هم بگیرد. موضوع خاصی که غیرقابل باور بود رفتاری بود که فلسطینیها داشتند. با ذهنیتی که جهانیان نسبت به فلسطینیها به عنوان یک قومی که در ظاهر مظلوم واقع شده، داشتند انتظار میرفت که رفتارهای یک فرد ظالم را نداشته باشند. ولی حمله به آن مهمانی، کشتن، به اسارت گرفتن و سربریدن مردم غیرنظامی، شبیه به یک نیروی متعصبی مثل داعش بود. طبیعی است که اکثریت مردم ایران از هر زاویهای که نگاه میکنند، نباشند.»
مخالفت مردم با حمله حماس به اسرائیل، ابزاری برای نشان دادن نارضایتی از حکومت است
بخارایی در پاسخ به پرسشی مبنی براینکه باتوجه به نزدیکی ایران و فلسطین، عدم حمایت مردم از این حمله به نوعی ابزار مخالفت با حکومت تلقی شود گفت: «طرف مقابل حماس که اسرائیل است، موضع مقابل جمهوری اسلامی را دارد. بسیاری از نارضایتیهایی که در داخل وجود دارد منجر میشود که افراد آگاهانه یا ناآگاهانه به سمت کسانی که موضع موافقی با آنها دارند، تمایل پیدا کنند. در داخل هم که اعتراضات به شدت سرکوب میشود و حتی در سالگرد اعتراضات سال گذشته که مردم به خیابان نیامدند اما مانند یک جنگ داخلی، گاردها و نیروهای انتظامی و بسیج در خیابانها حضور داشتند. این برای یک حکومت بسیار ناپسند است که بخواهد با مردمش چنین برخوردی داشته باشد؛ آن هم حکومتی که داعیه جمهوریت و مردمی بودن را دارد.»
وی ادامه داد: «در چنین شرایطی، طبیعی است کشوری که موضع ضد این نظام را میگیرد مردم حس میکنند با خودشان هم موضع است. مجموعه این شرایط دست به دست هم میدهد تا اکثریت جامعه موضع معقولانهای اتخاذ کنند و آن این است که حماس را تایید که نمیکنند هیچ، بلکه گویی رضایت نسبی هم دارند که تفکر حماس گونه به این صورت که امروز بروز پیدا کرده، منکوب شود.»
اقلیتی با سازماندهی و با استفاده از نیروهای دولتی تصویر را به نحوی جلوه میدهند که جامعه ایران از جنگ فلسطین و اسرائیل خوشحال است
بخارایی درباره تاثیر جشنی که پس از حمله در میدان فلسطین گرفته شد بیان کرد: «متاسفانه جامعه ما دو قطبی شده است. وقتی یک قطب رفتاری میکند، قطب مقابل رفتار عکس العملی دارد. یک بخشی از این موضعی که در داخل توسط اکثریت گرفته میشود، به همین اقلیتی بازمیگردد که با سازماندهی و با استفاده از نیروهای دولتی تصویر را به نحوی جلوه میدهند که جامعه ایران از چنین اتفاقی خوشحال است. اما دیدیم که به لحاظ کمی تجمع شکل گرفته بسیار اندک بودند و دوربین جمعیت را از بالا نشان نمیداد. براین اساس اقلیت جامعه از رفتار شنیعانه حماس رضایت داشت و نیروهای دولتی با استفاده از افرادی که از عقلانیت برخوردار نیستند آن را به تصویر کشید.»