نقش پررنگ بارندگی در افزایش فوران آتشفشانها
- مجموعه: اخبار علمی و آموزشی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, 05 مرداد 1401 21:37
به گزارش ایسنا به نقل از نیو ساینتیست، تغییرات آب و هوایی می‌توانند بارندگی شدیدتر را در بیشتر آتشفشان‌های فعال زمینی به همراه داشته باشند. بارندگی پیشتر به عنوان یک عامل خطر برای فوران آتشفشانها و رانش گِل و لای شناخته شده است.
سوابق زمین‌شناسی پر از آتشفشان‌هایی است که آب و هوای زمین را با بیرون دادن گازها و دوده‌ها تغییر می‌دهند؛ مانند فوران "کوه تامبورا"(Mount Tambora) در سال ۱۸۱۵ که سال ۱۸۱۶ را به سال بدون تابستان تبدیل کرد. به نظر می‌رسد که این رابطه به دو صورت پیش می‌رود؛ ذوب شدن یخچال‌های طبیعی، بالا رفتن سطح دریا و بارندگی می‌توانند بر فعالیت‌های آتشفشانی تأثیر بگذارند.
"جیمی فارکوهارسون"(Jamie Farquharson)، پژوهشگر "دانشگاه استراسبورگ"(Unistra) فرانسه و "فالک آملونگ"(Falk Amelung)، پژوهشگر دانشگاه میامی"(UMiami) آمریکا در پژوهش جدیدی به بررسی این موضوع پرداخته‌اند که چه تعداد از حدود ۱۲۰۰ آتشفشان فعال زمینی ممکن است به دلیل تغییرات آب و هوایی، با میزان بارندگی بیشتری روبه‌رو شوند.
آنها ۹ مدل آب و هوایی مختلف را تحت شرایط انتشار گازهای گلخانه‌ای متوسط به بالا بررسی کردند که مربوط به گرم شدن تا سال ۲۱۰۰ است. سپس، آنها به بررسی جایی پرداختند که حداقل هفت مدل از ۹ مدل با آن سازگار بودند.
آنها دریافتند که تحت شراط انتشار بالا، ۷۱۶ آتشفشان شاهد افزایش بارندگی خواهند بود؛ از جمله منطقه موسوم به "حلقه آتش"(Ring of Fire) در ناحیه اقیانوس آرام، "سیستم کافت آفریقا" (African Rift system) و برخی زنجیره‌های آتشفشانی قطب جنوب و اقیانوس آرام. ۵۰۶ آتشفشان نیز در شرایط انتشار متوسط قرار داشتند.
در هر دو شرایط، حدود ۱۰۰ آتشفشان تا سال ۲۱۰۰ شاهد کاهش بارندگی شدید خواهند بود. همچنین در هر شرایطی، چند صد آتشفشان وجود داشت که به اندازه کافی مطابقت نداشتند تا بتوان در مورد آنها تصمیم‌گیری کرد.
همچنین پژوهشگران، چندین دهه گزارش "برنامه جهانی آتشفشان اسمیتسونین"(Smithsonian Global Volcanism Program) را تجزیه و تحلیل کردند که فعالیت‌های آتشفشانی را فهرست‌بندی می‌کند. آنها دریافتند که بارش شدید باران، در فوران یا خطرات دیگری مانند رانش گِل و لای نقش داشته است که حداقل در مورد ۱۷۴ آتشفشان، از جمله "کوه وزوویوس"(Mount Vesuvius) در ایتالیا، "کوه سنت هلن"(Mount St. Helens) در واشنگتن و آتشفشان "رونتادور"(Reventador) در اکوادور صدق می‌کند. به گفته پژوهشگران، همگی این آتشفشانها با گرم شدن هوا، باران شدیدتری را تجربه خواهند کرد.
"توماس اوبری"(Thomas Aubry)، پژوهشگر "دانشگاه کمبریج"(University of Cambridge) گفت: این موضوع نشان می‌دهد که بارندگی چقدر برای خطرات آتشفشانی مهم است.
"بیل مک‌گوایر"(Bill McGuire)، پژوهشگر "کالج دانشگاهی لندن"(UCL) گفت: از آنجا که آب سرد به گنبدهای گدازه‌ای نفوذ می‌کند و بخار می‌شود یا به پوسیدن ساختار داخلی آتشفشان به مرور زمان می‌انجامد، بارندگی شدید می‌تواند باعث فوران شود.
همچنین، باران‌های شدید می‌توانند به رانش خاکستر آتشفشانی به نام "لاهار"(Lahar) منجر شوند که مرگبارترین خطر آتشفشانی است. فارکوهارسون گفت: آتشفشانها معمولا محیط‌های بسیار شکننده‌ای هستند.
اوبری گفت: شرایطی که در آن افزایش بارندگی باعث فوران یا لاهار می‌شود، پیچیده است و امکان دارد که از یک آتشفشان تا آتشفشان دیگر تغییر زیادی را پشت سر بگذارد. این پژوهش نشان می‌دهد که بارندگی باید به عنوان بخشی از نظارت بر خطرات آتشفشانی در نظر گرفته شود. داده‌های هواشناسی معمولا توسط ناظران بسیاری از آتشفشانها در نظر گرفته نمی‌شود.
این پژوهش، در مجله "Royal Society Open Science" به چاپ رسید.
