چین در فکر کاوش یک سیارک به وسیله یک فضاپیمای رباتیک

مجموعه: اخبار علمی و آموزشی

تاریخ انتشار : شنبه, 13 اسفند 1401 13:15

به گزارش ایسنا و به نقل از چاینادیلی، به گفته مرکز برنامه فضایی و اکتشاف ماه اداره ملی فضایی چین، دولت چین طرحی برای ارسال یک فضاپیمای رباتیک برای جمع آوری نمونه از یک سیارک تصویب کرده است.

این ماموریت که «تیان‌ون ۲»(Tianwen ۲) نام دارد، برای پرتاب یک کاوشگر به قصد به دست آوردن نمونه‌هایی از HO۳ ۲۰۱۶(کوچکترین و نزدیکترین شبه قمر به زمین و بازگرداندن آنها) طراحی شده است.

این مرکز روز پنجشنبه در اطلاعیه‌ای که در آن از دانشمندان برای شرکت در کارگاهی در این ماموریت دعوت کرد، اعلام کرد: پس از دستیابی به این هدف، بخش اصلی این فضاپیما به سمت کمربند اصلی یک دنباله‌دار برای اکتشاف آن ادامه خواهد داد.

این کارگاه قرار است در ۲۷ و ۲۸ آوریل در هفی، استان آنهویی برگزار شود. گفتنی است شرکت در آن برای محققان کشور چین، مناطق اداری ویژه هنگ‌کنگ و ماکائو و تایوان آزاد خواهد بود.

این مرکز خاطرنشان کرد: موضوعات اصلی شامل طرح اساسی تیان‌ون ۲، اهداف علمی، محموله‌های ماموریت، الگوهای عملیاتی و همچنین به‌روزرسانی‌های مطالعات سیارک‌ها خواهد بود.

به گفته «یه پیجیان»، محقق پیشرو فضاپیما در آکادمی فناوری فضایی چین، ایده اصلی ماموریت سیارکی استفاده از یک موشک حامل بزرگ برای ارسال یک کاوشگر متشکل از دو بخش - یک مدارگرد و یک ماژول ورود مجدد - به سمت HO۳ ۲۰۱۶ است. پس از نزدیک شدن به سیارک، فضاپیما ابتدا به دور جسم کوچک می‌چرخد و سپس بسیار نزدیک به آن پرواز می‌کند تا از یک بازوی مکانیکی برای برداشتن غبار از سطح آن استفاده کند. با حمل نمونه‌ها، کاوشگر به مدار زمین بازمی‌گردد و ماژول ورود مجدد خود را آزاد می‌کند و به آن اجازه می‌دهد به همراه نمونه‌ها به زمین بازگردد.

وی افزود: مدارگرد سپس به سمت کمربند اصلی دنباله‌داری به نام ۳۱۱P سفر می‌کند تا به وظایف اکتشافی علمی خود ادامه دهد.

دانشمندان حدود یک میلیون سیارک را در منظومه شمسی شناسایی کرده‌اند که بیش از ۲۰ هزار مورد از آنها در نزدیکی زمین حرکت می‌کنند.

HO۳ ۲۰۱۶ که همچنین با عنوان ۴۶۹۲۱۹ Kamo'oalewa شناخته می‌شود، برای اولین بار در آوریل ۲۰۱۶ توسط یک تلسکوپ بررسی سیارکی در رصدخانه هالیکالا در هاوایی مشاهده شد. این جسم آسمانی در مداری به دور خورشید حرکت می‌کند که این امر آن را به همراه همیشگی زمین تبدیل می‌کند. به گفته کارشناسان ناسا، این قمر به قدری دور است که نمی‌توان آن را به عنوان یک قمر واقعی زمین در نظر گرفت، اما بهترین و پایدارترین نمونه تا به امروز از یک قمر نزدیک زمین یا شبه قمر است.

نگاهی به جزییات ماموریت تیان‌ون ۱

تیان‌ون ۱ یک مأموریت میان‌سیاره‌ای از سوی سازمان ملی فضایی چین(CNSA) به مریخ با ارسال یک فضاپیمای رباتیک است که شامل یک مدارگرد، دوربین قابل نصب، یک سطح‌نشین و یک مریخ‌نورد بنام ژورونگ است. این فضاپیما با جرمی نزدیک به پنج تن یکی از سنگین‌ترین کاوشگرهایی است که به مریخ پرتاب شده و ۱۳ ابزار علمی را با خود حمل می‌کند.

این مأموریت با موفقیت از پایگاه پرتاب‌های فضاپیمای مرکز راه‌اندازی فضایی ون‌چانگ در ۲۳ ژوئیه سال ۲۰۲۰ با یک موشک پرتاب سنگین «چانگ ژنگ ۵» از مرکز راه‌اندازی فضایی ون‌چانگ آغاز شد و در مسیر مریخ قرار گرفت.

این کاوشگر در ۱۰ فوریه ۲۰۲۱ به سیاره مریخ رسید و در مدار این سیاره قرار گرفت. اخیرا اولین ماموریت بین سیاره‌ای چین در تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۲۳ دومین سالگرد خود را در مدار مریخ جشن گرفته است، اما هیچ به‌روزرسانی در مورد وضعیت مریخ‌نورد ژورونگ ارائه نشده است.

ماموریت تیان ون ۱، اولین اکتشاف بین سیاره‌ای مستقل چین، تاکنون مسافتی بیش از ۴۷۰ میلیون کیلومتر را طی کرده و موفق شده است مریخ نوردی به نام ژورونگ را در ماه مه ۲۰۲۱ در مریخ مستقر کند. این مریخ نورد تاکنون نزدیک به ۲۰۰۰ متر در سیاره سرخ پیموده و مقدار زیادی اطلاعات جمع آوری کرده است.

مریخ نورد ژورونگ توسط ماموریت تیان‌ون ۱ در ماه مه ۲۰۲۲ به دلیل کاهش انرژی خورشیدی در دسترس خود در طول زمستان در نیم‌کره شمالی مریخ وارد حالت خواب زمستانی شد.

انتظار می‌رفت ژورونگ در ماه دسامبر، یعنی در حوالی زمان اعتدال بهاری مریخ از خواب بیدار شود، اما هنوز خبری نشده است و چین و مقامات فضایی آن در مورد وضعیت این مریخ‌نورد سکوت کرده‌اند.

رسانه‌های دولتی چین نیز دومین سالگرد این ماموریت را با مقالات کوتاهی که دستاوردهای مدارگرد مریخی تیان‌ون ۱ را با ذکر مختصری از شرح حال ژورونگ برجسته می‌کردند، جشن گرفتند، در حالی که هیچ تصویر جدیدی از این مدارگرد و مریخ‌نورد منتشر نکردند.

این مریخ‌نورد برخلاف سایر کاوشگرها از جمله کاوشگر یوتو(Yutu) متعلق به چین، فاقد واحد گرمکن رادیوایزوتوپی است، اما در عوض دارای یک جفت پنجره است که به یک ماده شیمیایی به نام n-undecane اجازه می‌دهد انرژی گرمایی را ذخیره کند. این ماده گرما را جذب می‌کند و در طول روز ذوب می‌شود و در شب دوباره جامد می‌شود و گرما را آزاد می‌کند.

ماموریت تیان‌ون ۱ برخلاف مشکل آشکار در ادامه عملیات ژورونگ، موفقیت بزرگی کسب کرده است. این ماموریت اولین اکتشاف بین سیاره‌ای مستقل چین است و این کشور را پس از ایالات متحده به دومین کشوری تبدیل کرد که با موفقیت یک مریخ‌نورد را بر روی مریخ فرود می‌آورد و به کار می‌اندازد.

هر دو مدارگرد تیان‌ون ۱ و کاوشگر ژورونگ ماموریت‌های اولیه خود را به پایان رسانده‌اند. تیان‌ون ۱ یکی از سه ماموریتی بود که همراه با مریخ‌نورد استقامت (Perseverance) ناسا و مدارگرد امید(Hope) امارات متحده عربی در فوریه ۲۰۲۱ به مریخ رسید.

مریخ‌نورد استقامت که از انرژی هسته‌ای بهره می‌برد، در ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ روی سیاره سرخ فرود آمد و این ماموریت از آن زمان تاکنون فعال بوده است و صفحه مربوط به این مأموریت ناسا به طور مرتب به‌روز می‌شود.

امارات متحده عربی نیز در دومین سالگرد قرارگیری مدارگرد امید در مدار مریخ اعلام کرد که این فضاپیما مدار خود را برای مطالعه دقیق قمر کوچک سیاره سرخ موسوم به دیموس(Deimos) تنظیم خواهد کرد.