دلایلی که بچه ها ممکن است شروع به بی احترامی به والدین کنند+نحوه برخورد
- مجموعه: والدین موفق
نحوه پیشگیری و برخورد با بی احترامی به والدین
دیدن بی احترامی به والدین از طرف فرزندان بسیار ناراحت کننده است در این گونه موارد والدین علاوه بر خشمگین شدن ، احساس عجز و ناتوانی می کنند و نمی دانند چطور باید اوضاع را کنترل کنند.
برخی والدین خودشان هم در اثر عصبانیت شروع به فحاشی می کنند و مشاجره را بیشتر میکنند ولی اگر میخواهید فرزندتان به بی احترامی به والدینش ادامه ندهد ، باید به گونه ای رفتار کنید که مانع از تکرار این رفتار از طرف فرزندتان شوید.
سرکشی و خشم در فرزندان در دوره های خاصی از زندگی به خصوص دوران نوجوانی بیشتر شایع است ولی به گونه ای نیست که برای والدین غیر قابل کنترل باشد.
ولی در صورتی که فرزند شما خشم غیر قابل مدیریت دارد و رفتارهای مخرب و ناسازگاری هایش قابل اصلاح نیست بهتر است در این مورد با یک مشاور صحبت کنید.
در برخی موارد ناسازگاری های غیر قابل کنترل میتواند نشان دهنده سایر اختلالات از جمله اختلال در کارکرد اجتماعی ، عاطفی یا روانی کودک باشد و در واقع علامتی برای اختلال بیش فعالی ، اختلال نافرمانی مقابله ای یا اختلال سلوک باشد که نیاز به طرح درمان مناسب دارد.
علت بی احترامی به والدین
معمولا روش های اشتباه تربیتی منجر به بی ادبی فرزنان می شود ، از جمله :
- بی احترامی والدین به فرزندان
- سخت گیری های زیاد و قوانین غیرمنطقی
- عدم وجود خطوط قرمز مشخص
- تربیت نامناسب در کودکی
- رفتار نامناسب والدین نسبت به هم
- خندیدن به بی ادبی های کودک در سنین پایین
- بی توجهی والدین در بی ادبی فرزندشان با دیگران
- عادی بودن بی احترامی به والدین و نبود برخورد مناسب با این مشکل
- ناآگاهی از روش های مقابله با بی احترامی به والدین و مقابله به مثل یا استفاده از روش های نادرست
- تنبیه بدنی
- داشتن الگوی نامناسب
- زندگی در محیط ناسالم
- عدم کنترل والدین روی روابط دوستانه ، محتوای تلویزیون و فضای مجازی و موسیقی
- وجود اختلالات روانی از جمله بیش فعالی ، اختلال سلوک ، اختلال نافرمانی مقابله ای
نتیجه بی احترامی به والدین
بی احترامی به والدین از سوی فرزندان در صورتی که به صورت مزمن و ادامه دار باشد منجر به تنفر از والدین می شود و عواقب وخیمی برای فرزندان و والدین به همراه دارد.
سایر نتایج بی احترامی به والدین عبارتند از :
- بی قانون شدن خانواده
- از بین رفتن احترام به پدر و مادر
- از بین رفتن اصول اخلاقی در خانواده
- تاریک و غیر قابل پیش بینی شدن آینده کودکان
- ایجاد الگوهای اشتباه در رفتار کودکان
- سرایت بی احترامی و حتک حرمت به والدین توسط دیگر افراد
- ادامه دار شدن بی احترامی به والدین در نسل های بعدی
چطور با بی احترامی به والدین برخورد کنیم
ممکن است شما چیزهایی از کودکتان بخواهید که برایش خوشایند نیست و باعث عصبانیت و پرخاشگری او شود مثلا به او بگویید اجازه ندارد به خانه دوستش برود ، باید اتاقش را مرتب کند و غیره . زمانی که کودکتان رفتاری غیر قابل قبول در برابر شما نشان میدهد برای مقابله با بی احترامی و پرخاشگری او میتوانید از روش های زیر کمک بگیرید :
تا زمانی که به آرامش برسید صبر کنید
زمانی که اجازه دهید احساسات بر منطق و عقلتان پیشی بگیرید ، رفتار بی ادبانه نشان میدهید. زمانی که مورد بی احترامی از سوی فرزندتان قرار میگیرید ، حفظ خونسردی کار سختی است ولی اگر شما هم صدایتان را بالا ببرید و به فرزنتان بی احترامی کنید ، شرایط بدتر خواهد شد پس چند نفس عمیق بکشید و سعی کید به خودتان مسلط شوید سپس حرف بزنید.
اگر نتوانستید خونسردیان را حفظ کنید بهتر است از فرزندتان دور شوید تا بهتر روی خودتان تسلط پیدا کنید و عصبانیتتان از بین برود بنابراین به او بگویید ، من چند دقیقه بیرون می روم تا در مورد رفتار تو فکر کنیم ، وقتی برگشتم مجازاتت را به تو می گویم .
قوانین خود را اجرا کنید
درصورتی که به درخواست فرزندتان پاسخ منفی دادید و با بدرفتاری او مواجه شوید نباید حرفتان را تغییر بدهید و بر سر عقیده خود بمانید در غیر این صورت با دو مشکل جدید مواجه خواهید شد :
به فرزندتان احساس گناه میدهید.
به او می آموزید که با فحاشی و بی احترامی میتواند به خواسته هایش برسد و رفتار بی ادبانه و خشن او را تقویت می کنید.
تنبیه متناسب با بی احترامی به والدین
بی احترامی به والدین نیاز به تنبیه دارد ولی این تنبیه نباید به صورت تنبیه بدنی یا فحاشی و داد زدن باشد. بلکه باید امتیازی را از او سلب کنید. مثلا رفتن به خانه دوستش ، تماشای تلویزیون ، استفاده از تلفن همراه و کامپیوتر برای چند روز یا انجام وظایف بیشتر در خانه از جمله شستن ظروف یا جارو کشیدن در هفته پیش رو .
باید دقت داشته باشید که انجام دقیق تنبیه اهمیت بسیار زیادی دارد بنابراین زمانی منطقی برایش در نظر بگیرید به قدری تنبیهتان را سخت و طولانی نکنید که انجامش غیر ممکن شود.
تشویق رفتارهای درست
برای بهبود رفتار فرزندتان میتوانید با تشویق رفتارهای مثبت را در او تقویت کنید مثلا به او بگویید در صورتی میتوانید هفته دیگر با دوستانت بیرون بروی که رفتاری مودبانه و محترمانه داشته باشی.
از جملات مبهم برای تشویق استفاده نکنید، مثلا گفتن این که زمانی میتوانی به امتیازهای قبلی ات دوباره دست پیدا کنید که من تو اعتماد کنیم ، کار اشتباهی است زیرا باعث ایجاد سردرگمی و تشنج بیشتر می شود.
تثبیت احترام به والدین در بلند مدت
اگر فرزندی دارید که به شما فحش می دهد نشان دهنده این است که در حوزه آموزش ادب و احترام به او کم کاری کرده اید . باید او را متوجه کنید که رفتارش نادرست و غیر قابل تحمل است و از استراتژی های بلند مدت برای کاهش بی احترامی به والدین استفاده نمایید. آموزش احترام به والدین به عنوان یکی از مهمترین وظایف والدین، باید از سنین کودکی آغاز شود. از جمله راهکارهای آموزش احترام به والدین میتوان به برقراری ارتباط صمیمانه، ارائه توضیحات مناسب و تحریک احساس همدلی و مشارکت اشاره کرد. با این کار، کودکان میتوانند یاد بگیرند که چگونه به والدین خود احترام بگذارند و از آنها پاسخگویی کنند.
با همسرتان تیم تشکیل دهید
اگر میخواهید رفتار فرزندان اصلاح شود باید با همسرتان همفکری و همکاری کنید.
الگوی تربیتی ای که برای تربیت فرزندتان استفاده میکنید باید یکسان باشد. اگر در مورد موضوعی اختلاف دارید ، اختلافتان را مقابل فرزندتان نشان ندهید و به گونه ای رفتار نکنید که فرزندتان متوجه اختلافتان شود. در این گونه موارد باید در خلوت به توافق برسید. با قبل از تنبیه کودکتان به او بگویید باید برای تنبیه تو با پدرت یا مادرت مشورت کنم.
حرفهایی نظیر این که ، گاهی مادرت الکی گیر میده یا پدرت آدم بی خیالی است ، احترام شما در مقابل فرزندتان را کاهش میدهد.
الگوی فرزندتان شوید
اگر میخواهید فرزندتان اصلاح شود باید بتوانید خشمتان را کنترل کنید و با احترام با او رفتار کنید. اختلافاتی که با همسرتان دارید را جلوی فرزندتان بروز ندهید و به او بی احترامی نکنید. رفتار شما با او و با همسرتان الگوی رفتاری برای فرزندتان خواهد شد بنابراین همانطور که از او توقع دارید مودبانه با شما رفتار کنید خودتان هم باید به همین ترتیب رفتار کنید.
مهارت کنترل خشم را به فرزندتان بیاموزید
فرزندتان باید بتواند احساساتش را بشناسد و خشمش را کنترل کند. به او یاد بدهید زمانی که عصبی است تصمیم نگیرد و حرفی نزد و برای قدرم زدن بیرون برود ، از دیگران دور شود ، نفسعمیق بکشید یا خشمش را با نوشتن روی کاغذ تخلیه کند.
راهکارهایی برای فرزندان و پیشگیری از بی احترامی به والدین
درصورتی که از اشتباه بودن رفتار خود آگاه هستید ولی نمیتوانید خشمتان را کنترل کنید و جلوی رفتار بی ادبانه و پرخاشگرانه خود را بگیرید میتوانید از استراتژی های زیر برای حفظ آرامش و گفتگوی اصولی با والدینتان استفاده کنید.
کنترلتان را حفظ کنید
برای کنترل عصبانیت و آرام شدن میتوانید از روش های زیر استفاده کنید :
- به صورت برعکس از 10 تا 1 بشمارید تا آرام شوید.
- چند نفس عمیق و آرام بکشید و به خودتان تلقین کنید که باید آرامشتان را حفظ نمایید.
- بدنتان را ریلکس کنید و تغییر حالت بدهید مثلا اگر ایستاده اید ، بنشینید.
- چند دقیقه ای از والدین دور شوید و به افکارتان استراحت بدهید.
- یک لیون آب سرد بنوشید.
- بحث را به زمانی دیگر موکول کنید.
- قبل از این که گفتگو را ترک کنید حتما به والدینتان اطلاع دهید تا احساس نکنند قصد بی احترامی به آن ها را دارید.
جوانب حرفهایتان را بسنجید
نحوه بیان حرفها نقش مهمی در درک آنها از سوی دیگران دارد. اگر میدانید حرفی که میخواهید بگویید ، حساسیت برانگیز است سعی کنید قبل از گفتگو با والدین حرفهایتان را بنویسید و پاسخ هایی که قرار است بشنوید را مرور کنید.
حتی میتوانید حرفهایی که ممکن است شما را آزار دهد را پیش بینی کنید تا برای برخورد بهتر خودتان را آماده کنید.
میتوانید حین صحبت کردن مکث کنید یا به والدینتان بگویید که نیاز به فکر کردن دارید.
گستاخانه رفتار نکنید چون فقط باعث خصمانه شدن فضا و تبدیل گفتگو به مشاجره می شود.
مانند یک فرد بالغ و عاقل صحبت کنید تا حرفتان باارزش تر دیده شود.
از کلی گویی و اتهام زنی اجتناب کنید و از کلمات " تو هرگز " یا " تو همیشه " استفاده نکنید که والدینتان احساس متهم بودن پیدا کنند و حالت تدافعی بگیرند.
به جای آن میتوانید جملات را با " من احساس می کنم " شروع کنید تا تاثیر بیشتری بگذارد مثلا بگویید احساس می کنم به من اعتماد ندارید که میتوانم فلان کار را انجام دهم یا مراقب خودم باشم. به این ترتیب حس حمایت والدینتان را تحریک میکنید و امکان همراهی کردنشان با خواسته شما بیشتر خواهد شد.
مراقب زبان بدنتان باشید
زبان بدن میتواند احساسات خوشایند یا ناخوشایندی را بدون یک کلمه حرف به طرف مقابل منتقل کند ، حدود 50 درصد از انتقال پیام با زبان بدن انجام می شود بنابراین بسیار مهم است که از حرکاتی که نشان دهنده بی ادبی و تهاجمی بودن است اجتناب کنید .
به حرفهای والدینتان گوش دهید
یکی از اصول گفتگوی سازنده ، گوش دادن فعال است ، شما نمیتوانید بدون گوش دادن به حرفهای والدینتان توقع داشته باشید به حرفهایتان توجه کنند.
حتی در مواردی که موافق نیستید صبر کنید تا حرف والدینتان تمام شود.
نادیده گرفتن دیدگاه آن ها میتواند شرایط را متشنج کند .
گوش دادن فعال به همان اندازه صحبت کردن صحیح در فرایند گفتگو اهمیت ویژه ای ایفا میکند.
زمان اتمام بحث را تشخیص دهید
تصور کنید از یک نفر میخواهید کاری را کنار بگذارد و او همچنان با با ادامه دادن آن کار شما را اذیت کند ، در این حالت چه احساسی به شما دست میدهد؟
اگر والدینتان به شما گفتند که دیگر در این مورد حرفی ندارید ، بحث را کش ندهید ، ادامه دادن بحث یا تحت فشار گذاشتن آنها فقط باعث بیشتر عصبی شدنشان می شود.
گردآوری : بخش روانشناسی بیتوته