چگونه از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن شکایت کنیم؟ راهنمای جامع و عملی

مجموعه: نکات و قوانین حقوقی

شکایت از فروشنده خودرو

شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن: حقوق و راهکارهای قانونی برای خریداران

در دنیای امروز، خرید و فروش خودرو به یکی از مهم‌ترین و پررونق‌ترین فعالیت‌های اقتصادی تبدیل شده است. با این حال، یکی از مشکلات رایج در این معاملات، عدم ثبت صحیح سند مالکیت خودرو است که می‌تواند به مشکلات قانونی و مالی جدی برای خریداران منجر شود. این مشکل معمولاً زمانی بروز می‌کند که فروشنده نتواند یا نخواهد سند خودرو را به نام خریدار ثبت کند، که در نتیجه، خریدار به دلیل نداشتن سند رسمی و قانونی خودرو، با مشکلاتی مواجه می‌شود.

این مقاله به بررسی مراحل شکایت از فروشنده خودرو به دلیل عدم ثبت سند مالکیت می‌پردازد.  

تعریف سند و انواع اسناد در قانون

برای شکایت از فروشنده خودرو به دلیل عدم ثبت سند، آشنایی با تعریف و انواع اسناد در قانون ضروری است. در ادامه، به بررسی مفهوم سند و انواع آن پرداخته می‌شود:

تعریف سند در قانون

بر اساس ماده 1284 قانون مدنی ایران، سند به نوشته‌ای اطلاق می‌شود که هم شخص مدعی (خواهان) و هم طرف مقابل او (خوانده دعوی) قادر به استفاده از آن در محاکم قضائی هستند. به عبارت دیگر، سند مدرکی است که برای اثبات ادعاها در محاکم استفاده می‌شود و طرفین دعوی می‌توانند با استناد به آن حقوق و تعهدات خود را پیگیری کنند.

انواع سند

اسناد رسمی

اسناد رسمی، اسنادی هستند که در ادارات رسمی دولتی، مانند اداره ثبت اسناد و املاک، به ثبت رسیده و از نظر قانونی دارای رسمیت هستند. این اسناد شامل قراردادهایی است که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم و ثبت می‌شود. از ویژگی‌های اسناد رسمی می‌توان به این موارد اشاره کرد:

قابلیت استعلام از مراکز دولتی.

اعتبار قانونی بالا و عدم نیاز به اثبات صحت آن‌ها.

در صورت بروز اختلاف، اسناد رسمی معمولاً به عنوان مدرک معتبر پذیرفته می‌شوند.

اسناد عادی

بر خلاف اسناد رسمی، اسناد عادی در ادارات رسمی ثبت نمی‌شوند و معمولاً به صورت قولنامه یا مبایعه‌نامه تنظیم می‌شوند. این اسناد می‌توانند شامل توافقات و قراردادهای غیررسمی باشند که به صورت دستی و بدون ثبت رسمی نوشته شده‌اند. ویژگی‌های اسناد عادی عبارتند از:

ثبت نشده در دفاتر رسمی.

نیاز به اثبات صحت و اعتبار آن‌ها از طریق راهکارهای قانونی.

قابل استناد در محاکم قضائی با ارائه شواهد و مستندات تکمیلی.

کاربرد اسناد در شکایت از فروشنده خودرو

در مواردی که فروشنده خودرو سند مالکیت را به نام خریدار منتقل نکرده باشد، می‌توان از هر دو نوع سند برای پیگیری حقوق استفاده کرد. به ویژه در معاملات خودروهای دست دوم که معمولاً با اسناد عادی صورت می‌گیرد، می‌توان با استناد به قولنامه یا مبایعه‌نامه، شکایت از فروشنده را مطرح نمود و حقوق خود را پیگیری کرد. برای این کار، ارائه مستندات و مدارک معتبر، حتی اگر اسناد عادی باشند، می‌تواند به اثبات ادعا و احقاق حقوق کمک کند.

عدم انتقال سند خودرو

اثبات مالکیت با قولنامه در دادگاه

برای اثبات مالکیت با قولنامه در دادگاه، نیاز است تا علاوه بر ارائه قولنامه، از سایر شواهد و قرائن قانونی نیز استفاده کرد تا ادعا به طور کامل اثبات شود. در این زمینه، موارد زیر به عنوان دلایل و ابزارهای اثبات مالکیت با قولنامه در نظر گرفته می‌شود:

1. سند 

طبق ماده 1284 قانون مدنی، سند به هر نوشته‌ای اطلاق می‌شود که در مقام دعوی یا دفاع قابل استناد باشد. قولنامه، به عنوان سند عادی، می‌تواند به عنوان مدرک اولیه برای اثبات مالکیت مورد استفاده قرار گیرد، اما ممکن است نیاز به ارائه شواهد و مستندات تکمیلی داشته باشد.

2. شهادت شهود 

بر اساس بند ب ماده 230 قانون آیین دادرسی مدنی، در دعاوی اثبات مالکیت که از نوع دعاوی مالی هستند، شهادت دو مرد یا یک مرد و دو زن به عنوان شاهد معتبر است. این شهادت‌ها می‌توانند به تأیید ادعای مالکیت کمک کنند و به عنوان شواهد تکمیلی ارائه شوند.

3. اماره تصرف 

طبق ماده 1235 قانون مدنی، اماره تصرف به این معنی است که تصرف به عنوان مالکیت، دلیل مالکیت است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. به عبارت دیگر، اگر شخصی به طور مستمر و بدون اعتراض به تصرف و استفاده از ملک بپردازد، این تصرف به عنوان دلیل مالکیت پذیرفته می‌شود، مگر اینکه مدرکی خلاف آن ارائه شود.

4. اقرار 

طبق ماده 1259 قانون مدنی، اقرار به معنای اعلام حقی است که به ضرر خود فرد اقرار می‌کند. اگر فروشنده یا طرف دیگر دعوی، در مورد مالکیت اقرار کند، این اقرار می‌تواند به اثبات ادعای مالکیت کمک کند.

5. قسم و سوگند 

طبق ماده 271 قانون آیین دادرسی مدنی، در دعاوی مالی که فاقد دلائل و مدارک معتبر دیگر هستند، سوگند شرعی می‌تواند به عنوان ملاک و مستند صدور حکم دادگاه قرار گیرد. در صورتی که سایر دلایل و مدارک کافی نباشد، سوگند می‌تواند به عنوان مدرک اثبات مالکیت مورد استفاده قرار گیرد.

سند نزدن به دلیل پشیمان شدن از فروش

گاهی اوقات، فروشنده به دلیل پشیمانی از معامله، از انتقال سند به نام خریدار امتناع می‌کند. این موضوع ممکن است به دلیل پیش‌بینی شرایط خاص در قرارداد و قولنامه باشد که در آن برای پشیمانی فروشنده وجه التزام تعیین شده است. در چنین شرایطی، فروشنده می‌تواند با پرداخت وجه التزام، قرارداد را فسخ کند و از انتقال سند خودداری نماید.

تاخیر در سند زدن

برای شکایت از فروشنده خودرو به دلیل تاخیر در انتقال سند، باید به دلایل مختلفی که موجب سند نزدن می‌شود، توجه کرد:

پشیمانی از معامله 

در برخی موارد، فروشنده به صراحت اعلام می‌کند که از معامله پشیمان شده و قصد دارد با پرداخت وجه التزام، قرارداد را فسخ کند. این وضعیت در صورتی پیش می‌آید که در قرارداد، شرایط پشیمانی و مبلغ وجه التزام مشخص شده باشد.

عدم تمایل به انتقال سند 

در برخی مواقع، فروشنده به طور واضح اعلام می‌کند که قصد انتقال سند را ندارد. در این حالت، خریدار می‌تواند با مراجعه به مراجع قانونی و ارائه مدارک مربوطه، از فروشنده شکایت کند و حقوق خود را پیگیری نماید.

تاخیر در انتقال سند 

اگر فروشنده به انتقال سند تمایل دارد اما مشکلاتی باعث تأخیر در این فرآیند می‌شود، خریدار می‌تواند دو راهکار قانونی را دنبال کند:

وجود جریمه در قرارداد: اگر قرارداد جریمه‌ای برای تاخیر در انتقال سند پیش‌بینی کرده باشد، خریدار می‌تواند از دادگاه درخواست کند تا مبلغ جریمه برای تأخیر در انتقال سند را وصول نماید.

عدم وجود جریمه در قرارداد: اگر مبلغی برای تأخیر در انتقال سند در قرارداد تعیین نشده باشد، دادگاه می‌تواند فروشنده را ملزم به انتقال سند در سریع‌ترین زمان ممکن کند.

موارد منع انتقال سند

در دو وضعیت زیر، دادگاه نمی‌تواند فروشنده را ملزم به انتقال سند کند:

سند رهنی یا در بازداشت: اگر سند خودرو در رهن بانک یا تحت بازداشت باشد، انتقال آن به نام خریدار امکان‌پذیر نخواهد بود.

عدم مالکیت فروشنده: اگر سند به نام فروشنده نباشد و فروشنده نتواند مالکیت خود را اثبات کند، انتقال سند امکان‌پذیر نخواهد بود.

شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن

اگر فروشنده به دلیل سند نزدن، در تاریخ معین برای انتقال سند در دفترخانه حاضر نشود، خریدار می‌تواند اقدامات زیر را انجام دهد:

تهیه صورت‌وضعیت از دفترخانه: در صورتی که فروشنده بدون دلیل موجه در دفترخانه حاضر نشود، خریدار می‌تواند از دفترخانه صورت‌وضعیتی از عدم حضور فروشنده تهیه کند و با استفاده از این مدرک، شکایت قانونی را مطرح نماید.

شکایت از شرکت و نمایندگی‌های خودرو: همچنین، اگر تأخیر در تحویل خودرو به دلیل مسائل مرتبط با شرکت یا نمایندگی فروش خودرو باشد، خریدار می‌تواند شکایت خود را از این شرکت‌ها و نمایندگی‌ها تنظیم کند.

در هر یک از این موارد، استفاده از مشاوره حقوقی و ارائه مدارک کامل به مراجع قضائی می‌تواند به تسریع در پیگیری حقوق خریدار کمک کند.

ارسال اظهارنامه برای شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن

در صورتی که در قرارداد خرید خودرو تاریخ مشخصی برای مراجعه فروشنده به دفترخانه به منظور انتقال سند درج نشده باشد، خریدار می‌تواند با استفاده از اظهارنامه رسمی، درخواست خود را به فروشنده اعلام کند. این اقدام به شرح زیر انجام می‌شود:

تهیه و ارسال اظهارنامه 

خریدار باید با ارسال اظهارنامه به فروشنده، زمان مشخصی را برای حضور فروشنده در دفترخانه تعیین کند تا نسبت به انتقال سند اقدام نماید. اظهارنامه باید به صورت رسمی و با رعایت تمام مقررات قانونی تهیه و ارسال شود.

محتوای اظهارنامه 

اظهارنامه باید شامل اطلاعات دقیق و کامل از جمله مشخصات طرفین معامله، جزئیات خودرو، و تاریخ و محل مشخصی برای مراجعه به دفترخانه باشد. همچنین، خریدار باید در اظهارنامه قید کند که فروشنده موظف است در تاریخ معین شده در دفترخانه حاضر شود و نسبت به انتقال سند اقدام نماید.

پیگیری قانونی در صورت عدم اقدام 

اگر پس از ارسال اظهارنامه و گذشت مدت زمان مشخص شده در آن، فروشنده همچنان از انتقال سند خودداری کند، خریدار می‌تواند بر اساس ماده 145 قانون اجرای احکام مدنی، از مراجع قضائی درخواست پیگیری و اقدام قانونی نماید. این ماده به طور کلی به نحوه اجرای احکام و اقدامات قانونی در صورت عدم اجرای تعهدات اشاره دارد.

اقدامات قانونی بعد از عدم حضور فروشنده 

در صورتی که فروشنده به تعهدات خود عمل نکرده و در تاریخ مقرر در دفترخانه حاضر نشود، خریدار می‌تواند با ارائه مدارک و صورت‌وضعیت تهیه شده از دفترخانه به مراجع قضائی، شکایت خود را پیگیری کند. این اقدام می‌تواند شامل درخواست برای الزام فروشنده به انتقال سند و مطالبه خسارت‌های احتمالی ناشی از تأخیر باشد.

با استفاده از این روش، خریدار می‌تواند حقوق خود را در برابر فروشنده که از انتقال سند خودداری می‌کند، به‌طور مؤثر پیگیری کند.

سوالات متداول درباره شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن

1. چگونه می‌توان از فروشنده خودرو به دلیل عدم انتقال سند شکایت کرد؟

برای شکایت از فروشنده خودرو به دلیل عدم انتقال سند، ابتدا باید از طریق ارسال اظهارنامه رسمی به فروشنده، تاریخ مشخصی برای مراجعه به دفترخانه تعیین کنید. اگر فروشنده پس از مهلت تعیین‌شده در اظهارنامه همچنان از انتقال سند امتناع کند، می‌توانید با مراجعه به مراجع قضائی و ارائه مدارک مربوطه، شکایت خود را پیگیری کنید.

2. چه مدارکی برای شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن لازم است؟

مدارک لازم برای شکایت شامل قرارداد خرید خودرو، اظهارنامه ارسالی به فروشنده، و صورت‌وضعیت تهیه شده از دفترخانه در صورت عدم حضور فروشنده است. همچنین، اگر قرارداد شامل جریمه برای تأخیر باشد، مستندات مربوط به این جریمه نیز ضروری است.

3. چه زمانی می‌توان به دادگاه شکایت کرد اگر فروشنده از انتقال سند خودداری کند؟

شما می‌توانید به دادگاه شکایت کنید زمانی که فروشنده پس از دریافت اظهارنامه و گذشت مدت زمان مشخص‌شده، همچنان از انتقال سند خودداری کند. در این صورت، با ارائه مدارک به دادگاه، درخواست الزام فروشنده به انتقال سند و ممکن است مطالبات دیگر را مطرح کنید.

4. آیا می‌توان از شرکت‌های خودرو و نمایندگی‌ها نیز شکایت کرد؟

بله، اگر تأخیر در تحویل خودرو به دلیل مسائل مربوط به شرکت‌های خودرو یا نمایندگی‌ها باشد، می‌توانید از این شرکت‌ها یا نمایندگی‌ها نیز شکایت کنید. این شکایت باید به مراجع قضائی ارائه شده و مستندات کافی در این زمینه ارائه گردد.

5. در صورت پشیمانی فروشنده از معامله، چه اقداماتی باید انجام داد؟

اگر فروشنده از معامله پشیمان شده و قصد فسخ قرارداد را دارد، باید وجه التزام تعیین‌شده در قرارداد را پرداخت کند. پس از پرداخت وجه التزام، فروشنده می‌تواند قرارداد را فسخ کند و از انتقال سند خودداری نماید. در غیر این صورت، خریدار می‌تواند شکایت خود را با توجه به شرایط قرارداد و تأخیر در انتقال سند پیگیری کند.

سخن پایانی مقاله درباره ی شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن

شکایت از فروشنده خودرو به دلیل سند نزدن می‌تواند برای بسیاری از خریداران، تجربه‌ای پیچیده و استرس‌زا باشد. اما با آگاهی از مراحل قانونی و حقوقی، و همچنین پیگیری دقیق و صحیح، می‌توان به نتایج مطلوبی دست یافت. از تنظیم قراردادهای صحیح و دقیق گرفته تا استفاده از اظهارنامه و شکایت‌های قانونی، هر مرحله اهمیت ویژه‌ای دارد. در نهایت، شناخت دقیق حقوق خود و بهره‌برداری از ابزارهای قانونی، می‌تواند کمک بزرگی به حل مشکلات ناشی از عدم انتقال سند خودرو نماید. با رعایت مراحل قانونی و مشاوره با کارشناسان حقوقی، می‌توانید از حقوق خود دفاع کرده و اطمینان حاصل کنید که معامله شما به درستی و به طور قانونی انجام می‌شود.

  گرد آوری:بخش علمی بیتوته