تقویم تاریخ - 13خرداد

مجموعه: تقویم تاریخ

1953م:‎سوم ژوئن سال 1953 (دو ماه و نيم پيش از براندازي 28 مرداد1332 ) جان فاستر دالس وزير امور خارجه وقت آمريکا (از حزب جمهوريخواه كه از ژانويه همين سال حكومت را به دست گرفته بود) پس از يک ديدار طولاني با «لوي هندرسون» سفير اين کشور در تهران اعلام کرد که دولت آمريکا نمي گذارد ايران به دست کمونيستها و مخالفان آمريكا افتد. وي که در واشنگتن سخن مي گفت اظهار داشت که با افتادن ايران به دامان مسكو، خاور ميانه استراتژيک و نفتدار از دست خواهد رفت و چراغ اقتصاد اروپا و ژاپن خاموش خواهد شد. وي دولت حزب دمکرات (حكومت ترومن) را متهم كرد كه سياست روشن و درستي در قبال تحولات جاري ايران نداشت. دالس گفت: براي ما ايران غير کمونيست و متحد غرب به مراتب مهمتر از نفت است. دولت ايران، صرف نظر از چه کسي نخست وزير آن باشد، بايد در كنار ما، دوست و متحد اطمينان بخش ما باشد.

1358ش:14 خرداد سال 1358 - چهار ماه پس از انقلاب - طرح قانون مطبوعات که براي بررسي و تصويب در شوراي انقلاب تنظيم شده بود براي اظهار نظر علاقه مندان،در روزنامه هاي تهران انتشار يافت. اين طرح که بعدا تصويب و تا سال 1364 ( زمان وزارت محمد خاتمي) اجرا مي شد که قانون سخت تازه جاي آن را گرفت، از بهترين قوانين مطبوعات ايران بشمار مي آمد.

1368ش:آيت الله روح الله خميني بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران 14 خرداد 1368 وفات يافت. از وصاياي او يکي اين بود که روحانيون از قبول کارهاي اجرايي خودداري ورزند.

1780م:ويليام هون William Hone روزنامه نگار راديكال و طنز نويس انگليسي سوم ژوئن سال 1780 به دنيا آمد و 62 سال عمر كرد.

دولت و كليسا از زخم طنز هاي هون در آمان نماندند. وي براي تامين آزادي مطبوعات انگلستان تلاش بسيار كرد. معروفترين تاليف او « اوري دي بوكEvery - Day Book » است.

1098م:صليبون در لشكركشي اول خود به خاور ميانه، سوم ژوئن سال 1098 شهر انتاكيه ( آنتيوخ Antioch) را در سوريه تصرف و ويران كردند. آنان در سر راه خود به فلسطين و تصرف بيت المقدس به انتاكيه رسيده بودند. انتاكيه كه اينك بيش از 30 هزار جمعيت ندارد در آن زمان شهري چند صد هزار نفري بود. اين شهر در قرن سوم پيش از ميلاد توسط سلوكوس اول جانشين اسكندر در بهترين نقطه شرق مديترانه ساخته شده بود و بيشتر ساكنان اوليه آن مقدوني و يوناني تبار و يا يهوديان بودند.

1539م:هرناندو دو سوتو Hernando De Soto اسپانيايي سوم ژوئن 1539 وارد فلوريدا شد و بلافاصله آن را ملك دولت اسپانيا اعلام كرد!. هنر وي اين بود كه گام به آنجا گذارده بود. در آن زمان بلعيدن سرزمين ها به همين آساني بود كه بازماندگان اين غارتگران اروپايي اينك هر متر مربع اين اراضي مفت خور شده را به گزاف مي فروشند و ثروت بادآورده خود را به رخ ملل ديگر مي كشند. سه قرن بعد دولت اسپانيا فلوريدا را به دولت واشنگتن فروخت که يک ايالت آمريکا را تشکيل مي دهد.

1952م:سوم ژوئن سال 1952 طلال ابن عبدالله پادشاه 53 ساله اردن ناگهان در پاريس به سفارت انگلستان رفت و در برابر کارکنان سفارت و مراجعان فرياد زد: مرگ بر استعمار،مرگ بر انگلستان، زنده اردن و ... و از آنجا خارج شد. در پي اين اقدام، پارلمان اردن که تعطيلات خود را مي گذرانيد به دعوت ابوالهدي پاشا نخست وزير وقت تشکيل جلسه داد و اعلام کرد که ملک طلال به بيماري رواني مبتلا شده و قادر به انجام وظايف خود نيست . سپس با تصويب پارلمان ،حسين پسر خردسال طلال بر جاي پدر نشست و تا مدتي نايب السلطنه داشت. طلال که در 1909 در مکه به دنيا آمده بود و از دانشکده نظامي سند هرست انگلستان فارغ التحصيل شده بود پس از قتل پدرش ملک عبدالله در بيت المقدس به دست يک فلسطيني از 20 ژوئيه 1951 بر جاي او نشسته بود. ملک طلال در طول سلطنت کوتاه خود مناسبات اين کشور ساخت انگلستان را با دولت سعودي و مصر بهبود بخشيده بود و با اصلاح قانون اساسي اردن آزادي بيشتري به ملت داده بود ولي با ژنرال کلوب پاشا فرمانده انگليسي ارتش اردن مناسبات حسنه نداشت و راهي جز خواست لندن مي پيمود. توطئه برکناري طلال،پيش از سفر او به پاريس از سوي انگلستان طرح شده بود زيرا که در همين زمان نايب السلطنه عراق که دست نشانده انگلستان خوانده مي شد به طور غير منتظره به اردن رفته بود. ملک طلال 20 سال پس از خلع از سلطنت در سال 1972 درگذشت.

1803م:ژنرال انگليسي هنري شرپنل Henry Shrapnel كه در 1803 گلوله شرپنل را اختراع كرد كه به نام او باقي مانده است سوم ژوئن سال 1761 به دنيا آمد. وي يك افسر توپخانه بود كه اين گلوله را ساخت. شرپنل يك گلوله مجوف است كه داخل آن گلوله هاي متعدد منفجره قرار مي دهند و گلوله اصلي پس از شليك ، در مسير خود و نزديك به هدف منفجر مي شود و گلوله هاي داخل خود را آزاد مي كند كه در منطقه بزرگي فرو مي ريزنند و باعث تلفات فراوان مي شوند. از اين گلوله ها در جنگ 1804 بر ضد ارتش ناپلئون استفاده شد و هنري شرپنل ارتقاء درجه يافت. دولت انگلستان به خاطر اين اختراع تصويب كرد كه مادام العمر به ژنرال شرپنل هر ماه 1200 ليره استرلينگ بدهند.

2004م:سوم ژوئن 2004 جورج تنتTenet مدير 51 ساله سازمان اطلاعات مركزي آمريكا « سيا » از سمت خود كناري گيري كرد و جورج بوش استعفاي او را پذيرفت و مراتب را پيش از اين كه عازم اروپا شود اعلام داشت. سازمانهاي اطلاعاتي آمريكا به ويژه سيا در پي رويداد 11 سپتامبر 2001 تحت فشار و انتقاد بودند و بالاخره يک نفر بايد کنار مي رفت . انتقاد از « سيا » پس از اين كه در عراق اسلحه كشتار جمعي به دست نيامد افزايش يافته بود و ژنرال پاول وزير امور خارجه آمريكا اخيرا به صراحت اين سازمان را متهم كرده بود كه گزارش هاي نادرست آن باعث شده بود كه به استناد آنها در شوراي امنيت بگويد كه عراق داراي اسلحه كشتار جمعي است و حمله نظامي به آن كشور را توجيه كند.

1621: دولت هلند به سبک انگلستان فرمان تاسيس کمپاني هند غربي هلند را براي تصرف و اسثتمار قسمتهايي از قاره امريکا صادر کرد. قبلا آن دولت کمپاني هند شرقي هلند را براي بلعيدن اندونزي تاسيس کرده بود، به همان گونه که انگلستان کمپاني هند شرقي را براي تصاحب هندوستان به وجود آورده بود.

1808: جفرسون ديويس که از 1861 تا 1865 رئيس کنفدراسيون آمريکا (ايالات جنوبي ) بود متولد شد. هنوز ايالت جنوبي لوئي زيانا مراسم زادروز او را برگذار مي کند.

1864: رنسوم الي الدز Ransom Eli Olds موسس کارخانه اتومبيلسازي ازموبيل و کاميون ريوREO ( سه حرف اسم رنسوم) آمريکا به دنيا آمد.

1989: نظاميان چين تظاهرات کنندگان اين کشور را که متهم شده بودند به ابزار دست خارجي مبدل گرديده اند در ميدان تيانانمنTiananmen پکن سرکوب کردند که ضمن آن گروهي کشته شدند. مقامات حزب کمونيست چين گفته بودند که اين تظاهر کنندگان به تشويق خارجي مي خواستند چين را به همان بلايي که به دست گورباچف برسر شوروي آمد دچار سازند.

1999: اسلوبودان ميلوشويچ Slobodan Milosevicرئيس جمهوري يوگوسلاوي پس از 11 هفته که کشوري زير حملات هوايي شديد ناتو قرار داشت و آسيب فراوان ديد حاضر شد راه حل دولتهاي عضو اين پيمان را براي مسئله کوزوو بپذيرد.