آشنایی با هنر گرگور بافی
- مجموعه: هنرهای دستی و ترسیمی
گرگور بافی یکی از صنایع دستی رایج استان هرمزگان می باشد که صنعتگران این رشته با حوصله و دقت فراوان سیم مفتولی را بصورت دسته دسته به هم می بافند تا وسیله ای برای صید و صیادی مهیا گردد. گرگور از محدود صنایعی است که کاربرد فراوان در صیادی دارد و امروز با توجه به اهمیت ساخت آن کارگاههای متعددی در گوشه و کنار استان ایجاد گردیده که صنعتگران بسیاری را تحت پوشش خود قرار داده است.
گرگور که در گویش هرمزگانی «کلگر» گفته می شود، نوعی قفس گنبد شکل بزرگ جهت صید آبزيان دریایی میباشد که درب آن مثا قیفی يک طرفه به گونهای عمل می کند که ماهیها پس از ورد به درون قفس، قادر به خروج نخواهند بود و بدین ترتیب به دام می افتند. صیادان به منظور کشاندن ماهیها به داخل این وسیله صید، از انواع طعمه، منجمله امعاء و احشاء ماهیها و آبزيانی که قبلاً صید نموده اند، استفاده می نمایند.
در ادوار گذشته ساحل نشینان این منطقه، گرگور یا «کلگر» را از ترکه های خرما و چوب درخت «گز» میساختند. پس از ورود مفتولهای نازک فلزی به بازار، استفاده از چوب و ترکه های خرما در ساخت این محصول، رفته رفته منسوخ شد و صنعتگران مفتولهای یادشده را جایگزین مواد اولیه پیشین نمودند.
نحوه بافت به این ترتیب است که ابتدا با رد نمودن مفتولها از زیر و روی هم و با حفظ فواصلی معین، فرم گنبدی شکل اولیه ساخته میشود. سپس بخش زیرین بطور مجزا بافته شده به بخش گنبدیشکل متصل می گردد. بخش زیرین که به شکل یک دایره بافته میشود. متحرک میباشد به گونهای که صیادان قادر خواهند بود پس از بالاکشیدن گرگور از زیر آب، جهت خارج نمودن ماهیهای صید شده آن را باز نمایند.
عمده مراحل ساخت این محصول توسط دست انجام میشود و تنها ابزاری که در طول مراحل ساخت زیاد مورد استفاده قرار میگیرد، نوعی سیمچین می باشد. مراکز تولید این محصول عمدتاً در نواحی ساحلی استان قرار دارند که از آن جمله اند: جزایر قشم، هرمز، لارک، روستاهای ساحلی شهرستان جاسک و بخش سیریک روستای کوهستک از توابع شهرستان میناب.
منبع:irandeserts.com