چرا کودکتان مو می کشد؟
- مجموعه: روانشناسی کودکان
علت کشیدن مو توسط کودک چیست ؟
كشيدن مو، مانند لگد زدن، گاز گرفتن، نيشگون گرفتن و چنگ زدن کودکان، يكى از راههايى است كه كودک به وسيله آن سعى در كنترل محيط اطرافش دارد. دلايل زيادى براى اين رفتارها وجود دارد، اما واضحترين آنها اين است كه كودك فهميده كه چه كارهايى واكنش ديگران را به همراه دارد.
علت مو کشیدن نوزادان و کودکان
نوزادان و کودکان در مراحل ابتدایی رشد خود رفتارهای مختلفی را از خود نشان میدهند که گاهی برای والدین عجیب و نگرانکننده به نظر میرسد. یکی از این رفتارها که بهخصوص در نوزادان و کودکان خردسال رایج است، "مو کشیدن" است. این رفتار میتواند بخشی از روند طبیعی رشد کودک باشد یا نشانهای از یک مشکل روانشناختی یا فیزیکی. در این مقاله به بررسی دلایل مختلف مو کشیدن نوزادان و کودکان، نحوه مدیریت آن، و نشانههای زمانی که نیاز به مشاوره با پزشک یا متخصص وجود دارد، میپردازیم.
علت کشیدن موی مادر توسط کودک یکی از رفتارهایی که ممکن است کودکان به خصوص در ماههای ابتدایی زندگی از خود نشان دهند، کشیدن موی مادر است. این رفتار در بسیاری از موارد به عنوان یک روش ارتباطی و جلب توجه انجام میشود. کودکان در این سنین از طریق کشیدن مو، سعی میکنند به نوعی با محیط اطراف خود ارتباط برقرار کنند و واکنش والدین را ببینند. همچنین، حس کنجکاوی و نیاز به لمس کردن و کاوش میتواند دلیل دیگری باشد.
علاوه بر این، موهای مادر به دلیل نرمی و انعطافپذیری، حسی دلپذیر به کودک منتقل میکنند که او را به کشیدن آن تشویق میکند. واکنشهای مثبت یا حتی منفی مادر میتواند این رفتار را تقویت کند، زیرا کودک ممکن است به توجهی که پس از این کار میگیرد، علاقهمند شود.
علتهای مو کشیدن در نوزادان و کودکان :
تحریک حسی و کنجکاوی
نوزادان و کودکان به تدریج دنیای اطراف خود را کشف میکنند و مو کشیدن میتواند بخشی از این روند کشف باشد. آنها با لمس و کشیدن موها، حس لامسه خود را تقویت کرده و بافت و شکل موها را تجربه میکنند. این رفتار به خصوص زمانی که کودک در حال روییدن دندان است یا دچار استرس است بیشتر دیده میشود.
توجه طلبی
برخی از کودکان از طریق مو کشیدن خود یا دیگران تلاش میکنند تا توجه والدین یا مراقبان خود را جلب کنند. این رفتار معمولاً زمانی رخ میدهد که کودک احساس میکند به اندازه کافی توجه نمیشود و با این عمل به نوعی توجه و واکنش والدین را به خود جلب میکند.
تسکین استرس و اضطراب
مانند بزرگسالانی که در هنگام استرس به اعمال خودآرامسازی (مانند ناخن جویدن) روی میآورند، کودکان نیز ممکن است در هنگام تجربه استرس یا اضطراب به مو کشیدن روی بیاورند. این رفتار میتواند به نوعی به کودک احساس آرامش دهد و بهویژه در موقعیتهای اضطرابآور مانند جدایی از والدین، تجربه تغییرات بزرگ یا ورود به محیط جدید رخ دهد.
عادت یا رفتار اکتسابی
در برخی موارد، مو کشیدن میتواند به یک عادت تبدیل شود. کودک به تدریج از طریق تکرار، این رفتار را به عنوان یک عمل معمول در زندگی روزمره خود تثبیت میکند. برخی از کودکان با مشاهده این رفتار در اطرافیان نیز ممکن است آن را تقلید کرده و به تدریج به یک عادت تبدیل کنند.
مشکلات حسی یا عصبی
در موارد نادر، مو کشیدن میتواند نشانهای از اختلالات عصبی یا مشکلات حسی باشد. کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم یا مشکلات پردازش حسی ممکن است رفتارهای تکراری مانند مو کشیدن از خود نشان دهند. این رفتار معمولاً با علائم دیگری همراه است که نیاز به بررسی توسط متخصص دارد.
آغاز رفتار سهوی
بسیاری از نوزادان و کودکان خردسال بهصورت سهوی و بدون هدف خاصی موهای خود یا دیگران را میکشند. این رفتار ممکن است در هنگام بازی، خوابیدن یا نشستن رخ دهد. در این موارد، مو کشیدن به دلیل یک نیاز یا ناراحتی نیست، بلکه بهصورت تصادفی و بدون آگاهی کامل از نتایج انجام میشود.
نحوه مدیریت و مقابله با مو کشیدن کودک :
ایجاد آرامش در محیط
اگر مو کشیدن کودک ناشی از استرس یا اضطراب است، والدین میتوانند با ایجاد یک محیط آرام و امن به کودک کمک کنند تا احساس امنیت بیشتری کند. موسیقی ملایم، صحبت آرام با کودک و ایجاد یک فضای پایدار و بدون تغییرات ناگهانی میتواند در کاهش این رفتار موثر باشد.
آموزش رفتارهای جایگزین
والدین میتوانند به کودکان رفتارهای جایگزینی را آموزش دهند تا هنگام احساس ناراحتی یا نیاز به آرامش به جای مو کشیدن از آنها استفاده کنند. به عنوان مثال، میتوانند یک اسباببازی یا پتو نرم را به کودک معرفی کنند تا هنگام احساس نیاز به لمس، از آن استفاده کند.
نشان دادن واکنش مثبت به رفتارهای مناسب
توجه به رفتارهای مثبت کودک و تشویق آنها به نمایش رفتارهای مناسب میتواند به تدریج باعث کاهش مو کشیدن شود. هنگامی که کودک رفتارهای مناسبی از خود نشان میدهد، با تحسین و توجه میتوان او را ترغیب کرد که به رفتارهای مثبت ادامه دهد.
مشاوره با متخصص
در مواردی که مو کشیدن کودک مداوم و بیش از حد نگرانکننده باشد، ممکن است نیاز به مشاوره با یک متخصص روانشناسی کودک یا پزشک باشد. این مشاوره میتواند به والدین کمک کند تا دلایل احتمالی این رفتار را شناسایی کنند و روشهای موثری برای مقابله با آن ارائه دهند.
سوالات متداول دلایل مو کشیدن کودکان :
1. علت مو کشیدن کودک یک ساله چیست ؟
کودکان در سن یک سالگی همچنان در حال کشف جهان اطراف خود هستند. در این سن، کودک ممکن است به دلایلی مانند جلب توجه، خستگی، اضطراب، یا حتی به دلیل داشتن دندانهای دردناک، اقدام به کشیدن موهای خود یا دیگران کند. گاهی اوقات این رفتار به عنوان یک روش برای تخلیه هیجانات شدید است، به ویژه زمانی که کودک هنوز قادر به بیان احساسات خود با کلمات نیست.
عوامل دیگری مانند احساس ناامنی یا اضطراب نیز میتواند در مو کشیدن کودکان نقش داشته باشد. کودکانی که در محیطهای جدید قرار میگیرند یا با تغییراتی مانند ورود به مهدکودک مواجه میشوند، ممکن است به مو کشیدن به عنوان یک رفتار آرامبخش و تسکیندهنده روی آورند.
2. علت مو کشیدن نوزاد هفت یا هشت ماهه چیست ؟
در سنین هفت تا هشت ماهگی، نوزادان شروع به تعامل بیشتری با محیط اطراف خود میکنند. در این سن، یکی از دلایل اصلی کشیدن مو میتواند تجربه کردن و کاوش با استفاده از حس لمس باشد. نوزادان در این دوره از دستها و انگشتان خود برای شناخت اجسام استفاده میکنند و موها به دلیل بافت متفاوت و جالب توجهشان، مورد علاقه آنها قرار میگیرند.
از سوی دیگر، نوزادان ممکن است با کشیدن موهای خود یا دیگران به دنبال کنترل یا جلب توجه باشند. این رفتار معمولاً زمانی مشاهده میشود که نوزاد به چیزی نیاز دارد یا احساس خستگی و ناراحتی دارد. در این موارد، نوزادان هنوز نمیتوانند احساسات خود را به طور کامل بیان کنند و کشیدن مو ممکن است به عنوان یک راه برای اعلام نیازهایشان باشد.
3. علت مو کشیدن کودک یازده ماهه در یازده ماهگی چیست ؟
کودک به نقطهای میرسد که تواناییهای حرکتی و ذهنی بیشتری دارد و معمولاً این رفتار را به دلیل اضطراب، استرس یا خستگی انجام میدهد. همچنین، این رفتار میتواند به عنوان یک راه برای تخلیه انرژی یا جلب توجه والدین باشد.
در این سن، کودک ممکن است شروع به تشخیص مفهوم قدرت و کنترل کند. کشیدن مو ممکن است یکی از راههایی باشد که کودک برای آزمودن مرزها و واکنشهای اطرافیان به کار میگیرد. همچنین برخی کودکان در این سن به دلیل احساس درد دندان یا ناراحتی فیزیکی دیگر، این رفتار را از خود بروز میدهند.
4. عوارض کشیدن موی سر کودکان چیست ؟
کشیدن موی سر کودکان ممکن است در صورت عدم مدیریت صحیح، به مشکلات بیشتری منجر شود. اگر کودک به صورت مداوم موهای خود یا دیگران را بکشد، این رفتار ممکن است تبدیل به یک عادت پایدار شود که به اختلالات اضطرابی و رفتاری منجر شود. همچنین، این رفتار میتواند باعث آسیب به موها و پوست سر کودک شود و در برخی موارد، به کچلی موقت یا دائمی بینجامد.
برای جلوگیری از ایجاد عادات منفی، مهم است که والدین به موقع و با روشی مناسب به این رفتارها واکنش نشان دهند. نادیده گرفتن این رفتار در برخی موارد میتواند آن را تقویت کند و در موارد دیگر، واکنش شدید و تنبیه ممکن است باعث افزایش اضطراب کودک شود.
سخن پایانی
مو کشیدن نوزادان و کودکان یک رفتار رایج در میان کودکان خردسال است و معمولاً جای نگرانی زیادی ندارد. با این حال، در صورت تداوم یا شدت این رفتار، بهتر است والدین از مشاورههای متخصص بهرهمند شوند. مهمترین نکته در برخورد با این رفتار، حفظ آرامش والدین و ایجاد یک محیط حمایتی و امن برای کودک است تا بتواند بهطور طبیعی رشد کرده و از این رفتار عبور کند.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته