دلایل جویدن لباس در بچه ها و راهکارهایی برای رفع آن
- مجموعه: روانشناسی کودکان
علل جویدن لباس در بچهها چیست؟
برای جویدن لباس توسط کودکان چه هنگام باید نگران شد؟
این که این رفتار طبیعی است به این معنا نیست که پس از بزرگترشدن کودکتان نیز این کارش را نادیده بگیرید. لورا گراشو، روانشناس بالینی کودکان در نیویورک، میگوید: «اغلب بچهها پس از ۳سالگی چیزها را در دهانشان نمیگذارند و برای کشف جهان پیرامون خود کارهای دیگری میکنند. با وجود این، دانشآموزان کلاس چهارم و پنجم را نیز دیدهام که یقه لباسشان را در دهانشان میگذارند.»
دکتر گراشو عقیده دارند که امکان دارد جویدن لباس شیوه ای بیخطر باشد که کودک برای آرامش یا تمرکز برگزیده است. خیلی از بزرگسالان نیز زمانی که عصبی میشوند، آدامس یا ناخنهایشان را می جوند.
البته بعضی وقتها امکان دارد جویدن لباس روی کودکان تاثیر منفی داشته باشد. بهگفته پاتل: «باید ببینید مکیدن یا جویدن لباس مانعی برای انجام فعالیتهای روزمره کودک است یا خیر. به طور مثال اگر جویدن باعث شود لباس مدرسه یا لباس ورزشی کودک از بین برود یا حتی سبب خفگی کودک شود، باید دخالت کرد.
مهم ترین علل جویدن لباس به وسیله کودک
حال بیایید قدری عمیق تر به مسئله نگاه کنیم. در حقیقت، بهتر است به این پرسش جواب دهیم که چه رویداد هایی اتفاق می افتد که کودکان برای آرام شدن به جویدن لباس می پردازند؟ دانستن این علل کمک میکند که شما بهتر به این سؤال جواب دهید که چرا بچه من پیراهنش را میجود؟
بی قراری کودک
بعضی از کودکانی که دچار بی قراری می شوند، برای به دست آوردن آرامش بیشتر تلاش میکنند که پیراهنهای خود را بجوند. آنها قدری ورودی حسی میخواهند و لباسی که میپوشند راحت ترین و نزدیک ترین چیزی است که میتوان با آن بازی کرد. کودکان به علت اضطراب، بی حوصله بودن یا علل دیگری مانند آن بی قراری میکنند. جویدن لباس هم به آنها کمک میکند که دقت والدین، معلمان و دیگر افراد را بهتر جلب کنند. بی قراری می تواند علامتی از بیش فعالی یا بیماری دیگری باشد، با این حال این بیماری خیلی متداول است و لازم نیست نگرانی شدید داشته باشید.
برای رفع بی قراری در کودکان میتوانید کودکی را که از روی بی حوصله بودن لباسش را میجود، با تهیه یک اسباب بازی یا انجام کارهای سرگرم کننده، مشغول کنید. به این وسیله بی قراری او برطرف خواهد شد و کودک دیگر به فکر جویدن پیراهنش نخواهد بود. پس وقتی که آنها را در حال جویدن لباس خود دیدید، به آنها بگویید که به جای آن از اسباب بازی خود استفاده کنند.
مشکلات رفتاری و مغز و اعصاب در کودکان
کودکانی که از اوتیسم، بیش فعالی، اضطراب اجتماعی و افسردگی دارند میل بیشتری به جویدن لباس خود دارند. در واقع اختلالات رفتاری و اختلالات مغز و اعصاب باعث پیدایش بی قراری، اضطراب و رفتارهای مخرب از طرف کودکان خواهند بود.
برای برطرف کردن این مشکل یکی از موارد پیش روی والدینی که کودکشان لباس خود را می جود، مشورت گرفتن از روانشناسان است. این متخصصین به تنهایی و در صورت نیاز با همکاری روانپزشکان به بررسی وضعیت کودکان میپردازند. به این ترتیب عواملی را که نشان دهنده علائم اوتیسم، بیش فعالی، اضطراب اجتماعی، افسردگی و دیگر اختلالات رفتاری و عصبی هستند، دقیق مورد بررسی قرار میدهند. آنگاه روان درمانی و دارو درمانی را در برنامه درمان کودک می گذارند.
چطور کودک را از جویدن لباسش منع کنید؟
امکان دارد به این نتیجه برسید که عادت کودکتان به جویدن یا مکیدن لباس موقتی است و موضوع مهمی نیست. البته چنانچه این رفتار کودک اذیتتان می کند یا بر زندگی روزمرهاش اثر منفی میگذارد، روش هایی برای ترک این عادت وجود دارند که در ادامه می گوییم.
محرکها را بشناسید
امکان دارد این رفتار کودک در وضعیت مشابهی تکرار شود: مثلا کودکتان این کار را قبل از زمان میانوعده انجام میدهد و امکان دارد گرسنگی سبب انجام این کار بشود.
امکان دارد زمان انجام تکالیف مدرسه یا حلکردن پازل این کار را انجام می دهد. یا قبل از تعطیلات که امکان دارد کودک برای تعامل اجتماعی با دیگران عصبی شده باشد و این کار را انجام میدهد.
چنانچه بفهمید که جویدن لباس محرکهای خاصی دارد، میتوانید همان اول جلوی این رفتار را بگیرید. به طور مثال چنانچه کودک موقع گرسنگی لباسش را میجود، میتوانید میانوعدههای سالم در دسترسش قرار دهید. چنانچه هنگامی که عصبی میشود این کار را انجام میدهد، میتوانید به او کمک کنید شیوه های کاهش استرس را یاد بگیرد.
به کودک راهِ حل نشان دهید
کودکی که لباسش را میجود، دنبال تحریک دهان است. پس محصولاتی را در دسترسش قرار دهید که برای این شرایط ساخته شدهاند. گردنبندهای نرمِ جویدنی به شکلهای گوناگون مانند دندان کوسه یا مهره در بازار وجود دارند. کودک میتواند این گردنبندها را بجود یا گاز بگیرد.
سعی کنید به فرزندتان قلممویی کوچک یا اسباببازی مناسب بدهید تا مشغول باشد و کمتر به جویدن پیراهنش فکر کند.
با کارشناسی حرفهای مشورت کنید
چنانچه عادت کودکتان به جویدن لباس باعث شده است نگران شوید، با روانشناس کودک حرف بزنید. این کارشناسان به مراحل رشد کودک آگاهاند. آنها علت موضوع را بررسی میکنند و تلاش می کنند مشکلاتی را برطرف کنند که سبب جویدن لباس شدهاند.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته