چطور به كودكان كمك كنیم تا بهتر و به اندازه بخوابند
- مجموعه: روانشناسی کودکان
كودكان بر خلاف بزرگترها دائم در جنب و جوش هستند و در هر محیطی چه خانه چه مدرسه آرام و قرار ندارند. به همین علت، خواب خوب شبانه برای آنها ضروری است
به طور متوسط كودكان خردسال بین 11 تا 13 ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارند تا بتوانند مهیای روز بعد شوند كه متاسفانه این مقدار خواب را عموما دریافت نمیكنند. بر اساس آمار آكادمی داروی خواب آمریكا، یك سوم كودكان به اندازه كافی نمیخوابند.
این نقصان خواب و عادت خوابهای كوتاه كوتاه و چرت زدنهای كوتاه مدت بچهها، فقط روی خودشان تاثیر نمیگذارد بلكه والدین نیز دچار همین نوع اختلال میشوند. به طوری كه به علت این عادات خوابی كودكان، والدین در سال 200 ساعت خواب را از دست میدهند. یعنی اگر كودكان در شب خواب خوبی ندارند به طبع آن والدین هم دچار اختلال خواب میشوند.
اختلال خواب و كمبود خواب میتواند بسیاری مشكلات كوتاه مدت و بلند مدت برای كودك ایجاد كند كه شامل اختلال در سلامتی، امنیت و رشد كودك باشد.
علاوه بر اینها شبی كه كودك كامل استراحت نكند روز بعد بد خلق و خسته خواهد بود و كودك خسته بیشتر دچار استرس میشود. و بدین ترتیب كودك در یك دور پایان ناپذیر میافتد یعنی كودك خسته دچار استرس میشود و كودكی كه استرس دارد دچار مشكل خواب میشود. و بدین ترتیب بیشتر و بیشتر آسیب میبیند و بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قرار میگیرد.
خبر خوب اینكه این مشكل به راحتی قابل حل است اما چگونه؟
همه ما به خوبی میدانیم كه عادات خواب خوب ومناسب تا چه اندازه برای كودكان مهم است. اما مشغله زیاد والدین، تكالیف مدرسه و بازیهای بچهها در زمان بندی خانواده اختلال ایجاد میكند و بر میزان خواب كودك تاثیر به سزایی میگذارند.
اكثر خانوادهها روزشان معمولا از ساعت 6 یا 7 صبح آغاز میشود و به خصوص در زمان مدرسه دقت به این موضوع بیشتر اهمیت پیدا میكند، بدین ترتیب باید برای خواب كودكان زمان بندی زودتری در نظر بگیریم. كارشناسان معتقدند كه كودكان مدرسهای به 10 ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارند. یعنی باید كودكان در ساعت 8 یا 9 شب به رختخواب بروند.
این نكته را هم در نظر داشته باشید كه استراحت كافی چشم برای كودكان مدرسهای بسیار مهم است. میزان خواب كودكان مستقیما بر رشد جسمی و روانی آنها تاثیر میگذارد. تحقیقات نشان داده است كه كمبود خواب بر اخلاق، رفتار ، هوش و یادگیری كودك تاثیر میگذارد. بچههایی كه خواب كافی ندارند حافظه ضعیفتری دارند و نمیتوانند توجه كافی به موضوعات مختلف داشته باشند. در یك تحقیق در سال 2009 نشان داده شد كه نوجوانانی كه در تست هوش نمره كمی آوردند، كسانی بودند كه مشكلات خواب داشتند.
برای كمك به كودكان برای اینكه خواب خوبی داشته باشد مراحل زیر را انجام دهید تا به مرور به یك عادت خواب خوب برسید:
برای كودك، یك روال تعیین كنید
مثل دوش گرفتن، پوشیدن لباس خواب، مسواك زدن و مطالعه چند صفحهای كتاب یا هر كار دیگری كه معمولا قبل از خواب باید انجام شود، اطمینان حاصل كنید كه این كارها حتما انجام شوند تا فرزند شما بفهمد كه هر شب چه كارهایی باید انجام دهد.
محركهای الكترونیكی را محدود كنید
اجازه ندهید فرزندتان حداقل یك ساعت قبل از ساعت خواب از كامپیوتر استفاده كند یا تلویزیون ببیند، زیرا اینگونه فعالیتها میتواند هیجان كاذب ایجاد كند كه منجر به اختلال در خواب میشود.
محیط اتاق كودك خود را به محیطی آرام برای خواب تبدیل كنید
اتاق خوابهای ساكت، با رنگهای تیره و خنك، برای استاخت و خواب شبانه مناسبتر هستند.
برای هر فرزند خود زمان مناسب در نظر بگیرید
اگر شما بیش از یك فرزند دارید، برای هر یك، زمان جداگانه و مناسب اختصاص دهید. ( در این مورد میتوانید از همسرتان كمك بگیرید و به صورت یك شب در میان، هر كدام از شما به امور یكی از فرزندان رسیدگی كنید)
نوشیدن قهوه را محدود كنید
نباید اجازه دهید فرزند مدرسهای شما قبل از خواب قهوه بنوشد. دقت كنید چون كافئین فقط در قهوه نیست و در غذاها و نوشیدنیهای دیگری مثل شكلات و سودا هم وجود دارد كه از خوردن اینها نیز قبل از خواب باید اجتناب شود.
به جای نگاه به ساعت به فرزندتان نگاه كنید
مقدار ساعتی كه فرزند شما به خواب نیاز دارد، دقیقا به شخصیت وی بستگی دارد یعنی مقدار خواب مورد نیاز در كودكان مختلف، متفاوت است.برخی كودكان به 8 ساعت خواب نیاز دارند اما برخی دیگر باید 10 ساعت بخوابند. به كودك خود دقیق باشید و نشانهها و رفتارهای او را ببینید رفتارهایی مثل خواب آلودگی، بد اخلاقی، عدم تمركز یا مشكل حافظه نشانههای اعلام زمان خواب كودك است.
منبع:hamshahrionline.ir