آموزش مرحله به مرحله باتری به باتری کردن خودرو

مجموعه: اصول تعمیر و نگهداری خودرو

در فرایند باتری به باتری کردن خودرو انرژی الکتریکی به خودروی معیوب منتقل می شود

آموزش کامل نحوه صحیح باتری به باتری کردن خودرو 

باتری خودرو چیست؟

باتری قطعه ای کابردی در مورتور خودرو است که با ذخیره و تبدیل انرژی شیمیایی به برقی موجب راه اندازی و استارت خوردن خودرو می گردد.

قطعات اصلی این محفظه شامل صفحات عایق مثبت و منفی، ترمینال مثبت و منفی، جعبه باتری، نشانگر وضعیت الکترونیک، هواکش درپوش، گوی سبز رنگ و سطح الکترولیت می شود. 

ظرفیت باتری ها به عواملی نظیر دمای کارکرد، مقدار الکترولیک، تعداد صفحات باتری، مساحت صفحات باتری، قدرت الکترولیک و نو و کهنه بودن باتری بستگی دارد. اما ظرفیت معمول خودرو ها 12 ولت و 60 آمپر می باشد. 

یکی از نشانه های وجود اختلال در کارکرد باتری خودرو، عدم استارت زدن، عدم کارایی چراغ های پشت آمپر و ادوات برقی اتومبیل می باشد.

در مواقعی که خودرو به موجب اختلال در باتری استارت نمی خورد و روشن نمی شود، سه نوع راه حل وجود دارد.

• راه حل اول: مناسبت ترین روش تماس با امداد خودرو درخواست کمک از آن ها در خصوص تعویض باتری می باشد.

• راه حل دوم: تهیه ی پاور بانک 

• راه حل سوم: اتصال باتری به باتری خودرو به منظور روشن کردن اتومبیل

مناسب ترین راه در صورت خالی شدن باتری تماس با امداد خودرو است

وسایل مورد نیاز جهت باتری به باتری کردن خودرو

ابتدایی ترین وسیله ی مورد نیاز در خصوص باتری به باتری کردن خودرو، دسترسی به باتری سالم است.

یک باتری سالم، علاوه بر کارایی باید دارای ولتاژی مشابه نمونه ی اتومبیل معیوب باشد. این عبارت بر روی بدنه ی باتری درج شده است و به سادگی قابل رویت است. 

توجه داشته باشید، استفاده از باتری با ولتاژ متغیر موجب ایجاد تداخل در دینام هر دو اتومبیل می گردد.

یکی دیگر از تجهیزات مورد نیاز در راستای باتری به باتری کردن خودرو، کابل باتری با گیره های سوسماری هم طول با سر باتری است. 

کابل باتری یکی از تجهیزات جانبی خودرو است. لذا همواره سعی کنید این وسیله ی جانبی را تهیه کنید و در داخل صندوق عقب خودرو قرار دهید تا در مواقع ضروری از آن استفاده کنید.

از کابل های باتری با عنوان جامپر استاندارد نیز یاد می شود. این کابل در دو نوع قرمز ضخیم و مشکی کم حجم وجود دارد. کابل مشکی رنگ مخصوص اتصال به قطب منفی و کابل قرمز رنگ مخصوص قطب مثبت است.

قطب منفی باتری سالم قابل اتصال به رگلاژ دینام خودروی دشارژ شده می باشد. پایه ی رگلاژ دینام، قطعه ای هلالی و فلزی است که با تنظیم شل و سفت بودن تسمه دینام کارایی دارد.

یک پیچ در شیار وسطی دینام قرار دارد که با شل کردن آن می توانید در مسیری هلالی دینام را جا به جا کنید.

برای باتری به باتری کردن نیاز به گیره های سوسماری است

نحوه ی باتری به باتری کردن خودرو

در ابتدا خودروی سالم را در مقابل خودروی معیوب قرار دهید تا طول سیم کابل برای برقراری اتصال کافی باشد.

به منظور خاموش سازی تمامی متعلقات خودرو نظیر بخاری، فن، رادیو و... سوییچ اتومبیل ها را در حالت "OFF" قرار دهید.

سپس کاپوت خودرو ها را بالا بزنید و در محفظه ی باتری قطب مثبت و منفی را پیدا کنید. در اکثر موارد این علامت در بالا یا بر روی باتری مشخص شده است.

سپس یک طرف کابل قرمز رنگ را به قطب مثبت وصل کنید و طرف دیگر کابل قرمز را به باتری سالم متصل نمایید.

به همین منوال، کابل مشکی را نیز به قطب منفی باتری سالم متصل کنید. سپس طرف دیگر آن را درقطب منفی باتری خودرو معیوب نصب کنید. در صورتی که کابل مشکی را ابتدا به باتری خودرو معیوب وصل کنید، قسمت ECU خودرو خراب می شود و در صورت هرگونه مغایرت باتری ها  منجر به آتش سوزی می شود.

توجه داشته باشید که در هنگام باتری به باتری کردن خودرو ها دو سر قرمز و مشکی کابل ها با یکدیگر برخورد نکنند. زیرا در صورت تماس هر یک امکان تداخل آسیب جدی به قطعات برقی و کامپیوتری خودروها وجود دارد.

پس از کسب اطمینان به نصب درست کابل ها، برای استارت زدن خودروی سالم اقدام کنید. سپس پس از چند دقیقه (بدون خارج کردن کابل ها) خودروی دشارژ شده یا معیوب را استارت بزنید.

در صورتی که خودرو معیوب روشن شد و فرایند اتصال نتیجه بخش بود، اقدام به جداسازی کابلها کنید. 

برای این منظور در ابتدا کابل مشکی را از سمت فلزی خودرو خارج کنید و طرف دیگر کابل را نیز از خودرو سالم جدا کنید.

سپس کابل قرمز را از قطب مثبت باتری سالم جدا سازید و طرف دیگر کابل را از خودرو معیوب جدا کنید.

قبل از برقراری اتصال خودروها از عدم شکستگی سیم کابل مطمئن باشید

شرایط مورد نیاز برای باتری به باتری کردن خودرو

قبل از انجام اقدامات باتری به باتری کردن خودرو، لازم است باتری اتومبیل را چک کنید. برای این منظور از عینک ایمنی و دستکش بهره بگیرید. زیرا عینک از چشمان شما و دستکش از دستان شما در مقابل اسید سولفوریک محافظت می کند. 

یک باتری قابل شارژ از لحاظ  فیزیکی عاری از هر گونه شکستگی و نشت اسیدی می باشد. 

توجه داشته باشید قبل از برقراری اتصال خودرو ها، از عدم فرسایش و سالم بودن سیم کابل اطمینان حاصل کنید.

در بررسی سری کابل های باتری، به اسید های خشک شده ی آبی و سفید رنگ توجه کنید. درواقع این ماده ی اسیدی عامل خوردگی و فرسایش ترمینال باتری و کابل است. 

به منظور جلوگیری از تولید اسید خشک می توانید در بازه های زمانی مشخص ترمینال باتری را چک کنید و به وسیله ی جوش شیرین آن را تمیز کنید. همچنین می توانید از گریس دی الکتریک و وازلین استفاده کنید.

توجه داشته باشید، فرایند باتری به باتری کردن خودرو ها تنها زمانی بازدهی دارد که باتری خودرو قابلیت شارژ شدن مجدد را داشته باشد. در شرایطی که باتری قابل شارژ نباشد پس از تکمیل روند انتقال انرژی الکتریکی برای مدت زمانی کوتاه روشن می شود و مجددا به موجب عدم مبدل سازی انرژی شیمیایی به انرژی الکترونیکی خاموش می گردد.

در چه صورت برای تعویض باتری خودرو اقدام کنیم؟

اگر باتری خودرو سالم باشد، پس از دشارژ شدن و طی کردن مسافتی طولانی (حدود نیم ساعت) همچنان به کارکرد خود ادامه می دهد. این در حالی است که باتری معیوب قابلیت شارژ شدن را از دست می دهد و نیاز به تعویض باتری ضرورت می یابد.

همچنین، در شرایطی که تمام مراحل مذکور را به دقت طی کردید و خودرو با استارت خوردن روشن نشد، احتمال وجود ایراد در آلترناتور و سیم کشی خودرو وجود دارد.

تعویض باتری اتومبیل با استفاده از عینک و دستکش مخصوص

رایج ترین علل تخلیه ی شارژ باتری در خودرو

اصلی ترین عامل تخریب کننده ی باتری های خودرو، سولفاته شدن باتری است. در شرایطی که باتری خودرو به مدت 6 ماه انبار شود، با سولفات شدن سرب موجود در باتری و چگالی شدن صفحات، توانایی و طول عمر باتری کاهش می یابد. 

همچنین، لرزش های ناگهانی، دشارژ های عمیق و گرمای بیش از حد زمینه ی تشکیل رسوب در باتری را فراهم می کنند.

از دیگر عوامل زمینه ساز برای تخلیه ی باتری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وجود هر گونه تداخل در سیستم شارژ مانع شارژ مجدد باتری می شود

• پوسیدگی و بریدگی کابل های برقرار کننده ی باتری

• روشن ماندن چراغ های جلو پس از خاموش کردن اتومبیل

• روشن ماندن چراغ داخل کابین یا اتاقک اتومبیل

• خراب شدن سوییچ های داخلی و بیرونی خودرو که موجب روشن ماندن چراغ ها می شود

• عدم استارت خوردن خودرو در بازه ی زمانی طولانی

• قرار گرفتن اتومبیل در دمای زیر صفر

اتومبیل در دمای زیر صفر در صورت دشارژه شدن باتری استارت نمی خورد

انواع باتری برای خودرو

انتخاب باتری مناسب در میان انواع باتری ها، باعث کاهش هزینه و افزایش طول عمر باتری می گردد. باتری قلب دوم اتومبیل محسوب می شود لذا بهتر است در هنگام انتخاب باتری برای خودرو، مشخصاتی از قبیل قدرت دینام برای شارژ، فضای موجود برای باتری، میزان برق مصرفی اتومبیل و مشخصات درج شده توسط شرکت سازنده را در نظر بگیرید.

دو مورد از رایج ترین باتری های موجود در بازار اتومبیل 

باتری های اسیدی (غیر سیلد)

باتری های اسیدی در شرایط آب و هوایی گرم طول عمر بیشتری دارند. درواقع این نوع باتری، مدلی قدیمی است که قابلیت اضافه کردن آب را دارد. 

ساختار باتری غیر سیلد متشکل از دو آلیاژ آنتیموان و کلسیم به همراه سرب می باشد. همچنین این نوع باتری  به مراقبت بسیار زیادی نیاز دارد و به موجب هزینه و قیمت بسیار پایین همچنان مورد استفاده قرار می گیرد.

باتری های سرب اسیدی حاوی ماده ای الکترولیتی از جنس سولفوریک اسید هستند. این ماده در هنگام دشارژ شدن گازهایی منفجره را از خود منتشر می کند. بروز کوچک ترین جرقه در کنار این گاز ها باعث انفجار و آتش سوزی در خودرو می گردد.

باتری های اتمی (سیلد)

باتری های اتمی عمر طولانی تری نسبت به باتری های اسیدی دارند. در ساخت این قبیل باتری ها از عنصر سرب، تک آلیاژ کلسیم- کلسیم بهره گرفته می شود. 

مقاومت باتری های سیلد بسیار بالا است و روند شارژ شدن آن ها بسیار سریع صورت می گیرد. تنها نقطه ضعف این نوع باتری در دشارژ شدن های عمیق است. به عبارتی فعالیت باتری های سیلد به صورت جامد و خشک است. لذا هنگامی که باتری های اتمی کارایی خودر را از دست می دهند و فرایند انتقال باتری به آن ها به صورت عمیق شکل می گیرد، این مواد فعال لغزش می یابند و باتری دچار آسیب جدی می گردد.

روند شارژ شدن باتری های سیلد سریع است

نکات ضروری در خصوص باتری به باتری کردن خودرو

یکی از نکات حائز اهمیت که عدم توجه به آن موجب تحمیل بار ناگهانی بر روی دینام خودرو سالم می گردد، استارت زدن خودرو معیوب در کنار خودرو سالم است.

به عبارتی، لازم است پس از برقراری سیم کابل خودرو ها به یکدیگر و روشن کردن خودرو سالم، حدود 15 الی 20 دقیقه صبر کنید تا باتری معیوب به کمک کابل اتصال شارژ شود. سپس برای روشن کردن خودرو دشارژ شده اقدام کنید.

همان طور که بیان کردیم، در راستای برقراری و طول کابل باتری، لازم است خودرو ها را به هم نزدیک کنید. این نزدیک سازی محدوده ی مشخصی دارد. در صورت عدم رعایت فاصله و کافی نبودن طول سیم کابل، احتمال آتش سوزی وجود دارد.

برخی گمان می کنند که پس از روشن شدن خودرو، گاز دادن های بی مورد موجب تسریع در فرایند شارژ شدن باتری می شود. این در حالی است که به موجب خالی بودن باتری، به طور مستقیم به دینام خودرو تداخل وارد می شود و مسبب از کار افتادن بالشتک ها، دیوید ها و آفتامات می گردد. 

در نتیجه بهتر است تا شارژ شدن باتری (حدود 30 دقیقه) با سرعت کم رانندگی کنید.

علاوه براین، لازم به ذکر است پس از استارت خوردن خودرو دشارژ شده، در اسرع وقت کابل های متصل را خارج نمایید. زیرا در صورت برقراری اتصال میان کابل ها به موجب مغایرت در میزان شارژ دینام ها، روند کارکرد آمپر ها مختل می شود و در قسمت های برقی اتومبیل تداخل به وجود می آید.

روش دیگر شارژ کردن خودرو استفاده از پاوربانک است

سخن پایانی

همان طور که بیان کردیم، فرایند تبدیل انرژی شیمیایی به انرژی برقی در اتومبیل ها توسط باتری خودرو اعمال می گردد. وجود هر گونه اختلال در کارایی باتری، خودرو قابلیت استارت خوردن را از دست می دهد.

دو نوع روش برای شارژ کردن باتری خودرو تعبیه شده است. روش اول به وسیله ی نوعی پاور بانک صورت می گیرد و روش دوم شامل باتری به باتری کردن خودرو می باشد.

در باتری به باتری کردن خودرو نوعی انتقال جریان انرژی توسط کابل هایی صورت می گیرد. برای این منظور دو نوع کابل قرمز و مشکی را در قطب های مثبت و منفی خودرو ها قرار می دهند و با استارت زدن اتومبیل سالم روند جریان و انتقال انرژی را از اتومبیل سالم به خودروی معیوب شکل می دهند.

نصب کابل ها در قطب های مثبت و منفی بسیار حائز اهمیت است زیرا وجود هرگونه مغایرت در نصب آن ها موجب تحمیل آسیب به موتور و دینام خودرو ها می گردد. در مواردی نیز موجب انفجار و آتش سوزی می شود.

گرداوری: بخش خودرو بیتوته