آنژیوگرافی مغزی چیست؟ همه چیز درباره نحوه انجام، عوارض و خطرات
- مجموعه: آزمایش ها و تجهیزات پزشکی
آنژیوگرافی مغزی چیست؟
آنژیوگرافی مغزی (Cerebral Angiography) یک روش تصویربرداری پیشرفته است که با استفاده از اشعه ایکس و ماده حاجب، تصاویر دقیقی از عروق خونی مغز، گردن و سر ارائه میدهد. این روش به پزشکان کمک میکند تا ناهنجاریهای عروقی مانند تنگی، انسداد، آنوریسم یا مالفورماسیونهای شریانی-وریدی را تشخیص دهند.
نام کامل آنژیوگرافی مغزی
• آرتریوگرافی مغزی یا Cerebral Arteriography
نام های دیگر آنژیوگرافی مغزی
• آنژیوگرافی سربرال
• دیجیتال سابتراکشن آنژیوگرافی مغزی (DSA)
• آنژیو مغز
• آنژیوگرافی عروق مغزی
نوع نمونه آنژیوگرافی مغزی
این روش نیازی به نمونه خون یا بافت ندارد؛ یک پروسیجر تصویربرداری تهاجمی با تزریق ماده حاجب است.
نحوه انجام آنژیوگرافی مغزی
معمولاً از طریق شریان فمورال (کشاله ران) یا رادیال (مچ دست) کاتتر وارد میشود. ناحیه بیحس شده، کاتتر به عروق گردن و مغز هدایت میگردد، ماده حاجب تزریق شده و تصاویر اشعه ایکس گرفته میشود. پروسیجر حدود ۱-۲ ساعت طول میکشد و اغلب سرپایی است.
خطرات و عوارض انجام آنژیوگرافی مغزی
عوارض نادر اما ممکن شامل: واکنش آلرژیک به ماده حاجب، خونریزی یا کبودی در محل ورود کاتتر، عفونت، آسیب به عروق، تشکیل لخته خون، آسیب کلیوی (به ویژه در بیماران کلیوی) و سکته مغزی (کمتر از ۱%).
زمان و شرایط انجام آنژیوگرافی مغزی
• معمولاً ناشتا بودن ۶-۸ ساعت قبل لازم است.
• پس از پروسیجر، استراحت در بستر چند ساعته و نوشیدن مایعات زیاد برای دفع ماده حاجب توصیه میشود.
• اغلب سرپایی و بیمار همان روز مرخص میشود.
آنژیوگرافی مغزی در چه مواردی تجویز میشود؟
تشخیص آنوریسم مغزی، مالفورماسیون شریانی-وریدی (AVM)، تنگی یا انسداد عروق (آترواسکلروز)، خونریزی مغزی، تومورهای مغزی، واسکولیت، برنامهریزی قبل از جراحی مغز و ارزیابی پس از سکته مغزی.
داروها و عوامل مداخله گر برای انجام آنژیوگرافی مغزی
• داروهای رقیقکننده خون مانند آسپیرین، وارفارین یا هپارین (ممکن است نیاز به قطع موقت باشد)
• متفورمین (در دیابتیها، به دلیل خطر آسیب کلیوی)
• سابقه حساسیت به ید یا ماده حاجب
• مشکلات کلیوی یا قلبی
تفسیر آنژیوگرافی مغزی
• تصاویر توسط رادیولوژیست یا نورورادیولوژیست بررسی میشود تا ناهنجاریهایی مانند تنگی، انسداد، آنوریسم، AVM یا خونریزی شناسایی گردد.
• نتایج نرمال: عروق خونی بدون انسداد یا ناهنجاری، جریان خون طبیعی.
مقادیر نرمال آنژیوگرافی مغزی
سوالات رایج در رابطه با آنژیوگرافی مغزی
1. آیا درد دارد؟
معمولاً با بیحسی موضعی و آرامبخش، درد کمی دارد.
2. آیا نیاز به بستری دارد؟
اغلب سرپایی است، اما گاهی یک شب بستری لازم است.
3. عوارض جدی چقدر شایع است؟
بسیار نادر (سکته کمتر از ۱%).
4. جایگزین غیرتهاجمی دارد؟
بله، مانند CTA یا MRA، اما آنژیوگرافی دقیقترین است.
نکات مهم دیگری که باقی مانده است و باید بدانید
• این روش استاندارد تشخیص مشکلات عروقی مغز است.
• پس از پروسیجر، از بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید.
• در صورت حساسیت به ید یا مشکلات کلیوی، حتماً اطلاع دهید.
تذکر مهم
از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته










