همهچیز درباره تولکاپون: کاربردها، عوارض و نکات مهم
- مجموعه: اطلاعات دارویی
مشخصات تولکاپون
• نام دارو: تولکاپون
• نام لاتین: Tolcapone
• نام تجاری: Tasmar
• رده دارویی: مهارکننده کاتکول-O-متیل ترانسفراز (COMT)
• اشکال دارویی: قرص (100 میلیگرم)
• فروش دارو: با نسخه
موارد مصرف تولکاپون
• درمان کمکی بیماری پارکینسون ایدیوپاتیک همراه با لوودوپا/کاربیدوپا یا لوودوپا/بنسرازید
• مدیریت نوسانات حرکتی در بیماران مبتلا به پارکینسون که به سایر درمانهای کمکی پاسخ نمیدهند
موارد منع مصرف تولکاپون
• بیماری کبدی یا افزایش آنزیمهای کبدی
• مصرف همزمان با مهارکنندههای غیرانتخابی مونوآمین اکسیداز (MAO) مانند فنلزین یا ترانیلسیپرومین
• حساسیت شناختهشده به تولکاپون یا اجزای آن
مقدار و نحوه مصرف تولکاپون
• سن بیمار
• نوع و شدت بیماری تحت درمان
• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• دوز معمول برای بزرگسالان: 100 میلیگرم سه بار در روز، همراه با لوودوپا/کاربیدوپا
• اولین دوز معمولاً صبح، همراه با اولین دوز لوودوپا مصرف میشود.
• دوزهای بعدی معمولاً 6 و 12 ساعت پس از دوز اول مصرف میشوند.
• حداکثر دوز روزانه: 600 میلیگرم (200 میلیگرم سه بار در روز، در صورت تجویز پزشک)
• در صورت عدم بهبود علائم پس از 3 هفته، ممکن است پزشک مصرف دارو را متوقف کند.
• دارو را میتوان با یا بدون غذا مصرف کرد.
• از قطع ناگهانی دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
• در بیماران با نارسایی کبدی خفیف تا متوسط، دوز ممکن است کاهش یابد.
• نظارت منظم بر عملکرد کبدی در طول درمان ضروری است.
عوارض جانبی تولکاپون
• حالت تهوع
• اسهال
• بیخوابی
• سرگیجه
• سردرد
• توهم
• دیسکینزی (حرکات غیرارادی)
• افزایش آنزیمهای کبدی
• ادرار تیرهرنگ
• خستگی
• کاهش اشتها
• درد شکمی
• افت فشار خون اورتواستاتیک
• تعریق بیش از حد
• رابدومیولیز (نادر)
• هماچوری (خون در ادرار، نادر)
• هیپرپیرکسیا (تب بالا، نادر)
• اختلالات روانی مانند سردرگمی
نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
تداخل دارویی تولکاپون
• مهارکنندههای غیرانتخابی مونوآمین اکسیداز (مانند فنلزین، ترانیلسیپرومین)
• داروهای متابولیزهشده توسط کاتکول-O-متیل ترانسفراز (COMT) مانند ایزوپروترنول
• داروهای کاهنده فشار خون (ممکن است اثرات افت فشار خون را تشدید کند)
• داروهای متابولیزهشده توسط کبد (مانند وارفارین)
• داروهای ضد روانپریشی (ممکن است اثرات پارکینسونی را تشدید کند)
نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.
موارد احتیاط مصرف تولکاپون
• حساسیت به داروهای دیگر: در صورت حساسیت به تولکاپون یا سایر مهارکنندههای COMT، پزشک خود را مطلع کنید.
• مصرف تولکاپون در دوران بارداری: فقط در صورت ضرورت و با تجویز پزشک مصرف شود (رده C، خطرات احتمالی برای جنین رد نشده است).
• مصرف تولکاپون در دوران شیردهی: اطلاعات کافی در دسترس نیست، قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
• مصرف تولکاپون در سالمندان: با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است حساسیت بیشتری به عوارض جانبی داشته باشند.
• مصرف تولکاپون در کودکان: ایمنی و اثربخشی در کودکان تأیید نشده است، مصرف توصیه نمیشود.
نحوه عملکرد
• تولکاپون آنزیم کاتکول-O-متیل ترانسفراز (COMT) را مهار میکند
• با مهار COMT، متابولیسم لوودوپا را کاهش داده و سطح دوپامین را در مغز افزایش میدهد
• نیمهعمر طولانیتر (2.9 ساعت) نسبت به سایر مهارکنندههای COMT مانند انتاکاپون
• نفوذ بهتر به سد خونی-مغزی، اثرگذاری در سیستم عصبی مرکزی و محیطی
• بهبود علائم حرکتی در بیماران پارکینسون
شرایط نگهداری تولکاپون
• در دمای اتاق (20 تا 25 درجه سانتیگراد) نگهداری شود.
• دور از نور مستقیم، رطوبت و گرما نگه داشته شود.
• در ظرف دربسته و دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
• داروهای تاریخ گذشته را دور بریزید.
توصیه هایی برای مصرف کنندگان تولکاپون
• دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• در صورت بروز علائم کبدی (زردی پوست، ادرار تیره، خستگی غیرعادی) فوراً به پزشک اطلاع دهید.
• از مصرف الکل خودداری کنید، زیرا ممکن است خطر عوارض کبدی را افزایش دهد.
• آزمایشات منظم کبدی را انجام دهید.
• در صورت بروز سرگیجه یا افت فشار خون، از تغییر وضعیت ناگهانی (مانند بلند شدن سریع) خودداری کنید.
• دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید.
• در صورت بارداری یا شیردهی، قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
• از رانندگی یا کار با ماشینآلات تا مشخص شدن اثرات دارو خودداری کنید.
تذکر مهم
مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته