روش انجام، آماده سازی و تفسیر آزمایش hgb (هموگلوبین)

آزمایش هموگلوبین سطح هموگلوبین خون شما را اندازه گیری می کند. هموگلوبین پروتئینی در گلبول های قرمز شماست که اکسیژن را از ریه ها به بقیه بدن می رساند. اگر سطح هموگلوبین شما غیرطبیعی باشد، ممکن است نشانه ای از اختلال خونی باشد.

آزمایش هموگلوبین (Hemoglobin Test)

• آزمایش هموگلوبین

• آزمایش  Hb

• آزمایش کم خونی

خون

اکثر آزمایشات هموگلوبین شامل خونگیری از ورید داخل آرنج یا بالای دست شما است. مراحل گرفتن خون عبارتند از:

1. این ناحیه با یک دستمال مرطوب ضد عفونی کننده تمیز می شود.

2. نواری به نام تورنیکت در اطراف بازوی شما قرار می گیرد تا فشار بازو را افزایش دهد و رگ شما را بیشتر نمایان کند و با سوزن به آن دسترسی پیدا کنید.

3. یک سوزن در رگ شما قرار می گیرد. یک لوله آزمایش به سوزن وصل شده و پر از خون است. ممکن است درد کمی احساس کنید که ممکن است منجر به کبودی خفیف یا مقداری خونریزی شود.

اگر علاوه بر آزمایش هموگلوبین، آزمایش‌های خون دیگری نیز انجام می‌دهید، ممکن است بیش از یک لوله خون گرفته باشید.

• برای نوزادان، آزمایش ممکن است شامل نمونه خون گرفته شده از پاشنه یا انگشت باشد. 

1. انگشت یا پاشنه پا با الکل یا دستمال ضد عفونی کننده تمیز می شود.

2. انگشت یا پاشنه با یک سوزن کوچک سوراخ می شود و در نتیجه 2-3 قطره خون ظاهر می شود.

3. اولین قطرات خون پاک می شود.

4. همانطور که قطره بعدی خون تولید می شود، یک نوار آزمایش برای تجزیه و تحلیل آماده می شود.

5. خون روی نوار تست اعمال می شود تا بتوان آن را در محل آنالیز کرد.

انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. پس از انجام آزمایش، برخی افراد درد خفیف، سرگیجه یا کبودی را تجربه می کنند. این علائم معمولاً به سرعت از بین می روند.

برای آزمایش Hgb به طور خاص نیازی به ناشتا بودن ندارید. اگر پزشک قصد دارد همزمان آزمایشات دیگری را برای شما تجویز کند، ممکن است لازم باشد برای حدود 12 ساعت ناشتا باشید. با این حال، باید مقدار زیادی آب بنوشید.

آزمایش Hgb ممکن است به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون (CBC) تجویز شود. آزمایش CBC همچنین سایر اجزای مهم خون شما مانند گلبول های سفید و پلاکت ها را اندازه گیری می کند. سطوح غیر طبیعی هر یک از این سلول ها می تواند نشان دهنده بیماری های زمینه ای یا اختلالات خونی باشد.

در اینجا چند دلیل دیگر وجود دارد که ممکن است پزشک شما آزمایش Hgb را تجویز کند:

• والدین شما یا سایر اعضای خانواده دارای اختلالات خونی مانند کم خونی داسی شکل هستند.

• عفونت طولانی مدت دارید.

• شما علائم کم خونی که شامل ضعف، سرگیجه و سردی دست و پا است ، دارید.

• رژیم غذایی کم آهن و سایر مواد معدنی دارید

• شما پس از جراحی یا یک آسیب تروماتیک خون زیادی از دست داده اید.

• باردار هستید.

• شما یک وضعیت پزشکی دارید که می تواند بر سطح Hgb شما تأثیر بگذارد.

• ارتفاع

• رژیم غذایی شما

• ورزش یا فعالیت بدنی شدید

• دوره قاعدگی

• داروهایی که مصرف می کنید.

دلایل زیادی وجود دارد که سطح هموگلوبین شما ممکن است در محدوده طبیعی نباشد.

• سطوح پایین هموگلوبین ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:

- انواع مختلف کم خونی

- تالاسمی

- کمبود آهن

- بیماری کبد

- سرطان و سایر بیماری ها

• سطوح بالای هموگلوبین ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:

- بیماری ریه

- بیماری قلبی

- پلی سیتمی ورا (اختلالی که در آن بدن شما تعداد زیادی گلبول قرمز می سازد. می تواند باعث سردرد، خستگی و تنگی نفس شود.)

اگر هر یک از سطوح شما غیر طبیعی است، همیشه به این معنی نیست که شما یک بیماری پزشکی دارید که نیاز به درمان دارد. رژیم غذایی، سطح فعالیت، داروها، دوره قاعدگی و عوامل دیگر می توانند بر نتایج تأثیر بگذارند. همچنین اگر در منطقه ای با ارتفاع بالا زندگی می کنید ممکن است سطح هموگلوبین بالاتر از حد طبیعی داشته باشید. با ارائه دهنده خود صحبت کنید تا بدانید نتایج شما به چه معناست.

>>موارد زیر نتایج نرمال شمارش هموگلوبین در خون است:

این آستانه ممکن است با شرایط خاصی تغییر کند. همچنین بسته به آزمایشگاه می تواند متفاوت باشد، بنابراین مطمئن شوید که محدوده مرجع آزمایشگاه خود را بررسی کنید. برای کودکان این سطوح نیز ممکن است به دلیل سن متفاوت باشد، به خصوص در نوزادان زیر 6 ماه. 

• تفاوت بین آزمایش هموگلوبین و آزمایش هموگلوبین a1c چیست؟

در حالی که آزمایش هموگلوبین اغلب برای تشخیص کم خونی استفاده می شود، آزمایش هموگلوبین a1c برای تشخیص دیابت یا نظارت بر قند خون (گلوکز) استفاده می شود. گلوکز خون شما به هموگلوبین می چسبد. آزمایش هموگلوبین a1c میزان گلوکز را در طول زمان به هموگلوبین شما چسبیده است. سطوح بالاتر به معنای قند خون بالاتر است.

• آیا نوشیدن آب هموگلوبین را کاهش می دهد؟

مصرف مداوم آب ممکن است خطر کم خونی و CVD را با افزایش سنتز هموگلوبین و کاهش MPV کاهش دهد. همچنین ممکن است با افزایش سطح IgG ایمنی هومورال را افزایش دهد.

• اگر هموگلوبین پایین دارید از چه غذاهایی اجتناب کنید؟

- چای و قهوه

- شیر و برخی از لبنیات.

- غذاهای حاوی تانن مانند انگور، ذرت و سورگوم.

- غذاهای حاوی فیتات یا اسید فیتیک مانند برنج قهوه ای و محصولات گندم سبوس دار.

- غذاهای حاوی اگزالیک اسید مانند بادام زمینی، جعفری و شکلات.

• برخی از اشکال کم خونی خفیف هستند، در حالی که انواع دیگر کم خونی در صورت عدم درمان می تواند جدی و حتی تهدید کننده زندگی باشد. اگر کم خونی برای شما تشخیص داده شد، حتما با پزشک خود صحبت کنید تا بهترین برنامه درمانی را برای خود بیابید.

• از آنجایی که هموگلوبین تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار می گیرد، مهم است که در صورت داشتن هر گونه نگرانی، نتایج خود را با ارائه دهنده خود در میان بگذارید. فقط پزشک شما می تواند توضیح دهد که آیا نتایج آزمایش هموگلوبین شما برای وضعیت شما طبیعی است یا خیر.

از اطلاعات موجود در این مقاله نباید به عنوان جایگزین نظر حرفه ای پزشک استفاده شود. اگر در مورد سلامتی خود سوالی دارید حتما با پزشک خود تماس بگیرید.