قلعه رودخان
- مجموعه: مکانهای تفریحی ايران
قلعه رودخان آرمیده در دل جنگل در دوره سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است . بر روی سردر ورودی آن درج شده است كه این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است.
این كتیبه در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود. قلعه رودخان نام قلعه ای تاریخی متعلق به دوران سلجوقی در ۲۰ كیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است. این قلعه با ۲۶، هكتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستای رودخان قرار دارد.دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۵ برج قرار گرفته شده است. در دوره سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است.
بر روی سردر ورودی آن درج شده است كه این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است. این كتیبه در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود. این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده است و در كنار آن رودخانه ای با همین نام جاری است.قلعه رودخان در۲۰ كیلومتری جنوب شرقی فومن از دهستان گوراب پس در بخش مركزی شهرستان فومن قرار دارد. ارتفاع این قلعه بین ۶۵۵ تا ۷۱۵ از سطح دریا در خط الراس یكی از ارتفاعات منطقه واقع شده است
.در سمت راست قلعه، رودخانه ای به همین نام قرار دارد كه از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است. علاقه مندان به دیدن قلعه بعد از عبور از شهر فومن، پس از گذشتن از روستاهای گشت، كر و محله، گشت رودخان، سیاه كش، گوراب پس، ملسكام و سعیدآباد به روستای قلعه رودخان رسیده و پس از گذشتن از حیدرآلات و طی سه كیلومتر جاده خاكی وارد اراضی پارك جنگلی قلعه رودخان شده و بایدمسیر ۵/۱ كیلومتری صعود تا محل قلعه را از راه پله احداث شده، عبور كنند. گفتنی است، قلعه رودخان از دو بخش تشكیل شده است، قسمت ارگ یا شاه قلعه در دو طبقه و از آجر ساخته شده كه در قسمت غربی این بنا واقع است، قلعه كلا دارای دو ارگ شانزده قراول خانه است.
در ورودی یا دروازه قلعه شمالی است و در دو طرف آن دو برج توپر بسیار عظیم ساخته شده است و بر بالای دروازه اصلی، كتیبه ای نصب شده بود كه این كتیبه در حال حاضر در موزه رشت نگهداری می شود. برخی از ساكنین منطقه به این شایعه باور دارند كه این قلعه را «جن ها» بنا كرده اند. آنها در باور خود، اظهار می دارند هیچ بنایی كه توسط آدمیزاد بنا شده باشد، نمی تواند اینقدر دوام بیاورد.
بر اساس تحقیقات انجام شده، این دژ عظیم كه به قلعه روخان (رودخان) موسوم است، طی وقایع و رویدادهایی كه پس از دوره ساسانی به وقوع پیوست، تخریب شد، اما در قرن ۵ و ۶ هجری قمری و در زمان حكومت سلجوقیان تجدید بنا شد و به همین جهت در شمار قلاع اسمعیلیه مشهور است.
از روستای قلعه رودخان تا قلعه رودخان طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد كه توجه هر بیننده ای را به خود جلب می كند. در مسیر صعود به قلعه درختانی با قدمت طولانی به سمت آسمان قد علم كرده و نور از لابه لای شاخه های این درختان به پایین می ریزد.
خاطرنشان می شود: قبلا چشمه آبی كه منبع اصلی آب قلعه بود، در حیاط قلعه دیده می شد و معروف است كه این آب را با گنگ از ییلاق زردخونی آورده اند. این چشمه پس از زلزله سال ۱۳۶۹ گیلان خشك؛ اما بعدها به وسیله میراث فرهنگی گیلان احیا شده است.قسمت دوم قلعه، قسمت نظامی یا قورخانه است كه در قسمت شرقی قلعه رودخان قرار دارد.
از وجوه جالب توجه در معماری قلعه رودخان كاربرد طاق های جناغی و انواع مختلف آن و نیز طرح های آجركاری و سنگ چینی است كه نشان از دقت نظر سازندگان آن دارد.گفتنی است، با توجه ویژه كار گروه گردشگری گیلان به اهمیت و جایگاه مهم بنای قلعه رودخان و نقشه آن در ایجاد یك قطب بزرگ گردشگری در استان همزمان با فعالیت های اداره كل میراث فرهنگی گیلان زمینه حضور و سرمایه گذاری بخش خصوصی در پارك جنگلی قلعه رودخان فراهم شده، به طوری كه پیش طرح ایجاد تاسیسات اقامتی و پذیرایی در محدوده پارك جنگلی قلعه رودخان ارایه و نظر به ویژگی های استثنایی بنای قلعه رودخان و طبیعت بسیار زیبا و جذاب آن با اقوام های هماهنگ سازمان ها و ادارات دولتی نظیر منابaع طبیعی، محیط زیست، راه و ترابری و میراث فرهنگی و گردشگری در آینده نزدیك قلعه رودخان محیط پیرامون آن به یكی از قطب های مهم گردشگری در كشور تبدیل خواهد شد.