تنگه زرانگوش؛ درهای جادویی در قلب زاگرس
- مجموعه: مکانهای تفریحی ايران
یک روز کامل در زیباترین تنگه غرب ایران | تنگه زرانگوش بدره
تنگه زرانگوش ایلام
در غرب ایران، جایی که کوههای سربهفلککشیدهی زاگرس با غرور تمام قد کشیدهاند، درهای پنهان و شگفتانگیز وجود دارد که کمتر کسی نامش را شنیده است: تنگه زرانگوش. این تنگه بکر و نفسگیر در استان ایلام، یکی از زیباترین ژئوپارکهای طبیعی ایران به شمار میرود که هنوز از شلوغی توریستی در امان مانده و روح طبیعت در آن همچنان وحشی و دستنخورده است.
تنگه زرانگوش کجاست؟
تنگه زرانگوش در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهر بدره و حدود ۱۱۰ کیلومتری جنوب شهر ایلام قرار دارد. برای رسیدن به آن باید از جادهی ایلام–درهشهر عبور کنید و پس از شهر بدره، به سمت روستای چنار باشی حرکت کنید. از آنجا جادهای خاکی و پرپیچوخم شما را به ابتدای تنگه میرساند. بهترین زمان بازدید از اوایل بهار تا اواخر پاییز است، اما اوج زیبایی آن در اردیبهشت و خرداد است که دیوارهها پر از گلهای وحشی و آبشارها پرآبتر از همیشه هستند.
چرا «زرانگوش»؟
نام این تنگه از دو واژهی کردی «زرین» (طلایی) و «گوش» (گوشه یا کنج) گرفته شده است. محلیها میگویند در گذشته، وقتی نور خورشید غروب به دیوارههای بلند تنگه میتابید، رنگ طلایی عجیبی ایجاد میشد که انگار دره پر از طلا شده است. همین پدیدهی نوری، نام «زرانگوش» را به آن داده است.
شگفتیهای تنگه
وقتی وارد تنگه میشوید، انگار وارد دنیای دیگری شدهاید:
دیوارههای عمودی ۵۰ تا ۷۰ متری که گاهی آنقدر به هم نزدیک میشوند که فقط نواری از آسمان دیده میشود.
آبشارهای پلکانی متعدد که از دل صخرهها بیرون میزنند؛ معروفترین آنها آبشار ۴۵ متری اصلی تنگه است که در انتهای مسیر قرار دارد.
رودخانهی دائمی و زلال که باید چندین بار از آن عبور کنید (گاهی تا کمر در آب!).
غارهای کوچک و بزرگ در دل دیوارهها؛ یکی از معروفترین آنها غار زرانگوش است که بیش از ۲۰۰ متر طول دارد و استالاکتیتهای زیبایی در آن دیده میشود.
پوشش گیاهی غنی: بلوط، بادام وحشی، کیکم، گون، کنگر، ریواس و انواع گیاهان دارویی که عطرشان فضا را پر کرده است.
جانوران وحشی: از کل و بز کوهی و گراز گرفته تا عقاب طلایی و کبک که گاهی از بالای سرتان پرواز میکنند.
مسیر پیادهروی تنگه
مسیر اصلی تنگه حدود ۴ تا ۶ ساعت (بسته به سرعت گروه) طول میکشد. شما باید حدود ۷–۸ کیلومتر در داخل دره پیادهروی کنید، از رودخانه عبور کنید، از سنگهای بزرگ بالا بروید و گاهی حتی شنا کنید. مسیر در برخی جاها بسیار تنگ میشود (کمتر از یک متر!) و باید بدن خود را از شکافها عبور دهید.
در انتهای تنگه به آبشار اصلی میرسید که ریزش آب از ارتفاع ۴۵ متری، حوضچهای فیروزهای در پایین ایجاد کرده است. بسیاری از طبیعتگردان همینجا کمپ میزنند و شب را زیر ستارههای درخشان زاگرس میمانند.
نکات مهم برای بازدید
حتماً با راهنمای محلی بروید (اهالی روستای چنار باشی بهترین راهنما هستند).
کفش مناسب درهنوردی (ترجیحاً صندلهای مخصوص آب)، لباس اضافی، کیسه ضدآب برای گوشی و مدارک ضروری است.
در فصل بهار و پاییز احتمال سیلاب لحظهای وجود دارد؛ حتماً وضعیت جوی را چک کنید.
هیچ امکاناتی (فروشگاه، سرویس بهداشتی و…) در تنگه نیست؛ تمام تجهیزات و غذا را همراه ببرید.
زبالهای به جا نگذارید؛ این تنگه هنوز پاک و بکر است.
چرا باید زرانگوش را ببینید؟
در دنیایی که تنگههای معروف ایران مثل تنگه رغز، چاهکوچه و وردیج پر از گردشگر شدهاند، زرانگوش هنوز همان حس کشف و ماجراجویی را به شما میدهد. اینجا جایی است که طبیعت هنوز بر انسان پیروز است؛ جایی که صدای آب و باد تنها صداهایی هستند که میشنوید و برای چند ساعت، تمام دغدغههای زندگی شهری را فراموش میکنید.
اگر عاشق طبیعت بکر، آبشار، درهنوردی و ماجراجویی هستید، تنگه زرانگوش را در فهرست «حتماً باید ببینم» خود قرار دهید. این درهی طلایی زاگرس، یکی از قشنگترین رازهای پنهان ایران است که منتظر کشف شدن توسط شماست.
«زرانگوش نه فقط یک تنگه، بلکه یک تجربهی عمیق از زیبایی و وحشیگری طبیعت ایران است.»
آمادهاید کفشهایتان را بپوشید و راهی این درهی جادویی شوید؟
سوالات متداول درباره تنگه زرانگوش ایلام
۱- تنگه زرانگوش کجاست؟
تنگه زرانگوش در ۱۲ کیلومتری شمال غربی شهر بدره در استان ایلام و در دل کوههای کبیرکوه قرار دارد. این تنگه زیبا در مسیر جاده بدره به ایلام واقع شده و دسترسی به آن بسیار آسان است.
۲- چرا به این تنگه «زارانگوش» یا «زرانگوش» میگویند؟
نام محلی تنگه «زارانگوش» است که در زبان کردی به معنای «زانوهای زرد» یا «پر از طلا» تفسیر میشود. گفته میشود در گذشته گندمهای این منطقه به قدری مرغوب و طلاییرنگ بوده که مردم به شوخی میگفتند اینجا «زانوی گندمها طلایی میشود» و به مرور به زرانگوش معروف شده است.
۳- بهترین فصل بازدید از تنگه زرانگوش چه زمانی است؟
بهترین زمان بازدید اوایل بهار (فروردین و اردیبهشت) و پاییز است. در بهار تنگه سرسبز و پر از آبشارهای فصلی است و در پاییز رنگهای هزاررنگ پاییزی بسیار دیدنی میشود. تابستانها بسیار گرم و زمستانها سرد و گاهی غیرقابل دسترس است.
۴- آیا برای ورود به تنگه زرانگوش نیاز به پرداخت ورودی یا مجوز خاصی است؟
خیر، تنگه زرانگوش کاملاً رایگان است و هیچ بلیط یا مجوز خاصی لازم ندارد. فقط کافی است از جاده اصلی وارد مسیر فرعی شوید و چند صد متر پیادهروی کنید تا به ورودی تنگه برسید.
۵- امکانات رفاهی و ایمنی در تنگه زرانگوش چگونه است؟
در حال حاضر امکانات رفاهی بسیار محدود است (چند آلاچیق و سرویس بهداشتی ابتدایی). هیچ فروشگاهی وجود ندارد، پس حتماً آب، غذا و کیسه زباله همراه ببرید. مسیر داخل تنگه گاهی سنگلاخی و لغزنده است، بنابراین کفش مناسب و عصا توصیه میشود. در فصل بهار که آب زیاد است، از رفتن به عمق تنگه بدون راهنما خودداری کنید.
سخن آخر
تنگه زرانگوش یکی از زیباترین و بکرترین جاذبههای طبیعی غرب کشور است که هنوز شلوغ و تجاری نشده. اگر دنبال آرامش واقعی، صدای آب، سایه درختان بلوط و هوایی خنک در دل کوه هستید، حتماً یک روز کامل را برایش خالی کنید.
بهار که بروید، انگار وارد بهشت سبز شدهاید؛ پاییز که بروید، دیوارهای تنگه هزار رنگ میشوند.
فقط یادتان باشد:
این طبیعت هنوز دستنخورده است، پس زباله نریزید، آتش روشن نکنید مگر در جای امن، و چیزی جز ردپا نگذارید و چیزی جز عکس برندارید.
تنگه زرانگوش منتظر شماست... فقط با احترام و سبکی بیایید تا سالها برای دیگران هم بماند.
سفرتان پر از زیبایی!
گرد آوری:بخش گردشگری بیتوته















