نحوه تعویض سیلیس فیلتر شنی استخر: راهنمای جامع و گام‌به‌گام

مجموعه: خدمات فنی و تاسیسات

سیلیس فیلتر استخر، رسانه اصلی تصفیه آب و حذف آلاینده‌های ریز است

سیلیس فیلتر شنی را چه زمانی و چطور عوض کنیم؟ +آموزش گام‌به‌گام

فیلتر شنی یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم تصفیه استخر است که مسئولیت حذف ذرات معلق، جلبک‌ها، باکتری‌های مرده، چربی‌ها و آلاینده‌های ریز را بر عهده دارد. سیلیس (یا شن فیلتر) به عنوان رسانه اصلی فیلتراسیون عمل می‌کند و آب کثیف را با عبور از لایه‌های خود پاکسازی کرده و آب شفاف را به استخر بازمی‌گرداند. اما با گذشت زمان، سیلیس فرسوده می‌شود، لبه‌های تیز دانه‌ها صاف شده، آلاینده‌ها در آن انباشته می‌گردند و حتی ممکن است کلوخه شود. این مسائل منجر به کدورت آب، افزایش فشار فیلتر، مصرف بیشتر مواد شیمیایی و حتی مشکلات سلامتی برای شناگران می‌شود. تعویض به‌موقع سیلیس نه تنها کیفیت آب را حفظ می‌کند، بلکه عمر فیلتر و پمپ را افزایش می‌دهد و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد.

سیلیس فیلتر شنی هر ۳ تا ۷ سال باید تعویض شود

زمان تعویض سیلیس فیلتر استخر

عمر مفید سیلیس معمولاً بین ۳ تا ۷ سال است، بسته به عواملی مانند حجم استخر، کیفیت آب ورودی (سختی، آهن یا منگنز)، شدت استفاده از استخر،فرکانس شستشوی معکوس (بکواش) و نوع سیلیس. اگر آب علی‌رغم درمان‌های شیمیایی کدر باقی بماند، فشار گیج فیلتر بیش از ۱۰ psi از مقدار اولیه افزایش یابد، بکواش دیگر شفافیت را بازنگرداند یا کانال‌هایی (تونل‌هایی) در سیلیس تشکیل شود، زمان تعویض فرا رسیده است. نشانه‌های دیگر شامل کلوخه شدن سیلیس یا نیاز مکرر به شوک کلر است. برای استخرهای پراستفاده یا با آب سخت، تعویض هر ۳ تا ۵ سال توصیه می‌شود، در حالی که در شرایط ایده‌آل می‌تواند تا ۷ سال دوام بیاورد.

انتخاب سیلیس به کیفیت آب، بودجه و نیازهای استخر بستگی دارد

انتخاب سیلیس مناسب قبل از تعویض

قبل از شروع تعویض، سیلیس جدید را با دقت انتخاب کنید. همه شن‌ها یکسان نیستند و انتخاب اشتباه می‌تواند فیلتراسیون را ضعیف کند.

• سیلیس شماره ۲۰ (کوارتز طبیعی) رایج‌ترین نوع است؛ دانه‌های تیز و زاویه‌دار آن ذرات را به خوبی به دام می‌اندازد، ارزان است و فیلتراسیون تا حدود ۲۰ میکرون ارائه می‌دهد، اما مستعد مسدودی و رشد باکتری است.

• شیشه بازیافتی گزینه‌ای سبزتر و مدرن‌تر است؛ سطح صاف اما با بار الکترواستاتیک، آهن و منگنز را بهتر جذب می‌کند، کانال‌دهی کمتری دارد و عمر طولانی‌تری (تا ۷ سال یا بیشتر) ارائه می‌دهد، هرچند کمی گران‌تر است و فیلتراسیون آن کمی درشت‌تر از سیلیس است.

• زئولیت (از مواد معدنی آتشفشانی) سطحی ۱۰۰ برابر بیشتر از سیلیس معمولی دارد و با غربالگری مولکولی، کلرآمین‌ها (محصولات جانبی کلر که باعث سوزش چشم می‌شوند) را حذف می‌کند، نیاز به شوک را کاهش می‌دهد و برای استخرهای با کلر بالا ایده‌آل است.

• گزینه‌های پیشرفته‌تر مانند AFM ng (رسانه فیلتر نسل جدید بر پایه شیشه فعال‌شده) فیلتراسیون تا ۱ میکرون ارائه می‌دهند، از رشد باکتری جلوگیری می‌کنند و نیازی به تعویض مکرر ندارند – مستقیماً جایگزین سیلیس یا شیشه می‌شوند بدون تغییر در فیلتر.

مقدار سیلیس مورد نیاز به اندازه فیلتر بستگی دارد، اما به طور کلی ارتفاع بستر باید حداقل ۱ متر باشد. در فیلترهای تک‌لایه، ۶۰ تا ۷۰ درصد حجم را سیلیس ریز (۰.۵ تا ۱.۵ میلی‌متر) تشکیل می‌دهد و لایه‌های زیرین از دانه‌های درشت‌تر (۳-۵، ۵-۸ و ۸-۱۲ میلی‌متر) برای پشتیبانی استفاده می‌شود. همیشه از سیلیس با گواهی کیفیت از برندهای معتبر تهیه کنید و مقدار دقیق را از جدول سازنده فیلتر یا مشاور متخصص چک کنید.

ابزار و مواد لازم برای تعویض

برای تعویض ایمن و کارآمد، به این ابزارها نیاز دارید: سیلیس جدید (در کیسه‌های استاندارد)، جاروبرقی صنعتی مرطوب (Shop-Vac) یا بیل پلاستیکی برای خارج کردن سیلیس قدیمی، شیلنگ باغبانی، پیچ‌گوشتی و آچار برای باز کردن شیر، نوار چسب پهن یا درپوش برای لوله داخلی (لاترال)، ماسک تنفسی و دستکش برای جلوگیری از استنشاق گردوغبار، روان‌کننده سیلیکونی برای اورینگ‌ها، چراغ قوه برای بررسی داخل مخزن و چکش پلاستیکی یا محلول اسیدی رقیق (در صورت کلوخه شدن شدید).

ابزار مورد نیاز برای تعویض ایمن و کارآمد سیلیس فیلتر استخر

مراحل گام‌به‌گام تعویض سیلیس

تعویض را در روز خنک انجام دهید تا مخزن زمان خشک شدن داشته باشد. فرآیند ممکن است چند ساعت طول بکشد، پس صبور باشید و ایمنی را اولویت دهید، پمپ را کاملاً خاموش کنید تا از سوختن آن جلوگیری شود.

1. ابتدا پمپ استخر را خاموش کرده و برق آن را قطع کنید. تمام شیرهای ورودی و خروجی را ببندید. شیر تخلیه پایین فیلتر را باز کنید و اجازه دهید آب کاملاً خارج شود؛ این مرحله ممکن است ۳۰ دقیقه یا بیشتر طول بکشد. اگر فیلتر بزرگ است، صبح شروع کنید و عصر ادامه دهید.

ابتدا پمپ استخر را کاملاً خاموش کنید

2. شیر چندحالته (مولتی‌پورت) را جدا کنید. شیلنگ‌ها یا لوله‌های PVC متصل را باز یا برش دهید (اگر برش می‌زنید، از متخصص کمک بگیرید). گیره نگهدارنده شیر را با پیچ‌گوشتی شل کنید، سپس شیر را به آرامی بچرخانید و بالا بکشید تا خارج شود.

شیر تخلیه را باز کنید تا آب خارج شود.

3. لوله مرکزی (استندپایپ) و لوله‌های جانبی (لاترال‌ها) داخل مخزن را پیدا کنید. دهانه لوله مرکزی را با نوار چسب محکم بپوشانید تا سیلیس وارد آن نشود ، در غیر این صورت، هنگام روشن شدن پمپ، سیلیس به استخر ریخته می‌شود.

لوله مرکزی (لاترال) را با نوار چسب بپوشانید.

4. سیلیس قدیمی را خارج کنید. از جاروبرقی مرطوب برای مکش سریع استفاده کنید؛ اگر ندارید، با بیل یا کاردک پلاستیکی بیرون بیاورید (زمان‌بر است). اگر سیلیس کلوخه شده، با چکش پلاستیکی بشکنید یا از محلول پاک‌کننده فیلتر (مانند اسید رقیق) کمک بگیرید، اما احتیاط کنید تا به مخزن آسیب نرسد.

سیلیس قدیمی را با جاروبرقی مرطوب خارج کنید.

5. مخزن را کاملاً تمیز کنید. با شیلنگ، باقی‌مانده سیلیس و آلاینده‌ها را از سوراخ تخلیه بشویید. لاترال‌ها را با چراغ قوه بررسی کنید تا ترک یا آسیب نبینند. اورینگ‌ها و واشرهای شیر را با پارچه نرم تمیز کنید و اگر خشک یا ترک‌دار هستند، جایگزین کنید.

مخزن را کاملاً بشویید

6. مخزن را نیمه‌پر از آب کنید. شیلنگ را داخل مخزن بگذارانید و تا نیمه (حدود سطح لاترال‌ها) پر کنید. این کار از آسیب به لاترال‌ها هنگام ریختن سیلیس جلوگیری می‌کند و دانه‌ها را یکنواخت پخش می‌کند. لوله مرکزی را در جای خود نگه دارید.

مخزن را نیمه‌پر از آب کنید

7. سیلیس جدید را اضافه کنید. ماسک بزنید تا گردوغبار استنشاق نشود. نوار چسب روی لوله را چک کنید. کیسه سیلیس را از گوشه برش دهید و به آرامی بریزید،  هر بار یک کیسه، تا مخزن به ارتفاع توصیه‌شده (معمولاً تا ۲/۳ ارتفاع مخزن یا طبق دستورالعمل) پر شود. سیلیس را تکان دهید تا یکنواخت بنشیند.

سیلیس جدید را از کیسه‌های استاندارد بریزید

8. اتصالات را مجدداً نصب کنید. آب اضافی بریزید تا سطح بالای سیلیس باشد. شیر چندحالته، گیره و شیلنگ‌ها را محکم کنید. اورینگ‌ها را با روان‌کننده سیلیکونی چرب کنید تا نشتی جلوگیری شود.

تا سطح بالای سیلیس آب بریزید

9. فیلتر را شستشو دهید. شیلنگ بکواش را وصل کنید، شیر را روی حالت بکواش بگذارید، پمپ را پرایم (هواگیری) کنید و ۲-۳ دقیقه روشن کنید تا گردوغبار سیلیس خارج شود (آب ابتدا کدر خواهد بود). پمپ را خاموش کنید، شیر را روی rinse بگذارید و ۱ دقیقه روشن کنید تا سیلیس تثبیت شود.

10. در نهایت، پمپ را خاموش کنید، شیر را روی حالت فیلتر بگذارید و پمپ را روشن کنید. فشار گیج را یادداشت کنید، این فشار پایه جدید است. هر زمان فشار ۱۰ psi افزایش یافت، بکواش کنید. سیستم را ۲۴ ساعت نظارت کنید تا مطمئن شوید آب شفاف است و نشتی ندارد.

نکات نگهداری پس از تعویض

• شستشوی معکوس را هفتگی (در فصل شلوغ) یا هنگام افزایش فشار انجام دهید، اما بدانید این کار سیلیس را تجدید نمی‌کند. سالانه از پاک‌کننده فیلتر (چربی‌گیر) استفاده کنید تا روغن‌های بدن، کرم ضدآفتاب و آلاینده‌های مقاوم را حذف کند. تاریخ تعویض را روی فیلتر بنویسید. اگر از گزینه‌های پیشرفته مانند شیشه یا AFM ng استفاده می‌کنید، بکواش کمتری نیاز است و آب شفاف‌تر خواهد بود.

• تعویض سیلیس فرآیندی نسبتاً ساده اما دقیق است که با رعایت مراحل، می‌توانید خودتان انجام دهید. اگر فیلتر بزرگ یا پیچیده است، از تکنسین حرفه‌ای کمک بگیرید تا از آسیب جلوگیری شود. با سیلیس تازه، استخر شما آب کریستالی، مصرف شیمیایی کمتر و لذت شنا بیشتر خواهد داشت ،سرمایه‌گذاری کوچکی برای سال‌ها عملکرد بهینه.

ارتفاع سیلیس باید حداقل ۱ متر باشد

سوالات متداول

1. هر چند وقت یکبار باید سیلیس فیلتر را تعویض کنم؟

معمولاً هر ۳ تا ۷ سال یکبار.

استخرهای پراستفاده، عمومی یا با آب سخت: هر ۳–۴ سال

استخرهای خانگی با نگهداری منظم: هر ۵–۷ سال

2. چطور بفهمم سیلیس نیاز به تعویض دارد؟

• آب حتی بعد از بکواش و شوک کدر می‌ماند.

• فشار فیلتر بیش از ۱۰ psi از مقدار اولیه افزایش یافته.

• بکواش شفافیت را برنمی‌گرداند.

• داخل فیلتر کانال (تونل) یا کلوخه دیده می‌شود.

3. آیا می‌توانم خودم سیلیس را تعویض کنم یا حتماً تکنسین لازم است؟

خودتان می‌توانید، اگر:

ابزار مناسب (جاروبرقی مرطوب، آچار، نوار چسب) داشته باشید.

دستورالعمل فیلتر را دقیق بخوانید.

از ایمنی (خاموش کردن پمپ، پوشاندن لوله) مطمئن شوید.

در غیر این صورت، تکنسین حرفه‌ای توصیه می‌شود.

5.  چه مقدار سیلیس داخل فیلتر باید بریزم؟

حداقل ارتفاع ۱ متر بستر سیلیس

۶۰–۷۰٪ حجم فیلتر = سیلیس ریز (۰.۵–۱.۵ mm)

مقدار دقیق را از کاتالوگ فیلتر یا برچسب روی مخزن بخوانید.

۶. آیا می‌توانم سیلیس قدیمی را دوباره استفاده کنم؟

خیر. سیلیس فرسوده، صاف شده و پر از آلاینده است. استفاده مجدد باعث کدورت فوری و آسیب به پمپ می‌شود.

۷. چرا بعد از تعویض، آب ابتدا کدر است؟

طبیعی است! گردوغبار ریز سیلیس جدید با آب خارج می‌شود.

راه‌حل: ۳–۵ دقیقه بکواش + ۱ دقیقه rinse → آب شفاف می‌شود.

8. آیا می‌توانم سیلیس را با آب استخر پر کنم؟

بهتر است از آب تمیز شیلنگ استفاده کنید. آب استخر ممکن است کلر یا آلاینده داشته باشد که در سیلیس جدید رسوب کند.

پایان

تعویض به‌موقع سیلیس فیلتر شنی استخر، کلید داشتن آبی شفاف، سالم و بدون نیاز به مواد شیمیایی اضافی است. با رعایت نحوه تعویض سیلیس فیلتر شنی استخر که در این مقاله از بیتوته به‌صورت گام‌به‌گام آموزش داده شد، نه تنها عملکرد فیلتر و پمپ بهبود می‌یابد، بلکه هزینه‌های نگهداری کاهش یافته و لذت شنا در استخری کریستالی برای سال‌ها تضمین می‌شود.

گردآوری:بخش دانش کسب و کار بیتوته